به نوشته آسوشیتدپرس کاخ سفید و شورای امنیت ملی آمریکا هنوز به درخواست این خبرگزاری برای اظهارنظر پاسخ نداده‌اند.
ترامپ در سال ۲۰۱۷ و در نخستین دوره ریاست‌جمهوری خود در یک سخنرانی درباره اعلام راهبرد جدید آمریکا در قبال جمهوری اسلامی، از عنوان “خلیج عربی” استفاده کرده بود که واکنش‌های فراوانی به دنبال داشت و منجر به مشاجره دیپلماتیک شد. در آن زمان در بیانیه رسمی کاخ سفید ابتدا از عنوان خلیج فارس استفاده شده بود، اما پس از مدتی وب‌سایت کاخ سفید این لفظ را به “خلیج عربی” تغییر داد.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
حسن روحانی، رئیس‌جمهور وقت ایران، در واکنش به سخنان ترامپ هشدار داد “آمریکایی‌ها باید بدانند این خلیج اسمش خلیج فارس است، خلیج نیویورک و واشنگتن نیست.” او در ادامه به ترامپ توصیه کرد “جغرافیا مطالعه کند.”
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه وقت نیز در شبکه اکس نوشت: «همه می‌‌دانند ترامپ دوستی‌اش را به بالاترین قیمت پیشنهادی در معرض فروش گذاشت. حالا می‌دانیم که او با دانش جغرافی خود نیز همین کار را کرد.»
نامی به قدمت چند صد سال
ارتش آمریکا سال‌هاست که به‌صورت یک‌جانبه در بیانیه‌ها و تصاویر خود این منطقه را با عنوان “خلیج عربی” معرفی می‌کند.
به نوشته آسوشیتدپرس نام خلیج فارس دست‌کم از قرن شانزدهم میلادی به‌طور گسترده مورد استفاده بوده، هرچند در شماری از کشورهای خاورمیانه عبارات “خلیج عربی” یا “خلیج عربستان” نیز کاربرد دارد.
در نسخه آمریکایی نقشه‌های گوگل، این پهنه آبی با عنوان “خلیج فارس (خلیج عربی)” “Persian Gulf (Arabian Gulf)” ظاهر می‌شود. در نقشه‌های اپل اما تنها نام “خلیج فارس” به چشم می‌خورد. ایران در سال ۲۰۱۲ شرکت گوگل را به دلیل عدم درج نام این پهنه آبی روی نقشه‌هایش تهدید به شکایت کرد.
رئیس‌جمهور ایالات متحده می‌تواند نام رسمی استفاده‌شده برای مکان‌ها توسط دولت آمریکا را تغییر دهد، اما نمی‌تواند تعیین کند که جامعه جهانی از چه نامی استفاده کند. ترامپ چند ساعت پس از آغاز دومین دوره ریاست‌جمهوری خود با امضای یک فرمان اجرایی، نام خلیج مکزیک را به “خلیج آمریکا” تغییر داد.
پس از امتناع خبرگزاری آسوشیتدپرس از پیروی از فرمان اجرایی ترامپ درباره تغییر نام خلیج مکزیک، کاخ سفید این خبرگزاری را از پوشش بسیاری از رویدادهای دولتی منع کرد. آسوشیتدپرس اوایل امسال شکایتی را در همین رابطه از دولت ترامپ به ثبت رساند.
یک قاضی فدرال ماه گذشته حکم داد که متمم اول قانون اساسی آمریکا از آسوشیتدپرس در برابر تلافی‌جویی‌های دولت ترامپ محافظت می‌کند و دستور داد دسترسی خبرنگاران این رسانه به کاخ سفید دوباره برقرار شود.
وظیفه یکسان‌سازی نام‌ها و نقشه‌برداری از دریاها، اقیانوس‌ها و آبراه‌های جهان بر عهده سازمان بین‌المللی هیدروگرافی است که ایالات متحده نیز عضو آن است. در مواردی، کشورها در اسناد داخلی خود، نامهای متفاوتی برای یک منطقه جغرافیایی به کار می‌برند.
“اعلان بزرگ”
ترامپ روز سه‌شنبه ۱۶ شهریور در دیداری با مارک مک‌کارنی، نخست‌وزیر کانادا در کاخ سفید به خبرنگاران گفت که پیش از سفرش به خاورمیانه “بزودی یک اعلان بسیار بزرگ” خواهد داشت. او جزئیات بیشتری ارائه نداد و تنها به این بسنده کرد که این اعلان “یکی از مهمترین اعلان‌هایی خواهد بود در سالهای اخیر در مورد یک موضوع خاص صادر شده است.”
ترامپ علاوه بر عربستان سعودی، قرار است به قطر و امارات متحده عربی نیز سفر کند؛ کشورهایی که همگی در ساحل خلیج فارس قرار دارند. ترامپ از زمان ورود دوباره به کاخ سفید تنها به طور غیرمتبرقبه برای مراسم خاکسپاری پاپ به ایتالیا سفر کرده است. به این ترتیب سفر به حاشیه خلیج فارس مهمترین سفر در آغاز کار او است، سفری که ترامپ در آن تلاش خواهدذ کرد روابطش را با کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس تقویت کند تا از آن‌ها برای سرمایه‌گذاری در آمریکا و حمایت در مناقشات منطقه‌ای مانند جنگ اسرائیل و حماس در غزه و مهار برنامه هسته‌ای ایران کمک بگیرد.
این گمانه هم مطرح شده که “اعلان مهم” ترامپ می‌تواند ناظر بر دیدار با این یا آن مقام ایرانی در جریان سفرش به منطقه باشد که با پا درمیانی میانجیگیران عمانی یا قطری شکل خواهد گرفت. گمانه‌ای که واقعی بودن آن با توجه به مناسبات فعلی میان تهران و واشنیگتن بسیار بعید تلقی می‌شود.
ترامپ اخیرا در گفت‌وگویی با مجله “تایم” برای دیدار با مقام‌های ایرانی از جمله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ابراز آمادگی کرده بود. او در ماه مارس نیز نامهای به خامنه‌ای نوشته و ضمن درخواست گفت‌وگو، هشدار داده بود در صورت شکست دیپلماسی، آمریکا گزینه‌های نظامی را در قبال برنامه هسته‌ای ایران در نظر خواهد گرفت.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
کشورهای عربی مدت‌هاست که خواهان تغییر نام جغرافیایی این پهنه آبی در جنوب ایران هستند، در حالی که ایران بر پیوند تاریخی‌اش با نام خلیج فارس تأکید دارد. نام خلیج فارس در اسناد تاریخی و نقشه‌های جهانی به‌عنوان نام رسمی شناخته می‌شود و تلاش برخی کشورهای عربی برای تغییر آن به “خلیج عربی” بارها منجر به بحران‌های دیپلماتیک شده است.
به باور برخی تحلیلگران چنانچه ترامپ بخواهد به‌طور رسمی از “خلیج عربی” به جای خلیج فارس استفاده کند، این اقدام بدون شک روابط ایران با کشورهای عربی منطقه را تحت تأثیر قرار می‌دهد و تنش‌های جدیدی را ایجاد خواهد کرد. به ویژه در شرایط کنونی که تهران و برخی کشورهای عربی گام‌هایی را برای بهبود روابط دو جانبه برداشته‌اند.
