سیپری: قدرت‌های هسته‌ای زرادخانه‌هایشان را تقویت کرده‌اند

مؤسسه تحقیقات صلح بین‌المللی استکهلم (سیپری) اعلام کرده در سال گذشته تعداد سلاح‌های هسته‌ای عملیاتی در سطح جهان افزایش قابل توجهی پیدا کرده است. مدیر این مؤسسه از “یکی از خطرناک‌ترین دوره‌های تاریخ بشر” سخن گفته است.مؤسسه تحقیقات صلح بین‌المللی استکهلم (سیپری) در گزارش سالانه خود نسبت به افزایش تعداد سلاح‌های هسته‌ای کاربردی در جهان هشدار داده و اعلام کرد همه قدرت‌های هسته‌ای جهان زرادخانه‌های خود را تقویت کرده‌اند.

دن اسمیت، مدیر این مؤسسه، روز دوشنبه (۱۲ ژوئن/ ۲۲ خرداد) گفت: «ما در حال پیشروی به سمت یکی از خطرناک‌ترین دوره‌های تاریخ بشر هستیم.» او خواستار احیای دیپلماسی هسته‌ای و تقویت نظارت‌های بین‌المللی بر تسلیحات هسته‌ای شد.

طبق گزارش جدید سیپری ۹ قدرت هسته‌ای جهان عبارت از آمریکا، روسیه، انگلیس، فرانسه، چین، هند، پاکستان، کره شمالی و اسرائیل، به مدرن‌سازی زرادخانه‌های خود ادامه داده‌اند.

بخوانید: سیپری: هزینه‌های نظامی در جهان به سرعت در حال افزایش است

طبق برآورد‌های این مؤسسه اگر چه شمار کلاهک‌های هسته‌ای در سطح جهان از اوایل سال ۲۰۲۲ تا اوایل سال ۲۰۲۳ به ۱۲ هزار و ۵۱۲ عدد کاهش یافته، اما در مقابل تعداد کلاهک‌های هسته‌ای عملیاتی با افزایش ۸۶ مورد، مجموعا به ۹ هزار و ۵۷۶ عدد رسیده است.

مؤسسه سیپری یادآور شده است که در تحقیقات خود بین ذخایر عملیاتی و کل موجودی تسلیحات هسته‌ای تمایز قائل شده است. به گفته این مؤسسه کل موجودی، سلاح‌های هسته‌ای قدیمی‌تر را در برمی‌گیرد که قرار است برچیده شوند.

جنگ اوکراین و عدم شفافیت

به گفته دن اسمیت چرخش قدرت‌های هسته‌ای برای تقویت زرادخانه‌های خود و افزایش ذخایر کلاهک‌های هسته‌ای، ارتباط مستقیمی با جنگ اوکراین نداشته و این همزمانی به صورت تصادفی رقم خورده است. او در توضیح این امر اینگونه استدلال می‌کند که از یک سو ساخت کلاهک‌های هسته‌ای کاری زمان‌بر است و از سوی دیگر، کشورهایی که بیشترین افزایش تعداد کلاهک‌های هسته‌ای را داشته‌اند، به طور مستقیم تحت تأثیر جنگ اوکراین قرار ندارند.

طبق گزارش سیپری آمریکا و روسیه مجموعا حدود دو هزار کلاهک هسته‌ای را در حالت آماده‌باش قرار داده‌اند. این کلاهک‌ها روی موشک‌ها نصب‌ شده‌اند و یا در پایگاه‌های هوایی که بمب‌افکن‌های هسته‌ای در آنها مستقر هستند، نگهداری می‌شوند.

بخوانید: پژوهشگران صلح: به سوی دوران تازه بحران جهانی حرکت می‌کنیم

به گفته محققان موسسه صلح سیپری، روسیه و آمریکا تقریبا ۹۰ درصد از کل سلاح‌های هسته‌ای جهان را در اختیار دارند. زرادخانه‌های هر دو کشور در سال ۲۰۲۲ ثابت مانده، اگرچه طبق گزارش سیپری پس از شروع جنگ اوکراین شفافیت‌ها در این زمینه به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. برای نمونه دولت بریتانیا نیز شمار سلاح‌های هسته‌ای خود را در سال ۲۰۲۲ به طور علنی اعلام نکرد.

به گزارش سیپری بیشترین میزان افزایش ذخایر کلاهک‌های هسته‌ای در یک سال گذشته مربوط به چین بوده است که از ۳۵۰ عدد به ۴۱۰ عدد رسیده است. محققان سیپری احتمال می‌دهند زرادخانه چین در سال‌های آینده همچنان افزایش پیدا کند تا جایی که میزان ذخایر موشک‌های بالستیک قاره‌پیمای این کشور تا سال ۲۰۲۳ دستکم به اندازه آمریکا و روسیه برسد.

در این بین هند و پاکستان نیز در یک سال گذشته انواع جدیدی از پرتابگر‌ها با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای را توسعه داده‌اند.

سیپری از تشدید لفاظی‌های کشورها در مورد اهمیت سلاح‌های هسته‌ای ابراز نگرانی کرده است. برای نمونه از کره شمالی یاد شده که همچنان برنامه‌هسته‌ای را عنصر اصلی استراتژی امنیتی خود قلمداد می‌کند. محققان تخمین می‌زنند این کشور حدود ۳۰ کلاهک هسته‌ای را مونتاژ کرده و مواد شکافت‌پذیر کافی برای ساخت حداکثر ۷۰ کلاهک را در اختیار دارد.