اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
ترامپ بارها در مبارزات انتخاباتی خود گفته بود که نمیخواهد ایالات متحده را وارد جنگهای خارجی کند. در سخنرانی آغاز بهکار خود در ژانویه ۲۰۲۵ نیز خود را “پیامآور صلح” نامید و وعده داد که قدرت آمریکا به جنگها پایان خواهد داد و فضایی تازه از آشتی در جهان برقرار خواهد کرد. حتی در ماه مه ۲۰۲۵ در عربستان سعودی از آغاز “دورانی جدید از صلح در خاورمیانه” سخن گفت.
اما پس از حمله اسرائیل به ایران، از این رویکرد صلحطلبانه اثری نماند. ترامپ در گفتوگویی با شبکه ABC این حملات را “عالی” توصیف کرد. همچنین در شبکه اجتماعی خود، تروث سوشال (Truth Social)، نوشت که از زمان آغاز مذاکرات جدید هستهای با ایران، بارها به رهبری تهران فرصت توافق داده شده و در صورت عدم دستیابی به توافق، حملاتی در راه خواهد بود که “بدتر از آن چیزی است که تصور میکنند”. او در ادامه افزود: «همه تندروهای ایرانی که با توافق مخالفت کرده بودند، اکنون مردهاند و اوضاع بدتر هم خواهد شد.»
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
هیئتهایی از ایران و آمریکا از ماه آوریل چندین بار برای دستیابی به توافقی جایگزین برجام با یکدیگر دیدار کردهاند؛ توافقی که آمریکا در دوره اول ریاستجمهوری ترامپ در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شده بود. هدف اصلی ترامپ جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی اعلام شده بود. در نخستین موج حملات اسرائیل در روز جمعه، زیرساختهای هستهای ایران، در کنار اهداف نظامی و غیرنظامی دیگر، هدف قرار گرفتند.
در این میان، این پرسش مطرح است که رئیسجمهور آمریکا واقعاً در کجای این بحران ایستاده است؟ در میان تندروهای حاکم در اسرائیل به رهبری بنیامین نتانیاهو و رژیم جمهوری اسلامی ایران، جایگاه دونالد ترامپ چیست؟
“زمان حمله تصادفی نبوده است”
دنیل لِوی، کارشناس علوم سیاسی بریتانیایی-اسرائیلی و رئیس مؤسسه غیردولتی “پروژه آمریکا/خاورمیانه”، میگوید اسرائیل ممکن است ایده حمله نظامی به ایران را به ترامپ فروخته باشد با این استدلال که چنین حملهای میتواند روند مذاکرات هستهای واشنگتن و تهران را تسریع کند. به گفته لِوی، شروع عملیات نظامی از سوی اسرائیل در این زمان تصادفی نبوده و نتانیاهو احتمالاً نگران بوده که در صورت موفقیت مذاکرات، از سوی آمریکا برای توقف اقدام نظامی تحت فشار قرار گیرد.
ویلیام اف. وکسلر، مدیر برنامههای خاورمیانه در اندیشکده شورای آتلانتیک، در یادداشتی نوشته است که ترامپ تصمیم گرفت در برابر حمله اسرائیل به ایران چراغ قرمز نشان ندهد. به گفته او، رهبران اسرائیلی، فقدان مخالفت آشکار از سوی آمریکا را بهعنوان “چراغ سبز” تلقی کردهاند.
بیشتر بخوانید: سیاست آلمان در مورد خاورمیانه پس از حمله اسرائیل به ایران
ترامپ که در ماه مه مشاور امنیت ملی خود، مایکل والتز را اخراج کرد، به گفته روزنامه واشنگتنپست، از دخالت زودهنگام والتز در طراحی گزینههای نظامی علیه ایران و گفتوگوهای غیررسمی او با نتانیاهو ناراضی بود. این روزنامه نوشته است والتز تلاش داشت سیاست آمریکا را به مسیری سوق دهد که مورد نظر ترامپ نبود.
در نهایت، این پرسش باقی میماند: آیا رئیسجمهور آمریکا مخالف حمله نظامی به ایران است یا از آن استقبال میکند؟ دنیل لِوی معتقد است ترامپ در این بحران، راهبردی پر از تناقض دارد، زیرا هوادارانش در جنبش “آمریکا را دوباره بزرگ سازیم” درباره مداخله نظامی در خاورمیانه دچار دو دستگی هستند.
به گفته لِوی، بخشی از هواداران ترامپ، پیروان سرسخت شعار “اول آمریکا” هستند و نمیخواهند آمریکا وارد هیچ جنگ خارجی شود. در مقابل، بخش دیگری از حامیان او، یهودیان محافظهکار آمریکایی هستند که برایشان حمایت بیقید و شرط از اسرائیل ـ حتی بهصورت نظامی ـ اهمیت دارد. به باور این کارشناس، این وضعیت برای سیاست خارجی آمریکا بسیار خطرناک است.
لِوی در پایان هشدار میدهد: «سؤال اینجاست که آیا جهان با آمریکایی روبهرو است که اجازه میدهد متحدی چون اسرائیل، با اقدامات خارج از هماهنگی، آن را به درگیری نظامی بکشاند؟ این پیام خوبی برای جهان نیست.»