آشفتگی در دنیای شطرنج با حمله روسیه به اوکراین

در دنیای شطرنج، روسیه و اوکراین همواره با هم در ارتباط بوده‌اند؛ اما حمله روسیه به اوکراین نه تنها این رابطه را از بین برده که انجمن جهانی شطرنج هم روسیه و بلاروس را از حضور در تمامی مسابقات تحریم کرده است.«ما یک خانواده هستیم»، این شعار انجمن جهانی شطرنج است اما حمله روسیه به اوکراین تهدید بزرگی برای از هم پاشیدن این خانواده است.

بسیاری از چهره‌های شناخته شده شطرنج اوکراین این روزها به جای نشان دادن مهارت‌هایشان روی صفحه شطرنج، در حال دفاع از کشورشان هستند. آلکساندر سولیپا کاپیتان تیم ملی شطرنج اوکراین از جمله این افراد است که تفنگ به دست گرفته و چندی قبل با انتشار پستی در فیس‌بوک‌اش نوشت: «من از کشورم در مقابل دشمنان دفاع می‌کنم.»

روز چهارشنبه ۱۶ مارس (۲۶ اسفند) انجمن جهانی شطرنج با دستور کمیته ملی المپیک و با قید “تا اطلاع بعدی” از حذف روسیه و بلاروس از تمامی مسابقات جهانی شطرنج خبر داد.

پاول الیانوف، استاد بزرگ شطرنج اهل خارکف ضمن حمایت از تحریم شطرنج روسیه می‌گوید محرومیت روسیه از تمامی بازی‌های تیمی واضح است اما او محرومیت کلی شطرنج‌بازان انفردای این کشور را تصمیمی سخت می‌داند. این در حالی است که ۲۸ استاد بزرگ شطرنج اوکراینی نظری فراتر از این دارند و در نامه‌ای سرگشاده، خواستار محرومیت کلی روسیه از تمامی رقابت‌های بین‌المللی و همچنین استعفای آرکادی دورکویچ رئیس روسی فدراسیون جهانی شطرنج از سمتش شدند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

این درگیری‌ها، به طور مشخص به دنیای شطرنج نیز ضربه خواهد زد چرا که اوکراین و روسیه در این زمینه همواره وزنه‌های بزرگی محسوب می‌شده‌اند. آنها نه تنها بازیکنان برجسته‌ زیادی را به دنیای شطرنج معرفی کرده‌اند که برای چندین دهه، همواره در میان سه تیم برتر مسابقات المپیاد شطرنج، مهم‌ترین رقابت تیمی این رشته، بوده‌اند. ریشه علاقه مشترک این دو کشور به رشته شطرنج در دوران شوروی سابق نهفته است و به همین دلیل است که دو کشور روابط بسیار نزدیکی در این رشته دارند.

درخواست از روسیه؛ «جنگ را متوقف کنید»

پاول الیانوف می‌گوید بعد از حمله روسیه به اوکراین، همتایان روسی او با ارسال پیام‌هایی وضعیت او را جویا شده و به او پیشنهاد کمک داده‌اند. در شطرنج، برخلاف سایر رشته‌های ورزشی، صدای اعتراض ورزشکاران این رشته در مخالفت با حمله روسیه علیه اوکراین به گوش می‌رسد. ۳۴ استاد بزرگ شطرنج روسیه از جمله یان نپومنیاشی نایب قهرمان جهان، در درخواستی کتبی‌خطاب به ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه، برای او نوشته‌اند: «جنگ را متوقف کنید، ما طرفدار صلح هستیم.»

یکی از موضوعاتی که در این بین توجهات را به خود جلب کرده، رویکرد دورکویچ، رئیس انجمن جهانی شطرنج است که در گذشته روابط بسیار نزدیکی با کرملین داشته است. این اقتصاددان لیبرال به مدت شش سال مذاکره‌کننده ارشد در نشست‌های گروه هشت و معاون نخست وزیر بوده است. او اخیرا در مصاحبه‌ای با یک رسانه آمریکایی خودش را همسو با مخالفان جنگ دانسته و گفته است: «جنگ‌ها بدترین چیزی است که می‌توانید تجربه کنید؛ از جمله این جنگ. جنگ‌ها نه تنها زندگی‌های ارزشمند را نابود می‌کنند، بلکه امید و روابط را از بین می‌برند.»

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

یوری رشتو، خبرنگار دویچه وله در مسکو در تحلیل مصاحبه دورکویچ می‌گوید: «او می‌تواند به دلیل صحبت‌هایش تحت تعقیب قرار بگیرد چرا که از کلمه جنگ استفاده کرده که طبق قانون رسانه‌ای جدید، می‌تواند به عنوان بدنام کردن نیروهای مسلح روسیه تعبیر شود و تا ۱۵ سال زندان برایش در نظر گرفته شود.»

با این حال، رئیس انجمن جهانی، در مصاحبه‌ای دیگر از تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه انتقاد کرده است. این موضوعی است که هولگر هانک، کارشناس شطرنج دویچه وله در موردش می‌گوید: «نگرش او هنوز برای من مبهم است. با توجه به اینکه او ظاهراً می‌خواهد دوباره به عنوان رئیس انجمن جهانی انتخاب شود و این موضوعی است که علنا او را از پوتین دور می‌کند.»