کمیته پنج‌ نفره و پیگیری “باج‌‌گیری‌ جنسی” در سینمای ایران

پنج سینماگر زن، کمیته مستقلی برای پیگیری موارد “خشونت، آزار و باج‌گیری جنسی” در سینما و تئاتر تشکیل داده‌اند. هانیه توسلی، ترانه علیدوستی، سمیه میرشمسی، غزاله معتمد و مارال جیرانی اعضای این کمیته هستند.به دنبال انتشار بیانیه بیش از ۸۰۰ سینماگر زن در اعتراض به “خشونت و باج‌گیری جنسی” در محیط سینما و تئاتر ایران، خانه سینما در واکنشی دیرهنگام “خشونت‌های احتمالی” را محکوم کرد و از رسیدگی به شکایات بازیگران زن با “رعایت محرمانگی” رسیدگی می‌کند.

خانه سینما رسیدگی به شکایت زنان معترض به سوء رفتار جنسی را به “شورای صیانت” ارجاع داد اما آنها، این شورا را فاقد “استقلال لازم” برای رسیدگی به چنین پرونده‌هایی دانستند. بدین ترتیب، رای‌گیری برای تشکیل هیاتی مستقل آغاز شد و در نهایت کمیته‌ای پنج نفره مسئولیت رسیدگی به موارد آزار و خشونت جنسی را بر عهده گرفت.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

هانیه توسلی، ترانه علیدوستی، سمیه میرشمسی، غزاله معتمد و مارال جیرانی قرار است در قالب یک “کمیته مستقل” با کمک حقوقدانان و مشاوران مطالبات مندرج در بیانیه سینماگران زن را پیگیری کنند.

در بخشی از این بیانیه آمده است: «هر فرد صاحب قدرت و شهرت در ساز و کار سینمای ایران از موقعیت خود برای قلدری، تهدید، توهین، تحقیر و تعرض به زنان بهره‌‌برداری می‌کند. بی‌آنکه نهادهای قانونی، اصناف خانه سینما، سینماگران و منتقدان آنها را وادار به پاسخ‌گویی و پذیرش مسئولیت کارشان کنند.»

بیانیه صدها سینماگر زن علیه “خشونت و باج‌گیری جنسی” در سینمای ایران

بیانیه بی‌سابقه سینماگران زن امضای هنرمندان سرشناسی چون نیکی کریمی، هدیه تهرانی، سحر دولتشاهی، پوران درخشنده، تهمینه میلانی و ترانه علیدوستی را پای خود داشت و در میان کاربران شبکه‌های اجتماعی نیز بحثی گسترده‌ را دامن زد که همچنان نیز ادامه دارد.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

در حالی که بسیاری از کاربران شبکه های اجتماعی از بیانیه اعتراضی زنان سینماگر استقبال کردند، روزنامه‌ “جوان”، نزدیک به سپاه پاسداران، با حمله به زنان سینماگر معترض با یادآوری آن چه که فرج‌الله سلحشور، کارگردان ایرانی ۱۱ سال پیش در مورد سینماگران زن گفته بود، خطاب به ترانه علیدوستی و نگار جواهریان، که از امضاکنندگان بیانیه بودند، نوشت: «شما که می‌گفتید در سینما فساد نیست.»

ترانه علیدوستی با انتشار پستی در ایسنتاگرام با قدردانی از اعتماد امضا کنندگان بیانیه که او را انتخاب کرده‌اند، نوشته است: «به پاس این اعتماد اعلام می‌کنیم که با تعهد و تلاش پیگیر، خواست صریح بیانیه که تشکیل یک کمیته مستقل پیگیری است را تا به سرانجام رسیدن، پیگیری خواهیم کرد. ما با اشراف بر نحوه کارکرد سیستم ناعادلانه توزیع قدرت، بر خطاهای‌مان نسبت به سکوت بر روایت زنان دیگر در گذشته آگاه هستیم و نسبت به این سکوت فاجعه‌بار عمیقا متأسف و عذر‌خواهیم اما ما و تمام ۸۰۰ زن امضاکننده بیانیه، آگاهی امروز خود را مدیون تلاش‌ها و شجاعت‌های زنان پیش از ما برای رفع تبعیض می‌دانیم. این یک روند آموزشی در حال کنش است که ما نیز خود را بخشی از آن تعریف می‌کنیم.»

افشاگری درباره آنچه “پشت پرده سینمای ایران” رخ می دهد، موضوع تازه‌ای نیست. در سال‌های اخیر بارها زنان فعال در این عرصه نسبت به رفتارهای تبعیض‌آمیز، خشونت‌های کلامی و آزار جنسی در محیط کار خود هشدار داده بودند اما به نظر می‌رسد، این بار زنان سینماگر معترض به خشونت جنسی در پیگیری اهدافشان مصمم هستند.

آنها علاوه بر انتخاب کمیته‌ای مستقل برای پیگیری موارد مورد نظرشان، صفحه‌ای در اینستاگرام به نام “800.women”برای اطلاع رسانی از روند کار نیز تاسیس کردند.

بیانیه سینماگران زن به دنبال افشاگری سمیه میرشمسی، دستیار و برنامه‌ریز سینما، صادر شد. میرشمسی از رفتار نامناسب فرهاد اصلانی، بازیگر سرشناس ایرانی و مشکلات زنان در پشت صحنه سینما پرده برداشت و بیانیه نیز “هتک حرمت با الفاظ جنسی و جنسیت‌زده”، “تماس‌های بدنی ناخواسته”، “اصرار و اجبار به عمل جنسی و خشونت جسمی”، “سوء‌استفاده از سکوت و تحمل افراد با به گروگان گرفتن حق کار یا دستمزد و اعمال خشونت جنسی به وسیله‌ تهدید موقعیت کاری قربانی” را برملا کرد و مورد اعتراض جدی قرار داد