این گزارش توسط مؤسسه “علوم و امنیت بینالمللی” در حالی منتشر شده که آمریکا و ایران خود را برای سومین دور مذاکرات در روز شنبه آینده، ۲۶ آوریل، آماده میکنند. این مذاکرات با هدف دستیابی به توافقی احتمالی برای بازگرداندن محدودیتها بر برنامه هستهای ایران برگزار میشود.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
دیوید آلبرایت، رئیس این مؤسسه، گفته است حصار امنیتی جدید نشان میدهد که این مجموعه تونلها که ساخت آنها از چندین سال پیش در زیر کوه “کلنگ گزلا” یا کوه “کلنگ” در جریان است، ممکن است به زودی عملیاتی شوند.
به گفته آلبرایت، جمهوری اسلامی تاکنون اجازه دسترسی بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی، وابسته به سازمان ملل، به این مجموعهها را نداده است.
دیوید آلبرایت افزوده، این موضوع نگرانیهایی را برانگیخته مبنی بر اینکه ممکن است از این مجتمعها برای نگهداری ذخایر اورانیوم با غنای بالا یا مواد هستهای اعلامنشده و سانتریفیوژهای پیشرفتهای استفاده شود که میتوانند به سرعت میزان کافی اورانیوم غنیشده برای ساخت بمب را تولید کنند.
تهران اعلام کرده است که سانتریفیوژهای پیشرفته، به جای تأسیساتی در نزدیکی سایت نطنز، مرکز اصلی برنامه هستهای ایران که در سال ۱۳۹۹ در پی اقدامی خرابکارانه تخریب شد، در یکی از همین مجتمعها مونتاژ میشوند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
آلبرایت میگوید، این مجتمعها در مقایسه با تأسیسات زیرزمینی غنیسازی اورانیوم در فردو، در نزدیکی قم، در عمقهایی بسیار پایینتر ساخته شدهاند.
طبق گزارش مزبور، تصاویر ماهوارهای گرفتهشده با اهداف تجاری در ۲۹ مارس (۹ فروردین)، ساخت ورودیهای مستحکم برای این مجموعه تونلها، نصب پنلهای دیواری بلند در امتداد حاشیه جاده پیرامون کوه و نیز حفاریهایی برای نصب پنلهای بیشتر را نشان میدهند.
بر اساس این گزارش، سمت شمالی این محوطه، به حلقه امنیتی تأسیسات نطنز وصل میشود.
به گزارش رویترز، به نظر میرسد که ساخت و سازها در مجتمعهای مزبور به خواستهایی برمیگردد که پیشتر درباره برچیدن کامل برنامه هستهای ایران مطرح شده بود. ایران میگوید که حق استفاده از فناوری هستهای صلحآمیز را دارد.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، تأکید کرده که هرگونه مذاکره با تهران باید به انهدام کامل برنامه هستهای جمهوری اسلامی بینجامد. این کشور در عین حال احتمال حمله به تأسیسات هستهای ایران در ماههای آینده را منتفی ندانسته است.
به نوشته خبرگزاری رویترز، به نظر میرسد که اشاره اخیر محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، به نگرانیها درباره آسیبپذیری برنامه هستهای جمهوری اسلامی در برابر “تهدیدات دشمن”، به پروژههایی همچون ساخت حصار و محوطه امنیتی جدید در اطراف مجموعه تونلها نظر داشته است.
به گزارش رسانههای داخلی ایران، محمد اسلامی روز سهشنبه، دوم اردیبهشتماه، به مناسبت سالگرد تأسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، با اشاره به اینکه “تدابیر خوبی اندیشیده و اقدامات مؤثری در زمینه مصونسازی مراکز هستهای انجام گرفته است”، اعلام کرد: «این اقدامات همچنان ادامه دارد.»
درخواست گروسی برای ارائه توضیح از سوی تهران
مدیر کل آژانس هستهای سازمان ملل روز چهارشنبه در واکنش به انتشار این گزارش، از ایران خواست تا توضیحاتی درباره تونلهایی که اطراف سایت هستهای نطنز ساخته شدهاند، ارائه دهد. رافائل گروسی در سفرش به واشنگتن در جمع خبرنگاران گفت: «من بارها این موضوع را مطرح کردهام و به این کار همچنان ادامه خواهم داد.»
گروسی تأکید کرد تمام کشورها باید قصد خود را برای ساخت تأسیسات اطراف سایتهای هستهای به آژانس اطلاع دهند، اما جمهوری اسلامی موضعی “منحصر به فرد در جهان” دارد که انگار نیازی به اطلاعرسانی قبلی به آژانس نمیبیند.
او گفت: «ما از آنها میپرسیم که این برای چیست؟ آنها به ما میگویند که به شما ربطی ندارد.»
گروسی افزود “نمیتوان این احتمال را رد کرد” که این تونلها برای ذخیره مواد اعلامنشده استفاده شوند، اما با این حال تاکید کرد که نمیخواهد در این باره گمانهزنی کند.
عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، با انتشار پیامی در شبکه اکس، گزارش این مؤسسه را “تلاشهای اسرائیل و برخی گروههای ذینفع در راستای انحراف دیپلماسی” خواند. او با ادعای اینکه “هر میلیگرم اورانیوم غنیشده در ایران تحت نظارت و کنترل کامل و دائمی” آژانس قرار دارد، نوشت نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی “با توجه به سوابق عملیاتهای خرابکارانه و ترور، در حالت آمادهباش کامل هستند.”
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، تهدید کرده است که در صورت عدم دستیابی سریع به توافقی جدید، ایران را بمباران خواهد کرد.
در پی خروج ترامپ از توافق برجام که با هدف جلوگیری جمهوری اسلامی از دستیابی به سلاح هستهای طراحی شده بود، تهران بسیاری از محدودیتهای توافق را نقض کرد. قدرتهای غربی در خصوص صلحآمیز بودن برنامه اتمی ایران تردید دارند و مظنون هستند که تهران به دنبال دستیابی به سلاح هستهای است؛ اتهامی که جمهوری اسلامی آن را رد میکند.