گزارش نقض حقوق محیط زیست ایران در اسفند ماه 1396

گزارش نقض حقوق طبیعی محیط زیست ایران دراسفند  ماه 1396

   تهیه و تنظیم: کاوه شیخ محمدی

در اخرین ماه از سال 1396 نیز شاهد ان بودیم که مشکلات زیست محیطی که حیات طبیعی انسان، وحوش، نباتات، اب، هوا و خاک را مورد تهدید قرار داده است کماکان وجود دارد و از طرف مسولان و دستگاههای اجرایی جمهوری اسلامی ایران لاینحل مانده است که به ذکر مواردی چند از ان در این گزارش کوتاه می پردازیم.

بی خبری از وضعیت فعالان محیط زیست زندانی شده در نظام جمهوری اسلامی ایران

      دوستان عزيز و گرامي هر چند همه  شما از دستيگيري و شكنجه فعالان محيط زيست از چهارم بهمن 96 اگاهي  داريد ولي بازهم لازم ميبينم كه اسامي انها را ذكر و ياداوري كنيم  و انها كه اصلا سياسي و امنيتي نبوده اند ولي در دام اتهامات واهي جمهوري اسلامي ايران گرفتارند.

سپیده کاشانی 2- هومن جوکار 3-کاووس سید امامی 4-امیر حسین خالقی5- طاهر قدیریان6- سام رجبی7- نیلوفر بیانی

 حكومتي كه در ساختار عقیدتی خود جایگاهی جهت محيط زيست و حفظ ان براي سرزمين و نوع بشر و شهروندان ندارد حتي با ديد ايدئولوژيك دين و مذهب را با سياست اميخته است و در كل حيات انسان، خشكسالي و فرونشست خاک،وضعيت ابهاي جاري وزير زميني  و بارش نزولات اسمانی رامربوط به خشنودي و عدم خشنودي خدا از شهروندان ايران مي داند.

در مديريت اين حكومت همه امكانات اقليمي ايران براي مصرف بي رويه ساخته شده است تا اين نظام اهداف ايدئولوژيك خود در ايران و فراتر از مرزهاي انرا تامين كند و مي بينيم با بهره برداري روز افزون از منابع زيرزميني و استفاده بي رويه از سوختهاي فسيلي ضربات جبران ناپذير بر حيات انساني، جانوري و نباتي و در كل محيط زيست وارده اورده و خبر نگران كننده اينست كه اين تخريب اب و خاك و هوا ديگر ترميم شدني و قابل بازگشت به وضعيت قبلی نيست. در اين اثنا حكومت اسلامي ايران حتي تعداد معدودي از فعالين محيط زيست كه توان ايستادگي در برابر تخريب زيست محيطي مسوولين نظام را پيدا كرده بودند به زندان و شكنجه دچار كرده اند كه اقاي كاوس سيد امامي بعنوان یک فعال محیط زیست در زير شكنجه جان خود را از دست دادند و طبق سناريوهاي چندساله، حكومت اعلام كرد كه در زندان خودكشي كرده است.

از طرفي ديگر اقاي هومن جوكار و همسرشان خانم سپيده كاشاني كه به جرات مي توانيم بگويم تاثيرگذارترين افراد در حفظ گونه يوز ايراني بودند هم اكنون با ذن و اتهام در زندان هستند و هيچ خبري از وضعيت كليه فعالان محيط زيست در بازداشت سازمانهاي امنيتي در دست نيست گويي كه در اين دنيا هم وجود ندارند حتي اجازه دسترسي به وكيل هم به انها داده نشده است كه از حقوق اوليه هر انساني است و در اعلاميه جهاني حقوق بشر و در ماده هاي ٩،٨،٦،٥و10  اين حقوق تصريح شده و دولت ايران اعلاميه جهاني حقوق بشر را که امضا كرده است انرا در ايران و در حق مردم اجرا نمي كند.

بعد از انتشار خبر جان باختن کاووس سیدامامی در زندان اوین، خانواده‌های فعالان محیط زیست بازداشت شده در بی خبری مطلق قرار دارند.

سازمان محیط زیست ایران تاکنون سکوت اختیار کرده و مسوولین قضایی و امنیتی و سازمان زندان‌ها هیچ توضیحی درباره وضعیت و محل نگهداری آنها ارائه نداده اما یک منبع مطلع و نزدیک به خانواده‌های بازداشت شدگان گفته است که این فعالان توسط سازمان اطلاعات سپاه بازداشت و در سلول‌های انفرادی بند ۲ الف سپاه زندانی هستند.

به گفته این منبع خانواده‌های بازداشت شده همچنان تحت فشار هستند که هیچ گونه مصاحبه و اطلاع رسانی درباره بازداشت شدگان نکنند و به آنها گفته شده که هرگونه مصاحبه‌ای به ضرر بچه‌های شان که زندانی هستند تمام خواهد شد. گفته‌اند پرونده بچه‌ها سنگین‌تر خواهد شد و خانواده‌ها هم برای اینکه بچه‌ها آسیب بیشتری نبینند سکوت کرده‌اند.

مشکل در تامین اب شرب خوزستان    

تامین آب شرب خوزستان نیز دچار مشکل شده است و این تهدیدات می‌تواند زمینه‌ساز تهدیدات امنیتی و اجتماعی نیز باشد.

اطلاع‌رسانی مستمر و تقویت مشارکت ذی‌نفعان در اجرای برنامه‌های مدیریت مصرف آب، مدیریت مصرف آب ذخیره شده در سدهای مناطق بحرانی با اولویت شرب، پرداخت خسارت به کشاورزان از محل اعتبارات سازمان برنامه و بودجه کشور و اولویت‌بخشی برنامه‌های لایروبی رودخانه‌ها، از تکالیف دستگاه‌های ذیربط وزارت نیرو است. همچنین اگر دولت و مسولین بصورت فوق العاده به اجرای اصلاحات در این زمینه نپردازند مردم خوزستان به جهت تمهیدات اشتباه اقتصادی و زیست محیطی دولت در چند دهه اخیر با تهدید ادامه زندگی در این دیار روبرو خواهند شد.

حوزه های محیط زیست و منابع طبیعی خلاء قانونی دارد               

منابع طبیعی ضامن حیات کشور است و مدیریت امور باید با توجه به این شرایط اقلیمی صورت پذیرد اما هنگامی که در حیطه اجرایی وظیفه محوله با تجربه و مدرک همخوانی ندارد مدیریتها دچار مشکل می شود.

این منابع باید به تراز لازم خود برسد، ساختارها تغییر یابد، وضعیت اسفبار  منابع طبیعی بحث بحرانی است که کشور و مردم هم اکنون در ان قرار دارند  و در اینده نزدیک مشکلات زیست محیطی بیشتر دامن گیر اقلیم و مردم ایران خواهد شد باید از زیرمجموعه نهاد و وزارت جهاد کشاورزی به عنوان مجموعه تولیدی و مصرفی خارج و وزارت محیط زیست و منابع طبیعی شکل بگیرد هر چند که در ایران سیاسیون و افراد غیر کارشناس منابع طبیعی را اداره می کنند که در کل بصورت تخصص در ان سر رشته ندارند و افرادی هم که متخصص امر هستند یا از کار در این زمینه کنار گذاشته می شوند یا متاسفانه با اتهامات واهی دستگیر و زندانی می گردند.

متوسط عمق سفره های آب زیر زمینی منفی 18 متر است  

طبق اعلام وزارت نیرو بیش از 92 درصد منابع آبی کشور در بخش کشاورزی مصرف می شود هر چند بخش کشاورزی ادعا می کند بیشتر از 70 تا 75 درصد نیست ، به هر حال باید توجه خاصی به این منبع شود.

بحث مدیریت یکپارچه منابع در حوزه آبخیزداری یکی از مسائل عمده و مهم است لذا در بخش مدیریت منابع در ایران باید تلاش شود، می بینم که تنوع زیستی در حال نابودی است ، در بخش کشاورزی چهار میلیون هکتار به صورت آیش و چهار میلیون هکتار به صورت دیم کشت می شود که بیشترین فرسایش خاک در همین دو منبع است.

از دوره های مختلف حجم این آب به سمت افول پیش می رود و عمق منابع آبهای زیر زمینی کاهش یافته است. به علت برداشت های بی رویه از منابع آبی شاهد بروز پدیده فرونشست و تخریب آبخوان ها در دشت های کشور هستیم.

شکارچی متخلف محیط بان میانه‌ای را زخمی کرد  

این محیط بان به نام محمد قربانی شب گذشته حین انجام ماموریت کنترل این منطقه ممنوعه با یک شکارچی متخلف مواجه و از ناحیه پا براثر اصابت گلوله ساچمه ای این شکارچی مجروح شده است وشکارچی متخلف پس از شلیک به سوی محیط بان این منطقه، فرار کرد. متاسفانه اسیب رساندن به حیات وحش در کشور ما از سوی بعضی از شکارچیان متخلف به پدیده روزمره تبدیل شده است و دلیل ان سود جویی در اثر عدم اشتغال مناسب افراد است که اگر به ان رسیدگی نشود تهدیدات بیشتری متوجه حیات وحش ایران خواهد شد از طرفی شاهد ان هستیم سالهای متمادی است که محیط بانان مورد ضرب و جرح واقع می شوند که در مواردی به قتل محیط بان و شکارچی منجر شده است. گویی که دوران عصر حجر و مجادله بر سر اقلیم و شکار تکرار می شود.

کشتارغیرقانونی سالانه یک میلیون پرنده در تالاب فریدونکنار            

سالانه یک میلیون پرنده وحشی به طورغیرقانونی در یکی از پناهگاه های حیات وحش در ایران، کشته می شوند. حافظان زیست محیطی در هشداری جدی می گویند گونه های این پرندگان مهاجر در معرض خطر انقراض قرار دارند، مگر این که اقدامی فوری در این باره صورت گیرد.

این حافظان زیست محیطی هفته گذشته در نامه ای به مجله ساینس (Science)، تالاب فریدونکنار را به عنوان محل این کشتار گسترده، مشخص کردند.

سه تالاب اصلی «فریدونکنار»، «ازباران» و «سرخرود» استراحتگاه زمستانی گونه هایی چون درنای سیبریایی هستند که اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) آن را در شمار گونه های در معرض خطر انقراض، قرار داده است.

جولان زباله‌ سوزها در جنوب تهران               

در حالی که هر فرد ایرانی و یا مقیم تهران از الودگی هوای تهران اگاه است و از این بابت هم شهروندان و هم حیات وحش و اقلیم طبیعی در معرض الودگی شدید قرار دارند دستگاههای اجرای در این شهر بدون انکه مشکلی از لحاظ عملکرد داشته باشند حیات انسان و طبیعت را با مخاطره روبرو میکنند. واین در حالی است که دولت اقای روحانی خود را دولت محیط زیست معرفی می کند.

چرا شهرداری تهران با یک متر ساختمان غیرمجاز برخورد می‌کند اما مشکلات مربوط به زباله‌سوزی را نمی‌بیند. در جنوب تهران ۶۰ منطقه زباله‌سوزی وجود دارد. پسماندسوزی در سطح شهر تهران خلاف قانون است و هیچ کس حق ندارد در هیچ جای شهر پسماند را بسوزاند و همه دستگاه‌ها، ادارات و فرمانداری‌ها باید همه توان خود را به کار گیرند و از این تخلف جلوگیری کنند. اگر قرار باشد پسماندسوزی در جایی صورت گیرد حتما باید این کار به تایید محیط زیست برسد.

بحران اب در ایران و اختلاف نهادهای ذینفع       

در موضوع بحران آب در کشور هنوز دعوای جناحی و اداری وجود دارد، بخش کشاورزی می خواهد این بخش مشکلی نداشته باشد، محیط زیست درپی حق آبه تالاب هاست و وزارت نیرو نیز سهم خود را می خواهد، درحالی که برای برون رفت از این وضع، نباید به موضوع آب بخشی نگاه شود.

کم آبی در کشور، یک معضل ملی است، بخش، قوم و قبیله نمی شناسد، برای این بحران دانش و عمل مهم است، حل آن نیازمند این است که مسولان کشور از خواب طولانی بیدار شوند و خودشان و طرح هایشان را اصلاح کنند و به تبع آن کاهش مصرف در تمام بخش ها اعمال شود.

کاهش مصرف آب فقط در بخش کشاورزی نیست و باید عدالت در کاهش مصرف را در تمام بخش ها داشته باشیم.برخی تصور می کنند، کاهش مصرف در بخش کشاورزی معادل کاهش تولید غذا و به خطر افتادن امنیت غذایی است، این باور اشتباه است چرا که 100 درصد با آب کمتر می توانیم تولیدات بیشتر و بهتری داشته باشیم.

کانون دفاع از حقوق بشر در ایران 

کمیته دفاع از محیط زیست