افغانستان؛ تیغی در گلوی دولت جانشین آنگلا مرکل در برلین

آنگلا مرکل حداکثر تا پایان سال جاری با انتقال قدرت به دولت جانشین خود کاخ صدراعظمی آلمان در برلین را ترک خواهد کرد. خاموشی نیروگاه‌های اتمی، پر کردن دره میان شرق و غرب آلمان، مقابله با بحران اقتصادی ویرانگر اروپا و نجات یورو، بحران پناهندگی سال ٢٠١۵، برخورد با سیاست‌های دولت ترامپ و سرانجام بازگرداندن ارتش آلمان از افغانستان چالش‌هائی بود که آنگلا مرکل در ١۶ سال رهبری جامعه آلمان درگیر آن‌ها بود.

به گزارش رادیو فرانسه، در این میان سهل انگاری غیرقابل اغماض وزارت خارجه و وزارت دفاع آلمان در انتقال همکاران بومی ارتش و سایر نهادهای آلمانی در افغانستان تیغی است که در گلوی دولت جانشین مرکل جا مانده است و معلوم نیست کی و چگونه می‌توان و باید آن را خارج کرد.

سفارت آلمان در کابل از ماه مارس امسال در گزارش‌های متعدد به وزارت خارجه آلمان هشدار داده بود که خطر سقوط کابل به دست طالبان وجود دارد و در این صورت جان همکاران بومی آلمان در افغانستان به خطر خواهد افتاد، زیرا تندروهای طالبان همکاری آن‌ها با نیروهای خارجی را خیانت به کشور ارزیابی می‌کنند.

آخرین سربازان آلمانی در آخرین روز ماه ژوئن امسال خاک افغانستان را ترک کردند. از مدت‌ها پیش از آن اعلام شده بود که همزمان با خروج نیروهای آلمانی همکاران بومی آن‌ها نیز به آلمان انتقال خواهند یافت. در مزار شریف که مقر اصلی آلمانی‌ها بود، دفتری هم برای ثبت نام همکارانی که خود و خانواده شان را پس از ترک نیروهای بین‌المللی در خطر می‌دیدند دائر شد، اما در این زمینه آنقدر وقت کشی شد تا آخرین سربازان آمریکائی نیز در آخر ماه اوت امسال به آمریکا بازگشتند.

در چنین شرایطی هزاران همکار بومی ارتش و سایر نهادهای آلمانی که احساس بی پناهی می‌کردند، پس از هفته‌ها زندگی مخفی توام با ترس و دلهره به فرودگاه کابل هجوم آوردند، اما آلمانی‌ها بیش از هرچیز درگیر خارج کردن شهروندان خود بودند. در نتیجه به استثنای چند صد تن، دیگرهمکاران آلمان، همراه با صدها فعال مدنی، روزنامه نگار، هنرمند و مدافع حقوق زنان با ترس دائمی از انتقام طالبان در محل ماندند.

این غفلت، در آخرین هفته‌های صدارت مرکل به اعتبار دولت او آسیب زیادی وارد ساخت. صدای اعتراض علیه وزیرامور خارجه و وزیر دفاع مرکل اوج گرفت و برخی از سیاستمداران پرنفوذ حتی خواستار کناره گیری فوری وزیرخارجه شدند که آخرین هشدارهای سفیر خود در کابل را نیز نادیده گرفته بود.

زخمی که اهمالکاری در نجات جان همکاران بومی آلمان در افغانستان برجای گذاشته، همچنان در گلوی برلین می‌ماند تا مجلس فدرال جدید تشکیل شود. آنوقت، به احتمال زیاد یک کمیسیون پارلمانی ماموریت بررسی سهل انگاری ها یا تخلفات احتمالی وزارت خارجه و وزارت دفاع را عهده دار خواهد شد. وعده چنین کاری تاکنون چندبار داده شده است.

اگر چنین نشود، لکه سیاهی بر دامن صدراعظمی باقی خواهد ماند که بسیار مایل است صحنه سیاست آلمان و اروپا را پاکدامن تر و خوشنام تر از همه پیشینیان خود ترک کند. مرکل از معدود سیاستمدارانی است که ١۶ سال رهبری یک کشور را بدون هیچ حاشیه و جنجالی به پایان می‌رساند.