ابراز نظر انتقادی در ایران می‌تواند تا ۱۰ سال حبس داشته باشد

گروهی از نماینگان مجلس ایران طرحی را ارائه دادند که در ‌آن برای انتقاد یا مخالفت با نظر رسمی حکومت زندان و مجازات‌های دیگر در نظر گرفته شده است. یک نماینده گفت داشتن عقیده مجاز است، اما “ابراز” به صورت آزاد مجاز نیست.۲۴ نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی ایران روز دوشنبه ۱۰ بهمن طرح الحاق یک ماده به “کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی، تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده” را به مجلس دادند که گفته شد هدف آن “جلوگیری از اظهارنظر‌های بی‌ربط و غیر کارشناسی است.”

حسینعلی حاجی دلیگانی عضو هیأت رئیسه مجلس در توضیح این طرح گفت: «هیچ کس را به دلیل داشتن عقیده نمیتوان مجازات کرد، اما ابراز عقیده به صورت مطلقا آزاد مجاز نیست.»

خبرگزاری فارس در گزارشی متن طرح مجازات‌های در نظر گرفته شده را منتشر کرد. در این طرح آمده است که هرکس “در سخنرانی‌ها، مصاحبه‌ها، مقالات، پیام‌ها و یادداشت‌ها” اظهار نظری کند که “نیاز به اظهار نظر مراجع رسمی” دارد و هنوز به عنوان “نظر رسمی” اعلام نشده می‌تواند به مجازات حبس از ۱۰ تا ۱۵ سال و نیز “محرومیت از حقوق اجتماعی و ممنوعیت از شغل و حرفه‌ای که منجر به شهرت او شده” محکوم شود.

این مجازات‌ها در صورتی در نظر گرفته می‌شوند که اظهار نظر فرد از نظر حکومت «از مصادیق افساد فی‌الارض موضوع ماده (٢٨٦) قانون مجازات اسلامی نباشد»؛ اتهامی که به بهانه آن تاکنون هزاران زندانی سیاسی و مخالف حکومت اسلامی را اعدام کرده‌اند.

بنا براین طرح مزبور به این معناست که اظهار نظر مخالف حکومت اگر مصداق افساد فی‌الارض باشد گوینده‌اش به اعدام و در غیر این صورت به محرومیت از حقوق اجتماعی و شغل منجر می‌شود.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

بنا بر لایحه ارائه شده این شامل هرگونه اظهار نظری در “فضای حقیقی یا مجازی” می‌شود. نمایندگانی که خواستار افزودن این ماده به قوانین جمهوری اسلامی شده‌اند، راه را برای این باز کرده‌اند که بتوان هرگونه انتقاد یا نظر مخالف را به عنوان “خلاف واقع” دسته‌بندی و فرد را به “اخلال شدید در نظم عمومی کشور، ناامنی یا ورود خسارت عمده به تمامیت جسمانی افراد یا اموال عمومی و خصوصی یا سبب اشاعه فساد یا فحشا در حد وسیع” متهم کرد. بخصوص اگر این نظر “بازخورد موثر گسترده و موثر داشته باشد.

بیشتر بخوانید: انتقاد رسول خادم از “جماعت لال‌پرست” در مجلس شورای اسلامی

شخصیت‌های تاثیرگذار مجاز به ابراز عقیده نیستند

حسینعلی حاجی دلیگانی با اشاره به سلبریتی‌هایی که به ویژه در چهار ماه گذشته با خیزش مردمی در ایران همراهی کردند گفت: «برخی از این اشخاص که دارای موقعیت سیاسی، اجتماعی، علمی، فرهنگی و …هستند، در فضای مجازی ابراز عقیده می‌کنند، اینگونه نیست که کسی نشنود، وقتی کسی ٤۰۰ یا ۵۰۰ هزار نفر دنبال کننده دارد، مجاز نیست هر ابراز عقیده‌ای داشته باشد».

علت این ممنوعیت نیز این است که حرف و عمل این چهره‌ها با اقبال عمومی در جامعه روبرو می‌شود و این نماینده مجلس نیز به همین نگرانی از سوی حکومت ایران اشاره کرد.

او گفت: «عناوینی مانند “آمر”، “مسبب”، “سبب” و “تهییج به اغتشاش” در حقوق وجود دارد که بر اساس این‌ها میتوان سلبریتی‌ها و همه کسانی را که به نوعی ترویج آشوب کرده و نظم و امنیت عمومی را به مخاطره انداخته‌اند مجازات کرد.»

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

در جریان اعتراضات سراسری ایرانشمار زیادی از چهره‌های سینمایی، فرهنگی، هنری و ورزشی ایران با معترضین هم‌صدا شدند و حمایت خود را از اعتراضات علنا اعلام کردند. صدها پست در شبکه‌های اجتماعی در ابراز مخالفت با جمهوری اسلامی و سرکوب معترضین در این چند ماه منتشر شد. آخرین نمونه اعتراض سلبریتی‌ها در عرصه سینما، عدم شرکت گسترده آنها در جشنواره فجر جمهوری اسلامی است. بسیاری از بازیگران، اهالی سینما، موسیقی و هنری نیز به زندان افتادند یا به خاطر اعتراض به تبعیض از کار خود اخراج شدند.

طرح یاد شده می‌تواند آزادی گزارش‌دهی برای خبرنگاران را نیز از این که هست محدودتر کند و هرگونه افشاگری درباره دزدی، فساد و رانت‌خواری مقام‌های جمهوری اسلامی به مراتب سریع‌تر و سهل‌تر از قبل با مجازات‌های سنگین پاسخ بگیرد.