بر پایه این اطلاعیه ماموران اطلاعاتی علاوه بر “شناسایی و بازداشت کلیه عوامل هدایت صحنه، عملیاتی و پشتیبانی” حمله به زائران شاهچراغ “تعداد دیگری از عواملی که برای عملیات مشابه وارد کشور شده بودند” را هم بازداشت کرده‌اند.
وزارت اطلاعات می‌گوید در مجموع ۲۶ نفر بازداشت شده‌اند که همه غیرایرانی و شهروندان جمهوری آذربایجان، پاکستان و افغانستان هستند.
در اطلاعیه جدید این وزارت‌خانه ادعا شده “عنصر اصلی هدایت و هماهنگ کننده عملیات در داخل کشور، تبعه جمهوری آذربایجان بوده” که از فرودگاه بین‌المللی باکو وارد فرودگاه تهران شده و بلافاصله “خبر حضور خود را به عنصر هماهنگ‌کننده در جمهوری آذربایجان” اعلام کرده است.
سکوت درباره هویت “عنصر اصلی”
در بیانیه وزارت اطلاعات اشاره‌ای به هویت این دو نفر نشده اما ادعا می‌شود “عنصر پشتیبانی‌کننده صحنه عملیات در شیراز” یک شهروند افغان به نام محمد رامز رشیدی با نام مستعار ابوبصیر و عامل تیراندازی در حرم فردی به نام سبحان کُمرونی با نام مستعار ابوعایشه، شهروند تاجیکستان بوده‌اند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
تیراندازی مرگبار در حرم شاهچراغ غروب چهارم آبان رخ داد و خبرگزاری دولتی ایرنا و شماری از مسئولان محلی در ابتدا خبرهای ضد و نقیضی درباره آن منتشر کردند.
ایرنا در نخستین گزارش خود نوشته بود مهاجمان سه نفر بودند که جلوی ورودی خیابان ۹ دی حرم از خودروی پژو پیاده شدند و ماموران نیروی انتظامی دو نفر آنها را دستگیر کرده‌اند.
اسماعیل محبی‌پور، معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری فارس، چند ساعت پس از حادثه این روایت را تائید کرد اما رهام‌بخش حبیبی، فرمانده انتظامی استان فارس شامگاه چهارشنبه به شبکه خبر گفت “عامل این حمله تروریستی یک نفر بوده که پس از زخمی شدن، بازداشت شده و بازجویی‌ها از او در جریان است”.
مسئولان یک روز بعد خبر دادند که ضارب که دست‌کم هدف سه گلوله قرار گرفته پس از چند عمل جراحی جان خود را از دست داده است و بازجویی از او ممکن نبوده است.
وزارت اطلاعات نهم آبان در نخستین اطلاعیه خود اعلام کرده بود که “عنصر دوم عملیاتی و ۶ نفر از عوامل پشتیبانی” تیمی که در حمله به شاهچراغ دست داشته‌اند شناسایی و بازداشت شدند.
این تناقض‌گویی‌ها و ابهام‌های دیگر باعث شد که بسیاری در شبکه‌های اجتماعی با اشاره به حوادثی مانند آتش‌سوزی عمدی در سینما رکس آبادان پیش از انقلاب ۵۷ و انفجار بمب در حرم امام هشتم شیعیان در خرداد ۱۳۷۳ احتمال دست داشتن حکومت در واقعه شاهچراغ را جدی ارزیابی کنند.
تحت شعاع قرار دادن خیزش اعتراضی؟
چهارم آبان مصادف با چهلمین روز کشته شدن مهسا امینی بود که پس از بازداشت توسط ماموران گشت ارشاد جانش را از دست داد و مرگش سرآغاز گسترده‌ترین و پرتداوم‌ترین جنبش اعتراضی شهروندان در تاریخ جمهوری اسلامی بود که همچنان ادامه دارد.
بر همین اساس گمانه‌زنی‌ها درباره عمدی بودن حادثه شاهچراغ برای تخطئه خیزش اعتراضی شهروندان به عنوان زمینه‌ساز ناآرامی و حمله‌های تروریستی بالا گرفته و به تظاهرات اعتراضی نیز راه یافته است.
وزارت اطلاعات در اطلاعیه خود به کسانی حمله کرده که “به طور مستقیم و غیرمستقیم عملیات تروریستی شیراز را به جامعه اطلاعاتی پرافتخار کشور منتسب کردند تا (به زعم آنها) اغتشاشات داخلی را مهار نمایند”.
این وزارت‌خانه این اتهام‌ها را “ناجوانمردانه و خائنانه” خوانده و ادعا می‌کند اظهارات بازداشت شدگان “مبین سوءاستفاده تکفیری‌ها از فضای اغتشاشات و ناامنی برای انجام اقدامات تروریستی بوده است”.
ادعای وزیر کشور پیش از “اعتراف بازداشت شدگان”
شبیه این ادعا را احمد وحیدی، وزیر کشور دولت سیزدهم همان شب واقعه شاهچراغ و پیش از آنکه ماموران مدعی “شناسایی و بازداشت” عوامل آن باشند بیان کرده بود که نشان می‌دهد سناریویی از قبل طراحی شده است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
او که زمانی معاون اطلاعات سپاه پاسداران و فرمانده نیروی قدس بود، جنبش اعتراضی شهروندان را “جریان اعتشاشات” خوانده و نسبت به تداوم آن ابراز نگرانی کرده بود.
وحیدی شامگاه چهارم آبان گفته بود: «جریان اغتشاشات که روز‌های گذشته موجب اذیت مردم شد در شکل‌های دیگر توسط دشمن در حال رفتن به مسیر‌های خطرناکی است و جریان تروریستی با استفاده از فضای اغتشاش وارد عمل شدند.»
همچنین انتساب طراحی و هدایت حمله مسلحانه به شاهچراغ به دو شهروند جمهوری آذربایجان چند روز پس از آن رخ داد که نهادهای اطلاعاتی این کشور از بازداشت اعضای یک “گروه مسلح افراطی” وابسته به وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی خبر دادند.
دستگاه اطلاعاتی جمهوری آذربایجان دهم آبان اعلام کرد ۱۹ عضو گروه موسوم به “جنبش اتحاد مسلمانان” را شناسایی و بازداشت کرده که در تهران، دمشق و حلب آموزش نظامی دیده‌اند.
