دیپلمات‌ها: برجام در خطر فروپاشی کامل قرار گرفته


وزیر خارجه آمریکا شامگاه دوشنبه طی سخنانی با اشاره به این‌که تحریم تسلیحاتی رژیم ایران تحت برجام به‌زودی منقضی می‌شود، گفت: انقضای تحریم تسلیحاتی رژیم ایران در ماه اکتبر، یک خطر تروریستی برای همه جهان است. ما تلاش داریم جلوی آن را بگیریم. مشابه اقدامی که در کشتن قاسم سلیمانی و البغدادی انجام دادیم؛ چرا که این دولت در حفاظت از مردم آمریکا مقابل تروریسم، بسیار جدی است.

بنا به گزارشها، قطعنامه آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی رژیم ایران قرار است امروز به طور رسمی برای رای‌گیری ارائه شود، اعضای شورا ۲۴ ساعت فرصت خواهند داشت تا به آن رای دهند و رئیس شورا هم تا ۱۲ ساعت پس از آن، نتایج آرا را اعلام خواهد کرد.

در همین رابطه خبرگزاری رویترز گزارش داد: تلاش بریتانیا، فرانسه وآلمان برای متقاعد کردن روسیه و چین جهت تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه جمهوری اسلامی شکست خورده است.

ننا بر این گزارش، دیپلمات‌ها می‌گویند به احتمال زیاد قطعنامه پیشنهادی آمریکا وتو خواهد شد و در این شرایط توافق هسته‌ای (برجام) در خطر فروپاشی کامل قرار خواهد گرفت.

مدیر گروه بین‌المللی بحران در سازمان ملل گفته: شانس آمریکا در تصویب این قعطنامه خیلی کم است است و به نظر می رسد این اقدامی یک‌طرفه برای فعال کردن مکانیسم ماشه باشد.

مکانیسم ماشه (Snapback) در راستای حل‌اختلاف پیش بینی شده در برجام، فرآیندی است که اگر یکی از طرف‌های برجام به این جمع‌بندی برسد که طرف دیگر به تعهدات ذکر شده در این توافق پایبند نیست، می‌تواند به کمیسیون مشترک شکایت کند.

این کمیسیون، در چارچوب برجام و با هدف نظارت بر اجرای آن تاسیس شده است. اگر در بازه زمانی ۳۵ روزه، موضوع شکایت آنگونه که شاکی می‌خواهد حل و بررسی نشود، شاکی می‌تواند موضوع حل نشده را به عنوان دلیلی برای توقف اجرای تعهدات برجام در نظر بگیرد. همچنین شاکی می تواند با آگاه‌سازی شورای امنیت سازمان ملل درباره حل نشدن موضوع شکایت، عدم اجرای چشمگیر آن را متضمن شود. پس از آن، شورای امنیت نیز ۳۰ روز فرصت دارد تا درباره استمرار تعلیق تحریم‌ها یا بازگرداندن آن‌ها قطعنامه صادر کند.

اگر در این مدت، شورای امنیت نتواند در این خصوص قطعنامه صادر کند، تمام تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل که قبل از برجام برقرار شده بودند، به طور اتوماتیک بازمی‌گردند. به این ساز و کار، مکانیسم ماشه (Snapback) یا بازگشت سریع تحریم‌ها هم می‌گویند. نکته مهم این ساز و کار، این است که بازگشت تحریم‌ها، قابل وتو نیست.