این خبرگزاری با اشاره به این که متن پیشنهادی مذکور قرار است عصر روز چهارشنبه، ۱۱ ژوئن (۲۱ خرداد) در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به رای گذاشته شود، گزارش داده در قطعنامه پیشنهادی، جمهوری اسلامی به “عدم پایبندی” به تعهدات هسته‌ای خود محکوم شده است.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
جلسه شورای حکام آژانس از روز دوشنبه ۹ ژوئن (۱۹ خرداد) در شرایطی آغاز شد که مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نخستین روز این نشست اعلام کرد که جمهوری اسلامی به پرسش‌های آژانس، “پاسخ فنی معتبر و قابل قبولی” نداده و در خصوص مواردی نظیر “سرقت اسناد محرمانه و پاکسازی سایت‌های اعلام نشده” توضیح نداده است.
بیشتر بخوانید: ایران به شورای حکام درباره صدور قطعنامه احتمالی هشدار داد
بر اساس این گزارش، پیش‌نویس قطعنامه ارائه شده به شورای حکام از حکومت ایران می‌خواهد که “فورا عدم پایبندی‌اش به تعهدات خود ذیل معاهده منع گسترش سلاح‌های اتمی را جبران کند.”
در این پیش‌نویس همچنین از این که جمهوری اسلامی “به رغم درخواست‌های مکرر شورای حکام و فرصت‌های بسیار”، از همکاری کامل با آژانس خودداری کرده، عمیقا ابراز تاسف شده است.
پیش‌نویس قطعنامه ایالات متحده آمریکا و بریتانیا، فرانسه و آلمان در ادامه می‌افزاید: «ناتوانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از حصول اطمینان از اینکه برنامه اتمی ایران صرفا با مقاصد صلح‌آمیز است، پرسش‌هایی را طرح می‌کند که در صلاحیت شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار دارد.»
بیشتر بخوانید: آمریکا و فرانسه: ایران نباید به سلاح هسته‌ای دست یابد
در صورت تصویب این قطعنامه در شورای حکام آژانس، این نخستین بار طی تقریبا دو دهه گذشته به شمار خواهد رفت که جمهوری اسلامی به طور رسمی به نقض تعهدات اتمی خود متهم می‌شود.
واکنش تکراری حکومت ایران: همه چیز “بی‌پایه و با انگیزه سیاسی” است
با نزدیک شدن به زمان نشست شورای حکام، مقام‌های حکومت ایران هشدار داده بودند که تصویب قطعنامه علیه فعالیت‌های اتمی جمهوری اسلامی “واکنش متقابل” را در پی خواهد داشت.
در همین راستا بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی مدعی شد که این واکنش‌ها از نوع “فنی” و نیز تغییر در سطح همکاری جمهوری اسلامی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواهد بود.
بیشتر بخوانید: بقایی: احتمال تصویب قطعنامه شورای حکام علیه ایران بالاست
رضا نجفی نماینده جمهوری اسلامی در آژانس نیز با انتقاد از گزارش فصلی مدیرکل آژانس، در گفت‌وگو با خبرگزاری فرانسه این گزارش را “بی‌پایه و با انگیزه سیاسی” توصیف کرد و مدعی شد که “بسیاری از موارد موجود در گزارش به مسائل گذشته اشاره دارند.”
همزمان با بالا گرفتن تنش دیپلماتیک بر سر برنامه اتمی ایران، سخنگوی وزارت خارجه از لغو گفتگوی تلفنی برنامه‌ریزی شده میان وزیر خارجه جمهوری اسلامی با وزرای سه کشور اروپایی پیش از دور ششم مذاکرات اتمی با آمریکا خبر داد و گفت که “در آخرین لحظات، طرف فرانسوی این گفت‌وگو را لغو کرد.”
بیشتر بخوانید: ترامپ: دور بعدی مذاکرات اتمی پنج‌شنبه برگزار خواهد شد
اسماعیل بقایی در ادامه، با ابراز ناخشنودی از این موضوع گفت: «جای تاسف دارد که دو کشور دیگر اروپایی حاضر شدند از رویکردهای غیرسازنده فرانسه تبعیت کنند.»
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی همچنین در شامگاه سه‌شنبه، ۲۰ خرداد در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری تلویزیون جمهوری اسلامی مدعی شد که موضوع هسته‌ای ایران “از ابتدا، چه در زمان ورودش به شورای امنیت سازمان ملل و چه قبل از آن یک تصمیم کاملا سیاسی بود.”
ارائه قطعنامه پیشنهادی غرب به شورای حکام آژانس در حالی صورت می‌گیرد که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا اخیرا اعلام کرد که دور بعدی مذاکرات اتمی میان جمهوری اسلامی و آمریکا در روز پنج‌شنبه، ۲۲ خرداد برگزار خواهد شد.
بیشتر بخوانید: آکسیوس: اسرائیل به آمریکا گفت تا شکست مذاکرات به ایران حمله نمی‌کند
این در حالی است که اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی اعلام کرده که دور بعدی مذاکرات اتمی “برای روز یکشنبه آینده در مسقط، پایتخت عمان در حال برنامه‌ریزی است.”
پیش از این، پایگاه خبری آکسیوس به نقل از یک مقام دولت ایالات متحده گزارش داده بود که دور بعدی مذاکرات اتمی، یا روز جمعه ۱۳ ژوئن (۲۳ خرداد) در اسلو پایتخت نروژ، و یا در روز یکشنبه ۱۵ ژوئن (۲۵ خرداد) در مسقط پایتخت عمان برگزار خواهد شد.
بقایی در پاسخ به پرسشی در خصوص دور بعدی مذاکرات اتمی گفت: «برای پاسخ باید از “فعلا” استفاده کنیم به این خاطر که ما با طرفی مواجه هستیم که تغییرات زیادی در مواضع و گفتارهایش دارد اما آنچه در حال حاضر مشخص شده این است که برای یکشنبه آینده برنامه‌ریزی کرده‌ایم.»
اختلاف بر سر غنی‌سازی؛ مانع اصلی توافق
برنامه‌ریزی برای برگزاری دور ششم مذاکرات اتمی میان جمهوری اسلامی و آمریکا در شرایطی صورت می‌گیرد که به نظر می‌رسد بحث بر سر غنی‌سازی اورانیوم، از عمده‌ترین اختلافاتی است که از دستیابی به توافق جلوگیری کرده است.
در همین راستا اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی با بیان این که “غنی‌سازی صفر برای جمهوری اسلامی ایران مطلقا قابل پذیرش نیست” گفت: «مذاکره‌کنندگان ما اساسا مجاز به مذاکره درباره طرحی که فاقد عنصر غنی‌سازی باشد، نیستند. این موضوع نه صرفا یک بحث حیثیتی یا پرستیژی، بلکه یک موضوع عمیقا علمی، فناورانه و ملی است. رفع تحریم‌ها برای ما یک اصل بنیادین است.»
بیشتر بخوانید: ترامپ: اگر ایران غنی‌سازی کند راه دیگری پیش خواهیم گرفت
بقایی در ادامه در پاسخ به پرسشی در خصوص پیشنهاد تشکیل کنسرسیومی منطقه‌ای در خارج از خاک ایران برای تامین سوخت اتمی گفت: «در مورد پیشنهاد کنسرسیوم هم می‌گوییم اگر طرحی در منطقه برای شراکت در تامین سوخت هسته‌ای وجود داشته باشد، ایران می‌تواند از آن حمایت کند و حتی مشارکت هم داشته باشد. اما این به معنای کنار گذاشتن غنی‌سازی در داخل کشور نیست. غنی‌سازی داخلی، یک اصل خدشه‌ناپذیر برای ایران باقی خواهد ماند.»
او با بیان این که از نگاه جمهوری اسلامی، “هیچ اعتمادی به اروپایی‌ها به‌عنوان مذاکره‌کنندگان حرفه‌ای وجود ندارد” دولت‌های اروپایی را متهم کرد که پس از خروج آمریکا از برجام، نتوانستند وظایف خود را انجام دهند.”
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی افزود: «در سال ۲۰۰۶ که موضوع ایران به شورای امنیت ارجاع داده شد، اصلا نه اسنپ‌بکی وجود داشت و نه قطعنامه ۲۲۳۱ و این اقدام فی‌البداهه انجام شد. بنابراین، فارغ از وجود سازوکاری موسوم به اسنپ‌بک (مکانیسم ماشه) و برنامه ۲۲۳۱، اگر کشورهای اروپایی و آمریکا دنبال بهانه‌جویی باشند، که هستند؛ نیازی به این همه بازی‌هایی که شروع کرده‌اند ندارند چون بهانه‌جویی، اسمش مشخص و بهانه است.»
بیشتر بخوانید: گروسی از احتمال اقدام نظامی علیه ایران خبر داد
گمانه‌زنی‌ها در خصوص فرجام مذاکرات اتمی میان جمهوری اسلامی و آمریکا در شرایطی است که مهلت دوماهه‌ای که ترامپ پیش‌تر در نامه به علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی تعیین کرده بود رو به اتمام است و برخی منابع، از احتمال برنامه‌ریزی اسرائیل برای حمله به تاسیسات اتمی ایران خبر می‌دهند.
خامنه‌ای پیش از این در روز چهارشنبه، ۱۴ خرداد، درخواست آمریکا در مذاکرات اتمی مبنی بر این که “ایران اجازه غنی‌سازی اورانیوم را نخواهد داشت” را رد کرده بود.
ایالات متحده و متحدان غربی این کشور بیم دارند که جمهوری اسلامی تحت پوشش فعالیت‌های اتمی معمول، به غنی‌سازی اورانیوم با غنای بالا بپردازد و از این طریق در پی ساخت سلاح اتمی باشد.
این نگرانی‌ها از آن جهت شدت گرفته است که طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، جمهوری اسلامی ذخایر اورانیوم با غنای ۶۰ درصد خود را به بیش از ۴۰۰ کیلوگرم رسانده است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، پیش از این اعلام کرده بود که در صورت غنی‌سازی با خلوص بالاتر، حجم ذخایر اورانیوم ایران برای “ساخت دست‌کم شش بمب اتمی” کافی است.
به گفته کارشناسان، غنای ۶۰ درصد تنها یک گام فنی با غنای ۹۰ درصد یعنی سطح مورد نیاز برای ساخت سلاح اتمی فاصله دارد. در گزارش آژانس همچنین تاکید شده بود که ایران تنها کشور غیرهسته‌ای است که تا این سطح به غنی‌سازی اورانیوم پرداخته است.
