واکنش‌ها به تائيد حکم حبس ابد برای حمید نوری

تأیید حکم حبس ابد برای حمید نوری از سوی دادگاه تجدیدنظر در استکهلم، واکنش‌های فراوانی را در جامعه مدنی و عرصه سیاسی ایران برانگیخته است. نگاهی به برخی از اظهارات در این مورد.دادگاه استیناف در استکهلم، پایتخت سوئد، روز سه‌شنبه ۱۹ دسامبر (۲۸ آذر) حکم خود را در مورد درخواست تجدیدنظر در پرونده محکومیت حبس ابد برای حمید نوری اعلام کرد.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

بر اساس این رأی، حکم حبس ابد برای این مقام سابق قضایی جمهوری اسلامی که به دو اتهام “جنایت جنگی” و “قتل” توسط دادگاه بدوی صادر شده است، تائید شد.

افزون بر حکم حبس ابد، حمید نوری همچنین به پرداخت غرامت به خانواده جان‌باخته‌ها و زندانیان سیاسی نیز محکوم شده است. حکم حبس ابد در سوئد برابر با ۲۵ سال حبس است. طبق حکم دادگاه استکهلم، نوری همچنین به اخراج از سوئد پس از پایان زمان حبس خود محکوم شده است.

رای دادگاه تجدیدنظر استکهلم واکنش‌های گسترده‌ای را در جامعه مدنی و اجتماعی و نیز عرصه سیاسی ایران برانگیخته است.

بیشتر بخوانید: دادگاه تاریخی استکهلم؛ حکم حبس ابد حمید نوری تایید شد

شاهزاده رضا پهلوی با انتشار پیامی در پلاتفرم اکس (توئیتر سابق) تایید محکومیت حمید نوری را “گامی بزرگ و یگانه برای جنبش دادخواهی و مبارزه ملت ایران در راه آزادی میهن” دانست.

بیشتر بخوانید: نامه نرگس محمدی؛ اشاره به نقش رئیسی و حمید نوری در اعدام‌ها

او اشاره کرد: «آنچه در روند رسیدگی به پرونده حمید نوری در سوئد دیدیم، از مواهب یک دموکراسی لیبرال و سکولار مبتنی بر حقوق بشر و خیر عمومی است که می‌بایست الگویی برای ایران آينده باشد: نظم دموکراتیک و عادلانه‌ای که در آن، جنایتکاران در یک دادگاه شفاف و مبتنی بر استانداردهای دنیای متمدن حساب پس خواهند داد، نه در محاکمه‌های صحرایی یک‌دقیقه‌ای و کشتارهای غیرقانونی از جنس آنچه پس از فاجعه ۵۷ رخ داد.»

رضا پهلوی همچنین خاطرنشان کرد: «من این دستاورد را به جنبش دادخواهی ایران شادباش می‌گویم و بار دیگر از ایرج مصداقی که بدون تلاش‌های او چنین دستاوردی ممکن نمی‌شد، تشکر و قدردانی می‌کنم. همچنین از هم‌میهنان دعوت می‌کنم که حسابرسی به جنایات دست‌اندرکاران جمهوری اسلامی در دادگاه‌های خارج از کشور را بیش از پیش پیگیری کنند. رژیم و عوامل جرم و جنایتش باید بدانند که آنچه می‌کنند فراموش نخواهد شد و پاسخی مناسب دریافت خواهد کرد.»

لادن برومند، فعال حقوق بشر نیز در شبکه اکس تاکید کرد که “تائید محکومیت حمید نوری در دادگاه سوئد پیروزی بزرگی برای دیاسپورای ایرانی” است.

او نوشت: «این پیروزی را به ویژه به ایرج مصداقی که زندگیش وقف دادخواهی کرده است و در بازداشت نوری نقش اول را داشته است، تبریک می‌گویم. ما وقتی به رغم اختلاف عقایدمان همصدا و در کنار هم برای اصول انسانی مبارزه می‌کنیم، پیروز می‌شویم.»

بیشتر بخوانید: محاکمه حميد نوری؛ آموزه‌های عدالت دموکراتیک برای امروز و فردای ايران

پرستو فروهر، فعال مدنی و فرزند داریوش فروهر و پروانه اسکندری با انتشار یک توئیت “به همه دادخواهان” تبريک گفت و “صميمانه از همه كسانی كه براي پيشبرد اين دادگاه تلاش كردند” قدردانی کرد.

واکنش‌ها از داخل ایران

ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران رأی دادگاه‌های بدوی و تجدیدنظر درباره حمید نوری را “غیرقابل قبول” دانست.

او گفت: «جای تأسف است که دادگاه سوئد بدون توجه به موازین دادرسی عادلانه، به صدور چنین رأی مخربی مبادرت کرده است. دستگاه قضایی سوئد اینگونه منافع دو ملت و روابط قدیمی، تاریخی و ریشه‌دار دو کشور را در معرض خطر قرار داده‌ است.»

مجید نوری، فرزند حمید نوری نیز حکم دادگاه تجدیدنظر استکهلم را مورد انتقاد قرار داد.

او تصریح کرد: «دادگاه سوئد اساسا صلاحیت رسیدگی به این پرونده را نداشته و ندارد. براساس صلاحیت جهانی، صلاحیت دادگاه سوئد را برای بررسی به پرونده حمید نوری را نقض می کنیم. ساده‌ترین دلیلی که دادگاه سوئد صلاحیت رسیدگی به پرونده پدرم را ندارد، همین موضوع صدور حکم به زبان سوئدی است و ۴۵ روز ترجمه آن به فارسی به طول می‌انجامد.»

بیشتر بخوانید: فرجام یک دادگاه تاریخی؛ حمید نوری به حبس ابد محکوم شد

مجید نوری اضافه کرد: «این دادگاه نمی‌تواند تنها استنادات و حرف‌های یک طرف را بشنود و دادرسی را از شاکیان بپذیرد و برای طرف مقابل خود را ناتوان نشان بدهی. این یک دادرسی بی طرفانه نیست.»

دادگاه تجدید نظر در استکهلم روز ١١ ژانویه ۲۰۲۳ (۲۱ دی ۱۴۰۱) آغاز شد و حدود ۹ ماه به طول انجامید. نوری برای حضور در دادگاه تجدیدنظر، دو وکیل جدید انتخاب کرده بود.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

فرآیند محاکمه او در دادگاه بدوی نیز با برگزاری نزدیک به ۱۰۰ جلسه در طول ۹ ماه برقرار بود. ۳۴ شاکی و ۲۶ شاهد در مجموع در دادگاه حضور یافته و شهادت دادند.