مرگ ملکه الیزابت؛ آغاز بحث سر میراث استعماری بریتانیا؟

در سراسرجهان هم‌دردی با مرگ الیزابت دوم هنوز ادامه دارد اما در میان این غم و اندوه، انتقادهای زیادی هم درباره میراث استعماری خانواده سلطنتی بریتانیا مطرح می‌شود. رسانه‌های بریتانیا و جهان نگاهی متفاوت بر این موضوع دارند.رسانه‌های بریتانیا در چند روز گذشته بیشتر با عناوینی چون “سوگواری درگذشت ملکه”، “شادمانی مردم از انتخاب پادشاه جدید، چارلز سوم” منتشر شدند در حالی‌که رسانه‌های خارجی، مانند رسانه ۲۴ ساعته خبری “ام‌اس‌ان‌بی‌سی” MSNBC آمریکا نگاهی منتقدانه به صفحات سیاه تاریخ امپراطوری بریتانیا انداخته‌اند.

دویچه وله فارسی در اینستاگرام دنبال کنید

مرگ ملکه الیزابت دوم به نوشته تاگس‌شاو، سایت خبری شبکه اول تلویزیون آلمان، جرقه غم و اندوه را در سراسر جهان برافروخت و در عین حال احساسات پیچیده‌ای از خشم، ناامیدی و رنج هم برانگیخت، زیرا سلطنت ملکه در نظر بسیاری “نمادی از امپراتوری استعماری بریتانیا” تلقی می‌شود، امپراطوری که با خشونت وحشیانه، شکنجه، مصارده زمین‌ها، تجاوز و بردگی مشخص می‌شود.

“ملکه شخصا از استعمار سود برد”

در بریتانیای ماتم‌گرفته اکنون به ندرت کسی در مورد دوران تاریک و سیاه ۴۰۰ سال امپراتوری که در آن ۴۰۰ میلیون نفر مطیع و فرمان‌بردار تاج و تخت شدند، صحبت می‌کند. در زمان سلطنت ملکه الیزابت امپراتوری از هم پاشید.

با این حال یورگن تسیمرر، مورخ دانشگاه هامبورگ بر این باور است که از منظر تاریخی، سلطنت الیزابت دوم به طور جدایی‌ناپذیری با امپراتوری پیوند خورده است و خانواده سلطنتی حتی امروزه از استعمار آن زمان سود می‌برد.

درخواست هند و آفریقای جنوبی برای بازگشت جواهرات ملکه

بحث بر سر سرقت جواهرات کشورهای مستعمره هم پس از مرگ الیزابت ادامه پیدا کرد.

هند و آفریقای جنوبی حتی مدت‌ها پیش از مرگ الیزابت دوم خواستار بازگرداندن برخی از جواهرات سلطنتی پادشاهی بریتانیا شده بودند.

بیشتر بخوانید: تابوت ملکه الیزابت برای آخرین وداع با او وارد لندن شد

بحث‌های مربوط به “تفکر استعماری” در خانواده سلطنتی دوباره مطرح شده است. روزنامه بریتانیایی “گاردین” سال ۲۰۲۱ فاش کرد که افراد غیرسفید پوست تا اواخر دهه۱۹۶۰ حق نداشتند به عنوان خدمتکار برای الیزابت دوم کار کنند.

شاهزاده فیلیپ بارها به دلیل اظهارات نژادپرستانه خود مورد انتقاد قرار گرفته و ملکه الیزابت هم همیشه سکوت اختیار کرده بود.

تسیمرر مورخ دانشگاه هامبورگ ادامه می‌دهد: «ملکه الیزابت در واقع فقط یک نظاره‌گر بوده و در بحث‌های مربوط به میراث دوره استعمار شرکت نمی‌کرد. به همین دلیل هم بسیار محبوب شده بود زیرا ملکه از همه موضوعات بحث‌برانگیز دور ماند.»

مارکوس رایدر، نویسنده‌ای که درباره تنوع رسانه‌ها تحقیق می‌کند، معتقد است که این فقط ملکه نیست که سکوت کرده بود بلکه جامعه و رسانه‌های بریتانیا نیز از طرح این گونه مباحثات دوری جسته‌اند.

بیشتر بخوانید:چارلز سوم: زندگی خود را وقف خدمت به مردم بریتانیا می‌کنم

به عقیده رایدر خود همین مسئله نشان می‌دهد که مردم بریتانیا و گاهی رسانه‌های آنها هم در برخورد با برخی از دشوارترین مسائل توانایی ندارند.

به گفته رایدر جنبش “جان سیاهان ارزش دارد” در آگاهی جامعه بریتانیا نقش مهمی داشته اما تاثیر‌گذاری آن در رسانه‌ها که غالبا توسط مردان سفیدپوست که در لندن و اطراف آن زندگی می‌کنند، کنترل می‌شوند محدود بوده است. در مقایسه با کل جمعیت بریتانیا شمار جمعیتی که این مردان از میان آنها برخاسته‌اند کمی بیشتر از سه درصد است.به عبارت دیگر پست‌های کلیدی در تحریریه‌های رسانه‌های بریتانیا عمدتا در دست مردانی است که تنها ۱ / ۳ درصد جامعه را نمایندگی می‌کنند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

رایدر اضافه می‌کند بریتانیایی‌ها که این روزها میراث استعماری ملکه ذهن آنها را به خود مشغول کرده این‌گونه بحث‌ها را فقط می‌توانند در شبکه‌های اجتماعی بیان . مطرح کنند. این بدان معناست که سیاه‌پوستان و یا آسیایی‌ها که ریشه در مستعمرات سابق دارند این گونه بحث‌ها را در خارج از رسانه‌های بریتانیا می‌توانند طرح کنند.

مارکوس رایدر می‌گوید این روزها فقط رسانه‌های غیربریتانیایی در مورد میراث استعماری ملکه با او مصاحبه می‌کنند.

l