فساد میلیاردی در صنعت خودروسازی ایران

یکی از نمایندگان مجلس به نام بهرام پارسایی، موضوع فساد میلیاردی و گسترده در میان خودروسازان ایرانی پیش کشیده است. او گفته است که شرکت ایران‌خودرو در دهه ۷۰ و در حالی که پیشنهاد یک ایرانی برای طراحی خودرو ملی به‌صورت رایگان را دریافت کرده بود، به قیمت امروز ۳ هزار و پانصد میلیارد تومان برای طراحی سمند دریافت کرده است.

به گزارش ایران کارگر، پارسایی اعلام کرده که مبلغ واقعی اختصاص‌یافته به این طرح بیشتر بوده است و رقم فعلی آن چیزی است که خود ایران‌خودرو اعلام کرده است.

فساد میلیاردی در ایران و در صنعت خودروسازی موضوع جدیدی نیست. در دهه ۷۰ که بزرگترین اختلاس تاریخ کشور ۱۲۳ میلیارد بود، برای طراحی سمند، ۱۲۰ میلیارد تومان با ارز ۴٠٠ تومانی، معادل ٣۵٠٠ میلیارد تومان امروز، پرداخت شد.

پارسایی در مورد هزینه‌ غیرمنطقی برای اضافه کردن صندوق به ماشین فرانسوی ۲۰۶ گفته است: «طبق اسناد فقط بابت طراحی صندوق پژو ۲۰۶، ۲۵۰ میلیون دلار هزینه شده که با ارز امروز قیمت آن به ۳ هزار میلیارد تومان می‌رسد. این در حالی است که با این میزان پول می‌شد یک خط کامل تولید خودروی جدید را طراحی کرد.»

به گفته او علاوه بر مبلغی که در دهه ۷۰ برای طراحی سمند هزینه شده بود در ۳ مرحله دیگر نیز بین سال‌های ۸۴ تا ۹۳ در مجموع ۱۱۱ میلیارد تومان هزینه شده است.

او کارنامه فعلی خودروسازی ایران را مجموعه‌ای از بدهکاری و زیان انباشته دانسته و گفته است: «خودروسازها ۲۵هزار میلیارد تومان خودرو پیش‌فروش کرده‌اند؛ ۳۰هزار میلیارد تومان به بانک‌ها و ٢۵ هزارمیلیارد تومان به قطعه سازان بدهکارند و ۳۰هزار میلیارد تومان هم زیان انباشته دارند.»

به این ترتیب هم‌اینک ۲ خودروساز بزرگ ایران ۸۵ هزار میلیارد تومان بدهی قطعی و ۲۵ هزار میلیارد تومان تعهد فروش سررسید شده دارند.
پارسایی هزینه‌کرد «طراحی خودرو» را راهی برای فساد خودروسازان اعلام کرده و گفته است: «یکی از راه‌هایی که به‌راحتی می‌توانستند به جیب مردم دستبرد بزنند همین به‌اصطلاح طراحی‌های کارشناسی نشده است که از طریق آن به منافع کلان رسیدند.»

محمود احمدی‌نژاد در دوره ریاست جمهوری خود دستور داد تا خط تولید پراید و سمند در دو کشور ونزوئلا و سنگال راه‌اندازی شود. گرچه پراید و سمند در ونزوئلا و با حضور چاوز و احمدی‌نژاد به مرحله تولید هم رسید ولی ونزوئلا تاکنون از پرداخت سهم ایران در این پروژه سرباز زده است.

موضوع سنگال که سرمایه‌گذاری ۹۰ میلیون دلاری ایران‌خودرو در آن به شکست انجامید، تلخ‌تر از ونزوئلا است. خط تولید سمند در این کشور پس از احداث کارخانه و انتقال تجهیزات به مانعی برخورد کرد که هنوز هم حل نشده است. سنگال اعلام کرد که شبکه برق کشور توان تأمین انرژی این خط تولید را ندارد و اگر ایران مایل به ادامه کار این خط تولید است باید در توسعه شبکه برق این کشور سرمایه‌گذاری کند.

به گفته امیرحسین کاکایی از کارشناسان صنعت خودرو «هم اکنون ایران‌خودرو نتوانسته است یک خودرو از خط تولید سنگال بیرون بیاورد. نه اینکه ما نخواهیم خودرو در سنگال تولید کنیم، بلکه با مشکلاتی چون عدم جوابگو بودن برق سنگال برای راه اندازی خط تولید مواجه بودیم. یا ونزوئلا اصلاً پول ما را نمی‌دهد.»