اختصاصی؛ رضا ولی‌زاده چگونه به ایران بازگشت و بازداشت شد؟

یک منبع مطلع، اطلاعات جدیدی درباره بازگشت رضا ولی‌زاده به ایران و بازداشت او در اختیار دویچه وله فارسی قرار داد. به گفته این منبع، پای یک دوست قدیمی و تضمین امنیتی بهرام حسینی مطلق، از فرماندهان سپاه در میان بوده است.رضا ولی‌زاده، روزنامه‌نگار ایرانی-آمریکایی محبوس در زندان اوین و همکار سابق رادیو فردا است که میانه‌های اسفندماه سال ۱۴۰۲ پس ۱۵ سال‌ به ایران بازگشت. او که ماه‌ها تحت فشار نهادهای امنیتی قرار داشت، از سوی دادگاهی در جمهوری اسلامی به ده سال حبس محکوم شده است.

یک منبع مطلع و نزدیک به رضا ولی‌زاده که نخواست نامش فاش شود، در گفت‌وگو با دویچه وله فارسی اطلاعات جدیدی درباره چگونگی بازگشت این روزنامه‌نگار به ایران و بازداشت او ارائه داد.

رضا ولی‌زاده به تازگی در پیامی از زندان اوین فاش کرد که به اصرار یکی از دوستان همشهری‌‌اش که روزنامه‌نگار است، به ایران بازگشت.

رضا ولی‌زاده متولد سال ۱۳۵۴ در شهرستان بیجار در استان کردستان است؛ او در دوران دبیرستان با این دوست آشنا شده بود.

منبع مطلع به دویچه وله فارسی گفت که این دوست رضا، “هم‌اکنون در یکی از روزنامه‌های دولتی چاپ تهران مشغول به کار است و مطالب پرشماری از او اغلب در حوزه اقوام و قفقاز منتشر می‌شود.”

نام این “روزنامه‌نگار” برای دویچه وله فارسی محفوظ است. اسنادی نیز به دست ما رسیده که همکاری او با دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی را به اثبات می‌رساند.

ولی‌زاده در پیام نوروزی‌اش در همین خصوص نوشته بود: «دوست دوران دبیرستانم که اکنون برای سازمان اطلاعات سپاه کار می‌کند، برایم دام پهن کرده بود.»

به گفته منبع مطلع، این فرد “با سازمان اطلاعات سپاه پاسداران جلسات هفتگی دارد و عملا رئیس کارگروه مرتبط با فعالیت‌های خبرنگاری در وزارت اطلاعات است.”

این فرد که پیشتر با رضا ولی‌زاده آشنا بود، از ابتدای سال ۱۴۰۲ پس از آن که مطلع شد این روزنامه‌نگار ایرانی-آمریکایی از رادیو فردا استعفا داده است، بر تماس‌هایش با او افزود. منبع مطلع می‌گوید که این فرد اغلب در گفت‌وگو با رضا ولی‌زاده تاکید می‌کرد که “او دیگر از کارکنان رادیو فردا محسوب نمی‌شود و خبرنگار آزاد است و از همین رو، برای سفر به ایران و دیدار با پدر و مادرش دچار مشکل نخواهد شد.”

بیشتر بخوانید: از سپاه ولی امر یگان حفاظت از خامنه‌ای و بیت او چه می‌دانیم؟

منبع مطلع می‌افزاید که رضا ولی‌زاده پس از بازگشت به ایران و پیش از بازداشت ماه‌ها در خانه‌های امن وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه پاسداران تحت بازجویی قرار داشت و مکان این بازجویی‌ها را اغلب همین دوست به‌ظاهر روزنامه‌نگار به رضا اطلاع می‌داد.

“تضمین امنیتی از سوی بهرام حسینی مطلق”

به گفته منبع مطلع، این به “اصطلاح” روزنامه‌نگار برای جلب اطمینان به رضا ولی‌زاده می‌گوید که “بهرام حسینی مطلق، از فرماندهان رده بالای سپاه نیز بازگشت و امنیت تو را تضمین کرده است به طوری که حتی برای خروج از کشور نیز با هیچ مشکلی همچون ممنوع‌الخروجی مواجه نخواهی شد.”

بهرام حسینی مطلق، از اعضای قدیمی و شناخته‌شده سپاه پاسداران است که در سابقه او فرماندهی “سپاه سید‌الشهدا” در تهران بین‌سال‌های ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۰ و فرماندهی سپاه “امام حسن” استان البرز بین سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۳ دیده می‌شود.

سپاه “سید‌الشهدای تهران” در جریان سرکوب اعتراض‌ها به نتایج انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ از هیچ خشونتی علیه معترضان دریغ نکرد؛ بهرام حسینی مطلق اما با افتخار از عملکرد نیروهای تحت امرش یاد می‌کند: «سپاه سيدالشهدا در جريان فتنه سال ۱۳۸۸ خوش درخشيد و عملکردش مورد تأييد مسئولان قرار گرفت. دشمنان هم اذعان داشتند که اين سپاه نقش کليدی در سرکوب فتنه داشته است.»

مقام‌های جمهوری اسلامی از اعتراض‌های ضدحکومتی با القابی همچون “فتنه” و “اغتشاش” یاد می‌کنند.

بهرام حسینی مطلق به سبب دست داشتن در سرکوب این اعتراض‌ها از سال ۱۳۹۰ تحت تحریم‌های حقوق بشری اتحادیه اروپا قرار دارد.

علی فضلی از فرماندهان سپاه پاسداران نیز با ستایش از نیروهای تحت امر بهرام حسینی مطلق در جریان سرکوب اعتراض‌های سال ۱۳۸۸ گفته بود: «در آن سال سپاه‌های استانی تازه شکل گرفته بودند؛ سپاه سیدالشهدا در جریان فتنه ۸۸ خوش درخشید و نگذاشت فرمان ولی امر مسلمین جهان روی زمین بماند.»‌

بهرام حسینی مطلق در حال حاضر جانشین عملیات ستاد کل نیروهای مسلح کشور است.

بیشتر بخوانید: ولی‌زاده: سپاه از من خواست خبرنگاران را به ایران بکشانم

بنا بر اظهارات منبع مطلع، رضا ولی‌زاده پس از بازگشت به ایران با واسطه دوست “به‌ظاهر” روزنامه‌نگارش از سوی سازمان اطلاعات سپاه پاسداران پیشنهاد “قرارداد همکاری” دریافت می‌کند تا در ازای دریافت مبلغی کلان، اطلاعات ویژه‌ای درباره رادیو فردا و کارکنان آن در اختیار سپاه قرار دهد؛ اطلاعاتی همچون مشخصات شخصی کارکنان، نشانی خانه‌های آنها، تعداد کارکنان و سمت‌های آنها، ساختار اداری و کارکرد رادیو اروپای آزاد و بخش فارسی آن (رادیو فردا) و حتی اطلاعاتی درباره نقشه ساختمان رادیو فردا.

رضا ولی‌زاده اما تن به این درخواست سازمان اطلاعات سپاه پاسداران نمی‌دهد. او در یکی از نامه‌های خود از اوین نوشته که پس از رد تمامی درخواست‌ها و پیشنهادهای سازمان اطلاعات سپاه به بهانه “یک دیدار دوستانه” به ساختمانی در حوالی فلکه دوم نیروی هوایی در شرق تهران کشانده شد و پس از دیداری که به ظاهر برای اعلام موافقت با خروج او از ایران برنامه‌ریزی شده بود، دستگیر و روانه زندان شد.

به گفته منبع مطلع، رضا ولی‌زاده پس از بازداشت در این ساختمان همراه با ماموران امنیتی به منزل همین دوست قدیمی‌اش انتقال داده شد تا برخی وسایل شخصی‌اش را که ‌در منزل او بود، بردارد.

“بسته پیشنهادی” نهادهای امنیتی به روزنامه‌نگاران خارج از کشور

منبع مطلع می‌گوید که نهادهای امنیتی در تماس با روزنامه‌نگاران خارج از کشور با یک بسته پیشنهادی شامل “دیدار با خانواده بدون نگرانی از بازداشت یا ممنوع‌الخروج بودن، انعقاد قرارداد برای طراحی و تاسیس یک رسانه با حقوق معنوی سپاه و مدیریت روزنامه‌نگار بازگشته از خارج، پرداخت پاداش‌های وسوسه‌کننده مالی” به سراغ این روزنامه‌نگاران می‌روند.

این نهادهای امنیتی در مقابل، مواردی همچون “همکاری با سازمان اطلاعات سپاه و وزارت اطلاعات با هدف ارائه اطلاعات شخصی و خانوادگی همکارانشان، تطمیع و تشویق سایر همکاران برای بازگشت به ایران و حتی جاسوسی از رسانه خود برای سپاه” را درخواست می‌کنند.

نهادهای امنیتی در قالب سازمان اطلاعات سپاه و وزارت اطلاعات ابتدا با خانواده بویژه پدر و مادر روزنامه‌نگاران ایرانی شاغل در رسانه‌های خارج از کشور تماس می‌گیرند تا از طریق آنها بسته پیشنهادی خود برای بازگشت این روزنامه‌نگاران را ارائه دهند؛ گفت‌وگوهایی که رفته‌رفته رنگ‌وبوی تهدید به خود می‌گیرند و پس از چند بار گفت‌وگوی تلفنی، اعضای خانواده به نهادهای امنیتی “احضار” می‌شوند.

هشدار ولی‌زاده به روزنامه‌نگاران خارج از کشور

رضا ولی‌زاده در دادگاهی به ریاست قاضی ایمان افشاری، به اتهام همکاری با “حکومت متخاصم” به ۱۰ سال زندان، دو سال تبعید از استان تهران و استان‌های همجوار و ممنوع‌الخروجی از کشور محکوم شد؛ حکمی که در دادگاه تجدیدنظر نیز تأیید شد.

این روزنامه‌نگار ایرانی-آمریکایی اما در زندان نیز با انتشار نامه‌هایی خطاب به همکارانش درباره سیستم‌های فریب و دام‌های دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی علیه روزنامه‌نگاران خارج از کشور هشدار می‌دهد.

او از جمله هشدار داده است: «آن‌ها [سازمان‌های اطلاعاتی جمهوری اسلامی] از صمیمی‌ترین دوستان شما، همکاران قدیمی و حتی اعضای خانواده‌تان استفاده می‌کنند تا شما را متقاعد کنند که بهترین تصمیم، بازگشت به ایران است و هیچ خطری شما را تهدید نخواهد کرد.»

وزارت خارجه آمریکا بازداشت رضا ولی‌زاده را “ظالمانه” و “مغایر با قوانین بین‌المللی” خوانده است. کمیته مدافع روزنامه‌نگاران و سازمان خبرنگاران بدون مرز هم با انتشار بیانیه‌هایی جداگانه‌ بازداشت و صدور حکم زندان علیه ولی‌زاده را محکوم کرده‌اند.

رضا ولی‌زاده اما تنها روزنامه‌نگار ایرانی ساکن خارج از کشور نیست که با چنین اقدام‌ها و تهدیدهایی از سوی دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی روبرو شده است؛ بسیاری از دیگر روزنامه‌نگاران نیز در سال‌های اخیر از فشار سپاه پاسداران و وزارت اطلاعات علیه خود و خانواده‌هایشان در ایران خبر داده‌اند؛ رویه‌ای که همچنان نیز ادامه دارد و گویای آن است که هشدارهای رضا ولی‌زاده درباره دام‌ها و فریب‌های سیستم اطلاعاتی-امنیتی جمهوری اسلامی را باید جدی گرفت؛ درهای باغ سبزی که نهایتا به “خانه‌های امن” و اوین می‌انجامند.