اطلاعیه ۱۱۸۹ کمیته دفاع از حقوق کودک و نوجوان در خصوص حق کودک و کودکی

پاسداشت روزجهانی کودک با آموزش حقوقشان مُیسّر خواهد بود.

۲۰ نوامبر روز جهانی کودک نامیده می شود اما هر یک از کشورها، روز خاصی را بعنوان روز کودک نامگذاری کرده اند، در ایران نیزهر ساله ۸ اکتبر (۱۶ مهر) را بدین نام می خوانند و یک هفته را بعنوان «هفته ملی کودکان» اختصاص داده‌اند که برنامه های پیش بینی شده به هیچ وجه مناسب با نیاز آنان نیست، از جمله برنامه های روز اول «هفته ملی کودکان» سال جاری عبارت بود از :

برافراشتن پرچم هفته‌ ملی کودک، رونمایی از تندیس محمد طه اقدامی شهید حادثه تروریستی اهواز، رونمایی از دو مرکز سیار شهری و روستایی، گشایش نمایشگاهی از فعالیت‌های کانون و سازمانهای دولتی و غیردولتی، نام گذاری یک روز با عنوان «کودکان با نیازهای ویژه، فرصت‌های برابر»، نمایش شش فیلم پویانمایی کانون برای کودکان با نیازهای ویژه مراکز توانبخشی بهزیستی با زبان اشاره، برپائی نمایشگاه  نقاشی کودکان عاشورایی با عنوان «رستاخیز زیبایی» و با موضوع شهادت حضرت علی‌اصغر (ع)، اجرای دو نمایش محیطی با عنوان‌های «هفت‌خوان» در محوطه بیمارستان قلب شهید رجایی تهران ویژه کودکان، بازگشایی مرکز فروش محصولات کانون «آفرینش»…. و از این  شمار بدون اختصاص حتی دقیقه ای از این هفت روز به آموزش حقوق کودکان به آنان.

طبق ماده یک پیمان ‌نامه حقوق کودک هر انسان کمتر از۱۸ سال کودک محسوب میشود مگر آنکه قانون قابل اجرا در مورد کودک، سن قانونی کمتری را تعیین کرده باشد. این کنوانسیون شامل ۵۴ ماده و دو پروتکل اختیاری بوده و چهار اصول پایه‌ای آنرا جهت می‌دهد که عبارتند از

1: هیچ کودکی نباید از تبعیض رنج ببرد

2: باید منافع عالیه آنان در راس قرار گیرد.

3: کودکان حق حیات داشته و باید رشد کنند.

و4: کودکان حق دارند آزادانه عقاید و نظرات خود را ابراز کنند و این نظرات در تمامی اموری که به آنها مربوط می‌شود، باید مورد توجه قرار گیرد.

 اما کودکان در ایران:

فراتر از10سال است که قانونگذاران جمهوری اسلامی به دلیل ایرادهای بی اساس از تصویب لایحه حمایت از حقوق کودکان عاجزند و این لایحه  در مجلس مسکوت مانده است، حقوق برای کودکان یک واژه غریب است و حمایت از کودکان در محدوده سامان دهی کودکان کار و خیابان، ازدواج کودکان با اجازه دادگاه صالح و اذن پدر، سوء استفاده از کودکان در جنگ و آموزش ادوات نظامی در قالب بسیج دانش آموزی تعریف می شود بدون توجه به کودکان بی هویت و فاقد شناسنامه، محرومیت از تحصیل کودکان به دلیل فقر و عقیده، مجازات  های طولانی و اعدام کودکان.

تعریف کودکی در ایران در ایران امروز: از نظر قانون کار ۱۵ سال تمام،در قانون استخدام کشوری در بخش دولتی ۱۸ سال، از نظر سیاسی و شرکت در انتخابات ۱۶ سال تمام، از نظر قانون تامین اجتماعی دختر ۲۵ سال و پسر ۱۸ سال و در نهایت از منظر نظام آمارگیری کشور نیز افراد زیر سن ۱۰ سال کودک محسوب می شوند واین یعنی یک نابسامانی اشکار از تعریف کودکی در قوانین  ایران.

در ایران قوانین حمایت از حقوق کودکان انگشت شمار است و نارسائی ها بسیار که از آن جمله اند: خلأ نهاد سیاستگزار برای کودکان و نوجوانان، عدم حمایت و کودک محور بودن برنامه ریزی های کلان در ایران و افزایش آمار کودکان بازمانده از تحصیل.

بین3 تا 7میلیون کودک کار و خیابان در ایران وجود دارد که نشاندهنده وخامت وضعیت کودکان است و عدم اجرای اصل۳۰ قانون اساسی نیز منجر به ترک تحصیل اجباری کودکان میشود که مصداق بارز کودک آزاری است، از هر۱۲ کودک بازمانده از تحصیل در ایران تنها یک تن شناسایی می‌شود، بگفته عبدالرضا چراغعلی معاون سیاسی، امنیتی استاندار: ۲۵ هزار کودک و نوجوان بازمانده از تحصیل در گلستان وجود دارد و بگفته رضوان حکیم‌زاده معاون آموزش ابتدایی : سه استان سیستان وبلوچستان، هرمزگان و کرمان رکورددار بیشترین آمار بازماندگان از تحصیل اند و معصومه ابتکارمعاون رئیس جمهوری درامور زنان وخانواده  هم می گوید  شمار دختران بازمانده از تحصیل سه تا چهار برابر پسران است، بگفته مدیرکل آموزش و پرورش استان کرمانشاه :سال  جاری۲ هزار و ۷۵۷ نفردر مقطع سنی ۶ تا ۱۱ ساله ثبت‌نام نکرده‌اند و بر اساس آمار وزارت آموزش و پروش: حدود ۱۴۲ هزار کودک در گروه سنی ۶ تا ۱۸ ساله، به نوعی بازمانده از تحصیل هستند و آمار بازماندگان سال تحصیلی ۹۸-۹۹ در سیستان و بلوچستان برابر با ۱۲۷ هزار کودک بوده است و …..

با استناد به آنچه در اعلامیه جهانی حقوق بشر آمده است نظیر ماده ۱(برابری در حرمت وحقوق) ماده ۲(عدم تبعیض) ماده ۲۵( حق برخورداری از استانداردهای مورد قبول برای زندگی و تامین نیازهای اولیه)ماده ۲۶(حق تحصیل رایگان برای همه) و همچنین طبق مواد کنوانسیون حقوق کود، ما ضمن تاکید بر لزوم  اجرای کلیه اهداف ۱۷ گانه  سند۲۰۳۰ یونسکو؛ بویژه هدف اول، دوم و چهارم که بر پایان دادن به فقر در تمامی اشکال آن در همه جا، پایان دادن به گرسنگی، دستیابی به امنیت غذایی و بهبود تغذیه، ترویج کشاورزی پایدار و تضمین کیفیت آموزش فراگیر و عادلانه و ایجاد فرصت های یادگیری مادام العمر برای همه تاکید دارد، قانونی شدن تمام موارد کنوانسیون حقوق کودک و اجرای آن در بستر جامعه ایران را حق مسلم و ذاتی کودکان ایران میدانیم

1189

کانون دفاع از حقوق بشر در ایران

کمیته دفاع ازحقوق کودک و نوجوان