مذاکرات اتمی؛ ایران خواستار لغو تدریجی تحریم‌ها علیه سپاه است

ایران خواستار لغو تدریجی تحریم‌ها علیه سپاه و تضمین آمریکا در مورد پایبندی دولت‌های آتی ایالات متحده به مفاد برجام است. رئیس سازمان انرژی اتمی نیز می‌گوید شرط روشن شدن دوربین‌ها عقب‌نشینی آژانس از اتهامات “کذب” است.رسانه‌های دولتی ایران روز پنجشنبه گزارش دادند که مذاکرات غیرمستقیم بین تهران و واشنگتن در وین با دیدار مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و انریکه مورا، نماینده اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده مذاکرات احیای برجام از سر گرفته شده است.

به گزارش رویترز، هم تهران و هم واشنگتن در مورد چشم‌انداز دستیابی به موفقیت در این دور از مذاکرات چندان خوشبین نیستند. این در حالی است که جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هشدار داده که جایی برای سازش‌های عمده دیگر باقی نمانده است.

به اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید

از آنجا که ایران از مذاکره مستقیم با ایالات متحده امتناع می ورزد، انریکه مورا میان علی باقری کنی، مذاکره‌کننده ارشد ایران و راب مالی، فرستاده ویژه ایالات متحده در امور ایران رفت و آمد خواهد کرد.

باقری کنی با نشان دادن انعطاف کم برای حل و فصل مشکلات باقیمانده، مسئولیت توافق را بر عهده کاخ سفید گذاشت و در توییتی نوشت که ایالات متحده باید “بلوغ نشان دهد و مسئولانه عمل کند”.

روز گذشته چهارشنبه سوم اوت (۱۲ مرداد) روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال از قول یک منبع آگاه اروپایی نوشت که ایران حاضر شده از مطالبه حذف سپاه پاسداران از لیست تروریستی دست بکشد. روز پنجشنبه اما خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، ایرنا از قول یک منبع آگاه دیگر در تیم مذاکره‌کننده ایران این ادعا را تکذیب کرد.

ایرنا به نقل از این منبع نوشت: «جمهوری اسلامی ایران درخواست حذف سپاه از لیست تروریسم را کنار نگذاشته است و ادعاهای رسانه‌ای در این رابطه فاقد اعتبار است.»

این منبع تاکید کرده که ایران “اراده جدی” برای رسیدن به توافق دارد اما در ادامه گفته است: «اکنون توپ در زمین آمریکا است و اگر آن‌ها خواهان به نتیجه رسیدن توافق با ایران هستند، باید از فرصتی که اعضای برجام در اختیارشان گذاشته استفاده کرده و مسئولانه عمل کنند.»

توافق سال ۲۰۱۵ موسوم به برجام که در آن لغو تحریم‌ها علیه ایران در ازای محدود کردن برنامه هسته‌ای این کشور در نظر گرفته شده بود، عملا بی‌اعتبار شده است. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا در سال ۲۰۱۸ این توافق را کنار گذاشت و تحریم‌های شدیدی را دوباره اعمال کرد. مقامات ایران نیز در پاسخ، بر ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم خود افزودند، شماری زیادی از دوربین‌های آژانس را از کار انداختند و این توافق را نقض کردند.

با این حال، پس از ۱۱ ماه گفتگوهای غیرمستقیم در وین میان تهران و دولت جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، طرفین در ماه مارس بر سر یک طرح کلی احیای برجام به توافق رسیدند. اما مذاکرات پس از آن عمدتاً به دلیل درخواست تهران مبنی بر خارج کردن سپاه پاسداران از فهرست تروریسم ایالات متحده و امتناع ایالات متحده از انجام این کار، شکست خورد.

برای غلبه بر این بن‌بست، جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ماه ژوئیه پیش‌نویس متن جدیدی را پیشنهاد کرد که دو مقام ایرانی گفتند تهران از آن “راضی نیست”.

یک مقام بلندپایه ایرانی به رویترز گفته است: «ایران انعطاف کافی از خود نشان داده است. اکنون بایدن باید تصمیم بگیرد. ما پیشنهادات خود را داریم که در مذاکرات وین مورد بحث قرار خواهد گرفت، از جمله لغو تدریجی تحریم‌ها علیه سپاه.»

از دیگر موارد اختلاف می‌توان به درخواست تهران از واشنگتن برای ارائه ضمانت‌هایی مبنی بر اینکه در آینده هیچ رئیس جمهوری در آمریکا مانند ترامپ از توافق خارج نشود اشاره کرد. اما بایدن نمی‌تواند این قول را بدهد زیرا پیمان ۲۰۱۵ یک تفاهم‌نامه سیاسی غیر الزام‌آور است و نه یک معاهده الزام‌آور قانونی.

یکی دیگر از مقامات ایرانی گفت: «اگر آنها می‌خواهند این پیمان را احیا کنند، واشنگتن باید منافع اقتصادی ایران را تضمین کند و نه تنها تا پایان دوره ریاست جمهوری بایدن».

تهران همچنین اصرار دارد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) ادعاهای خود درباره فعالیت‌های هسته‌ای تهران را کنار بگذارد و به ادعای سال گذشته آژانس مبنی بر اینکه تهران توضیح قانع‌کننده‌ای در مورد آثار اورانیوم کشف‌شده در سایت‌های اعلام‌نشده ارائه نداده است، اعتراض دارد.

به کانال تلگرام دویچه وله فارسی بپیوندید

محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران روز پنجشنبه ۴ اوت در گفت‌وگو با خبرگزاری ایرنا گفت، شرط روشن شدن دوربین‌های نظارتی آژانس در سایت‌های هسته‌ای ایران، این است که آژانس “همه موارد ادعایی را کنار بگذارد”.

اسلامی افزود، تا وقتی که آژانس “این موارد ادعایی و کذب را کنار نگذارد، دوربینی نصب نخواهد شد”.