Previous Next

آمریکا به مواضع شبه‌نظامیان متحد ایران در عراق حمله کرد

سنتکام از حمله به مواضع نیروهای مورد حمایت ایران در عراق و همچنین انهدام دو موشک ضدکشتی حوثی‌های یمن خبر داد. آنتونیو گوترش، دبیر‌کل سازمان ملل متحد موضع اسرائیل در مورد راه حل دوکشوری را غیرقابل قبول دانست.در روز ۷ اکتبر ۲۰۲۳ نیروهای گروه تروریستی حماس با عبور از موانع مرزی از نوار غزه وارد خاک اسرائیل شدند. در این حمله بیش از ۱۲۰۰ نفر در اسرائیل که بخش عمده آنها غیرنظامی بودند جان باختند. حماس حدود ۲۴۰ نفر را نیز به گروگان گرفت و در باریکه غزه اسیر کرد.

اسرائیل پس از حمله حماس اعلام وضعیت جنگی کرد و با حملات سنگین هوایی و زمینی دست به تعقیب و مجازات عاملان این جنایت زد. این کشور هدف عملیات خود را نابودی کامل ساختارهای نظامی حماس و به زیر کشیدن این گروه تروریستی از قدرت سیاسی در باریکه غزه اعلام کرد. تا کنون حدود یک میلیون نفر از ساکنان شمال غزه به مناطق جنوبی گریخته‌اند. به گفته مقام‌های سازمان ملل متحد هزاران نفر در نوار غزه کشته شده‌اند. دویچه وله فارسی در این مجموعه خبری تحولات در منطقه را دنبال کرده و به اطلاع کاربران خود می‌رساند.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

مطالب بیشتر درباره درگیری نظامی اسرائیل با شبه‌نظامیان تروریست رااینجا بخوانید

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

گوترش: موضع اسرائیل در مورد راه حل دوکشوری غیرقابل قبول است
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد مخالفت دولت اسرائیل با راه حل دوکشوری برای پایان یافتن مناقشه با فلسطینی‌ها را غیرقابل قبول دانست.

گوترش در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره خاورمیانه گفت: «اشغالگری اسرائیل باید پایان یابد.»

او همچنین هشدار داد که “این موضع منفی افراطی‌ها را جسور می‌کند”.

راه حل دوکشوری که مورد تأیید سازمان ملل متحد است، به معنای تشکیل کشور فلسطین در کنار اسرائیل است به نحوی که هر دو کشور از سوی تمامی طرف‌های درگیر و یکدیگر به رسمیت شناخته شوند.

آمریکا از انهدام دو موشک‌ ضدکشتی حوثی‌ها خبر داد
فرماندهی مرکزی ایالات متحده آمریکا (سنتکام) صبح روز چهارشنبه ۴ بهمن (۲۴ ژانویه) در پیامی در شبکه اکس (توییتر سابق) از انهدام موشک ضدکشتی حوثی‌های یمن خبر داد.

طبق داده‌های سنتکام این حادثه روز چهارشنبه ۲۴ ژانویه حدود ساعت دو و ۳۰ دقیقه بامداد (به وقت صنعا) صورت گرفته است.

سنتکام گفته است که موشک‌های منهدم شده جنوب دریای سرخ را هدف گرفته و آماده شلیک بودند. نیروهای مسلح آمریکا این موشک‌ها را تهدیدی قریب‌الوقوع برای کشتی‌های تجاری و کشتی‌های نیروی دریایی آمریکا در منطقه ارزیابی کرده‌اند.

حمله آمریکا به مواضع شبه‌نظامیان متحد ایران در عراق
ارتش آمریکا به به مواضع شبه‌نظامیان گروه کتائب حزب‌الله در عراق حمله کرد. آمریکا گفته است، این اقدام در پاسخ به حملات این گروه شبه‌نظامی، از جمله به پایگاه هوایی عین‌الاسد در غرب عراق در ۲۰ ژانویه صورت گرفته است.

فرماندهی مرکزی ایالات متحده آمریکا (سنتکام) گفته است که حمله نیروهای آمریکایی در ۲۴ ژانویه (۴ بهمن) ساعت ۱۲ و ۱۵ دقیقه بامداد (به وقت عراق) انجام گرفته است.

طبق داده‌های سنتکام، حملات هوایی یک‌جانبه علیه سه تاسیسات مورد استفاده گروه شبه‌نظامی کتائب حزب‌الله تحت حمایت ایران و سایر گروه‌های وابسته به این کشور در عراق انجام گرفته است.

حملات آمریکا مقر فرماندهی کتائب حزب‌الله، انبارها و مکان‌های آموزشی که برای توانایی‌های راکتی، موشکی و پهپادی آنها مورد استفاده بودند را هدف قرار دادند.

به دلیل جنگ خاورمیانه که با حمله حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر آغاز شده، وضعیت امنیتی در کل منطقه متشنج شده است. نیروهای آمریکا به عنوان مهم‌ترین متحد اسرائیل توسط شبه‌نظامیان طرفدار ایران مورد حمله قرار می‌گیرند. در هفته‌های اخیر این شبه‌نظامیان حملات خود را به پایگاه‌های آمریکا در عراق و سوریه افزایش داده‌اند.

اعدام نکن! ــ نگاهی به رساله‌ی «تأمل درباره‌ی گیوتین»

کریم دواتگر

تأمل درباره‌ی گیوتین، نویسنده: آلبر کامو، ترجمه‌ی قاسم رستمی، انتشارات فرهنگ جاوید، چاپ اول و دوم ۱۳۹۹، ۸۰ صفحه.

 

رساله‌ی موجز کامو در خصوص گیوتین، محاجه‌ای است با طرفداران مجازات اعدام. کامو در این رساله هم به استدلال‌های جاری در افکار عمومی فرانسویان می‌پردازد و هم به استدلال‌های حقوقی/ حکومتی. سبک نگارش متن شیوا و در خور جدلی است که برگزیده. کامو نوشته‌ی خود را با نقل حکایتی از پدرش که از زبان مادر شنیده آغاز می‌کند: مجرمی نفرت‌انگیز خانواده‌ی کشاورزی را با کودکانشان کشته و اموالی را نیز از آنان به سرقت برده است. پدر کامو مردی ساده و عامی از خیل خشمگینانی بود که فکر می‌کرد بریدن سرِ هیولایی که به خردسالان نیز رحم نیاورده کاری بایسته است. پدر، به گفته‌ی مادر، با همین فکر به تماشای مراسم اعدام می‌رود اما رنجور باز می‌گردد. به خانه که می‌رسد از حال می‌رود و قی می‌کند: «لحظاتی پیش او واقعیاتی را که در زیر این واقعیت‌های گنده و دهن پرکن پنهان بود کشف کرده بود. دیگر به بچه‌های سلاخی شده فکر نمی‌کرد. او تنها می‌توانست به آن جسمی فکر کند که سخت نفس نفس می‌زد، چون او را روی پاره‌چوبی خوابانده بودند و قرار بود گردنش را بزنند.» (صص ۱۶-۱۵)

کاموی داستان‌نویس با این گشایش متن، تصویر کاری را که رساله در پی آن است در همان ابتدا پیش چشممان می‌گذارد: می‌خواهد ذهنیت ساده‌ای را که از سر پیروی از اخلاق و خواست امحای جانیان بر اعدام صحه می‌گذارد در برابر واقعیت اعدام قرار دهد و وادارش کند که این درونیات ظاهراً معصومانه را قی کند و بفهمد که آنچه تیغ ستردن ناپاکی‌اش می‌پندارد، خود شناعتی بزرگ است. به این ترتیب، رساله‌ی کامو گفتاری است در بیهودگی و مضرت مجازات مرگ.

کامو به بازگو کردن توصیف‌هایی می‌پردازد که عاملان و حاضران اعدام از آماده کردن محکوم نقل کرده‌اند: از تراشیدن سرش برای اینکه مو لای درز تیغه‌ی گیوتین نرود، بریدن یقه‌اش، بستن دستان و مهار سر و بدنش و بعد تقلایش به گاه اعدام. توصیف‌هایی چنان رماننده که ای بسا سبب شود که در همان صفحات آغازین کتاب را ببندید و کنار بگذارید.

کامو با آرتور کوستلر هم‌داستان است که «مجازات اعدام اجتماع ما را آلوده می‌کند و طرفدارانش قادر نیستند درست و مستدل از آن دفاع کنند.» (ص ۱۷) به این ترتیب، به زعم کامو در این بحث با دو مدعای اصلی حامیان اعدام طرف هستیم: یکی اینکه اعدام برای عبرت‌آموزی است؛ دوم اینکه برخی مجرمان چنان تباه و تباه‌گرند که جامعه برای حفظ خود جز محو کردنشان راهی ندارد. کامو فکر می‌کند که هر دو مدعا در لفافه‌ای از جهل و عبارات آیینی پیچیده شده و تکرار می‌شود. او اشاره می‌کند که حامیان معاصر مجازاتِ اعدام اغلب در دفاع از آن صدا بلند نمی‌کنند و سکوت را بیشتر ترجیح می‌دهند: گویی از این کار شرم دارند. اما این شرم همه‌ی ماجرا نیست.

کامو در مقابل مدعا یا استدلال اصلی که همان عبرت‌آموزی است چند گام استدلالی برمی‌دارد: «۱) اجتماع خود به جنبه‌ی عبرت‌آموزی‌ای که از آن دم می‌زند باور ندارد؛ ۲) هیچ دلیل و مدرکی در دست نیست که مجازات اعدام حتی یک قاتل را که تصمیم به قتل گرفته از عمل بازداشته باشد بلکه برعکس جاذبه و افسون قتل را برای هزاران جانی صد چندان می‌کند؛ و ۳) از جنبه‌های دیگر، مجازات اعدام تأثیری نفرت‌بار و مشمئزکننده دارد که پیامدهای آن قابل پیش‌بینی نیست.» (ص ۲۰)

«تأمل درباره‌ی گیوتین» در دولت و جامعه‌ای دموکراتیک نوشته شده که افکار عمومی در تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری، و مشخصاً در شکل دادن به قانون، نقشی اساسی دارد. به همین دلیل است که کامو مستقیم کلیت جامعه و در دل آن مدافعان اعدام را مخاطب قرار می‌دهد. مخاطبانی که به گفته‌ی او خود نسبت به ادعای عبرت‌آموزی اعدام بی‌باورند زیرا اعدام را از ملأ عام بیرون برده‌اند و از چشم مردمانی که باید از آن عبرت بگیرند دور کرده‌اند و می‌کوشند که درباره‌ی آن کمتر سخن بگویند. جامعه‌ای که بی‌باوری به این ادعا را نشان داده است، به اعدام همچون تجویزی قانونی که قرار است نظم بیاورد ارجاع می‌دهد. کامو در مقابل بر این انگشت می‌گذارد که طبیعت پیچیده‌تر از قانون است: ترس از مرگ شاید واقعیتی انکارناپذیر باشد اما این ترس هر اندازه هم که بزرگ فرض شود برای فرونشاندن عواطف گوناگون انسانی، از جمله عواطفی که به ناگاه می‌جوشند و کسی را به ارتکاب قتل می‌کشانند، کافی نیست (ص ۳۲).

کامو می‌کوشد از همرأیان خود، همچون کوستلر، زیاد نقل قول نکند و بیشتر به کسانی ارجاع بدهد که به‌نحوی یا دست‌اندر کار شغل اعدام‌اند یا در جرگه‌ی مدافعان رسمی آن؛ و از همین‌هاست که حجت‌ها و شواهدی در تضعیف استدلال له اعدام می‌آورد.

او با ارائه‌ی این گواهی‌ها می‌خواهد نشان دهد که بسیاری از قتل‌ها برای خود قاتل هم چنان دفعتاً رخ می‌دهند که نمی‌توان تصور کرد قبلش به عواقب آن اندیشیده باشد: بسیاری از قاتلان صبح که صورت خود را می‌تراشیده‌اند تصور نمی‌کردند که تا غروب دستشان به خون کسی آغشته خواهد شد تا بخواهند از پیش مجازات قانونیِ اعدام را متصور شوند و بازایستند. از این گذشته کامو می‌خواهد نشان دهد که هیچ رابطه‌ای میان الغای مجازات اعدام، در کشورهایی که لغو شده، و افزایش جرم وجود ندارد و بنابراین رابطه‌ای هم میان وجود این مجازات و کاهش جرم، از راه عبرت آموختن نیست: «گیوتین وجود دارد، جنایت نیز وجود دارد.»

محافظه‌کاران نمی‌توانند انکار کنند که هزاران مجرم از مجازات مرگ نهراسیده‌اند و دست به قتل زده‌اند اما می‌گویند کسانی را هم که ترسیده‌اند نمی‌شناسیم، پس نمی‌توانیم بگوییم که عبرت‌آموز نبوده است. این پاسخی تناقض‌آمیز است. اما وقتی کامو به واکنش‌های خودِ دست‌اندرکاران اعدام در مواجهه با آن رجوع می‌کند، به‌جای چیزی شبیه عبرت، آمیزه‌ای از شرم و لذت و بی‌مبالاتی می‌یابد.

به این ترتیب، اعدام مجازاتی است که مکافات می‌دهد اما پیشگیری نمی‌کند، و مکافات بدون پیشگیری «انتقام نامیده می‌شود.» (ص ۴۰) این همان قصاص است: پاسخ جامعه‌ای بدوی به کسانی که قوانینش را نقض کرده‌اند. کاری که این قانون می‌کند بازتولید قتل است در تقلید از سرشت آدم‌کش، و نه اصلاح فرد یا جامعه: «اعدام بدون تردید نوعی قتل است، در واکنش به جنایت مرتکب شده.» (ص ۴۱)

اما کامو می‌خواهد نشان دهد که اعدام، فراتر از قتل است و حتی گاه مکافاتی است سنگین‌تر از قتلی که مجرم به سبب آن محکوم شده. پس به شرح وحشتی می‌پردازد که فرد منتظر اعدام با آن دست به گریبان است و توصیف می‌کند که چگونه ماه‌ها منتظر اجرای حکم ماندن اعدامی را تبدیل به شیئی بی‌حس می‌کند که عاملیت خود را از دست می‌دهد چون برای مدتی مدید با این واقعیت روبه‌روست که اراده‌ای برای تغییر در وضع خود ندارد: و این مجازاتی است بسیار شدیدتر از آنچه حکم اعدام به‌خودی خود مقرر کرده است. علاوه بر این، فرو بردن محکوم در وحشتی که به درازا می‌کشد نه فقط ظلمی در حق او بلکه ظلم در حق خانواده‌ی او نیز هست.

کامو تا اینجا که می‌آید گویی در جدل توانسته ادله‌ی هواداران اعدام را پس بزند و حال وقتش رسیده که دلایلی محکمتر اقامه کند. دلایلی که از نقض ادله‌ی موافقان اعدام فراتر رود. دلایلی که به اتکای آن‌ها بتواند عمق وضعیتی را که پشتیبانی از اعدام در آن متبلور می‌شود بکاود.

کامو می‌گوید این خودِ اجتماع است که محکومان را می‌پرورد؛ همچون قصابی که ذبیحش را می‌پرورد. کامو روی آمار مصرف الکل در فرانسه، سهم دولت در رواج آن و نقش مصرف الکل در انجام جرم دست می‌گذارد تا نشان دهد که خود دولت چه نقشی در شیوع جرم دارد؛ جرمی که دستگاه قانون به‌شیوه‌ای برگشت‌ناپذیر آن را مجازات می‌کند و به زعم کامو تناقض حکم اعدام به همین‌جا برمی‌گردد: ما در صدور اعدام تصمیمی قاطع می‌گیریم که محکوم اصلاح‌ناپذیر است، اما چطور و از چه جایگاهی می‌توانیم چنین تصمیمی بگیریم وقتی هم قاضی هستیم و هم طرف معامله و هم ذی‌نفع؟ ما آن‌قدر بی‌گناه نیستیم که شایسته‌ی قضاوتی چنین قطعی درباره‌ی دیگری باشیم، و دقیقاً همین برخورداری از حق زیستن، که همگی در آن مشترک‌ایم، است که می‌تواند به هر مجرمی امکان اصلاح دهد و گرفتن این حق، سلب آن امکان است.

این بی‌گناه نبودن، این مطلق نبودن ما میانمان پیوند برقرار می‌کند: همه‌ی ما در گریز و دوری جستن از مرگ است که فرصت می‌جوییم و امکان می‌یابیم که شاید اصلاح شویم. رو در رویی با مرگ، نخواستن مرگ برای انسان‌ها به زعم کامو موجب نوعی همبستگی است و «حکم مرگ تنها همبستگیِ انکارناپذیر انسان‌ها را از بین می‌برد: همبستگی در برابر مرگ؛ و نمی‌توان به آن مشروعیت بخشید مگر از طریق اصل یا حقیقتی بالاتر از انسان.» (ص ۶۵) اینجاست که کامو به «مذهبی بودن» حکم مرگ (ص ۶۶) می‌رسد؛ حکمی که وقتی کسی به صدورش دست می‌یازد خود را در مقام خدایی نهاده است (صص ۷۰-۶۹).

اما حکومت در مقام خدایی چه می‌کند؟ «از سی سال پیش شمار جنایات حکومت بسیار بیش از جنایت فرد بوده است. از جنگ‌های جهانی و منطقه‌ای دیگر حرف نمی‌زنم، هر چند خون نیز مثل الکل است یعنی مستی‌اش در طول زمان از گیراترین شراب‌ها چیزی کم ندارد اما شمار افرادی که مستقیماً از سوی حکومت‌ها به قتل رسیده‌اند ابعادی نجومی به‌خود گرفته است و گوی سبقت را از جنایات فردی ربوده است.» (ص ۷۰)

اما خدایان سرمست از خون که حکم می‌دهند، دیگر چونان تماشاچیان عامیِ اعدام یا مجریان بی‌مبالاتِ حکم نیستند که میان غثیان و لذت در نوسان باشند. «آنانی که بیشترین خون‌ها را می‌ریزند همان‌هایی هستند که گمان می‌کنند حق و منطق و تاریخ با آنهاست.» (ص ۷۱) کامو نتیجه می‌گیرد: «بنابراین چیزی که جامعه باید در برابر آن از خود دفاع کند نه فرد بلکه حکومت است.» چرا که قانون حکومت با خون نوشته شده است و جامعه را هم به خون می‌آلاید.

کامو در انتها لازم می‌بیند تذکر دهد و تأکید کند که مخالفتش با حکم اعدام از سر این نیست که قاتل را از مسئولیت بری می‌داند؛ او نه منکر مسئولیت مجرم است و نه آن را کوچک می‌شمارد. مسئله سلب مسئولیت از مجرم نیست، مسئله این است که ببینیم در مواجهه با قتل مسئولیت جامعه چیست؟ هر چه هست قساوت مجرم را نباید با «سلاخیِ تهوع‌آور» اعدام پاسخ داد که خود «توهینی است به جسم و کرامت انسان.» (ص ۷۶)

***

کامو در جایی می‌نوشت که امید داشت بر جامعه، دولت، مجلس، قضات و هیئت‌های منصفه تأثیر بگذارد؛ کما اینکه در همین رساله هم حکایت می‌کند که چگونه یکی از نوشته‌های پیشین او توجه رئیس جمهور را جلب کرده و موجبات عفو چند محکوم به مرگ را فراهم آورده بود. تلاش کامو ادامه‌ی تکاپویی است که در قرن هجدهم آغاز شده بود و نهایت در سال ۱۹۸۱ به ثمر رسید و قانون لغو مجازات اعدام در فرانسه تصویب شد.

حال پرسش این است که نسبت ما با نوشته‌ی او چیست؟ ما در جایی زندگی می‌کنیم که حکومتی با ادعایی صراحتاً الهی حکم مرگ می‌دهد، و بر سر حقش برای صدور چنین احکامی در مورد طیف وسیعی از محکومان، که بیشترشان قتل هم نکرده‌اند، پای می‌فشرد. و حتی قاضیانش در کمال خونسردی به خانواده‌ی محکومان می‌گویند که باکی نیست اگر عزیزشان بی‌گناه اعدام شده باشد زیرا در این صورت «به بهشت می‌رود»!

به حکومتی دنیوی که اعدام می‌کند می‌توان نهیب زد که مگر بر جای خدا نشسته‌ای؟! به حکومتی که می‌گوید اصلاً خدا خواسته که مجری حکم او باشد چه می‌توان گفت؟ به هیئت منصفه و جامعه‌ای که دستکم در نظر معتقد به برابریِ انسانی است می‌توان زنهار داد که با اعدام همبستگیِ انکارناپذیر انسانی را می‌گسلد و فرصت جبران به مجرم نمی‌دهد، به حاکم شرعی که شریعتش اساساً زن و مرد و دیندار و بیدین را برابر نمی‌داند چه می‌توان گفت؟ چه محاجه‌ای می‌شود کرد با او که می‌گوید اگر به خطا هم شما را بکشم در آن دنیا جبران میشود و به بهشت می‌روید؟ آخر جایی می‌توان استدلال کرد «اعدام عبرتآموز نیست، پس اعدام نکن»، که ارعاب، و نه اصلاح یا حتی عبرت، تنها سلاح باقیمانده در دست حاکم نباشد. آیا در این‌ جایی از تاریخ و جغرافیا که ما ایستاده‌ایم شایسته و بایسته است که حالات بدن‌های اعدامیان را بازگو کنیم که ترس با آنها چه می‌کند، وقتی هدف اصلیِ حاکم از نمایش اعدام برانگیختن همین ترس است؟ و آیا اصلاً گوش شنوایی یافت می‌شود اگر بگوییم که اعدام با همه‌ی شناعتش کفایت ارعاب را نمی‌کند زیرا چنان که کامو یادآور می‌شود دامنه عواطف انسانی بسیار متنوع و وسیع است؟ شاید آری، شاید نه، شاید آری.

در سال‌های اخیر، گفتار مقابله با اعدام در ایران هر چه بیشتر سرکوب شده انعکاس بیشتری یافته است؛ هر چه در حکومت کم‌اثرتر بوده، گوش‌های شنوای بیشتری در جامعه پیدا کرده و هر بار که حکومت با اعدام کسی به صورت کوشندگان لغو حکم اعدام هم سیلی زده، شناعت این حکم بیشتر نزد عموم جلوه کرده است. مثل هر خواست دیگری، و شاید بیش از بسیاری خواست‌ها، طلب منع اعدام از سوی فعالان در قالب حکومت فعلی طلبی بی‌سرانجام می‌نماید: این بر دار کردن هم از جمله مقدساتی است که جمهوری اسلامی از همان روز اول موجودیت و ماهیت خود را به آن گره زده و حتی اگر از اعدام صدها مجرم مواد مخدر در سال کوتاه بیاید باز نمی‌خواهد از اصل اجرای حکم اعدام دست بکشد. از قول مصحف می‌گوید «و لکم فی القصاص حیات» و گویی اینجا حیات خودش را منظور می‌کند. پس شاید تا این‌ها هستند، اعدام هم باشد. و فردا روز هم هر دستگاهی بر کار باشد، حتی حکومتی دموکراتیک، مسئله‌ی باید و نباید حکم اعدام بر جا خواهد بود.

کامو در کنار بسیاری دیگران از پیش با ما سخن گفته است. می‌توانیم به استدلال‌هایش بیندیشیم؛ شاید متقاعدکننده بود؛ شاید چیزی بر آن‌ها افزودیم، شاید دیگرانی را همراه کردیم، و شاید وقتی بسیارانی، بیش از اکنون به زیان‌باربودن اعدام پی بردند، اجرای آن بسی سخت‌تر از اکنون، و حتی شاید ناممکن شود.

 

متهمان ردیف اول آلودگی هوای تهران را بشناسید

ایسنا

 طی سالیان اخیر آلودگی هوا از جمله مهم‌ترین دغدغه‌های ساکنان کلانشهرها به‌ویژه تهران است که هر چند وقت یکبار یک مسئله از زباله سوزی گرفته تا مازوت‌سوزی و خودروهای فرسوده به عنوان متهم ماجرا مطرح می‌شود. این روزها بحث فرسودگی ناوگان حمل و نقل عمومی بسیار مطرح است .03 بهمن

 به گفته داریوش گلعلیزاده – رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست – بیش از ۸۵ درصد اتوبوس‌های درون‌شهری تهران به سن فرسودگی رسیده‌اند. چندی پیش شهرداری تهران از رونمایی و به‌کارگیری ۱۹۸ خودروی برقی در میادین و مراکز اصلی شهر خبر داد و به گفته مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران این کار تنها در شهرداری تهران پیگیری نمی‌شود و بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته به دنبال برقی‌سازی وسایل نقلیه هستد و بر این اساس برنامه‌ریزی شده است تا از سال ۲۰۳۰ ممنوعیت تردد خودروهای فسیلی را اعمال کنند.

سید محمدمهدی میرزایی قمی درباره تاثیر واردات خودروهای برقی برکاهش آلودگی هوا اظهار کرد: واردات خودروهای برقی بر کاهش آلودگی هوا تاثیرات انکارناپذیری دارند و تنها شهرداری تهران به دنبال این کار نیست و تمام کشورهای توسعه‌یافته دنیا در راستای تحقق این امر در تلاش هستند. علاوه بر موضوع آلودگی هوا مسئله انتشار گازهای گلخانه‌ای و افزایش گرمایش جهانی زمین نیز یکی از موضوعاتی است که هرساله کشورهای مختلف در قالب اجلاس کاپ به آن می‌پردازند. در کاپ سال جاری نیز بر موضوعات اصلی همچون گذر از سوخت‌های فسیلی طی برنامه‌ریزی مناسب تاکید شد که استفاده از خودروهای برقی یکی از راهکارهای اصلی آن است.

وی افزود: بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته به دنبال برقی‌سازی وسایل نقلیه هستد و بر این اساس برنامه‌ریزی شده است تا از سال ۲۰۳۰ ممنوعیت تردد خودروهای فسیلی را اعمال کنند. این موضوع در کشور ما که نسبت به آن‌ها بیشتر درگیر آلودگی هوا است باید به عنوان یکی از راهکارهای اصلی مدیریت و کاهش آلودگی هوا مورد توجه قرارگیرد. به‌طور مثال بیشتر وسایل نقلیه‌ای که در حال حاضر در  سطح شهر تهران تردد می‌کنند، فرسوده و قدیمی هستتند و به اصطلاح آلاینده محسوب می‌شوند و چندین برابر خودروهای مشابه آلاینده تولید می‌کنند.

مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران ادامه داد: فارغ از اینکه با برقی‌سازی خودروها آلایندگی صفر می‌شود و به خودی خود اگزوزی ندارند که از آن آلاینده‌ای منتشر شود، این خودروهای برقی آلودگی صوتی نیز ایجاد نمی‌کنند و فضای شهری را نیز تغییر می‌دهند و موجب جذابیت و افزایش استفاده مردم از سیستم حمل و نقل عمومی و تاکسی می‌شوند. این وضعیت موجب کاهش تقاضا برای سیستم حمل و نقل شخصی می‌شود.

وی با تاکید بر اینکه بخش عمده‌ای از آلودگی هوا و راهکارهای آن مربوط به بخش‌های دولتی و متولیان است، اظهار کرد: بخش اندکی از این مسئله که مردم می‌توانند از طریق آن در جهت مدیریت و کاهش آلودگی هوا نقش ایفا کنند، انجام دوره‌ای و منظم معاینه فنی است که حداقل سالی یک بار به مراکز معاینه فنی معتبر در سطح شهر تهران مراجعه کنند.

میرزایی قمی در پایان تاکید کرد: معاینه فنی نیز تنها به بحث آلودگی هوا و محیط زیست مربوط نیست و در جهت حفظ ایمنی اهمیت بسیار بالایی دارد؛ به‌خصوص که در ماه‌های پایانی سال قرار داریم و سفرهای نوروزی پیش‌ رو هستند بنابراین در این روزها مسئله معاینه فنی اهمیت بسیار بالایی دارد. امیدواریم شهروندان بازبینی خودروهای خود را در قالب معیانه فنی انجام دهند.

 

مازوت مصرفی نیروگاه شازند، دارای ۳ درصد گوگرد است

ایسنا

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی گفت: مازوت مصرفی نیروگاه شازند، دارای ۳ درصد گوگرد است.۳ بهمن

یوسف یوسفی سوم بهمن ماه ۱۴۰۲ در ششمین جلسه کارگروه کاهش آلودگی هوا و گرد و غبار استان مرکزی اظهار کرد: در سال ۱۴۰۲ تعداد روزهای پاک اراک بالغ بر سه روز بوده و ۱۸۳ روز سالم، ۱۰۵ ناسالم برای گروه های حساس، ۱۴ روز ناسالم برای تمام گروه های سنی، دو روز بسیار ناسالم و یک روز خطرناک را در این شهر تجربه کردیم.

وی با بیان اینکه بیشترین روزهای آلوده مربوط به فصل تابستان و وجود ریزگردها بوده است، گفت: امسال نسبت به سال گذشته بالغ بر ۱۱ روز، افزایش روزهای ناسالم اتفاق افتاد.

یوسفی آلاینده مسئول آلودگی هوای اراک را ذرات کمتر از ۲.۵ میکرون و دی اکسید گوگرد دانست و افزود: غلظت دی اکسید گوگرد در هوای اراک تا پیش از ۲۰ آذرماه وضعیت حادی نداشت ولی از زمان ماوزت سوزی نیروگاه و از ۲۰ آذرماه شاهد افزایش غلظت دی اکسید گوگرد در هوای اراک هستیم.

وی تصریح کرد: اراک در سال جاری در بین شهرهای آلوده رتبه دوم را به خود اختصاص داده و اهواز در جایگاه نخست قرار دارد.

یوسفی در خصوص مصرف مازوت نیروگاه حرارتی شازند گفت: در سال گذشته میزان مصرف مازوت تا اوایل بهمن ماه بالغ بر ۳۹۵ میلیون لیتر بوده است. امسال این میزان مصرف به ۱۵۹ میلیون لیتر رسیده که نسبت به سال گذشته ۶۰ درصد کاهش یافته است.

وی بیان کرد: از مازوت مصرفی نیروگاه نمونه برداری شد و آزمایش ها نشان داد که میزان گوگرد موجود در مازوت مصرفی نیروگاه ۳ درصد است، البته در حال حاضر یکی از واحدها در حال اورهال است، یک واحد گازسوز است و دو واحد در حال مصرف مازوت هستند.

یوسفی با اشاره به قرار داشتن صنایع بزرگ استان از جمله ایرالکو، پتروشیمی، پالایشگاه، نیروگاه و … در لیست صنایع آلاینده، گفت: در مسئله مازوت سوزی بالغ بر ۲۰ مورد مکاتبه با مجموعه استان انجام شده است، در سال گذشته علیه نیروگاه شکایت در مجموعه قضایی استان انجام شد و امسال نیز این شکایت از طریق دادستانی شازند انجام شد.

وی در خصوص اجرای پروژه کُک سوزنی در پالایشگاه شازند گفت: از بعد فنی و حقوقی یک سری ممنوعیت هایی وجود دارد که نمی توانیم اجازه اجرای طرح کُک سوزنی در پالایشگاه را بدهیم. در واقع، اینکه اجازه دهیم برای کنترل آلودگی، یک پروژه آلاینده دیگر اجرایی شود قطعا ممکن نیست.

یوسفی افزود: با وجود اینکه امسال مازوت کمتری مصرف شده است، اما تعداد روزهای آلوده افزایش یافته است چراکه اراک به شدت تحت تاثیر اقلیم است. امسال یک سال استثنایی است، بارندگی کم بوده و حتی با عبور از کنار تالاب میقان می توان بلند شدن ریزگردهای این تالاب را به چشم دید که وارد شهر اراک می شود.

وی در خصوص صنایع مستقر در دشت شازند گفت: آلودگی این صنایع مستقیما در شهر اراک تاثیرگذار است، در پالایشگاه با وجود تلاش های انجام شده، آلودگی بسیاری وجود دارد که تاثیر مستقیم در هوای اراک دارد.

یوسفی با اشاره به اینکه پالایشگاه ۴۲ دودکش دارد که هر کدام آلودگی خاص خود را دارند، افزود: تعدادی از دودکش ها خروجی استاندارد دارد، اما برخی از دودکش ها وضعیت خوبی ندارند. میزان دی اکسید گوگرد نرمال و استاندارد خروجی از صنایع باید ۷۵۲ میکروگرم بر مترمکعب باشد که این میزان از دودکش IN۹۰۱ پالایشگاه شازند ۸۸ هزار و ۲۶۰ میکروگرم بر مترمکعب است.

وی اضافه کرد: پالایشگاه ۵۷ حلقه چاه حفر کرده است که نتایج بررسی وضعیت این چاه ها به لحاظ آلودگی اعلام نشده است. هرگونه افزایش ظرفیت استفاده از منابع آبی در این دشت جایگاه ندارد و به صلاح وضعیت منطقه نیست.

به گزارش ایسنا، در این جلسه رییس گروه محیط زیست دانشگاه اراک با بیان اینکه مشکل اراک در سطح ملی نسبت به دیگر کلانشهرها خیلی جدی گرفته نشده است، گفت: اراک نسبت به دیگر شهرها وضعیت متفاوتی دارد و عمق اینورژن در این شهر به شدت پایین است و با کمترین آلاینده، هوا آلوده می شود.

امیر انصاری تصریح کرد: در دهه ۸۰ کارهای خوبی برای اراک صورت گرفت که باعث شد اراک متفاوت دیده شود و حتی برای آن طرح جامع کاهش آلودگی هوا به تصویب رسید ولی متاسفانه این نتایج در سال های اخیر کمرنگ شده است.

وی افزود: عصاره هر اقدامی کار تحقیقاتی است و می توان با راه اندازی یک شرکت کنترل کیفیت هوا امکان پایش همه آلاینده های هوا را مهیا کرد و شهرداری اراک می تواند در این راستا نقش موثری داشته باشد.

به گزارش ایسنا، در این جلسه؛ مجید رجبی مدیرعامل پالایشگاه شازند گفت: طبق قانون، پالایشگاه‌ها باید میزان سولفور مازوت را کاهش دهند یا پروژه کُک سوزنی را اجرایی کنند که قطعا این پروژه آلایندگی کمتری خواهد داشت.

به گزارش ایسنا، عبدالرضا تقوی مدیرعامل شرکت تولید نیروی برق منطقه مرکزی نیز گفت: سوخت مازوت مصرفی در نیروگاه حرارتی شازند تا پایان دی ماه ۱۴۰۱ بالغ بر ۳۸۱ هزار و ۴۹۰ مترمکعب بوده است که این رقم در مدت مشابه سال جاری به ۱۵۷ هزار و ۴۲۶ مترمکعب رسیده و عملا در سال جاری ۵۹ درصد کاهش مصرف مازوت صورت گرفته است.

وی با اشاره به میزان مصرف گاز در نیروگاه شازند اضافه کرد: میزان مصرف گاز در نیروگاه طی سال گذشته بالغ بر یک میلیون و ۵۴۷ هزار و ۲۰۴ هزار مترمکعب بوده که این رقم در سال جاری تاکنون به یک میلیون و ۶۳۸ هزار و ۵۹۳ هزار مترمکعب رسیده است.

وی اضافه کرد: از ۲۰ بهمن ماه قول تامین گاز را داده اند که اگر این اتفاق بیفتد حتما استقبال می کنیم.

تقوی بیان کرد: نیروگاه، آلاینده است و باید قدر و سهم آن در آلودگی مشخص شود. قطعا منکر این موضوع نیستیم، اما قطعا عامل آلودگی، فقط نیروگاه نیست.

پروژه‌های سنگین، مقصران اصلی تخریب محیط زیست

ایسنا

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: در دنیا مخربان اصلی محیط زیست معمولاٌ پروژه‌های سنگین مربوط به دستگاه های اجرایی هستند و مردم تقصیر زیادی در تخریب محیط زیست در مقایسه با این پروژه‌ها ندارند.     ۳ بهمن

 حسن اکبری در نخستین جلسه گفت و گوی صمیمانه با حجت‌الاسلام حامد تقدیری – رییس ستاد ملی روایت پیشرفت که در سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد، با تاکید بر این که در تبیین اقدام های سازمان حفاظت محیط زیست نیازمند توجه ویژه هستیم، اظهارکرد: تقریباً در کل بدنه سازمان این مساله وجود دارد و ما تاکنون نتوانستیم ظرفیت‌های سازمان را به‌خوبی معرفی کنیم.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان این که در ساختمان معاونت محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی یک مجموعه ارزشمند وجود دارد که حاصل سال‌ها کار و تلاش کارشناسان است، افزود: غنی‌ترین موزه ذخایر ژنی کشور شامل هرباریوم، نمونه‌های تاکسیدرمی جانوری و گیاهی، مجموعه‌های فسیل، سنگ و کانی، بی‌مهرگان و بانک ژن از نمونه‌های جانوری که جمع آوری برخی از گونه‌ها از ۱۳۰ سال پیش شروع شده در این سازمان وجود دارد.

وی ادامه داد: در دنیا مخربان اصلی محیط زیست معمولاٌ پروژه‌های سنگین مربوط به دستگاه های اجرایی هستند و مردم تقصیر زیادی در تخریب محیط زیست در مقایسه با پروژه‌های سنگین مخرب دستگاه ها ندارند و درست است شکارچیان حیات وحش جزء مردم محسوب می شوند، با این وجود اثرگذاری این افراد در تخریب محیط زیست زیاد نیست.

اکبری به نقش مهم آموزش و پرورش در فرهنگسازی حفظ محیط‌ زیست در مدارس اشاره کرد و گفت: آموزش و پرورش باید برای حفظ سرمایه محیط زیست پای کار بیاید. وقتی بنیان فرهنگی انسان‌ها در طول سالیان متمادی شکل می‌گیرد، تغییر آن سخت می‌شود، با وجود این اگر مقامات مسئول از زیستگاه‌های بکر و طبیعت ایران که سازمان حفاظت محیط زیست برای حفاظت آن حدود ۱۵۰ شهید و بیش از ۳۰۰ جانباز تقدیم کرده است، بازدید می‌کردند، حمایت‌های بیشتری صورت می‌گرفت.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی در بخشی از سخنان خود به سایر اقدام‌های سازمان حفاظت محیط زیست پرداخت و گفت: طی دو سال اخیر، کارهای مناسبی انجام شده و تاکنون دولت پای مسائل محیط زیست خوب ایستاده است.

اکبری با بیان این که از سال ۱۳۴۶ به بعد که قانون شکار و صید تصویب شد، تاکنون هیچ قانونی در زمینه حیات وحش تدوین نشده است، افزود: برای نخستین بار با گذشت نیم قرن به تغییر ساختارهای قانونی متناسب با شرایط روز یعنی «مشارکت مردم در حفاظت محیط زیست» را شروع کردیم. محیط زیست را کسانی بهتر می‌توانند حفظ کنند که بهره بردار آن هستند و به همین منظور در سال جاری چندین تفاهمنامه برای حفظ گونه‌های مختلف جانوری با رویکرد «حفاظت مشارکتی» امضا شد.

وی مقابله با قاچاق حیات وحش را از دیگر فعالیت‌های این معاونت ذکر کرد و ادامه داد: در زمینه گونه‌های درخطر انقراض مثل یوزپلنگ، میش مرغ و گوزن زرد ایرانی که از دهه ۳۰ به بعد جمعیت این گونه‌ها کاهش یافته، اقدام‌های موثری برای حفاظت از این گونه‌ها انجام شده است.

اکبری با تاکید بر این که لازم است در حوزه ترویج حفاظت از محیط زیست و روایتگری از اقدام های انجام شده، فعالیت بیشتری داشته باشیم، گفت: حفظ داشته‌های زیستی کشور برای بخش زیادی از مردم مهم است. وقتی خبری درباره رویت یوز و چهار توله‌اش منتشر می‌شود، حس می‌کنیم آرامشی در بین عده‌ای زیادی از مردم ایجاد شده است و مردم در کنار همه تنگناهای زندگی‌شان، نسبت به حفظ سرمایه های زیستی کشور حساسیت زیادی پیدا کرده‌اند.

وی با تاکید بر این که باید بتوانیم به مردم اطمینان دهیم که برای حفظ گونه‌های در خطر انقراض با افق دید بهتر مناسبت‌ترین اقدامات انجام شده است، گفت: حدود ۷۲ مرکز نگهداری، باغ وحش و باغ پرندگان در کشور فعال است که برای نخستین بار رتبه‌بندی باغ وحش‌ها را در این دولت پیگیری کردیم و گام‌های بسیار مناسبی برای استانداردسازی باغ وحش ها برداشته شده است.

به گزارش روابط عمومی سازمان حفاظت محیط زیست، اکبری ابلاغ دستورالعمل استفاده از ظرفیت «طبیعت‌گردی مناطق حفاظت شده» که درآینده می تواند بسیار تاثیرگذار باشد و مردم خواهند توانست از طبیعت و حیات وحش کشور بازدید کنند را از دیگر اقدامات مهم این معاونت دانست.

شکارچی “هوبره” در تالاب هورالعظیم به دام افتاد

خبرگزاری تسنیم

رییس دادگستری شهرستان هویزه گفت: قاچاقچی پرندگان کمیاب که به شکار غیرمجاز پرندگانِ در حال انقراض از منطقه تالاب هورالعظیم در این شهرستان اقدام می کرد، دستگیر و روانه زندان شد.۰۳ بهمن

 کاظم نوروزی ترک‌آبادی افزود: به دنبال گزارش ماموران اداره حفاظت محیط زیست شهرستان هویزه مبنی بر شکار غیرمجاز پرنده کمیاب و در معرض انقراض به نام “هوبره” توسط یک شکارچی در منطقه تالاب هورالعظیم، متهم با دستور مقام قضایی دستگیر و با صدور قرار تامین متناسب روانه زندان شد.

وی گفت: از این متهم که سابقه ارتکاب جرایم مشابه را دارد، تعدادی تله شکاری و دوربین 2 چشمی و یک دستگاه موتورسیکلت کشف و توقیف شد.

رئیس دادگستری هویزه با هشدار نسبت به هرگونه اقدام غیرقانونی علیه حیوانات و پرندگان وحشی و کمیاب، گفت: حفظ محیط زیست و منابع طبیعی یک وظیفه همگانی است و مطابق با ماده 680 قانون مجازات اسلامی، بنابراین هرکس برخلاف مقررات و بدون مجوز قانونی، به شکار یا صید حیوانات و جانوران وحشی حفاظت شده اقدام کند، به حبس از سه ماه تا سه سال و یا جزای نقدی از 20 میلیون ریال تا 25 میلیون ریال محکوم خواهد شد.

۲ شرکت و شهرداری بندر امام (ره) به تهدید علیه بهداشت عمومی محکوم شدند

ایسنا

 با هدف صیانت از بهداشت عمومی و حفظ محیط زیست، قاضی شعبه۱۰۲ دادگاه کیفری بندر امام خمینی (ره)، متهمین پرونده تهدید علیه بهداشت و سلامت عمومی و آلودگی محیط زیست را با صدور قرار تعویق در صدور حکم، ملزم به ساخت تصفیه خانه پساب صنعتی و کارخانه آسفالت کرد.۳ بهمن

 

عزیز مراد حسین پور رئیس دادگستری بندر امام خمینی (ره) گفت: با گزارش اداره حفاظت محیط زیست شهرستان بندر ماهشهر علیه پتروشیمی‌های فارابی و شیمی بافت و همچنین شهرداری بندرامام خمینی (ره) به اتهام تهدید علیه بهداشت عمومی و آلودگی محیط زیست، پرونده تشکیل شده است و متهمین با صدور قرار تعویق در صدور حکم، به ساخت تصفیه خانه پساب صنعتی و تعطیلی کارخانه آسفالت فعلی و تاسیس کارخانه جدید به نحوی که مضر سلامت عمومی و موجب آلودگی محیط زیست نباشد ملزم شدند.

به گزارش ایسنا به نقل از دادگستری خوزستان، او افزود: با تشکیل پرونده در دادسرا و پس از تکمیل تحقیقات و ارجاع پرونده به شعبه ۱۰۲ کیفری قاضی محترم آقای سید شهاب‌الدین رام‌نژاد باتوجه به تایید ضمنی موضوع و پذیرش این مسئله و درخواست اعطای مهلت جهت تاسیس تصفیه‌خانه پساب صنعتی و کارخانه آسفالت توسط متهمین و با عنایت به مستندات به مواد ۴۱ و ۴۲ و ۴۳ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، قرار تعویق مراقبتی صادر و متهمین را ملزم کرد که ظرف مدت شش ماه از تاریخ صدور قرار، نسبت به ساخت تصفیه خانه پساب صنعتی و کارخانه آسفالت اقدام نمایند؛ در غیر این‌صورت و عدم انجام تعهدات، رای محکومیت صادر می‌شود.

وی اظهار کرد: سلامت عمومی مردم و حفظ محیط‌ زیست از اولویت‌های دستگاه قضایی است و دادگستری بندر امام خمینی (ره) نیز نسبت به این موضوع با هیچ دستگاه و نهادی مماشات نخواهد کرد.

سندسازی خبرگزاری قوه قضائیه برای توجیه اعدام محمد قبادلو

به گفته امیر رئيسیان، وکیل محمد قبادلو، تصاویری که خبرگزاری “میزان” از حکم دیوان عالی منتشر کرده مخدوش و دستکاری شده است. شماری از زندانیان سیاسی زن در اوین در اعتراض به اعدام قبادلو دست به اعتصاب غذا می‌زنند.خبرگزاری “میزان” وابسته به قوه قضائیه عکس‌هایی از حکم دیوان عالی کشور درباره پرونده محمد قبادلو را منتشر کرده که به نوشته امیر رئیسیان، وکیل قبادلو، مخدوش و دستکاری‌شده هستند و عباراتی به آنها اضافه شده که پیشتر در حکم نبوده‌اند، از جمله عبارت “پس از کشتن یک نفر” که به گفته این وکیل “جدید است” و نیز “قصد حمله به مردم” که در رأی اصلی “هرگز مطرح نشده بود”.

محمد قبادلو در حالی اعدام شد که پرونده او در مرحله اعاده دادرسی بود. خبرگزاری میزان اما نوشته “تجویز رسیدگی مجدد به یک پرونده قتل، امری غیرشرعی است”.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

وکیل قبادلو در صفحه‌ شخصی‌ای در شبکه اجتماعی “اکس” نوشته است: «رسیدگی مجدد به اتقان و اعتبار رای می‌افزاید. آنچه که غیرشرعی است تعجیل در رسیدگی و رها کردن ایرادات پرونده است.»

در حکمی که خبرگزاری میزان منتشر کرده آمده “هیچ امر جدیدی حادث نشده است که موجب اعاده دادرسی گردد.”

امیر رئیسیان در مخالفت با این ادعا پاسخ داده است: «امر جدیدی که حادث شده بود و شعبه ١ دیوان بر اساس آن حکم را نقض کرده بود و مشخص نیست چطور شعبه ٣٩ توجهی به آن ندارد این است که روانپزشکی که در پرونده سلامت محمد را گواهی کرده بود پس از صدور حکم، به همراه ۴٩ روانپزشک دیگر، بررسی‌های پزشکی را ناقص دانستند.»

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

هشتم دی ماه ۱۴۰۱ جمعی از روانپزشکان نامه‌ای خطاب به رئیس قوه قضائیه نوشته و خواستار تشکیل شورایی از روانپزشکان معتبر برای بررسی پرونده محمد قبادلو شده بودند. در این نامه با توجه به اختلالات دوره‌ای محمد قبادلو پیشنهاد شده بود “شورایی از روانپزشکان معتبر و شناخته‌شده تشکیل شود تا با بررسی تمام سوابق و مدارک بیماری، مصاحبه با بیمار، خانواده و پزشکان قبلی وی، آن قوه محترم را در رسیدن به حکمی مبتنی بر موازین علمی و مستندات بالینی، منطبق بر واقع، و عادلانه، یاری کند”.

همانگونه که وکیل قبادلو نوشته است۵۰ روانپزشک بررسی‌های پزشکی را ناقص دانستند.

بیشتر بخوانید: واکنش‌ها به اعدام محمد قبادلو؛ “اعدام نیست، قتل است”

میزان همچنین در واکنش به این موضوع که حکم اعدام محمد قبادلو بدون ابلاغ به خانواده و وکیل و بدون انجام ملاقات آخر اجرا شده، تصویری از یک حکم را منتشر کرده و مدعی شده این حکم به خانواده و وکیل او ابلاغ شده بود.

امیر رئیسیان، وکیل قبادلو اما این ادعا را رد کرده و نوشته هرگز نه او و نه خانواده موکلش چنین حکمی دریافت نکرده‌اند.

وکیل محمد قبادلو در پایان رشته توییتش نوشته است: «همه اینها به کنار! اگر بنا بر ادعای خبرگزاری میزان حکمی که امروز اجرا شد در ٢١ دیماه (کمتر از دوهفته پیش) صادر شده بود، بفرمایید چطور می‌شود حکم قصاص را قبل از ابلاغ، اجرا کرد؟!»

اعتصاب غذای ۶۱ زندانی سیاسی زن

در اعتراض به اعدام محمد قبادلو، ۶۱ زندانی سیاسی زن در اوین روز پنج‌شنبه (پنجم بهمن) دست به اعتصاب غذای عمومی می‌زنند.

صفحه اینستاگرام نرگس محمدی ضمن اعلام این خبر نوشته است: «زنان زندانی برای زنده نگه داشتن نام اعدام شدگان و برای زنده ماندن صدها انسانی که در زندانهای جمهوری اسلامی در سراسر کشور در صف اعدامند، مقاومت خواهند کرد و روز پنجم بهمن ماه اعتراض خود را با اعتصاب غذای دسته جمعی‌شان نشان خواهند داد.»

در صفحه اینستاگرام نرگس محمدی آمده است: «محمد قبادلو در شرایطی به دار آویخته شد که حتی حکم قطعی برای اعدام وجود نداشت. خبر اعدام جوانان ایران، موجی از خشم و اعتراض را در جامعه رقم زده است.»

ادامه واکنش‌ها

رضا پهلوی‌، فرزند آخرین پادشاه ایران، ضمن محکوم کردن اعدام محمد قبادلو در صفحه شخصی‌اش در اکس نوشت: «رژیم درمانده خامنه‌ای، انتقام کشته‌شدن تروریست‌هایش در سوریه و لبنان و یمن و عراق را از مردم ایران، جوانان و کودکان بی‌گناه می‌گیرد‌؛ با این هدف که به معدود حامیان متزلزل خود، امید بدهد و ملت ایران را در مبارزه‌شان ناامید کند.»

او با خانواده قبادلو ابراز همدردی کرده و خطاب به آنها نوشت: «سرتان را بالا بگیرید و به فرزند قهرمان‌تان افتخار کنید. ستاره محمد از امشب در آسمان ایران می‌درخشد.»

رناته آلت، رییس کمیته حقوق بشر حزب دموکرات آزاد آلمان نیز اعدام محمد قبادلو را نقض فاحش حقوق بین‌الملل دانسته که مجازات افراد دارای ناتوانی‌های روانی را ممنوع کرده است. خانم آلت خواسته تا دولت آلمان و اتحادیه اروپا تحریم‌ها علیه رژیم جمهوری اسلامی را تشدید کنند.

بیشتر بخوانید:ابلاغ حکم اعدام محمد قبادلو به‌رغم نقض آن در دیوان عالی کشور

کمپین حقوق بشر ایران نیز اجرای حکم اعدام محمد قبادلو را “مصداق دقیق یک قتل حکومتی” دانسته و خواسته برای روشن شدن ابعاد این موضوع کمیته حقیقت‌یاب سازمان ملل در باره آن تحقیق کند.

مولوی عبدالحمید امام جمعه اهل سنت زاهدان نیز با انتشار پیامی در اکس نوشت: «اخذ اعتراف اجباری از زندانیان و اجرای بی‌رویه احکام اعدام در کشور، مجامع بین‌المللی را تکان داده و باعث افزایش نارضایتی مردم و گسترش فاصله آنها از حاکمیت شده است.»

دریا صفایی، نماینده ایرانی تبار پارلمان بلژیک نیز با انتشار عکسی از محمد قبادلو در اکس نوشته است: «جرم او؟ نبرد برای دموکراسی، آزادی و یک زندگی بهتر در ایران.»

او در ادامه افزوده است: «افرادی مثل محمد نباید برای هیچ بمیرند. به خصوص حالا که آیت‌الله‌های ایرانی به کشورهای غربی حمله می‌کنند و تمام دنیا را ناامن کرده‌اند، دنیا باید پاسخ دهد.»

چشم‌انداز تیره نزدیک؛ تبدیل ایران به واردکننده نفت و گاز؟

بهره‌برداری از منابع نفت و گاز به عنوان پیشران اقتصاد ایران در حال افت اساسی است. تنزل سرمایه‌گذاری در این عرصه‌ها علت اصلی تلقی می‌شود. عدم بهینه‌سازی مصرف انرژی در داخل و تداوم تحریم‌ها چشم‌اندازی تیره را رقم می‌زند.با توجه به ضعف ایران در شاخه‌های مختلف اقتصادی، صنعت نفت در این کشور معمولا به عنوان پیشران و قوه محرکه اقتصادی و توسعه‌ای شناخته شده است اما در چشم‌انداز کلی، رویگردانی جهان از انرژی‌های فسیلی که به تدریج شتاب بیشتری می‌گیرد به خطری برای کشورهایی بدل شده که بند ناف اقتصادشان به فروش نفت و گاز وابسته است و از تنوع‌بخشیدن و ایجاد مزیت و امتیاز در اقتصاد خود غافل مانده‌اند. بخشی از پیشرفت شگرف کشورهای عربی خلیج فارس را به هشیاری نسبت به همین خطر و افتادن به مسیر کاهش وابستگی به نفت و گاز ارزیابی می‌کنند.

ایران صرفنظر از غفلت عمومی از این روند کلی، با مشکل تحریم‌ها و سوءمدیریت و عدم سرمایه‌گذاری‌های لازم در حفظ منابع و سطح استخراج نفت و گاز خود هم روبرو است و بنا بر پیش‌بینی‌ها، اقتصاد وابسته به این محصولات فسیلی چشم‌اندازی نامساعد را به استقبال می‌رود.

این که ایران در توسعه و بهره‌برداری از ۱۰ میدان گازی و ۲۰ میدان نفتی مشترک با همسایگان خود به شدت عقب افتاده و این کشورها در حال استخراج سهمی عمده از این منابع به ضرر ایران هستند، تنها جزیی از این روند منفی است.

کاهش متوسط ضریب بازیافت مخازن کشور هم از پیامدهای جدی این روند است. بنا بر گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس که تابستان سال گذشته انتشار یافت، بی توجهی دهه‌های اخیر به تولید صیانتی و علم مهندسی مخزن در سال‌هایی که از شروع استخراج نفت می‌گذرد، باعث شده که ضریب بازیافت مخازن هیدروکربوری کشور افت کند و در نتیجه حجم زیادی از نفت و گاز در مخازن زیر زمینی به دام افتاده که برای برداشت از آن‌ها هزینه زیادی باید متحمل شد.

همین گزارش می‌گوید که ۶۱ درصد از میادین نفتی کشور در نیمه دوم عمر خود قراردارند، لذا افت فشار مخزن و کاهش تولید امری طبیعی در این مخازن است که هم باید با تزریق گاز در همین منابع و هم با بهره‌برداری از میادین تازه جبران شود؛ امری که تهی‌بودن خزانه مملکت آن را تقریبا ناممکن کرده است.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

ادامه وضعیت موجود اغلب کارشناسان را به این ارزیابی رسانده است که ایران در سال‌های آینده نه تنها نفت و گازی برای صدور نخواهد داشت، بلکه از تامین نیازهای داخلی خود هم ناتوان خواهد شد.

گزارشی در تایید واقعیات تلخ

گزارش تحقیقی تازه‌ای که نشریه “ثروت ملی” وابسته به صندوق توسعه ملی متنتشر کرده نیز موید همین واقعیات است.

این گزارش می‌گوید که با ادامه افت فشار در پارس جنوبی (بزرگترین میدان گازی ایران در شراکت با قطر) روند افت تولید از این میدان از سال ۱۴۰۴ به میزان سالانه معادل ۱ فاز آغاز خواهد شد. پارس جنوبی دارای ۲۴ فاز است.

با ادامه این روند تشدید ناترازی عرضه و تقاضای گاز طبیعی در دو دهه آینده امری اجتناب ناپذیر خواهد بود.

البته ایران به لحاظ مصرف خانگی گاز در جهان در جایگاه بالایی قرار دارد که امری منفی تلقی شود. بنا بر آمارهای داخلی ایران در سال ۲۰۲۱ با تولید ۲۵۷ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی که معادل ۶.۴ درصد از کل تولید گاز طبیعی جهان در آن سال به شمار می رود، سومین تولیدکننده بزرگ گاز جهان شناخته شده است. اما از سوی دیگر با مصرف ۲۴۱ میلیارد مترمکعب که معادل ۶ درصد کل مصرف گاز طبیعی در جهان در سال ۲۰۲۱ است، چهارمین مصرف کننده بزرگ گاز جهان بوده است.

این در حالی است که سند تراز تولید و مصرف گاز طبیعی که سال ۱۳۹۹ در شورای عالی انرژی کشور تهیه و تصویب شده پیش‌بینی‌های نگران کننده‌ای از آینده ناترازی گاز در کشور به دست می‌دهد.

طبق این سند، با فرض رشد اقتصادی متوسط ۵.۶ درصدی و نرخ رشد ۱.۱ درصدی جمعیت، کشور در سال ۱۴۰۴ با ۱۵.۲ میلیون متر مکعب کسری روزانه گاز مواجه خواهد شد. این رقم برای سال ۱۴۲۰ به ۱۱۱ میلیون متر مکعب می‌رسد.

نکته قابل توجه این جاست که این پیش بینی مشروط به آن است که بهینه‌سازی مصرف انرژی شتاب گیرد و همچنین سرمایه گذاری لازم حداقل به میزان ۵۰ میلیارد دلار برای رسیدن به اهداف تولید گازمحقق شود.

با توجه به این که رشد اقتصادی کشور همچنان به دلیل تحریم‌ها و سوءمدیریت زیر رقم یادشده است و سهم اندکی از سرمایه‌گذاری یادشده هم محقق شده، می‌توان انتظار داشت که ناترازی در تولید و مصرف گاز ابعادی بسیار منفی‌تر از پیش‌بینی پیدا کند.

وضعیتی مشابه در تولید نفت

در بخشی از گزارش تازه نشریه “ثروت ملی” آمده است که “در بخش نفت خام نیز به دلیل کمبود منابع سرمایه‌ای، ادامه روند افت ظرفیت تولید مخازن نفت و گاز در یک دهه آتی، ایران را به واردکننده نفت خام تبدیل می‌کند که بزرگ ترین تهدید جریان درآمدی ذی نفعان این صنعت از جمله دولت، صندوق توسعه ملی و شرکت ملی نفت، در صورت حفظ روند فعلی خواهد بود.”

این گزارش نتیجه می‌گیرد که با ادامه روند فعلی، ایران تنها حدود یک دهه با تبدیل شدن از صادرکننده به واردکننده نفت فاصله دارد که تهدیدی جدی از منظر اقتصادی، سیاسی، امنیتی و ژئوپلیتیکی به شمار می‌رود.

“ادامه روند فعلی” به نظر می‌رسد که با مختصات کنونی محتمل‌ترین گزینه است، چرا که گزارش در بررسی امکانات سرمایه‌گذاری برای خروج صنعت و نفت گاز از وضعیت فعلی محدودیت‌هایی را بازشناخته که عبور از آنها چندان محتمل به نظر نمی‌رسد.

بنا بر این گزارش نسبت مجموع سرمایه‌گذاری به مجموع درآمدهای نفت و گاز در ایران از ۴۰درصد در ابتدای دهه ۹۰ شمسی به حدود ۵درصد در پنج سال انتهای این دهه رسیده که نشان‌دهنده تهدیدی جدی برای عرضه نفت و گاز در آینده نزدیک خواهد بود.

به طور دقیق‌تر در پنج سال اخیر سرمایه‌گذاری در صنایع نفت و گاز ایران سالانه از سطح دو میلیارد دلار فراتر نرفته است. این در حالی است که طی این مدت مجموع سرمایه گذاری انجام شده در بخش‌های بالادستی نفت وگاز منطقه خاورمیانه به طور میانگین سالانه ۷۰ میلیارد دلار بوده؛ به عبارت دیگر سهم ایران از حجم سرمایه گذاری منطقه‌ای تنها ۳درصد است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

برای عبور از بحرانی که در تولید نفت و گاز ایران رو به تشدید است نیاز به سرمایه‌گذاری‌های کلانی است که مبلغ آن معادل ۸۰ تا ۱۶۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود. این در حالی است که در ایران زیر تحریم که در فروش بسامان و مطابق با قیمت‌های بین‌المللی نفت خود مشکل دارد، ۹۰ درصد از درآمدی هم که از این راه به دست می‌آید صرف رتق و فتق امور دولت و کشورداری توام با سوءمدیریت و فساد می‌شود و سهم اندکی از آن به خود شرکت نفت برای سرمایه‌گذاری تعلق می‌گیرد.

منبع مهمی که فعلا در دسترس نیست

صندوق توسعه ملی هم که منابع آن می‌تواند در خدمت این سرمایه‌گذاری‌ها قرار گیرد وابسته به درآمدهای نفتی است و لذا نقش چندانی در تامین منابع در این راستا ندارد. منبع عمده برای سرمایه‌گذاری، در گزارش نشریه “ثروت ملی” ، سرمایه‌گذاری خارجی ذکر شده است که با توجه به تحریم‌های کم و بیش ۱۵ ساله که چشم‌اندازی هم برای رفع آنها دیده نمی‌شود فعلا امکانی غیرقابل دسترس است. این که حتی اگر ایران از زیر تحریم بیرون بیاید به سادگی و سرعت بتواند به حجم عظیم سرمایه‌گذاری خارجی دست پیدا کند هم سوالی است که به سختی پاسخ مثبتی برای آن قابل تصور است.

به این ترتیب اگر در عرصه داخلی تحولی بزرگ در مسیر استفاده بهینه از انرژی صورت نگیرد و اگر در گستره خارجی هم چرخشی بزرگ در کل سیاست‌های منطقه‌ای و بین‌المللی ایران و عبور از تنش و بحران در مناسبات جهانی تحقق نیابد‌، شاید پیش‌بینی همان باشد که در نشریه ثروت ملی به آن اشاره شده و صرفا به عرصه نفت هم باقی نمی‌ماند: «با ادامه روند موجود در یک دهه آتی، ایران به واردکننده نفت خام (و گاز) تبدیل می‌شود که بزرگ‌ترین تهدید جریان درآمدی ذی نفعان این صنعت از جمله دولت، صندوق توسعه ملی و شرکت ملی نفت” خواهد بود.

بیش از همه اما مردم ایران متضرر اصلی این روند هستند؛ واقعیتی که در گزارش مغفول مانده است.

نتیجه یک تحقیق: “بنادر گوهر پنهان زنجیره تامین بین‌المللی”

رقابت برای تسلط بر تاسیسات بندری در سال‌های اخیر ابعاد گسترده‌ای پیدا کرده است. بنا بر یک تحقیق تازه بنادر به “گوهر پنهان زنجیره تامین بین‌المللی” بدل شده‌اند. ایران از این روند برکنار مانده است.سرمایه‌گذاران بین‌المللی درسال‌های اخیر بیش از پیش بر تصاحب، تملک و اجاره تاسیسات بندری و پایانه‌های بار و کالا در نقاط ساحلی دنیا متمرکز شده‌اند. تحقیقات یک شرکت مشاوره‌ای و ارزیاب اقتصادی به نام PricewaterhouseCoopers (PwC) حکایت از آن دارد که از سال ۲۰۱۵ به این سو خرید و فروش تأسیسات و زیرساخت‌ها و پایانه‌های بندری به شدت افزایش یافته است.

تعداد بالای معاملات ادامه دارد

بنا بر تحقیق PwC این خرید و فروش مجموعا بر ۱۰۰ میلیارد دلار آمریکا بالغ شده است. سال ۲۰۲۳ البته میزان معاملات در این عرصه با رقم ۴.۲ میلیارد دلار از دو سال قبل‌تر با ارقامی معادل ۱۵.۳ و ۱۱.۷ به میزان چشمگیری کمتر بوده است، ولی تعداد معاملات در سال گذشته که بر ۱۷ مورد بالغ می‌شود همچنان از بالابودن فعالیت‌های خرید و فروش در این عرصه حکایت دارد.

یک نتیجه قابل اعتنای دیگر این تحقیق، انتقال توجه به بنادر آسیا و اقیانوسیه است. تحقیق می‌گوید: «در فاصله سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۳، ۱۸۴ مورد از معاملات در گستره تاسیسات و ساختارهای بندری بر سر بنادر آسیا و اقیانوسیه انجام شده است.»

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

اهمیت یافتن چندین بندر در خلیج فارس و دریای عمان نیز جزیی از این روند است؛ روندی که به نظر می‌رسد حاشیه شمالی خلیج فارس (ایران) به سبب بحران در مناسبات بین‌المللی‌اش کم و بیش از آن برکنار مانده است.

مطابق شاخص عملکرد بنادر جهانی که از طرف بانک جهانی و gmicpp منتشر می‌شود چهار بندر در جنوب خلیج فارس در بین پنج بندر با بهترین عملکرد در سال ۲۰۲۱ در سطح جهانی بوده‌اند.

سهم ایران از تجارت بین‌الملل طی نزدیک به ۵۰ سال گذشته سیر نزولی داشته و از ۱.۱ درصد در سال ۱۹۷۴ به ۲۴‌صدم درصد در سال ۲۰۲۲ رسیده است. این در حالی است که امارات به‌تنهایی به‌عنوان یک هاب تجاری در سال ۲۰۲۲ معادل ۱۰۲۴ میلیارد دلار مبادلات تجاری با جهان داشته است.

هم‌زمان جمعیت پنج کشور جنوبی خلیج فارس و استان‌های ساحلی عربستان در ۵۰ سال گذشته بین هفت تا ۳۳ برابر افزایش یافته و به حدود ۳۳ میلیون نفر رسیده است. این در حالی است کرانه‌‌های ایرانی بسیار عقب مانده‌اند و جمعیت شهرهای ساحلی از حدود ۳.۵ میلیون نفر تجاوز نمی‌کند.

افزایش وزن و اهمیت بنادر آفریقایی

گزارش تحقیقی تازه در ادامه بر افزایش اهمیت و وزن بنادر آفریقایی در حلقه تامین بین‌المللی متمرکز شده است: «در این منطقه رقابتی سنگین بر سر تصاحب و تملک و اجاره تاسیسات و ساختارهای بندری در جریان است». در حالی که چین به ادامه پروژه “راه ابریشم جدید” و نیز سرمایه‌گذاری‌های راهبردی در آفریقا ادامه می‌دهد، اتحادیه اروپا هم سرمایه‌گذاری در ساختارهای آفریقایی را به جریان انداخته تا موقعیت خود را در رقابت‌های بین‌المللی حفظ کند.

به گزارش سایت شبکه اول تلویزیون آلمان (تاگس شاو) آندره وورتمن، یک کارشناس PwC با استناد به نتیجه تحقیق گفته است که “راه‌ها و مسیرهای دریایی در حال تغییر و جابه‌جایی‌اند. آسیا و آفریقا روز به روز اهمیت بیشتری می‌یابند، در حالی که مسیرها به سوی اروپا ممکن است اهمیت خود را از دست بدهند”. او هشدار داده است که در رقابت بر سر زیرساخت‌های کلیدی، اتحادیه اروپا باید هشیار باشد، چرا که “اولویت‌ها و ملاحظات و منافع در نظام حمل و نقل دریایی در حال تغییر است و بازیگران اصلی این عرصه قسما منافع متفاوتی را دنبال می‌کنند”.

اروپا در میان اهمیت و بی‌اهمیت شدن

وورتمن اما اذعان دارد که بنادری از اروپا همچنان جذابیت و اهمیت بالایی خواهند داشت که این امر از جمله خود را در شراکت اخیر شرکت بزرگ بین‌المللی کشتیرانی MSC در ساختار عملیاتی بندر هامبورگ در آلمان نشان می‌دهد. به این ترتیب بندر هامبورگ از این پس توسط شهر هامبورگ به عنوان سهام‌دار اصلی و شرکت MSC مشترکا اداره خواهد شد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

تابستان سال پیش تلاش و تمایل یک شرکت چینی به نام کوسکو (COSCO) برای کسب بخشی از سهام‌ تاسیسات بندری هامبورگ بحث و جدل‌های زیادی در آلمان برانگیخت. کوسکو ابتدا خواهان خرید ۳۵ درصد سهام تاسیسات این بندر بود، اما با توجه به حساسیت و مخالفت شماری از وزارتخانه‌های آلمان که نسبت به تصاحب رشته‌های کلیدی اقتصاد از سوی کشورهای خارجی، به خصوص چین، دغدغه و نگرانی داشتند نهایتا دولت فدرال با فروش ۲۵ درصد سهام هامبورگ به شرکت چینی موافقت کرد تا این شرکت در تصمیم‌گیری‌ها با آرای خود وزن سنگینی پیدا نکند. کوسکو در ازای پرداخت ۴۲ میلیون یورو به این سهام ۲۵ درصدی دست یافت.

بندر هامبورگ قرار است به ترمینال ارجح در نقل و انتقالات دریایی کوسکو بدل شود و نقشی محوری در حمل و نقل کالا میان آسیا و اروپا بازی کند.

چین در حال حاضر هم بزرگترین طرف تجاری بندر هامبورگ است. ۳۰ درصد از بار کشتی‌ها در این بندر یا به چین می‌روند یا از این کشور می‌آیند.