Previous Next

اطلاعیه ۱۲۸۱ نمایندگی کشورهای شرق آسیا در خصوص اعدام، شکنجه، زندان فعالین سیاسی و عقیدتی از بازرگان تا روحانی

ازمهمترین اهداف دولت جمهوری اسلامی ایران: اعدام، شکنجه های جسمی، روحی و روانی از بازرگان تا روحانی هدف بازگشت به گذشته وبازخوانی حقوق از دست رفته یک ملت طی سالهای متمادی نیست چرا که طشت رسوائی این بیداد با  صدور اینگونه احکام ضد بشری، بارها  از بام تاریخ دولتمردان جمهوری اسلامی ایران به زیر افتاده …

ادامه‌ی مطلب

گزارش صوتی جلسه سخنرانی کمیته پژوهش،١۴ مای٢٠٢٠با موضوع (وظیفه روحانیت چیست؟)مهمان جلسه آقای جهانگیر گلزار

برای کمک به حل مشکل ویروس کرونا در دوره قرنطینه و در خانه ماندن , کمیته پژوهش کانون دفاع از حقوق بشر در تاریخ ١۴ مای٢٠٢٠ ساعت ١۶ بوقت اروپای مرکزی جلسه ویژه با موضوع (وظیفه روحانیت چیست؟) برگزار کرد . مسئولیت برگزاری جلسه به عهده آقای هاشم رضایی بود و مهمان جلسه آقای جهانگیر …

ادامه‌ی مطلب

اطلاعیه ۱۲۸۲ کمیته دفاع از حقوق زنان در خصوص حق امنیت زندگی زنان

افزایش مطالبه گری و عدم سکوت در برابر خشونت یا، رشد آزار روحی و جسمی زنان؟. اهالی روستا می‌گویند «ز»هزارو یک برنامه برای آینده خود داشت، به اشارات، علامات ومزاحمت‌های پسر همسایه نیز ‌توجهی نداشت اما، برادر و عمویش نگران «آبرو»ی خانواده بودند، در آن روز شوم پس از آنکه جوان هم‌ روستای خود را …

ادامه‌ی مطلب

اظهارات یک کارشناس در تهران در باره سقوط نظام


“نظام ایران از نابودی محتوم خود آگاه است، فقط می خواهد آن را کمی عقب باندازد”

گزارش ناصر اعتمادی/رادیو بین المللی فرانسه: سعید معیدفر، جامعه شناس مقیم ایران، در گفتگو با “اعتمادآنلاین” گفته است که حکومت اسلامی ایران از سرنوشت محتوم خود آگاه است. می داند چیزی جز نابودی در انتظار آن نیست و تنها می کوشد با ادامۀ مسیراشتباه خود، نابودی خویش را به تأخیر باندازد.

جامعه شناس ایرانی فروپاشی سیستم حاکم بر ایران را به دلیل انباشت مشکلات و تناقض ها اجتناب ناپذیر دانسته و با اشاره به فروپاشی ساختمان پلاسکو گفته است که فروپاشی نظام ایران نیز در انفعال عمومی حکومت و جامعه، در عدم امکان کنشگری سیاسی چه در داخل و چه در خارج از حکومت یا حتی در بین خودی ها و غیرخودی ها روی خواهد داد. جامعه شناس ایرانی گفته است : “مدیریت حادثۀ ساختمان پلاسکو نماد مدیریت کشور است.”

در این مصاحبه سعید معیدفر گفته است : “تصور سیستم بر این است که اگر کوچکترین ضعفی نشان بدهد و کمترین تغییری در خود ایجاد کند، عملاً نمی تواند با این تغییر سازگار شود.” به همین خاطر، نظام حاکم بر کشور حاضر و قادر به تغییر رویه های خود نیست. نه به این خاطر که، به گفتۀ سعید معیدفر، نظام حاکم از ماهیت و عمق مشکلات خود و کشور آگاه نیست. بالعکس، به گفتۀ جامعه شناس ایرانی، از آنجا که رهبران کشور متوجه مشکلات هستند و “می دانند چه شرایطی پیش رویشان قرار دارد” در مسیر خطا و پرشتاب جاری پیش می رانند، زیرا، اگر یک لحظه بخواهند از مسیر اشتباه بازگردند، “سرعت در این مسیر آنقدر زیاد شده که ممکن است نابودی [سیستم] زودتر اتفاق بیفتد.” به همین خاطر نظام ایران در مسیر خطای خود با شتاب پیش می رود به این امید که “این نابودی یک مقدار عقب تر بیفتد.”

به گفتۀ سعید معیدفر “نتیجۀ این روند غلط بی اعتمادی و همچنین گسترش فساد و ناکارآمدی” و البته تعمیق شکاف بزرگ میان حکومت و جامعه است و هر اتفاقی به ویژه از آبان ماه گذشته به این سو “شکاف و ناکارآمدی [سیستم] را عمیق تر می کند.” آخرین نمونۀ این امر به گفتۀ سعید معیدفر بحران ناشی از کرونا در کشور است که “به خاطر کوتاهی ها یا فرصت طلبی های جدی در نبستن مرزها خصوصاً با چین که متحد کشور است” روی داد و در نتیجۀ آن “ایران به دومین کشوری تبدیل شد که این بیماری را در منطقه گسترش داد و این بلا به سر مردم آمد.”

جامعه شناس ایرانی در جای دیگری از اظهاراتش افزوده است که “شکاف بزرگ بین مردم و سیستم آنچنان هویدا شده و آنقدر در اعماق جامعه فرو رفته است که دیگر نیازی به پنهانکاری احساس نمی شود.” سعید معیدفر در ادامه افزوده است که اینک حتی شکاف و بی اعتمادی “به لایه های درونی حاکمیت” سرایت کرده است. اما، “امروز امکان کنشگری هم از خودی ها و هم از غیرخودی ها سلب شده است؛ یعنی در شرایطی هستیم که عملاً همه به یک سمت پیش می رویم و همه به این سمت کشیده می شویم” و این سمت به گفتۀ جامعه شناس ایرانی فروپاشی گریزناپذیر سیستم است بی آنکه نیرویی در آن دخل و تصرف داشته باشد یعنی بتواند آن را برانگیخته یا مانع از وقوع آن بشود.

ایران، پیرترین کشور جهان در ۳۰ سال آینده می شود

مشاورعالی وزیر بهداشت، ضمن هشدار نسبت به روند پیرشدن جمعیت در کشور و با اعلام اینکه امسال با کاهش ۱۷۰هزار نفری تولدها، نرخ رشد جمعیت به زیر یک درصد سقوط کرد و نسبت سالمندان کمی بالاتر رفت، گفت: نیازمند حرکتی جهشی برای حل این مشکل که روز به روز سخت می‌شود، هستیم.

به گزارش ایسنا و بنابر اعلام روابط عمومی وزارت بهداشت، دکتر اسماعیل اکبری گفت: جهان در طول ۷۰سال گذشته حدود ۵سال پیر تر شده است، یعنی میانه سنی از ۲۶.۶ به ۳۱.۳ سال رسیده است، اما در ایران متاسفانه در حدود ۶۰ سال گذشته ۱۰سال پیر تر شده ایم و میانه سن از ۲۰.۲ سال به ۳۰سال رسیده است، این اتفاق ثابت نمی ماند و همچنان پیرتر می شویم. در حال حاضر کمتر از ۱۰درصد جمعیت را سالمندان تشکیل می‌دهند و ما کشور جوان تلقی می‌شویم.

وی افزود: جهانیان در طول بحران کرونا شاهد بودند جوانان در هر زمینه ای ضروری بود در حوزه سلامت، در حوزه امنیت و در امور اجتماعی افتخار آفریدند. اما وضعیت چنین نمی‌ماند و ما سالانه در حال پیر شدن هستیم.بطوریکه در ۲۰سال بعد، از پیرترین کشورها محسوب شده و در ۳۰ سال آینده پیرترین کشور جهان هستیم؛ بطوریکه از هر ۳ نفر تقریبا یک نفر بالای ۶۰سال سن دارد. تصور اینکه در این مدت کوتاه چه اتفاقی برای مردم می‌افتد بسیار تلخ است و حتما تلخ تر از پاندمی کروناست. جوانان با چه زحمتی باید جبران مافات کنند و حتما مدیریت امروز ما را زیر سوال برده و مصائب خود را برای همیشه به نام مدیران امروز و دیروز و فردا ثبت خواهند کرد.

هفت ماه حبس برای اتهام توهین به رئیس قوه قضائیه

محمود صادقی نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی از رد شدن درخواست تجدید نظر وی درباره حکم ۲۱ ماه حبس خبر داد.

وی در صفحه شخصی خود در توئیترنوشت: ‏«شعبه ۳۶ دادگاه تجدیدنظراستان تهران تجدیدنظر خواهی اینجانب از رأی دادگاه شعبه ۱۰۵۷ کارکنان دولت را رد کرد و رأی دادگاه بدوی مبنی بر ده میلیون جزای نقدی و ۲۱ ماه حبس را عینا تأیید کرد. دادگاه قبلا وقت احتیاطی برای ۲۸ تیر تعیین کرده بود، اما امروز بصورت غیرمنتظره مبادرت به صدور رأی کرد.»

صادقی درباره حکم صادره در گفتگویی اظهار کرد: هفت ماه حبس برای اتهام توهین به رئیس قوه قضائیه صادر شده است. ۱۴ ماه حبس هم برای تمرد در برابر مأمور قانون صادرشده است. این در حالی است که قاضی می‌دانست حکم جلب غیرقانونی بوده است و روندی را هم که طی کرد، خلاف قانون بود. پنج میلیون تومان هم جزای نقد برای اظهارنظر در موضوع بورسیه‌ها و پنج میلیون تومان نیز بابت شکایت مردم کاشان است.

وی در ادامه توضیح داد: برخلاف اخباری که منتشر شده است، خود شخص آملی‌لاریجانی به طور مستقیم شکایت نکرده است. جالب است بدانید شاکی عمده شکایت‌های انجام‌شده، دادستان تهران بوده است یا خود او یا دادیار جانشین دادستانی تهران این شکایت‌ها را ثبت کرده‌اند.

به گفته صادقی “شخص جعفری دولت‌آبادی بیشترین پیگیری را برای به‌نتیجه‌رساندن پرونده‌ها انجام داد. با تغییر رئیس قوه قضائیه، حتی در روز‌های پایانی که در سمت خود بود، کیفرخواست همه پرونده‌هایی را که در دوره ریاست قبلی قوه تشکیل شده بودند، صادر کرد. ”

پس مجلس شورای اسلامی به چه دردی می ‌خورد؟!

علی مطهری نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی در حساب توییتری خود نوشت: «حکم محکومیت آقای محمود صادقی موجب تعجب است. سوال آقای صادقی از آقای صادق لاریجانی این بود که موجودی حسابهای بانکی ۶۳ گانه قوه قضائیه چگونه هزینه می شود؟ بدون آنکه کسی رامتهم کرده باشد. اگر یک نماینده نتواند چنین سوالی را مطرح کند پس مجلس به چه دردی می‌خورد؟»

در پی شکایت صادق آملی لاریجانی، رئيس سابق قوه قضائیه از محمود صادقی دادگاه این نماینده تهران در مجلس را به ۲۱ ماه حبس تعزیری و ۱۰ میلیون تومان جزای نقدی محکوم کرد.

گفته می شود محمود صادقی به حکم اعتراض کرده و درخواست تجدیدنظر داده است. به گفته صادقی، این حکم در اواخر ۲۷ بهمنماه صادر شده و اوایل اسفند به او ابلاغ شده بود.

صادقی در این رابطه به فارس گفت: «با توجه به این که در شرایطی که کشور درگیر بحران کرونا است، ممکن بود انتشار این رأی موجب تنش در فضای جامعه شود و همچنین باتوجه به اقدامات اصلاحی رئیس قوه قضاییه مفاد رأی را رسانه‌ای نکردم.»

صادق آملی لاریجانی بعد از این که صادقی از او خواست، در مورد “شایعه” واریز هزاران میلیارد تومان از حساب‌های این نهاد حکومتی به حساب‌های شخصی خود توضیح دهد از او شکایت کرد.

فیلم؛ صدای شگفت انگیز یک نوجوان ایرانی در اصفهان

آمار فوتی‌های “کرونا” در ایران دوباره افزایش پیدا کرد


سخنگوی وزارت بهداشت تازه‌ترین آمار کرونا در کشور را روز دوشنبه ۲۹ اردیبهشت اعلام کرد. به گفته سخنگوی وزارت بهداشت در ۲۴ ساعت گذشته دوهزار و ۲۹۴ مورد جدید کرونا در کشور ثبت شده و آمار تعداد مبتلایان به ۱۲۲ هزار و ۴۹۲ نفر رسیده است.

جهانپور همچنین گفته است از مجموع بیماران مبتلا به کرونا تا کنون ۹۵ هزار و ۶۶۱ نفر نیز بهبود یافته و از بیمارستان‌ها مرخص شده‌اند.

به گفته سخنگوی وزارت بهداشت در ۲۴ ساعت گذشته ۶۹ نفر جان خود را بر اثر کرونا از دست دادند و تعداد فوتی ها اکنون به هفت هزار و ۵۷ نفر رسیده است. درمقایسه با یک روز قبل آمار فوتی ها ۱۸ نفر بیشتر بوده است.

واشنگتن پست: ملاها در پاسخ به کرونا افتضاح کردند

روزنامه واشنگتن پست نوشت: ملاهای حاکم بر ایران در پاسخ به کرونا افتضاح کرده‌اند. کاریکاتوری که در یک رسانه داخلی (ایلنا) منتشر شد و بلافاصله آن را حذف کردند این بود که خامنه‌ای در نقش پرستار به علامت سکوت، انگشت خود را بر روی دهانش قرار داده است.

این منبع افزود: رهبران دینی حاکم بر ایران با بسته شدن اماکن مذهبی مخالفت کردند و ویروس را توطئه آمریکا خواندند. این رفتار آنها، مقام‌ات بهداشت را به خشم آورده و توان رژیم ملاها برای حل مشکلات مردم را زیر سؤال برده است.

اعتراف رئیس اورژانس درباره شیوع کرونا قبل از برگزاری انتخابات

پیرحسین کولیوند، رییس اورژانس در جمهوری اسلامی به شیوع کرونا قبل از برگزاری انتخابات مجلس در دوم اسفندماه اعتراف کرد و گفت: بر اساس ابلاغ وزیر محترم بهداشت بنده در بخش لجستیک و پشتیبانی کرونا کار خود را آغاز کردم. روزهای ابتدایی شیوع بیماری هر دو ساعت یک بار برای شهرهای قم، گیلان و تهران تجهیزات ارسال می‌کردیم.

کولیوند ادامه داد: روز جمعه‌ای که انتخابات مجلس بود با آقای لاریجانی به قم رفته و اقدام به بازدید از بیمارستان‌ها کردیم. بنده مرتبا در جریان بازدیدها بودم و شاید در شبانه‌روز یک یا دو ساعت استراحت داشتم. روزی با احساس خستگی به بیمارستان خاتم‌الانبیا مراجعه کردم که با انجام سی‌تی اسکن مشخص شد به کرونا مبتلا شده‌ام. از ۱۱ شب همان روز به مدت ۱۴ روز بیهوش شدم و حتی در یک روز اورژانسی پزشکان از بنده قطع امید کردند اما خوشبختانه با دعای خیر مردم و خانواده شهدا، بهبود یافتم.

حکومت ایران ۱۲ روز پیش از راهپیمایی ۲۲ بهمن از مرگ و میر ناشی از کرونا خبر داشت

یک منبع آگاه روز دوشنبه ۱۱ اسفند به ایران اینترنشنال گفت: «مرگ بیماران با علائم حاد تنفسی از اوایل بهمن در قم باعث شد وزارت بهداشت برای بررسی این موضوع، معاون این وزارتخانه را به شهر قم بفرستد و رسیدن ویروس کرونا به ایران برای مقامات جمهوری اسلامی از هفته دوم بهمن محرز شد.»

این منبع که نخواست نامش فاش شود در ادامه افزود مقام‌های دولتی ایران ثبت مرگ و میر ناشی از شیوع کرونا را بعد از اعلام رسمی و «با ملاحظات» آغاز کردند و تاکنون «شمار واقعی مبتلایان و قربانیان اعلام نشده است».

این منبع آگاه همچنین به ایران اینترنشنال گفت وضعیت استان‌های قم و گیلان قرمز گزارش شده و استان‌های تهران و اصفهان در آستانه اعلام وضعیت قرمز قرار دارند.

اطلاعات رسیده به ایران اینترنشنال نشان می‌دهد شرایط عمومی وزارت بهداشت برای مدیریت شیوع کرونا «بسیار آشفته» است.

در همین زمینه، کارمند یکی از دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران که نامش فاش نشده است به ایران اینترنشنال گفت: «از حدود چهار هفته قبل،‌ بدون این‌که مسئولان چیزی به ما بگویند، بیمارانی با علائم کرونا پذیرش می‌کردیم.»

این پزشک که خود در اثر ابتلا به کرونا در بیمارستان بستری و قرنطینه شده است افزود: «متاسفانه مسئولان وزارت بهداشت کار غیراخلاقی کردند و به دلیل مطلع نکردن کادر بیمارستان‌ها موجب ابتلای من و چند تن از پرستاران به این بیماری شدند.»

نفتکش بسوی ونزوئلا؛ چرا سپاه پاسداران ترسیده است؟


امیدواریم آمریکایی‌ها دست به حماقت نزنند

سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی امروز در نشست خبری خود در توضیح ارسال سوخت به ونزوئلا، “تجارت آزاد بین کشورهای مستقل” را “امری مشروع” دانست و گفت: «آمریکای ترامپ در حال برهم زدن نظم جهانی است و به دنبال آنارشیسم جهانی است.»

این سخنگو با اشاره به احضار سفیر سوئیس در ایران به عنوان حافظ منافع آمریکا و نامه ظریف به دبیرکل سازمان ملل درباره اعزام کشتی‌های جنگی آمریکایی به سواحل ونزوئلا، گفت: «امیدواریم [آمریکایی‌ها] دست به هیچ حماقتی در این زمینه نزنند ولی اگر اقدامی صورت دهند با واکنش جمهوری اسلامی مواجه خواهند شد.

پیش تر گزارش شده بود که آمریکا برای فشار بیشتر بر رژیم های تهران و کاراکاس و به منظور جلوگیری از ارسال سوخت از ایران به ونزوئلا، ناو جنگی به دریای کارائیب فرستاده است. این در حالی است که نفتکش‌های جمهوری اسلامی راهی این منطقه هستند تا سوخت پالایشگاهی به ونزوئلا صادر کنند.

پیش تر گفته شده بود که آمریکا در نظر دارد برای جلوگیری از صدور بنزین از ایران به ونزوئلا تدابیری اتخاذ کند.

یک مقام ارشد دولت آمریکا به خبرگزاری رویترز گفته بود: واشنگتن در حال بررسی اقدامات مناسب برای واکنش نشان دادن به انتقال بنزین توسط رژیم ایران به ونزوئلا است.

به گزارش رادیو فرانسه، مقامات آمریکایی توضیحی دربارۀ این اقدامات نداده اند، اما، تصریح کرده اند که مجموعه ای از گزینه ها به رئیس جمهوری آمریکا پیشنهاد شده است.

برخی منابع روز شنبه خبر دادند که نیروی دریایی آمریکا ۴ ناو جنگی را به منطقه کارائیب اعزام کرده است.

یک سایت نزدیک به سپاه پاسداران به اسم “نورنیوز” در واکنش به گزارش خبرگزاری رویترز، سیاست ترامپ را یک قمار سیاسی دانسته و گفته است: در صورتی که آمریکا مشابه دزدان دریایی قصد ایجاد ناامنی در آبراه های بین‌المللی را داشته باشد، دست به ریسکی خطرناک زده که به طور قطع بدون واکنش نخواهد ماند.

واکنش آمریکا به انتقال طلاهای دزدی ونزوئلا به ایران

وزیر خارجه آمریکا در توئیتی نوشت: اراذل و اوباش مادورو (رئیس‌جمهوری ونزوئلا ) ۹ تن شمش طلا را غارت کرده و برای رژیم ایران فرستادند. بزرگترین دزدهای جهان در حال شراکت با بزرگترین رژیم حامی تروریسم در جهان هستند. بزرگترین قربانیان مردم ونزوئلا و ایران هستند.

به گزارش صدای آمریکا، خبرگزاری بلومبرگ پیش تر گزارش کرده بود که دولت ونزوئلا برای پرداخت هزینه های تعمیر تاسیسات نفتی خود معادل حدود ۵۰۰ میلیون دلار به رژیم ایران شمش طلا داده است.

این گزارش می گوید هواپیماهایی از شرکت ماهان که در تحریم آمریکا است در ماه آوریل ۹ تن طلا را از ونزوئلا به ایران منتقل کرده‌اند.

گزارش شده که رژیم ایران به تعمیر پالایشگاه های ونزوئلا کمک کرده است و انتقال این شمش های طلا موجب شده ذخایر خارجی ونزوئلا، که به شدت به پول نیاز دارد، با یک افت ناگهانی رو‌به‌رو شود.

پروازهای مشکوک ماهان ایر باید متوقف شود

وزیر خارجه آمریکا با درخواست از کشورها برای بستن حریم هوایی خود به روی پروازهای شرکت هواپیمایی وابسته به سپاه پاسداران گفت: این همان شرکت هواپیمایی تروریستی است که رژیم ایران با آن سلاح و نیرو به ‌خاورمیانه ارسال می‌کرد.

مایک پامپئو با متهم کردن شرکت هواپیمایی ماهان ایر به تحویل محموله‌های نامعلوم به حکومت ونزوئلا گفت پروازهای این شرکت باید متوقف شوند.

وزیر خارجه آمریکا گفت: این پروازها باید متوقف شوند کشورها باید همان‌طور که پروازهای این شرکت را از حق فرود منع کرده‌اند باید آسمان خود را نیز به روی آن ببندند.

ایران؛ کووید ۱۹ یا زلزله، کدامین یک کشنده‌ تر است؟


مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران در پژوهشی که به تازگی منتشر شده، میزان کشندگی زلزله و کووید ۱۹ را مقایسه کرده و ویروس کرونا را در دنیا کشنده‌تر از زلزله عنوان کرده است.

به گزارش مهر، تهران سال‌هاست که در معرض وقوع زلزله، سیل، زمین لغزش، فرونشست و حریق‌های گسترده بوده است. در حال حاضر نیز تمام شهرهای دنیا مقابله با ویروس کرونا را تجربه می‌کنند. تا کنون بر اساس گزارش‌های جهانی بیش از ۲۷۰ هزار مرگ در جهان بر اثر ویروس کرونا گزارش شده است و بیشترین تلفات زلزله در دنیا نیز تا سال ۲۰۱۰ نزدیک به ۳۱۹ هزار نفر طی یک سال بوده است.

بیش از نیمی از تلفات برآورد شده زلزله در دنیا در سال ۲۰۱۷ مربوط به ایران بوده است که در اثر وقوع زلزله در ازگله و سر پل ذهاب جان خود را از دست داده‌اند. زلزله با قریب به ۳۱۹ هزار کشته در یک سال که می‌توان آن را به طور متوسط حداکثر هزار و ۳۳۳ نفر فرض کرد تلفات کمتری نسبت به ویروس کرونا با تعداد تلفات ۲۷۰ هزار نفر در ۵ ماه را داشته است.

در عمده کشورهای جهان، نسبت کشندگی ویروس بیش از زلزله بوده است. طی سال‌های ۸۱ تا ۹۹ به طور متوسط دو هزار و ۳۰۰ نفر سالیانه و قریب به ۹۴۴ نفر در هر بازه ۵ ماهه در اثر زلزله در ایران کشته شدند و تاکنون قریب به شش هزار و ۵۰۰ نفر جان خود را در اثر ابتلا به کرونا در زمانی کمتر از سه ماه از دست داده‌اند.مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران در پژوهشی به مقایسه اجمالی دو بحران کووید ۱۹ یا زلزله در شهر تهران پرداخته است.

در یکی از بخش‌های این پژوهش به این موضوع پرداخته شده که کووید ۱۹ کشنده‌تر است یا زلزله؟ که بر اساس آمارهای ۵ ماهه مشخص شده در عمده کشورها نسبت کشندگی کووید ۱۹ بیش از زلزله بوده و احتمال اینکه فردی از کووید ۱۹ از دنیا برود بر اساس تخمین اولیه و ساده که براساس اطلاعات موجود تاکنون انجام شده باشد، به نحو معناداری بیش از احتمال مرگ او ناشی از زلزله است.

در گزارش تهیه شده از سوی مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران، بر لزوم بازنگری در خصوص مخاطرات پیش روی شهر تهران و پیش‌بینی دقیق‌تر در خصوص مخاطرات و آثار آنها تأکید شده است. همچنین توصیه شده است در برخی از دستورالعمل‌های مدیریت بحران و تطبیق آنها با شرایط چند مخاطره‌ای شهر تهران تجدیدنظر شود.

دستگاه‌های لرزه‌ نگاری: مقایسه تهران با استانبول

رییس شورای شهر تهران گفته: در تهران با کمبود دستگاه‌های لرزه‌نگاری مواجه هستیم، در حالیکه این دستگاه‌ها سبب می‌شود با دقت بیشتری زمان و مکان زمین لرزه را شناسایی کرد.

به گفته محسن هاشمی رفسنجانی، اکنون ۱۴۰ دستگاه در ایران وجود دارد در حالی که به دست‌کم ۵۰۰ دستگاه نیاز است و می افزاید: فقط در اطراف شهر استانبول در ترکیه حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ دستگاه لرزه‌نگاری نصب شده است.

رییس شورای شهر تهران با اشاره به احتمال وفوع زلزله و زیرساخت‌های پایتخت هشدار داد و گفت: شبکه گاز تهران یک بمب بالقوه است.

دو کلانشهر ایران در شرایط حاد رخداد زلزله هستند

در اولین ساعات بامداد روز یکشنبه سه زمین‌لرزه که بزرگترین آن ۸/ ۳ ریشتر قدرت داشت منطقه دماوند را لرزاند. به گزارش موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، کانون این لرزه‌ها در محدوده هفت‌کیلومتری دماوند، ۱۴ کیلومتری رودهن و ۱۸ کیلومتری بومهن در استان تهران بوده است. پس از زمین‌لرزه ۱/ ۵ ریشتری بامداد جمعه ۱۹ اردیبهشت در دماوند، تاکنون ۱۵ زمین‌لرزه در این منطقه ثبت شده است.

دکتر شهریار سلیمانی آزاد، پژوهشگر زمین لرزه، تهران و تبریز را از جمله کلانشهر‌های اصلی ایران برشمرد که در شرایطی حاد از دیدگاه خطر رخداد زمین لرزه قرار دارند و گفت: این دو کلانشهر سابقه لرزه‌­خیزی را دارند، ضمن آنکه از آخرین زمین‌­لرزه مهمی که داشته­‌اند، تاکنون رشد مساحت و جمعیت بسیار زیادی را نیز تجربه کرده­‌اند.

وی در گفتگو با ایسنا، بر پایه کاتالوگ زمین­‌لرزه­‌های تاریخی، آخرین زمین‌­لرزه بزرگ و مهم “تهران” و “ری” باستان را مربوط به ۱۹۰ سال قبل (سال ۱۸۳۰ میلادی) دانست و ادامه داد: بر اساس آثار گسلش به جای مانده از این زمین‌­لرزه و اندازه پهنه لرزه‌ه­ای آن، بزرگای برآورد شده آن حدود ۷.۲ بوده است و در مطالعات پالئوسایزمولوژی که ما طی ۱۵ سال گذشته انجام دادیم، آثار گسلش سطحی این زمین­‌لرزه را در میان “گسل مشا” و “گسل شمال تهران” در محل اتصال این دو گسل در خاور لواسان و در نزدیک به منطقه آبعلی یافته و با روش‌های رادیومتریک سن‌سنجی کرده­‌ایم.

سلیمانی با تاکید بر اینکه این زلزله تاریخی و بزرگ تهران در بلافصل پهنه رومرکزی زلزله ۵.۱ رخ‌داده در بامداد جمعه ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۹۹ بوده است، خاطرنشان کرد: آثار زمین‌­لرزه تاریخی یاد شده را با مطالعات پالئوسایزمولوژی طی پروژه‌های مشترکی که با پژوهشگران فرانسوی داشتیم، مشاهده و برداشت کرده­‌ا­یم.

این پژوهشگر لرزه‌زمین ساخت سازمان زمین‌شناسی کشور اضافه کرد: در ۱۹۰ سال پیش که این زلزله بزرگ رخ داد، شهر تهران به این وسعت وجود نداشته و مساحت کل ری باستان ۲ کیلومتر مربع با جمعیت ۶۰ هزار نفر بوده، ولی الان تهرانی با وسعت ۷۵۰-۱۰۰۰ کیلومتر مربع و جمعیت افزون بر ۱۳ میلیون نفر شکل گرفته است.

سلیمانی با بیان اینکه از این رو در شرایط فعلی رخداد یک زمین‌­لرزه بزرگ می‌تواند به ما نشان دهد که چه میزان مهم است، یادآور شد: محققان زمین‌شناسی پیشرو کشور از ۴۰ سال قبل یافته­‌ها و داده‌های لرزه­‌زمین‌­ساختی از شهر‌های بزرگی همچون تهران را منتشر کرده­‌اند و این داده‌ها حاکی از آن است که در شرایط فعلی به چه میزان بحران رخداد یک زمین­‌لرزه برای آن‌ها جدی است.

وی اضافه کرد: ما نیز با پژوهش بیشتر بر اساس روش‌های به‌روز دنیا تلاش کرده­‌ایم که داده‌های مطالعات محققان پیشرو را تکمیل کنیم. نکته مهم در این بین آن است که بسیاری از داده‌های اولیه محققان پیشرو گویای خطرناک بودن شرایط بسیاری از شهر‌های بزرگ کشور همچون تهران و تبریز بوده است و سوالی که مطرح می‌شود، این است که از همان داده­‌های ارزشمند و اطلاعات اولیه منتشر شده که بعد‌ها در اختیار متولیان ساخت و ساز کشور قرار گرفته است، تا کنون چه مقدار استفاده واقعی شده است.

سلیمانی با بیان اینکه خرداد ماه سال جاری درست ۳۰ سال از زلزله بزرگ رودبار و منجیل می‌گذرد، خاطر نشان کرد: در آن زمان همه تلاش محققان حوزه فنی و زمین‌شناسی به سمت تدوین آیین‌نامه‌های لازم الاجرایی برای ساخت و ساز‌های مقاوم رفت. محققان با تلاش بسیار آیین‌نامه‌های ساخت و ساز را بر اساس شرایط و داده­‌های لرزه‌خیزی موجود تدوین کردند، نقشه‌ها و برآورد‌های خطر زلزله تهیه شد، از این اطلاعات که تبدیل به قوانین لازم‌الاجرا شده است، باید دید در عمل چه مقدار استفاده شده است؟

وی با بیان اینکه در حال حاضر پر سودترین بخش اقتصادی کشور، ساخت و ساز است، گفت: افرادی در این حوزه وارد شدند که بسیاری از آن‌ها تخصص لازم را در این حوزه ندارند، ولی با توجه به جایگاه سیاسی و مالی متاسفانه می­‌توانند با اعمال نفوذ، قوانین ساخت و ساز را دور بزنند. از این رو، لازم است تا سیستم نظارتی برای ایجاد توسعه­‌ای هرچه پایدارتر بسیار هوشیار و قوی عمل کند.

متخصص پالئوسایزمولوژی –تکتونیک جنبای سازمان زمین‌شناسی به نقل از متخصصین ساخت و ساز با تاکید بر ضرورت دارا بودن عمر مفید به اندازه کافی بالا برای سازه‌های ساخته شده در کشور، یادآور شد: این در حالی است که در برخی موارد سازه‌های کمتر از ۲۰ سال عمر تخریب و مجددا ساخته می‌شوند، ولی سازه‌ها جزو سرمایه‌های ملی کشور هستند و توسعه پایدار منوط به این است که از آنچه که در حال حاضر ساخته و استفاده می‌شود، تا حد توان نسل‌های آینده نیز از آن بهره­‌مند شوند و این امر زمانی محقق می‌شود که به امنیت ساخت و ساز‌ها نیز توجه ویژه­‌ای شود.

برآورد میزان خطر لرزه­ای نسبی گسل‌ها در یک گستره

سلیمانی با اشاره به برخی گفته‌ها در زمینه میزان خطر لرزه‌­ای نسبی گسل‌های تهران، با بیان اینکه زمانی که از این موضوع سخن به میان می‌آوریم، درباره شهری صحبت می‌شود که با یک گسل مواجه نیست، گفت: پهنه‌هایی از گسل‌ها در اطراف، خاور، شمال، جنوب و باختر و همچنین در داخل تهران وجود دارد و طی ۲۰ سال گذشته تلاش شده که از این پهنه‌های گسلی اطلاعاتی مهم کسب شود.

این محقق سازمان زمین‌شناسی با بیان اینکه این مطالعات به ما نشان می‌دهد که کدام یک از گسل‌ها دگر شکلی زمین‌­لرزه­‌ای بیشتری دارند و لذا می‌توانند برای کلانشهر تهران خطرناک­‌تر باشند، ادامه داد: یکی از مواردی که در این زمینه بسیار مهم به نظر می‌رسد، مساله “فاصله” مرکز جمعیت با مرکز احتمالی خطر است. یادمان نرود که در سال ۲۰۰۳ میلادی در زلزله بم ما با زمین‌­لرزه­ متوسط، ولی در بلافصل منطقه تجمع جمعیتی مواجه بودیم و اثر اصلی آن هم فاجعه­‌ای بود که دیدیم.

وی افزود: در مورد هر شهر از جمله تهران مساله این است که بر پایه داده‌های دقیق، می‌توانیم تفسیر‌های درست­‌تری داشته باشیم و فعلا در حال حاضر داده‌های فراهم آمده از پژوهش­‌های لرزه­ زمین‌­ساختی نشان می‌دهد که هم بخش باختری و هم بخش خاوری و هم برخی مناطق داخل تهران با مساله احتمال رخداد زمین‌لرزه مواجه است و از این رو تهران به­ واقع در شرایط خطرناکی قرار دارد.

سلیمانی با تاکید بر این که افزایش جمعیت، وسعت و ساخت و آمیختگی سازه‌ای طراحی و اجرا شده بد تا خوب به این شرایط بحرانی اضافه شده است، خاطر نشان کرد: در شهر تهران شاهدیم که در کوچه و خیابان­‌های باریک گاهی بیش از ۱۰ برج ساخته شده که نشان می‌دهد ما در مساله رخداد زمین‌­لرزه احتمالی با چه شرایط پیچیده‌ای روبه­ رو هستیم.

وی ادامه داد: برای اینکه بدانیم کدام یک از گسل‌ها شرایط خطرناکتری دارد، باید بدانیم که کدام یک از آن‌ها دچار دگرشکلی زمین‌­لرزه‌ای بیشتری است و کدام یک از آن‌ها احتمالا در آستانه تخلیه انرژی لرزه­‌ای هستند. در صورتی می‌توانیم در این زمینه تفسیر درست­‌تری ارائه دهیم که درباره همه این گسل‌ها اطلاعات دقیق و کافی داشته باشیم.

به گفته این محقق حوزه لرزه زمین‌ساخت بر اساس داده‌های موجود، گاه ما با شهر‌هایی مواجه هستیم که با رشد جمعیت در شرایط خطرناک زمین‌لرزه دست به گریبانند. از این رو، در ساخت و ساز‌ها باید شرایط ایمنی و مقاوم‌سازی بهینه را به طور جدی لحاظ کرد و تا زمانی که این مساله هم و غم واقعی مسئولان و جامعه نباشد، نمی‌توان امیدی به افزایش ایمنی لرزه­‌ای شهر‌ها داشت.

اثر رخداد‌های لرزه‌ای بر روی گسل‌های پیرامون

سلیمانی با بیان اینکه وقتی در بخشی از پوسته زمین، انرژی لرزه‌­ای توسط رخداد زمین­‌لرزه­‌ها تخلیه می‌شود، میدان تنش آن منطقه تغییر خواهد کرد و لذا این موضوع می‌تواند بر گسل‌های نزدیکتر به آن گسل نیز اثرگذار باشد، گفت: بر اساس برآوردها، انرژی یک زمین­‌لرزه به بزرگای ۷ بیش از ۳۰ برابر زمین لرزه­‌ای به بزرگای ۶ است. درنتیجه، رخداد زمین‌لرزه­‌هایی با بزرگای متفاوت، اثرات متفاوتی بر گسل­‌های پیرامون خواهند داشت.

وی با بیان اینکه دانش‌هایی مانند ریاضیات و شیمی صد‌ها سال قدمت دارند، ادامه داد: این در حالی است که قدمت علم زلزله‌شناسی حدود یک قرن و اندی است؛ یعنی از آن زمانی که دستگاه‌هایی اختراع شد که بتوانیم امواج زمین‌لرزه‌ها را به ثبت برسانیم و ساختار داخل کره زمین را بهتر بررسی کنیم. حال با همین اندک دانش به دست آمده از پدیده زمین‌­لرزه گاه می­‌خواهیم تفسیر‌های بزرگی انجام دهیم و باید حواسمان باشد که تفسیر‌های بزرگ را نمی­‌توان و نبایست با داده‌های اندک و نادقیق انجام داد. در حال حاضر، مهمترین دستاورد علمی و عملی بشر هوشمند در این مقوله شناسایی و برآورد هر چه واقع­‌بینانه‌تر میزان خطر زمین‌­لرزه و طراحی و ساخت سازه­‌های به اندازه کافی مقاوم و مقرون به صرفه است و بس … تا هم جان ارزشمند و هم دارایی وی همواره در امان باشند.

جزئیات ۱۶ گسل فعال شناخته شده استان تهران

تهران شهری است که پیرامون آن گسل‌های شناخته شده زیادی کشیده شده است. از سال ۱۱۷۵ شمسی که آغامحمدخان قاجار این منطقه را پایتخت اعلام کرد تنها حوالی ری بود، ولی امروزه این شهر تا کوه‌های توچال پیش رفته است. این شهر به واسطه گسل‌هایی که دارد، زلزله‌های مهمی را تجربه کرده و زلزله ۳۱۰ میلادی اولین زلزله تاریخی ایران است که از سوی یونانی‌ها ثبت شده و دارای مستندات تاریخی است.

به گزارش ایسنا، مطالعات محققان حوزه زلزله‌شناسی نشان می‌دهد در ۳۰ هزار سال گذشته پهنه گسل شمال تهران، ۹ زلزله با بزرگای بالای ۷ داشته است و هر ۳۰۰۰ تا ۳۵۰۰ سال یک بار گسل شمال تهران گسیخته می‌شود و به باور محققان طبیعت به گونه‌ای است که هر چه در گذشته رخ داده باشد، در این دوره نیز رخ خواهد داد.

تصور اینکه خطر زلزله در تهران تنها منحصر به گسل شمال تهران است، یک باور نادرست است؛ چرا که گسل مشاء از ۳۵ کیلومتری تهران عبور می‌کند، علاوه بر آن گسل‌های جنوب تهران شامل گسل “پیشوا”، “ایوانکی” و “ری” و همچنین گسل ماهدشت در کرج نیز تهران را تحت تأثیر قرار می‌دهند. بر این اساس با تلاش محققان مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی و تصویب حریم گسل‌ها، ساخت و ساز در حریم این گسل‌ها ممنوع اعلام شده است.

دکتر علی بیت‌اللهی، مدیر بخش زلزله مرکز تحقیقات از مطالعات انجام شده در زمینه میزان بافت فرسوده موجود در حریم گسل‌های شهر تهران خبر می‌دهد و یادآور می‌شود: به منظور انجام مشاهدات میدانی در حریم گسل‌های شهر تهران، ۲۴۵ سایت مهم و حساس در ۱۸ دسته‌بندی شناسایی شد و بر اساس آن مشخص شد که حدود ۳۲۰ هزار متر مربع بافت فرسوده در محدوده حریم گسل‌های شهر تهران قرار دارند.

از جمله گسل‌های مهم تهران می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

گسل شمال تهران

گسل شمال تهران بزرگ‌ترین گسل شهر است که در جنوب دامنه رشته‌کوه البرز و در شمال شهر تهران قرار دارد. این گسل از لشکرک و سوهانک آغاز شده تا فرحزاد و حصارک و از آن‌جا به سمت غرب امتداد یافته است. این گسل در مسیر خود، نیاوران، تجریش، زعفرانیه، الهیه و فرمانیه و سعادت آباد را دربر می‌گیرد.

گسل لویزان

این گسل در مناطق ۱، ۳ و ۴ شهر تهران گسترش و در سمت غربی، حد فاصل منطقه یک و منطقه ۳ امتداد یافته است.

در حریم گسل لویزان مراکز مهمی قرار دارد که به این شرح است:
۱۹ سایت دارای برج و یا در دست احداث برای برج‌سازی، پست برق فشار قوی ۲۳۰/۶۳/۲۰ کیلو ولتی قیطریه، برق فشار قوی خط انتقال، ۳ بیمارستان و مرکز درمانی، ۱۰ پل مهم مواصلاتی بزرگراهی، ساختمان پژوهشگاه بین‌المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، دانشکده آموزش علوم پزشکی، سازمان مدیریت بحران کشور (ساختمان مرکزی)، مدیریت شعب شمال تهران بانک صادرات ایران، ۱۲ باب مدرسه و مرکز آموزشی و پرورشی، نمایشگاه بین‌المللی تهران، مراکز خرید بزرگ و مراکز تجاری، مرکز جامع توانبخشی سالمندان پرهام، ۹ باب مسجد و شرکت نفت فلات قاره ایران.

گسل داوودیه

از دیگر گسل‌های مهم کلانشهر تهران، گسل داوودیه و راستای غربی – شرقی و به طول ۶.۴ کیلومتر است و از آنجایی که “سگمنت” (ناحیه) اصلی این گسل در محله داوودیه قرار گرفته است، از این رو نام “داوودیه” بر روی آن گذاشته شد.

گسل داوودیه از غرب از محدوده غربی “میدان صنعت” شهرک غرب (حوالی مرکز خرید مهستان) شروع شده و در امتداد بلوار خوردین در شهرک غرب ادامه داشته و با میل به شرق بزرگراه چمران را قطع می‌کند. در ادامه قطعه دیگر آن از شمال خیابان “ملاصدرا” به سمت شرق گسترده شده است. سگمنت طویل این گسله فرعی، از سمت شمالی خیابان “ملاصدرا” در تقاطع خیابان شیراز شروع شده و پس از گذر از بزرگراه “کردستان”، “شمال میدان ونک” و “بزرگراه مدرس” به “بلوار میرداماد” (محله داوودیه) می‌رسد.

این گسل در ادامه با اندکی میل به جنوب از مجاورت ساختمان بانک مرکزی و محدوده “باغ کتاب”، “فرهنگستان علوم” و جنوب غربی “میدان مادر” گذر می‌کند. افتادگی داوودیه در همین مناطق نیز به وضوح هویدا است.

گسل نیاوران

گسل نیاوران نیز گسلی است اصلی با طول حدود ۱۴ کیلومتر (با تمامی قطعاتش) که به صورت گسسته (به دلیل شناسایی قطعات آن به صورت مجزا) از غرب در حوالی “سعادت آباد” به شرق “شمال اقدسیه” در شمال تهران گسترده شده است.

در بخش خاوری این گسل جابجایی چپ بر روی نگاره‌های هوایی دیده می‌شود. در ترانشه شمالی جنوبی در ازای ۷۰ متر در خیابان آجودانیه نیاوران “انت‌های خاوری خیابان درختک” راندگی نیاوران و زون خرد شده آن بخوبی دیده می‌شود. در گستره‌ای به پهنای ۷۰ متر یک زون به شدت ورقه شده فشاری با جهت راندگی شمال به جنوب گسترش دارد. سعادت‌آباد، شمیران و دزاشیب توسط گسل نیاوران روی فرونشست اوین و تجریش رانده شده است.

گسل جنوب ری

در جنوب تهران گسل جنوب ری به طول تقریبی ۲۸ کیلومتر قرار گرفته است (این گسل در انتهای غربی و شرقی خود دارای قطعات گسسته است و در مورد طول آن در مراجع مختلف اتفاق نظر وجود ندارد). فاصله گسل جنوب ری از گسل شمال ری حدود ۳ تا ۵ کیلومتر است و به نظر می‌رسد ریشه این دو گسل یکی باشد و آن‌ها نشانه‌های سطحی یک گسل باشند. گسل جنوب ری به شکل دیواره کوتاه فرسایش یافته‌ای در جنوب تپه غار روستای قلعه نو رخنمون دارد و شیب آن سمت شمال شهر و حدود ۷۵ درجه حدس زده می‌شود.

گسل جنوب ری (قطعه غربی آن) از غرب “اسلامشهر” شروع می‌شود و امتداد آن در راستای غرب به شرق وارد “مهران آباد” در جنوب تهران شده و با تلاقی “اتوبان تهران-قم” و بزرگراه بهشت زهرا و در محل تلاقی “بزرگراه آوینی” و “بلوار امام خمینی” وارد منطقه ۲۰ تهران (جنوبی‌ترین منطقه شهر تهران) می‌شود. مسیر این گسل از شمال مقبره شاه عبدالعظیم و به موازات خیابان ۲۴ متری شهر ری بوده که پس از تقاطع با جاده تهران-ورامین از منطقه ۲۰ شهر تهران خارج می‌شود. در ادامه این گسل در امتداد جاده امین آباد در پای ارتفاعات بی بی شهربانو به انتهای قطعه شرقی خود می‌رسد.

گسل شمال ری

این گسل متشکل از چند بخش منفصل در راستای غربی – شرقی است که طول جمع آن‌ها بیش از ۱۵ کیلومتر است و از سمت غربی بعد از محل تقاطع “بزرگراه سعیدی” با “آزادگان” شروع می‌شود و در جنوب مناطق ۱۹ و ۱۶ قرار گرفته است. در ادامه به سمت شرق، پس از گذر از محل تقاطع آزادگان با بزرگراه بهشت زهرا (س) و عبور از بازار آهن فروشان تهران و در شرق این منطقه وارد منطقه ۲۰ شهر تهران می‌شود.

گسل شمال ری در منطقه ۲۰ تهران، پس از تلاقی با بلوار امام خمینی، خیابان فداییان اسلام در سمت شمال بلوار بسیج در سمت شرقی با نزدیک شدن به تپه‌های بی‌بی شهربانو با خمشی به سوی شمال تا محدوده پارک آبی آزادگان ادامه پیدا می‌کند. این گسل جزو گسل‌های اصلی محسوب می‌شود و از همین رو، برای این گسل حریم تعیین شده است.

گسل انقلاب (مجموعه ورزشی انقلاب)

گسل انقلاب به واسطه قرارگیری بخش عمده‌ای از آن در مجموعه ورزشی انقلاب واقع در منطقه ۳ تهران به این نام نامیده شده است. این گسل در راستای جنوب‌غرب-شمال‌شرق گستردگی دارد و دارای طولی در حدود ۱.۵ کیلومتر است و لذا در گروه گسل‌های فرعی شهر تهران قرار می‌گیرد.

مرز ناهمواری‌های بین منطقه ۳ و ۲ تهران در مسیر عبوری بزرگراه چمران و سمت شرقی آن، نقطه شروع این گسل کوچک در منطقه ۳ است. گسل انقلاب از شرق “باغ ونک” در نقطه جنوب غربی خود شروع و پس از عبور از مجاورت محل تلاقی “بزرگراه نیایش” و خیابان “سئول” وارد محوطه مجموعه ورزشی انقلاب می‌شود. امتداد این گسل تا شمال محدوده مجموعه انقلاب ادامه یافته و در آنجا به نقطه انتهایی شمال شرقی خود می‌رسد.

گسل تنباکویی

این گسل متشکل از ۳ سگمنت در کنار هم در انتهایی‌ترین سوی جنوب شرقی تهران و منطقه ۱۵ قرار دارد. مجموع طول سگمنت‌های آن کمتر از ۲ کیلومتر و لذا جزو گسل‌های فرعی تهران رده‌بندی می‌شود.

ین ارتفاعات مسگرآباد در سمت شرقی و ارتفاعات “بی‌بی شهربانو” در غرب بزرگراه امام رضا (ع)، بریدگی حاصل که از آن به نام “گردنه تنباکویی” نیز یاد می‌شود، احتمالاً اثر و امتداد بریدگی گسلی است. موقعیت گسل تنباکویی در محله رضویه (جنوب مشیریه) منطقه ۱۵ تهران بزرگ قرار دارد. گسل تنباکویی با امتداد شمال غرب جنوب شرق از موقعیت محدوده کارون به سمت بزرگراه امام رضا ادامه داشته و در مجاورت با خیابان “نخلی” محله رضویه است.

این گسل، جزو گسل‌های کوچک و فرعی و با توان لرزه‌زایی پایین است؛ ولی رفتار نامتقارن پی در پی دو سوی گسل‌های کوچک دارای اهمیت است”. نمونه بارز چنین رفتاری در مورد گسل “ونک پارک” آشکارا قابل اثبات است. در بررسی‌های میدانی خرد گسل‌های شهری تهران، سکانس‌های آبرفتی جوان، گاه تا دو متر در طرفین گسل جابجایی نشان می‌دهد که در این حالت‌ها لایه آبرفتی دانه متوسط و حتی درشت دانه در مقابل لایه رسی ریز دانه قرار گرفته است.

گسل ونک پارک

این گسل با زاویه اندکی راستای شمال غرب – جنوب شرق داشته و از دو قطعه تشکیل شده و طول دو قطعه با هم ۴.۵ کیلومتر است. انتهای جنوبی گسل از حوالی خیابان مطهری، تقاطع “میرزای شیرازی” شروع و پس از گذر از پارک ساعی در شرق میدان اسدآبادی، بخش جنوبی آن تمام می‌شود و با جابه‌جایی تقریبی ۲۵۰ متری به غرب، (بخش) شمالی آن از حوالی میدان “اسدآبادی” شروع می‌شود و بعد از گذر از تقاطع حکیم – کردستان و شرق برج سه پر (حدود ۵۴ طبقه) و درست از زیر سایت برج در دست احداث مخابرات و تلاقی با بزرگراه همت تا اندکی بالاتر از خیابان “ملاصدرا” ادامه دارد.

گسل تلویزیون

این گسل جمعاً با تمامی قطعاتش ۳.۳ کیلومتر طول دارد که از “مصلا” شروع می‌شود و تا حوالی برج‌های پارک “پرنس” حوالی خیابان “شیراز شمالی” ادامه دارد. این گسل از آنجا که از محدوده ایستگاه تلویزیون شبکه ۲ در غرب خیابان وزرا و انتهای خیابان الوند می‌گذرد، به این اسم نامیده شده است.

گسل جنت‌آباد شمالی

این گسل متشکل از دو سگمنت (ناحیه) به موازات هم در منطقه پنج تهران و در سمت شمالی آن جانمایی شده است که به دلیل قرارگیری و شناسایی این گسل در محله جنت‌آباد شمالی، به این نام نامگذاری شده‌اند. طول قطعه طویل‌تر شمالی این گسل ۱.۲۵ کیلومتر و طول قطعه دیگر آن حدود ۸۵۰ متر است و بنابراین جزو گسل‌های فرعی رده‌بندی می‌شوند. این گسل در بخش جنوبی گسل شمال تهران و احتمالاً ناشی از شکل‌گیری راندگی شمال تهران است.

سگمنت شمالی گسل جنت آباد شمالی، از شرق میدان “استاد شهریار” و از حوالی “بلوار انصارالمهدی” شروع می‌شود و پس از گذر از بلوار “سیمون بولیوار” به ساختمان “دانشگاه آزاد اسلامی” واقع در محله “حصارک” می‌رسد. قطعه کوتاه‌تر و جنوبی این گسل به شمال شرق میدان “دانشگاه” (دانشگاه آزاد- واحد علوم و تحقیقات) در انتهای بزرگراه “شهید ستاری” منتهی می‌شود.

گسل “باغ فیض”

از دیگر گسل‌های کلانشهر تهران گسل “باغ فیض” است. این گسل دارای سگمنت‌های مختلف و به عبارتی از قطعات خرد در امتداد شمال غرب – جنوب شرق تشکیل یافته که، چون دارای طول بین ۲ تا ۱۰ کیلومتر است، جزو گسل‌های متوسط رده‌بندی می‌شود.

گسل نارمک

گسل نارمک در منطقه ۴ (شرقی‌ترین منطقه از مناطق ۲۲ گانه شهر تهران) قرار گرفته و در رده گسل‌های متوسط قرار می‌گیرد. راستای این گسل شرقی – غربی و در پای تپه‌های “شیان” واقع در شمال غربی محله نارمک قرار دارد. حدود مکانی این گسل از محل تقاطع بزرگراه‌های همت و امام علی (ع) در سوی غربی شروع می‌شود و تا خیابان “هنگام” در شرق و شمال‌غربی محله نارمک ادامه دارد. گسل نارمک در امتداد بزرگراه “همت” و “شهید زین‌الدین” است و از شمال محله “شمیران‌نو” عبور می‌کند.

گسل مشا

گسل مشا، گسلی است طویل، اساسی و لرزه‌زا که در طول رشته کوه البرز و از شمال آن روی دامنه‌های جنوبی رانده شده است، گسل مشا در بالادست سد “لتیان” با گسل “شمال تهران” تلاقی دارد و به همین دلیل لغزش و فعالیت هر یک از دو گسل مشا و یا شمال تهران، به حرکت گسل دیگر ختم می‌شود.

گسل پردیسان

گسل‌های شناخته‌شده تهران عمدتاً در شمال و جنوب شهر تهران است؛ اما مطالعات جدید نشان می‌دهد گسل شمال تهران توان ایجاد زمین لرزه‌هایی که در تاریخ تهران درج شده است را ندارد و گسل‌های جنوب تهران نیز این قابلیت را ندارند. سوالی که در این زمینه مطرح می‌شود، این است که منشأ این زمین لرزه‌ها کجا است. برای یافتن پاسخ مناسب محققان پژوهشکده علوم زمین سازمان زمین‌شناسی مطالعات گسترده‌ای در بخش مرکزی شهر تهران انجام دادند و توانستند گسل “پردیسان” را شناسایی کنند.

محل این گسل در بین “بزرگراه آیت‌الله حکیم” و “شهید همت” است، ضمن آنکه اعلام شد این گسل در حال حاضر فعال‌ترین گسلی است که در تهران وجود دارد و توان لرزه‌زایی آن به مراتب بیشتر از گسل‌های شمال و جنوب تهران است. توان لرزه‌زایی این گسل بین ۶.۲ تا ۶.۳ است.

فیلم زیر: زلزله و پس لرزه های بامداد جمعه مردم را در چهار استان وحشت زده و مجبور به ترک خانه هایشان کرد.

شدت این زمین لرزه در پردیس، لواسان ، دماوند و جاجرود به حدی بود که مردم از ترس به خیابانها آمدند و سیاری از آنان داخل خودرو خوابیدند.

دکتر حمیدرضا نانکلی رییس اداره ژئودزی سازمان نقشه‌برداری کشور گفت: گسل مشا به طول ۲۰۰ کیلومتر، از سمت فیروزکوه به سمت شمال تهران و کرج امتداد دارد و زلزله تهران، به دلیل حرکت این گسل بوده است.