واکنش‌ها به آتش‌زدن دوباره قرآن در سوئد

آتش‌زدن دوباره قرآن در برابر پارلمان سوئد بار دیگر موجی از اعتراض و انتقاد در کشورهای اسلامی برانگیخته است. اجلاس اضطراری سازمان کشورهای اسلامی دوباره در این رابطه ابراز نگرانی کرده است.روز دوشنبه، ۹ مرداد، دو شهروند سوئدی بار دیگر کتاب مقدس مسلمانان را به آتش کشیدند.

ویدئویی که در شبکه‌های اجتماعی و خبرگزاری‌ها منتشر شده، سلوان مومیکا و سلوان نجم، دو شهروند عراقی‌الأصل دارای تابعیت سوئد را نشان می‌دهد که در حال آتش زدن نسخه‌ای از قرآن در برابر پارلمان هستند.

روزنامه سوئدی اکسپرسن به نقل از سلوان نجم نوشت که او تا وقتی که قرآن کریم را در سوئد تحریم نکنند، به این اقدام خود ادامه می دهد

مناسبات کشورهای اسلامی و سوئد در پی این اقدامات طی هفته گذشته متنشج شده است و عراق پیش از این از اخراج سفیر سوئد و فراخواندن کاردار سفارت خود در استکهلم خبر داده است.

به خصوص برای سوئد که در تلاش برای عضویت در ناتو است، شرایط دشواری ایجاد شده، چرا که ترکیه علاوه بر متهم‌ کردن این کشور به پناه‌‌ دادن اعضا و هواداران حزب کردی پ ک ک، حالا با تمرکز بر ممانعت دولت سوئد از قرآن‌سوزی بیش از پیش در صدد ایجاد مانع در پیوستن سوئد به ناتو است.

از تهدیدات خامنه‌ای تا “پیشنهادات” امیرعبداللهیان

این در حالی است که سوئد با اشاره به به مفاد قانون اساسی‌اش که حق آزادی بیان و آزادی تجمعات را در گسترده‌ترین معنا و ابعاد به رسمیت می‌شناسد خود را فاقد ابزارهای لازم جهت ممانعت از این گونه اقدامات می‌داند. پلیس سوئد می‌گوید که مجوز تجمعات و نه اقداماتی که در طول انجام می‌شود را صادر می‌کند.

در همین حال بنا بر درخواست عراق و ایران و سوریه و برخی کشورهای دیگر نشست اضطراری سازمان همکاری کشورهای اسلامی در سطح وزرای خارجه و به صورت ویدئویی برای بررسی مهم‌ترین اقدامات و مواضع اتخاذ شده اعضای این سازمان در قبال “اهانت به قرآن” برگزار شد.

به گفته حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، هدف از برگزاری این نشست “بررسی اهانت به کتب آسمانی و قرآن و ارسال پیامی قوی و بازدانده به صورت جمعی به دولت‌ها و کشورهایی است که با اجازه دادن به هتک حرمت کتب آسمانی به افراط گرایی دامن می‌زنند.”

در محافل و رسانه‌های تندرو تهدیدات تندی علیه سوئد عنوان می‌شود. رهبر جمهوری اسلامی حدود یک هفته پیش در پیامی کتبی خواستار “اشد مجازات” برای عامل قرآن‌سوزی شد.

امیرعبداللهیان در سخنرانی خود در نشست اضظراری کشورهای اسلامی کوشید عمدتا بر فشارهای تبلیغاتی و دیپلماتیک تاکید کند. اعزام هیاتی از سازمان همکاری اسلامی به سوئد و دانمارک با حضور دبیرکل این سازمان، دیدار با مقامات رسمی این دو کشور و “انتقال نگرانی عمیق و حساسیت بالای دولت‌ها و امت اسلامی به آنها” و نیز “پیشنهاد راهکارهایی برای جرم انگاری این قبیل اقدامات موهن” و “فتح باب گفتگوی بین‌الادیانی “از جمله محورهای سخنرانی امیرعبداللهیان بود.

فیصل بن فرحان وزیر امور خارجه عربستان و حسن طه ابراهیم، دبیرکل سازمان کشورهای اسلامی نیز اظهارات مشابه‌ای داشتند.

در روزهای اخیر اعلام شد که دولت‌های دانمارک و سوئد رشته اقداماتی برای محدودسازی امکان آتش‌زدن کتاب‌های مقدس مذهبی در درست بررسی دارند.

وزارت خارجه دانمارک در توضیح این مسئله به پیامدهای جدی امنیتی برای این کشور اشاره کرده و گفته است: «اگر در این اعتراضات به سایر کشورها، فرهنگ‌ها و مذاهب توهین شود، پیامدهای منفی و مهمی به ویژه از جنبه امنیتی متوجه دانمارک خواهد بود.»

در بیانیه این وزارت آمده که پاره‌ای اقدامات اعتراضی عمدتا با “هدف تحریک” بود و در بسیاری از نقاط جهان، دانمارک اکنون “به عنوان کشوری در نظر گرفته می‌شود که اجازه توهین و تحقیر فرهنگ‌ها، مذاهب و سنت‌های دیگر کشورها را می‌دهد”.

دولت دانمارک در عین حال یادآور شده که آزادی بیان از مهم‌ترین ارزش‌های این کشور است و مدیریت موضوع در چارچوب حقوق تصریح‌شده در قانون اساسی انجام خواهد گرفت.

سوئد نیز در حال بررسی اقدامی مشابه است. اولف کریسترسون، نخست‌وزیر سوئد در بیانیه‌ای گفت که در ارتباط نزدیک با همکار دانمارکی خود مته فردریکسن در زمینه هتک حرمت به قرآن است. کریسترسون در اینستاگرام نوشت، سوئد قبلاً “بررسی وضعیت حقوقی” را آغاز کرده و در حال تصمیم‌گیری برای “اقداماتی در زمینه تقویت امنیت ملی و امنیت سوئدی‌ها در سوئد و سراسر جهان است”.

نگرانی از ابعاد تصمیم

در هر دو کشور این نگرانی و انتقاد مطرح می‌شود که اقداماتی در راستاهای یادشده با تغییرات حقوقی معنادار در قانون اساسی این کشورها که در طول دهه‌ها آنها را از حیث رعایت آزادی بیان درصدر کشورهای جهان قرار داده بود همراه شود و عقب‌نشینی‌هایی دیگری نیز در پی آن بیاید. این انتقاد مطرح می‌شود که کشورهایی در جهان اسلام سلسله‌جنبان انتقاد و اعتراض علیه قرآن‌سوزی در سوئد هستند که خود در نقض آزادی بیان و به خصوص سرکوب اقلیت‌های مذهبی و قومی و جنسی و حقوق آنها کارنامه‌ای سیاه و بحث‌انگیز دارند.

پیش‌تر مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه‌ای تحت عنوان “ترویج گفت‌وگوی بین ادیانی و بینافرهنگی و مدارا در مقابله با نفرت‌پراکنی” تصویب کرد و از کلیه اعضا خواست تلاش خود را برای تقویت گفت‌وگوها میان فرهنگ‌ها و ادیان و همچنین احترام و پذیرش تفاوت‌ها به کار گیرند و در عین حال مانع از هرگونه نفرت‌پراکنی شوند که به منزله تحریک به تبعیض، خصومت و خشونت است.