امضای “تفاهم‌نامه ۴۰ میلیارد دلاری” ایران با گازپروم روسیه

شرکت ملی نفت ایران و شرکت گازپروم روسیه تفاهم‌نامه‌ای امضاء کردند. معاون وزیر نفت آن را تاریخی توصیف کرده است. این تفاهم‌نامه به صورت آنلاین و در آستانه پنجمین سفر ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه به ایران امضاء شد.شبکه اطلاع‌رسانی نفت و انرژی (شانا) از امضای یک “تفاهم‌نامه همکاری راهبردی” میان شرکت ملی نفت ایران و شرکت گازپروم روسیه گزارش داد که ارزش آن حدود ۴۰ میلیارد دلار اعلام شده است.

بنابر این گزارش، این تفاهم‌نامه صبح سه‌شنبه، ۲۸ تیر به صورت آنلاین به امضای محسن خجسته‌مهر، معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران و ویتالی مارکلوف، قائم مقام مدیرعامل شرکت گازپروم رسید.

این تفاهم‌نامه در روزی امضاء شده که قرار است ولادیمیر پوتین وارد تهران شود. رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه نیز روز گذشته به ایران رفت. سه کشور قصد دارند در اجلاس “روند آستانه” از جمله درباره وضعیت سوریه رایزنی کنند.

شانا به نقل از خجسته‌مهر مهم‌ترین محورهای تفاه‌نامه دو شرکت ایرانی و روسی را “توسعه میدان‌های گازی کیش و پارس شمالی، فشارافزایی میدان پارس جنوبی، توسعه ۶ میدان نفتی، سوآپ گاز و فرآورده، تکمیل طرح‌های ال‌ان‌جی، احداث خطوط لوله صادرات گاز و دیگر همکاری‌های علمی و فناورانه” عنوان کرد.

“تفاهم‌نامه تاریخی” با جزئیات مبهم

معاون وزیر نفت می‌گوید، این تفاهم‌نامه پس از مذاکرات اخیر او با مدیران ارشد شرکت گازپروم در سن‌پترزبورگ و حضور آنها در تهران در هفته گذشته حاصل شده است.

او افزود، تفاهم میان دو شرکت ایرانی و روسی “با وجود زمان کوتاه و فشرده مذاکرات” دارای محورهای مهمی است. به گفته خجسته‌مهر، این تفاهم‌نامه “جزو بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری‌های خارجی در تاریخ صنعت نفت ایران” است.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

مدیرعامل شرکت ملی نفت به جزئیات بیشتری، از جمله زمان احتمالی تبدیل این تفاهم به توافق‌نامه و قرارداد و اولویت‌های اجرایی شدن آن اشاره‌ای نکرد.

شرکت گازپروم پیش از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ کاملا دولتی بود و سه سال بعد در جریان خصوصی‌سازی به شرکت سهامی عام تبدیل شد.

با این حال دولت روسیه با در اختیار داشتن ۵۰ درصد سهام این شرکت، در عمل تعیین‌کننده اصلی برنامه‌ها و سیسات‌های این غول انرژی است.

در پی تجاوز نظامیان روسی به خاک اوکراین که ۲۴ فوریه به فرمان رئیس جمهوری روسیه آغاز شد بسیاری از صنایع و شبکه بانکی این کشور مشمول تحریم‌های کشورهای غربی شدند و به دنبال بازارهای جایگزین برای سرمایه‌گذاری و فعالیت هستند.

روسیه و تصاحب بازارهای ایران

جمهوری اسلامی یکی از کشورهایی است که در جریان جنگ اوکراین طرف مسکو را گرفته و همکاری با روسیه را امکانی برای کم‌اثر کردن تحریم‌ها ارزیابی می‌کند.

گرچه تهران مسکو را شریک راهبردی خود معرفی می‌کند روسیه در ماه‌های گذشته نشان داده که برای منافع خود حاضر است به راحتی جای صادرات نفت و دیگر محصولات صادراتی ایران را بگیرد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

روسیه پس از تصاحب بخشی از بازار صادرات نفت و فولاد ایران با ارائه تخفیف‌های چشمگیر به مشتریان، اکنون برای دست‌اندازی به بازار قیر ایران در هند نیز فعال شده است.

حمید حسینی، دبیر کل اتحادیه صادرکنندگان فراورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی به تازگی با اشاره به این که عمده صادرات قیر ایران به بازار هند انجام می‌گیرد گفت، روسیه اکنون در تلاش است جای قیر ایران در این بازار را بگیرد و صادرات قیر ایران در سه ماه گذشته حدود یک سوم کاهش یافته است.

سوءمدیریت، فساد، ناکارآمدی و تحریم‌های غرب صنایع نفت و گاز ایران را با چالش‌های جدی روبرو کرده و عدم سرمایه‌گذاری به موقع لطمه‌های جدی به این صنایع وارد کرده است.

جواد اوجی، وزیر نفت دولت سیزدهم بارها و از جمله سه‌شنبه گذشته گفته است، بررسی‌های این وزارت‌خانه حاکی است که صنعت نفت ایران به ۱۶۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری طی هشت سال نیاز دارد. او پیش‌تر هم گفته بود، صنعت گاز ایران هم به ۸۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز دارد.

هنوز مشخص نیست روسیه چه بخش از این نیاز را می‌تواند و قصد دارد تامین کند. محمدرضا پورابراهیمی داورانی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ۱۷ تیر ماه گفته بود، مجلس آماده است از سرمایه‌گذاری‌های دولت و بخش خصوصی روسیه در حوزه‌های تخصصی نفت، گاز و پتروشیمی حمایت کند.