سفر امیرعبدالهیان؛ ایران و عربستان از مذاکرات سازنده خبر دادند

وزرای خارجه جمهوری اسلامی و عربستان سعودی از گفت‌وگوهای سازنده با یکدیگر و تلاش برای توسعه مناسبات میان دو کشور در زمینه‌های اقتصادی و امنیتی سخن گفتند. حسین امیرعبداللهیان مذاکرات ریاض را “نتیجه‌بخش و مهم” خواند.حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی روز پنجشنبه ۲۶ مرداد با همتای سعودی خود فیصل بن فرحان در ریاض دیدار و گفت‌وگو کرد.

به گزارش خبرگزاری ایرنا،‌ وزیر خارجه عربستان سعودی در یک نشست خبری مشترک با امیرعبداللهیان گفت که کشورش “مصمم” است روابط خود با ایران را توسعه دهد و در همین رابطه “از حمایت ایران از برگزاری همایش اکسپو در ریاض قدردانی” می‌کند.

فیصل بن فرحان همچنین بر “عزم جدی” عربستان برای تنظیم توافقنامه بین دو کشور و پیگیری توافقنامه‌های پیشین در حوزه‌های امنیتی و اقتصادی تاکید کرد و گفت: «با توجه به توسعه روابط دو‌جانبه و تقویت ثبات منطقه‌ای، نمایندگی‌های دو کشور کار خود را آغاز کردند.

او ادامه داد: «شروع کار ماموریت سفرای ما در راستای تاسیس روابط جدید دو کشور خواهد بود.»

در این دیدار به دعوت رسمی سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان از ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران اشاره و گفته شد که برای او دعوتنامه رسمی صادر شده است.

امیرعبداللهیان نیز بر این تاکید کرد که جمهوری اسلامی قصد دارد توافقنامه‌های موجود بین دو طرف در زمینه‌های اقتصادی، تجاری و امنیتی را اجرایی کند و “اسناد پایه و زمینه که به توسعه همکاری‌های بیش‌تر دوجانبه کمک می‌کند را در اختیار سفارت‌خانه‌های دو کشور” قرار دهد.

او گفت که جمهوری اسلامی با عربستان سعودی و دیگر کشورهای عرب منطقه از جمله عراق، کویت، قطر و امارات متحده عربی “روابط مهمی” را پایه‌گذاری کرده و بر این باور است که “ایده امنیت و توسعه منطقه غیر قابل تفکیک در کل منطقه است.”

وزیر خارجه جمهوری اسلامی در رابطه با دعوت از رئیسی از سوی ملک سلمان گفت که رئیسی “در زمان مناسب به عربستان می‌رود”.

بهمن ماه سال گذشته با سفر ابراهیم رئیسی به پکن، مقدمات مذاکره برای شروع دوباره روابط میان تهران و ریاض با میانجی‌گری چین آغاز شد. در اسفند گذشته و پس از مذاکرات فشرده دبیر شورای امنیت ملی ایران و همتای سعودی او در پکن توافق نهایی حاصل شد و بیانیه سه‌جانبه‌ای نیز به امضا رسید که به موجب آن روابط دو کشور از سر گرفته شد.

با از سرگیری روابط دیپلماتیک میان ایران و عربستان سعودی، سفارت جمهوری اسلامی در خرداد ماه امسال پس از هفت سال در ریاض مجددا بازگشایی شد.

حدود یک ماه بعد خبرگزاری ایسنا از بازگشایی رسمی سفارت پادشاهی سعودی در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد خبر داد.

آینده روابط دو کشور هم‌چنان در سایه اختلافات

وزاری خارجه دو کشور قبلا در اردن، پکن، کیپ‌تاون و تهران با یکدیگر دیدار کرده بودند. علیرغم تمجیدهای این دو از برقراری مجدد مناسبات، هم‌چنان اختلافات بسیاری بر این روابط سایه انداخته است؛ از جمله بر سر برنامه هسته‌ای ایران، مناقشه بر سر جزایر سه‌گانه، میدان‌های گازی مشترک، مسائل امنیتی منطقه، مناسبات کشورهای عرب منطقه با اسرائیل و پافشاری ایران بر دشمنی با این کشور و بالاخره بحران یمن که علیرغم برخی پیشرفت‌ها در مسیر صلح، هنوز حل نشده است.

فیصل بن فرحان در خرداد ماه در تهران هنگام برگزاری نشست با همتای ایرانی خود حاضر نشد در سالنی بماند که عکس قاسم سلیمانی، فرمانده پیشین سپاه قدس بر دیوار نصب شده بود. پس از این که چند خبرنگار در شبکه‌های اجتماعی وجود عکس قاسم سلیمانی در سالن را دلیل تغییر ناگهانی محل برگزاری نشست عنوان کردند، خبرگزاری ایرنا به نقل از ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه ایران علت این تغییر را “مشکل فنی” نامید.

حق حاکمیت بر جزایر سه‌گانه نیز از جمله مسائل مورد مناقشه دو کشور است. وزیران خارجه کشورهای عربی عضو شورای همکاری خلیج فارس در تیرماه امسال در پی نشستی در مسکو با حضور وزیر خارجه روسیه بیانیه‌ای منتشر کردند.

در این بیانیه آمده بود: «وزیران بر حمایت خود از همه تلاش‌های صلح‌آمیز، از جمله ابتکار امارات متحده عربی و تلاش‌های آن برای دستیابی به راه‌حلی مسالمت‌آمیز برای موضوع جزایر سه‌گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی از طریق مذاکرات دوجانبه یا دیوان بین‌المللی دادگستری بر اساس مقررات حقوق بین‌الملل و منشور سازمان ملل متحد برای حل و فصل این مسئله مطابق با مشروعیت بین‌المللی نیز تاکید کردند.»

سال گذشته نیز موضوع حل مسالمت‌آمیز مسئله مالکیت جزایر سه‌گانه در خلیج فارس در بیانیه مشترک عربستان سعودی و رئیس‌‌جمهوری چین مطرح شده بود.

عربستان سعودی و کویت همچنین ادعای مالکیت بر میدان نفتی و گازی “آرش” را داشته و اعلام کرده‌اند که این دو کشور “به صورت انحصاری حق حاکمیت کامل برای بهره‌برداری” از این میدان بزرگ دریایی را دارند.

میدان گازی آرش که در عربستان و کویت به نام میدان “الدُرّه” خوانده می‌شود بیش از شصت سال پیش کشف شد. ایران حدود سه دهه پیش مذاکراتی را با کویت برای تعیین مرزهای دریایی آغاز کرد، که نیمه تمام ماند و پس از آن نیز به رغم اصرار کویت و عربستان از ادامه آن طفره رفت.