این کنفرانس کار خود را یک هفته پیش از نخستین سالروز حمله به اوکراین آغاز کرد و نمایندگان جمهوری اسلامی و روسیه به آن دعوت نشده‌اند.
کنفرانس که با سخنرانی ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین از طریق ارتباط ویدئویی آغاز شد، قرار است پیام روشنی به مسکو ارسال کند: «ولادیمیر پوتین نباید گمان کند که غرب اجازه می‌دهد اوکراین شکست بخورد.»
طی ۶۰ سالی که از عمر کنفرانس مونیخ گذشته این نخستین بار است که سیاستمداران و کارشناسان سیاست‌های امنیتی جهان در حالی در آن شرکت می‌کنند که بخشی از اروپا درگیر جنگ و تجاوز نظامی یکی از قدرت‌های اتمی است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
بر همین اساس یکی از مهم‌ترین محورهای بحث‌ها در مونیخ تلاش برای پاسخگویی به این پرسش‌ها است که چگونه می‌توان ریسک‌های امنیتی را کاهش داد، از جنگ جلوگیری کرد و به جنگ روسیه علیه اوکراین خاتمه داد.
تشدید حمله‌های روسیه، مبهم شدن چشم‌انداز صلح
روسیه در ماه‌های اخیر حمله‌های هوایی به مناطق مسکونی و زیرساخت‌های غیرنظامی اوکراین را تشدید کرده و در آنها از پهپادهای انتحاری ساخت جمهوری اسلامی هم استفاده می‌کند.
از مدتی پیش همچنین دور جدیدی از یورش به مناطق جنوبی و شرقی اوکراین با هدف اشغال بخش‌های بزرگ‌تری از این کشور در دستور کار مسکو قرار گرفته که چشم‌انداز خاتمه دادن به مناقشه از طریق مذاکره را تاریک‌تر از پیش کرده است.
این مسئله را اولاف شولتس، صدراعظم آلمان نیز به شیوه‌ای دیگر بیان کرده و گفته، عاقلانه است که خود را برای یک جنگ طولانی آماده کنیم و عاقلانه است این پیام به پوتین برسد که آماده‌ایم تمام مدت کنار اوکراین بایستیم.
شولتس همچنین تاکید کرده این کار چندان عاقلانه نیست که در حال حاضر درباره خاتمه جنگ گمانه‌زنی شود. این ارزیابی را اغلب کارشناسان نظامی و رئیس جمهوری فرانسه نیز تائید کرده‌اند. به گفته امانوئل مکرون اکنون زمان گفت‌وگو با روسیه نیست.
اغلب شرکت‌کنندگان در کنفرانس مونیخ اتفاق نظر دارند که راه حل دیپلماتیک برای بحران اوکراین تنها زمانی در دسترس خواهد بود که پوتین به پیشرفت در جبهه‌های نبرد باور نداشته باشد.
طرح صلح چین بدون روشن بودن جزئیات
در چنین شرایطی، وانگ یی، وزیر خارجه سابق چین و رئیس هیئت نمایندگی این کشور در کنفرانس مونیخ از ارائه ابتکار عملی برای خاتمه دادن به جنگ اوکراین خبر داد بدون این که جزئیات آن را اعلام کند.
وانگ یی در تازه‌ترین کنگره حزب کمونیست چین به عضویت دفتر سیاسی درآمد و در جایگاه جدید خود تعیین‌کننده اصلی سیاست خارجی و مقامی فراتر از وزیر خارجه است.
دیپلمات ارشد چینی می‌گوید پکن همواره از صلح و گفت‌وگو حمایت می‌کند و برای خاتمه دادن به جنگ اوکراین از طریق دیپلماسی طرحی ارائه خواهد کرد.
وانگ یی بدون نام بردن از کشور خاصی از کسانی که منافع ژئوپلیتیک خود را دنبال می‌کنند و به درد و رنج مردم اوکراین توجه نمی‌کنند انتقاد کرد.
چین، منشور سازمان ملل، عدم محکومیت روسیه؟
تعیین‌کننده سیاست خارجی چین در بخشی از سخنرانی خود در دومین روز کنفرانس مونیخ گفت هرج و مرج و مناقشه‌هایی که جهان امروز را با درد و رنج زیاد درگیر کرده حاصل بی‌توجهی و عدم پایبندی به منشور سازمان ملل متحد است.
بر پایه منشور سازمان ملل، کشورهای عضو موظف هستند از هر گونه تهدید و اقدام علیه تمامیت ارضی و استقلال سیاسی دیگر کشورها و عملکرد ناهمخوان با اهداف این نهاد خودداری کنند.
روسیه با تجاوز نظامی به خاک اوکراین که ۲۴ فوریه سال پیش آغاز شد این اصل سازمان ملل را نقض کرده است. مطابق منشور این سازمان، اوکراین حق دارد در برابر تجاوز بیگانه از خود دفاع کند و این دفاع می‌تواند “فردی یا جمعی” باشد.
بر همین اساس، دفاع نیروهای اوکراینی در برابر تهاجم نظامیان روسی و کمک کشورهای غربی برای تقویت توان دفاعی کی‌یف به وضوح مشمول اصول مندرج در منشور سازمان ملل است.
چین با وجود تاکید بر اهمیت پایبندی به منشور سازمان ملل تا کنون تجاوز روسیه به اوکراین که نقض این منشور است را محکوم نکرده است.
با این حال ولفگانگ ایشینگر، رئیس پیشین کنفرانس امنیتی مونیخ به تازگی گفته اگر روسیه از کشوری در ارتباط با جنگ اوکراین حرف‌شنوی داشته باشد این کشور احتمالا فقط چین است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
پکن تا به حال دست‌کم به طور علنی تنها در مورد کاربرد احتمالی سلاح اتمی در جنگ اوکراین که پوتین و مقام‌های ارشد روسی چند بار تلویحی مطرح کرده‌اند واکنش منفی نشان داده است.
یکی از مسائلی که زلنسکی بارها و در سخنرانی روز گذشته بر آن تاکید کرده اهمیت تحویل هر چه سریع‌تر تانک‌های تهاجمی، توپخانه دور برد و سامانه‌های پیشرفته دفاع ضدهوایی به اوکراین برای مقابله با حمله‌های روسیه است.
هشدار ناتو درباره “احتیاط کاذب” در کمک به اوکراین
این مسئله که کشورهای غربی به طور اصولی با آن موافقت دارند به کندی پیش می‌رود و در عین حال برخی سیاستمداران هشدار می‌دهند که ارسال تسلیحات سنگین به اوکراین می‌تواند به بحران دامن بزند.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در میزگردی در کنفرانس مونیخ نسبت به “احتیاط کاذب” در زمینه تحویل تسلیحات به اوکراین هشدار داده و تاکید کرده که مخاطره بزرگ‌تر در این مناقشه پیروزی ولادیمیر پوتین است.
دبیرکل ناتو با تاکید بر این که هیچ گزینه بدون مخاطره‌ای وجود ندارد افزود، پیروزی پوتین در اوکراین حاوی این پیام برای او و دیگر خودکامگان خواهد بود که آنها می‌توانند با توسل به زور به هر چه می‌خواهند دست پیدا کنند.
او تصریح کرد این وضعیت می‌تواند جهان را خطرناک‌تر و ناتو را آسیب‌پذیرتر کند و به همین دلیل باید هر چه اوکراین برای پیروزی نیاز دارد در اختیار این کشور قرار گیرد.
