سالگرد مهسا؛ اعتراضات خیابانی و تیراندازی ماموران امنیتی بە سوی معترضان

در اولین سالگرد خیزش زن، زندگی، آزادی نیروهای امنیتی بە خانوادە ژینا مهسا امینی اجازه برگزاری مراسم یادبود ندادند. شهرهای کردنشین در اعتصاب بودند و بر اساس تصاویر شبکه‌های اجتماعی، معترضان در چندین شهر بە خیابان آمدەاند.یک سال از کشته شدن ژینا مهسا امینی، در بازداشت گشت ارشاد تهران می‌گذرد. مرگ او سر آغاز خیزش سراسری زن، زندگی، آزادی بود، کە به عنوان گستردەترین و دامنەدارترین اعتراضات مردمی در حیات جمهوری اسلامی شناختە می‌شود. اگر چه این خیزش موجب همگرایی و همبستگی مردم ایران شد و حمایت‌های بین‌المللی بە همراه آورد، اما جواب حکومت چیزی جز گلولە، زندان و اعدام نبود.

اعتراضات خیابانی و تیراندازی ماموران امنیتی بە سوی معترضان
تصاویر منتشر شدە در شبکه‌های اجتماعی حاکی از اعتراضات خیابانی در چندین شهر ایران است. شبکه حقوق‌بشر کردستان در گزارشی عنوان کردە کە نیروهای یگان ویژه به تجمع شهروندان در محله نوبهار کرمانشاه تیراندازی کردەاند.

شبکه حقوق‌بشر هەنگاو نیز می‌گوید کە در اثر تیراندازی‌نیروهای امنیتی یک زن مجروح شدە است.

خبرها از تهران، کرج، رشت و مشهد نیز حاکی از شکل‌گیری تجمع‌های اعتراضی است. این گردهمایی‌ها در حالی شکل گرفتەاند کە فضای این شهرها امنیتی گزارش شدە است.

تجمعات ایرانیان ساکن کشورهای گوناگون در سالگرد مهسا
بر ا‌ساس تصاویر منتشر شدە در شبکه‌های اجتماعی، امروز شنبه ٢۵ شهریور به مناسبت اولین سالگرد قتل ژینا مهسا امینی و آغاز خیزش سراسری زن، زندگی، آزادی ایرانیان ساکن کشورهای گوناگون بە خیابان آمدند.

ایرانیان و پشتیبانان آنان در شهرهای مختلف استرالیا، نیوزلند، ترکیه، فرانسه، بلژیک، بریتانیا، سوئد، نروژ، فنلاند و هلند گردهمایی‌های اعتراضی برگزار کردند.

در آلمان شهرهای فرانکفورت، مونیخ، برلین، بن و هامبورگ صحنه اعتراضات و حمایت از جنبش انقلابی ایران بودند.

شرکت‌کنندگان در این تجمعات عموما با سر دادن شعارهایی از قبیل “زن، زندگی، آزادی” و “می‌جنگیم، می‌میریم ایران رو پس می‌گیریم” و همچنین شعارهایی علیه جمهوری اسلامی و رهبر آن علی‌خامنەای، همبستگی خود را با معترضان داخل کشور نشان دادند.

بازداشت چهار تن از اعضای خانواده حدیث نجفی
خبرگزاری هرانا خبر داد کە روز جمعه ۲۴ شهریور چهار تن ز اعضای خانواده حدیث نجفی، از جانباختگان خیزش سراسری زن، زندگی، آزادی توسط نیروهای امنیتی بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شدەاند.

افسون نجفی، خواهر حدیث نجفی روز شنبه در گفت‌وگو با هرانا گفته است: «روز گذشته ساعت پنج عصر نیروهای اداره اطلاعات با مراجعه به منزل خانوادگی ما بدون ارائه حکم قضایی پدرم جابر نجفی، برادرم امیرحسین نجفی و خواهرانم شیرین و نگین نجفی را بازداشت کردند. همچنین ماموران اداره اطلاعات پس از بازداشت اقدام به تفتیش منزل کرده و تلفن های همراه همه اعضا از جمله مادرم را ضبط کردند.»

این عضو خانوادە نجفی دلیل این بازداشت‌ها را “نزدیک شدن به سالگرد جان باختن خواهرش و اقدامی برای ساکت کردن دادخواهی خود در فضای مجازی” عنوان کردە است.

حدیث نجفی، شهروند ۲۰ ساله، روز ۳۰ شهریور ۱۴۰۱ در جریان اعتراضات کرج به ضرب گلوله ماموران حکومتی کشته شد.

اعتراض زندانیان زن در حیاط زندان اوین
صفحە اینستاگرام منتسب بە گلرخ ایرایی، نویسندە و کنشگر مدنی، با انتشار پستی خبر دادە کە شماری از زندانیان سیاسی زن در حیاط زندان اوین “شال‌های خود را به آتش کشیدەاند”.

در این پست اینستاگرامی آمده است: «در اعتراض به ظلم بی‌امان حکومت استبدادی دینی در روز ۲۵ شهریور، روزی که بهانه حجاب اجباری ملتی را به سوگ مرگ مظلومانه مهسا و ده‌ها مرد و زن دیگر ایران نشاندند، شال‌هایمان را در حیاط زندان اوین به آتش کشیدیم.»

در پایان این متن نام نرگس محمدی، گلرخ ایرایی، شکیلا منفرد و آزاده عابدینی زنان زندانی در زندان اوین نوشته شده است.
گفتە می‌شود کە صفحه اینستاگرام گلرخ ایرانی توسط یک ادمین خارج از زندان اداره می‌شود.

پیش‌تر نیز اعلام شدە بود کە این چهار زندانی بە همراه سپیده قلیان، محبوبه رضایی و ویدا ربانی از روز ۲۴ شهریور در حیاط زندان اوین تحصن خواهند کرد.

اعتراض زندانیان زن و آتش‌سوزی در زندان قرچک
بر ا‌ساس گزارش شبکه حقوق‌بشر کردستان روز شنبه ۲۵ شهریور، زندانیان زن در زندان قرچک ورامین به مناسبت سالروز قتل حکومتی ژینا مهسا امینی دست به اعتراض زدند.

این شبکه حقوق‌بشری بە نقل از یک به “منبع مطلع” نوشت:‌ »نیروهای یگان ویژه زندان برای سرکوب این اعتراضات وارد بند معترضان شده و اقدام به ضرب و شتم شدید زندانیان و شلیک تیر ساچمه‌ای به طرف تعدادی از معترضان کردەاند«.

در ادامە گزارش آمده کە یکی از زندانیان زن در تماس کوتاه تلفنی با خانواده‌اش از “وقوع آتش سوزی در زندان زنان قرچک ورامین همزمان با این اعتراضات” خبر داده است.

به گفتە شبکه حقوق‌بشر کردستان، “در حال حاضر زندانیان زن که تعدادی از آنها مجروح شده‌اند در بخش هواخوری زندان نگهداری می‌شوند.”

واکنش هنگامه قاضیانی بە سالگرد مهسا
هنگامه قاضیانی، بازیگر سینما و تلویزیون ایران به مناسبت اولین سالگرد قتل ژینا مهسا امینی در یک استوری اینستاگرامی نوشت: «دنیای من دیگر به پیش از شهریور و آبان ۱۴۰۱ بازنخواهد گشت».

این بازیگر سینما روز ۲۹ آبان ۱۴۰۱، به دلیل حمایت از اعتراضات سراسری توسط نیروهای امنیتی بازداشت و پس از یک هفته با تودیع قرار وثیقه آزاد شده بود. او اعلام کرد کە “فعلا” بر پرده‌ سینما و صحنه‌ تئاتر دیده نخواهد شد.

هنگامه قاضیانی در حمایت از اعتراضات سراسری، حجاب خود را برداشته و در صفحه شخصی خود نوشته بود: «شاید این آخرین پست من باشد. از این لحظه به بعد، هر اتفاقی برایم بیفتد، بدانید که من تا آخرین نفس کنار مردم ایران هستم.»

پیام مادر نوید افکاری برای سالگرد مهسا
سعید افکاری، برادر نوید افکاری در ایکس (توییتر سابق) پستی تحت عنوان “پیام مادرم برای قتل مهسا امینی” منتشر کرد کە در آن آمدە است: «ژینای نازنینم، دخترم، چقدر ظلمی که به تو کردند من را یاد نویدم می‌اندازد. شهریور سیاهم سیاهتر شد. اما دخترکم، به قول نوید، سوگند می‌خورم که پشیمان می‌شوند.»

نوید افکاری در ارتباط با اعتراض‌های مرداد ۹۷ در شیراز به اتهام “قتل و محاربه” به قصاص محکوم و با وجود اعتراضات جهانی، در ۲۲ شهریور ۹۹ اعدام شد.

نامگداری پارکی در پاریس بە نام “مهسا ژینا امینی”
روز شنبه ۲۵ شهریور (۱۶ سپتامبر) پارک ويلمن پاريس با حضور ان هيدالگو، شهردار پاريس و الكساندرا كوردوبارد، شهردار منطقه ١٠ پاريس و شماری از شخصيت‌های سياسی و فرهنگی فرانسوی و ایرانی به پارک “مهسا ژينا امينی” نامگذاری شد.

ان ایدالگو، شهردار پاريس در این مراسم یاد و خاطرە ژینا مهسا امینی را گرامی‌داشت و با تمام خانوادەهای جانباختگان خیزش اعتراضی زن، زندگی، آزادی هم‌دردی کرد.

بازداشت فرزند یکی از جانباختگان خیزش سراسری
به گزارش آژانس خبری کردپا، روز جمعه ۲۴ اردیبهشت، خسرو فتحی، فرزند حبیب‌الله فتحی، از جانباختگان خیزش سراسری در دیواندره توسط نیروهای اطلاعات سپاه پاسداران بازداشت شدە است.

حبیب‌الله فتحی ۶۲ ساله، در ۲۸ آبان سال ۱۴۰۱ و در جریان اعتراضات با شلیک مستقیم گلوله جنگی نیروهای سرکوب جمهوری اسلامی جان داد.

در هفتەهای گذشتە صدها تن از شهروندان مناطق گوناگون ایران توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدەاند.

ادامە اعتصابات سراسری، علی‌رغم تهدید نهادهای امنیتی
اعتصابات عمومی در دەها شهر کوچک و بزرگ در استان‌های آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه و ایلام همچنان ادامە دارد. بر ا‌ساس گزارش رسانه‌های کردی، نهادهای امنیتی در مواردی سعی کردەاند با تهدید، کسبە را مجبور بە بازکردن مغازه‌شان کنند اما موفق نشدەاند.

تصاویر منتشر شدە در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهند کە دست‌کم در شهرهای مهاباد، بوکان، پیرانشهر، سردشت، بانه، مریوان، سقز، سنندج، دهگلان، کرمانشاه، پاوە، جوانرود، اشنویه، ایلام، آبدانان، ایوان، روانسر، دیواندرە، سرپل‌ذهاب و اسلام‌آباد غرب کسبە و بازاریان در اعتصاب بودەاند.

این اعتصاب در حالی صورت می‌گیرد کە معمولا مناطق کردنشین به دلیل داشتن بازارچه‌های مرزی و نزدیکی بە زمان بازگشایی مدارس، در این روزها پذیرای شمار زیادی از گردشگران هستند. بازار مناطق کردنشین معمولا در برخی ایام رسمی تعطیلات کە در تقویم مذهبی جمهوری اسلامی جای دارند، به طور سنتی باز است.

این اعتصاب عمومی در پی فراخوان ا‌حزاب کرد ایرانی صورت گرفته است. حزب دموکرات کردستان ایران، کوملە (سازمان کردستانی حزب کمونیست ایران)، حزب حیات آزاد کردستان (پژاک)، سازمان خبات کردستان ایران، حزب آزادی کردستان (پاک) و کوملە زحمتکشان کردستان در یک بیانیە مشترک و حزب کوملە کردستان ایران در یک بیانیە جداگانه، مردم را در روز قتل ژینا مهسا امینی بە اعتصاب فراخواندە بودند.

اعتصاب کسبە و بازار در مناطق کردنشین ایران یک سنت سیاسی است و در چند دهە گذشتە بارها مردم به این شکل اعتراض خود را بە عملکرد و سیاست‌های جمهوری اسلامی نشان دادەاند.

گزارش فدراسیون بین‌المللی روزنامەنگاران به مناسبت سالگرد مهسا
فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران، در سالگرد قتل ژینا مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد تهران، گزارشی در مورد موارد نقض آزادی بیان و سرکوب روزنامه‌نگاران و رسانه‌‌ها در ایران منتشر کردە است.

در این گزارش کە فدراسیون آن را “جامع و مستند” خواندە است، آمدە کە در یک سال گذشتە “دست‌کم یکصد روزنامه‌نگار بازداشت شده، بسیاری از آنها محکومیت‌های طولانی مدت گرفتند و یا مجبور به ترک شغل خود شدند.”

این گزارش می‌افزاید کە در همین مدت زمان دست‌کم هشت رسانه به دلیل فشار نهادهای امنیتی و دولتی با محدودیت‌هایی از قبیل توقیف، تعلیق، یا لغو مجوز مواجه شده‌اند.

همچنین در گزارش فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران آمده کە از زمان آغاز اعتراضات ۱۴۰۱، بیش از ۲۱ روزنامه‌نگار به اتهاماتی چون “تبلیغ علیه نظام” و “اقدام علیه امنیت کشور” به زندان محکوم شدند.

واکنش صدر اعظم آلمان بە سالگرد مهسا
اولاف شولتس، صدر اعظم آلمان در واکنش بە اولین سالگرد قتل ژینا مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد، در صفحە اکس خود شعار “زن، زندگی، آزادی” را با دو زبان آلمانی و انگلیسی پست کرد. او در اکاونت اینستاگرام صدر اعظم آلمان هم پیام مشابهی منتشر کردە است.

صدر اعظم آلمان از جملە سیاست‌مدارانی بود کە در گذشتە نیز قاطعانه از معترضان در ایران حمایت کردە بود.

او پیشتر در پیامی با “وحشتناک” خواندن مرگ ژینا مهسا امینی گفتە بود: «قربانیان تظاهرات و اعتراضاتی که زنان شجاع در ایران به پیش می‌برند مرا تحت تاثیر قرار داد‌ه‌اند. مهم نیست در کجای دنیا، اما زنان باید بتوانند مطابق اراده و خواست خود زندگی کنند، بدون آن که ترس جان و هستی خود را داشته باشند.»

شکل‌گیری تجمع‌ اعتراضی در گوهردشت کرج

تصاویر منتشر شدە در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهند کە تعدادی از زنان در گوهردشت کرج بە خیابان آمدەاند و علیه جمهوری اسلامی و در حمایت از همبستگی سراسری شعار می‌دهند.

در فیلمی کە صفحە اکس ۱۵۰۰ تصویر منتشر کردە است، معترضان شعار می‌دهند: «ما ملت کبیریم، ایران رو پس می‌گیریم.»

گوهردشت کرج یکی از نقاطی است کە در جریان خیزش زن، زندگی، آزادی بە آوردگاه معترضان بدل گشت و این منطقه شاهد اعتراض‌های بسیار و سرکوب‌های خشن زیادی بوده است.

شلیک بە یک شهروند در سقز
شبکه حقوق‌بشری هەنگاو در گزارشی عنوان کردە کە یک شهروند بە نام “فردین جعفری” در حالی کە در مسیر سقز به بانه و نزدیکی آرامستان آیچی در حال حرکت بودە است “نیروهای سرکوبگر حکومتی از ناحیه سر هدف گلوله قرار گرفتە است.”

به گفتە هەنگاو این شهروند به بیمارستان “شفا” منتقل شده و “وضعیت جسمانی وی وخیم گزارش شده است.”

ماموران در مشهد بە سوی معترضان شلیک کردند
تصاویر منتشر شدە در شبکه‌های اجتماعی، نشان می‌دهد کە شماری از شهروندان در مشهد کە بە مناسبت اولین سالگرد قتل ژینا مهسا امینی تجمع کردە بودند، با واکنش سریع و خشونت نیروهای امنیتی مواجه شدەاند.

در تصاویر منتشر شدە صدای شلیک گلولەهای ساچمەای شنیدە می‌شود و شهروندانی دیدە می‌شوند کە سراسیمە سعی می‌کنند خود را از محل دور کنند.