در پی تشدید تنش میان حامیان مقتدی صدر و نیروهای “چارچوب هماهنگی” در عراق، احتمال درگیری خیابانی میان هواداران این دو گروه افزایش یافته است. نیروهای امنیتی به حالت آماده‌باش درآمده و در خیابان‌های بغداد مستقر شده‌اند.گزارش‌ها از بغداد، پایتخت عراق حاکی از آن است که تنش میان طرفداران مقتدی صدر، روحانی پرنفوذ شیعه و نیروهای موسوم به “چارچوب هماهنگی” که ائتلافی از احزاب شیعه مورد حمایت ایران محسوب می‌شود، بالا گرفته است.
این تنش‌ها آنچنان افزایش یافته که نیروهای امنیتی در مناطق مختلف بغداد بویژه در منطقه سبز حضور یافته‌اند و همچنان بر شمار آنها افزوده می‌شود. در منطقه سبز که تحت حفاظت شدید امنیتی است ساختمان‌های نهادهای دولتی و سفارتخانه‌های خارجی قرار دارند.
احتمال تشدید تنش‌ها و آغاز درگیری خیابانی پس از آن بالا گرفت که مقتدی صدر، در صفحه توییتر خود، اعتراض‌های جاری در این کشور را ”گام اول انقلابی خودجوش در منطقه سبز و فرصتی استثنایی برای تغییرهای ریشه‌ای” توصیف کرد و از همه خواست تا ”از انقلابیون اصلاح‌طلب” حمایت کنند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
در واکنش، نیروهای “چارچوب هماهنگی” از مردم عراق خواستند تا در اعتراض به تحصن هواداران مقتدی صدر در پارلمان عراق و همچنین ”دفاع از حکومت و مشروعیت قانون اساسی” در این کشور، با حضور در خیابان‌ها دست به تظاهرات بزنند.
روز دوشنبه، ساعاتی پیش از شروع تظاهرات نیروهای وابسته به “چارچوب هماهنگی” جریان صدر نیز به برگزاری “تظاهرات مسالمت‌آمیز در همه استان‌های عراق به استثنای نجف اشرف” فراخواند.
صالح محمد العراقی، که به عنوان بازتاب‌دهنده مواضع صدر شناخته می‌شود با انتشار پستی در شبکه‌های اجتماعی، نوشت: «برادران در دیگر استان‌ها باید با برگزاری تظاهرات مسالمت‌آمیز از تظاهرات‌کنندگان در منطقه الخضراء پشتیبانی کنند، این تظاهرات در ساعت ۵ عصر امروز در همه استان‌ها به جز استان نجف اشرف برگزار می‌شود.»
به این ترتیب، احتمال می‌رود که خیابان‌های بغداد صحنه رویارویی هواداران این دو گروه با یکدیگر شود.
یک افسر ارشد فرماندهی عملیات مشترک که نخواست نامش فاش شود به العربیه جدید گفته تا زمانی که تظاهرکنندگان از روند مسالمت‌آمیز خارج نشوند، نیروهای نظامی و امنیتی از سلاح‌های خود استفاده نخواهند کرد.
صدها تن از طرفداران مقتدی صدر روز شنبه ۳۰ ژوئیه (۸ مرداد) برای دومین بار در کمتر از یک هفته، با ورود به منطقه سبز بغداد، ساختمان پارلمان این کشور را به اشغال خود درآوردند.
این تظاهرکنندگان در پی فراخوان صدر برای اعتراض به احتمال تشکیل دولت بعدی به رهبری نیروهای “چارچوب هماهنگی” که ائتلافی از احزاب شیعه مورد حمایت ایران است، به خیابان آمدند.
اعلام بی‌طرفی سیاسی نهادهای امنیتی و نظامی
در همین خصوص، واحد اطلاع‌رسانی امنیتی و وزارت دفاع و دستگاه مبارزه با تروریسم عراق با انتشار بیانیه‌ای ضمن اعلام بی‌طرفی سیاسی اعلام کردند که تنها ”در خدمت میهن و مردم عراق” فعالیت می‌کنند.
این بیانیه همچنین مهمترین وظیفه نهادهای امنیتی و نظامی عراق را ”حفاظت از تظاهرکنندگان و اموال عمومی” دانسته است.
بیانیه یاد شده، به نوعی واکنشی به انتشار گزارش‌هایی در روزهای اخیر است که ادعا می‌کردند برخی از فرماندهان نظامی عراق به یکی از گروه‌های هوادار مقتصدی صدر یا چارچوب هماهنگی وابسته‌اند.
ایران: تحولات عراق را پیگیری می‌کنیم
در همین خصوص، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز دوشنبه ۱۰ مرداد (اول اوت) در یک نشست خبری اعلام کرد که این کشور، تحولات جاری در عراق را با دقت و حساسیت دنبال می کند.
ناصر کنعانی در عین حال افزود که جمهوری اسلامی، تحولات جاری عراق را ”ناشی از اختلافات سیاسی در داخل عراق” و در نتیجه، ”جزئی از امور داخلی این کشور” تلقی می‌کند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
در همین حال، وبسایت نورنیوز، نزدیک به شورای عالی امنیت ملی ایران نیز با انتشار یادداشتی، ضمن ستایش از آنچه که ”رویکرد اجماعی” از سوی ”چارچوب هماهنگی” نامیده، تلویحا از اقدام این گروه مبنی بر دعوت از حامیانش برای حضور در خیابان حمایت کرد.
این یادداشت همچنین نیروهای مقتدی صدر را از جمله ”جریان‌های غیرمسئولی” توصیف کرده که ”مسیرهای غیر سیاسی را دنبال می‌کنند.”
جریان صدر در ماه ژوئن از مذاکرات تشکیل دولت خارج شد و به رقبای شیعه خود که در ائتلاف “چارچوب هماهنگی” مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران هستند، امکان داد تا اکثریت مورد نیاز برای پیشبرد روند تعیین نخست‌وزیر را به دست آورند.
به گزارش میدل‌ایست‌نیوز، ائتلاف شیعی مورد حمایت ایران محمد شیاع السودانی را برای مقام نخست‌وزیری نامزد کرده است. جریان “حکمت ملی عراق” به رهبری سید عمار الحکیم و حزب الدعوه عضو این ائتلاف هستند.
نگرانی درباره خشونت و تنش در عراق
بسیاری از تحلیلگران مسائل عراق هشدار می‌دهند که روند پرشتاب تحولات سیاسی در این کشور، احتمالا به سمت روزهای پرتنشی در حرکت است و درگیری‌های احتمالی خیابانی در عراق بویژه بغداد، با یک جرقه می‌تواند آغاز شود.
یکی از هواداران صدر که در ساختمان پارلمان عراق تحصن کرده می‌گوید: «ما یک رهبر [مقتدی صدر] داریم و دستورها را بدون قید و شرط دنبال می‌کنیم. اگر او به ما بگوید که عقب‌نشینی کنید، ما این کار را می کنیم؛ اما اگر به ما گفت که بمانید، ما همین‌جا می‌مانیم.»
برخی از تحصن‌کنندگان می‌گویند که تا زمان نامحدودی به تحصن خود ادامه خواهند داد.
نیروهای امنیتی حاضر در خیابان‌های بغداد بویژه در منطقه سبز تاکنون برای کنترل ناآرامی‌ها از گاز اشک‌آور و ماشین‌های آب‌پاش استفاده کردهاند اما به گفته ناظران، مشخص نیست که این نیروها تا چه زمانی موفق می‌شوند تا فقط با گاز اشک‌آور و ماشین‌آب‌پاش، اوضاع پرتنش در خیابان‌های بغداد را تحت کنترل خود نگه دارند.
