عبدالله اوجالان، رهبر زندانی حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) با انتشار بیانیه‌ای از اعضا خواست سلاح‌ها را زمین بگذارند و حزب را منحل کنند. او گفت، این اقدام می‌تواند به درگیری ۴۰ ساله این حزب با آنکارا پایان دهد.هیأتی از حزب دموکراتیک خلق‌ها (DEM)، که طرفدار کردهاست، روز پنجشنبه ۲۷ فوریه (۹ اسفندماه) از عبدالله اوجالان، رهبر حزب کارگران کردستان (PKK) در زندان جزیره‌ای وی در ترکیه دیدار کرد و سپس بیانیه او را در استانبول انتشار داد.
اوجالان ۷۶ ساله در بیانیه‌ای که توسط اعضای حزب دموکراتیک خلق‌ها منتشرشد، گفته است: «من خواهان زمین گذاشتن سلاح هستم و مسئولیت تاریخی این درخواست را بر عهده می‌گیرم.»
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
طبق گفته‌های این حزب، اوجالان همچنین خواسته است که کنگره‌ای برای انحلال رسمی حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) برگزار شود. این حزب از سوی ترکیه و متحدان غربی آن به عنوان یک سازمان تروریستی شناخته می‌شود.
بیانیه عبدالله اوجالان
در بیانیه اوجالان آمده است که حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) «از نظر تئوری، برنامه، استراتژی و تاکتیک، تحت تأثیر شدید سیستم سوسیالیسم واقعا موجود در قرن بیستم قرار گرفت. سوسیالیسم واقعا موجود در دهه ۱۹۹۰ به دلایل درونی فروپاشید. همچنین از بین‌رفتن انکار هویت در کشور [ترکیه] و پیشرفت‌هایی که در آزادی بیان حاصل شد، موجب بی‌معنایی و تکرار بیش از حد پ‌ک‌ک گردید. بنابراین، مانند نمونه‌های مشابه خود، دورانش به پایان رسیده و انحلالش ضروری شده است.»
بیشتر بخوانید: ترکیه در جریان یورش‌های سراسری ۲۸۲ شهروند کُرد را بازداشت کرد
رهبر ۷۶ ساله این گروه مسلح می‌افزاید: «نتایج طبیعی انحراف شدید ناسیونالیستی، از جمله تشکیل دولت-ملت جداگانه، فدرالیسم، خودمختاری اداری و راه‌حل‌های فرهنگی‌محور، نتوانسته‌اند پاسخگوی جامعه‌شناسی تاریخی باشند. احترام به هویت‌ها، امکان بیان آزادانه، سازمان‌یابی دموکراتیک، و ساختارهای اجتماعی-اقتصادی و سیاسی مورد نظر هر گروه، تنها در سایه وجود یک جامعه و فضای سیاسی دموکراتیک ممکن است.»
او در این بیانیه معتقد است که “برای جست‌وجو و تحقق نظام‌های جدید، هیچ راهی جز دموکراسی وجود ندارد و نمی‌تواند وجود داشته باشد”. «روش اصلی، توافق دموکراتیک است. زبان دوره صلح و جامعه دموکراتیک نیز باید متناسب با واقعیت توسعه یابد.»
بیشتر بخوانید: اوجالان “فراخوانی تاریخی” برای حل مسئله کردهای ترکیه می‌دهد
عبدالله اوجالان در این “فراخوان تاریخی برای پایان دادن به خشونت” از اعضای حزب خود خواسته است: «با توجه به فضای ایجادشده پس از فراخوان دولت باغچلی، اراده‌ای که رئیس‌جمهور ابراز کرده و رویکردهای مثبت دیگر احزاب سیاسی نسبت به این فراخوان، من خواستار کنار گذاشتن سلاح‌ها هستم و مسئولیت تاریخی این فراخوان را می‌پذیرم.»
او در پایان می‌افزاید: «همان‌طور که هر جامعه و حزب مدرن که بقای آن با اجبار متوقف نشده است، به‌طور داوطلبانه انجام می‌دهد، شما نیز کنگره خود را برگزار کنید و تصمیم بگیرید: همه گروه‌ها باید سلاح‌های خود را زمین بگذارند و پ‌ک‌ک باید خود را منحل کند.»
بیشتر بخوانید: کردهای سوریه اعلام کردند برنامه‌ای برای جدایی ندارند
درخواست اوجالان می‌تواند بر منطقه نفت‌خیز شمال عراق، جایی که پایگاه‌های پ‌ک‌ک در آن قرار دارد، و همچنین سوریه، که پس از ۱۳ سال جنگ داخلی در حال تغییر است، تأثیرگذار باشد.
فرایند صلح میان ترکیه و پ‌ک‌ک یک دهه پیش شکست خورد. چهار ماه پیش، یکی از متحدان رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، پیشنهاد کرد که اوجالان چنین اقدامی را انجام دهد.
حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) چیست؟
حزب کارگران کردستان (PKK) یک گروه مسلح است که در سال ۱۹۷۸ توسط عبدالله اوجالان در جنوب شرقی ترکیه تأسیس شد و بر اساس ایدئولوژی مارکسیستی-لنینیستی فعالیت می‌کرد.
این گروه در سال ۱۹۸۴ شورشی مسلحانه علیه ترکیه را با هدف تأسیس کشوری مستقل برای کردها آغاز کرد. با گذشت زمان، اهداف آن تغییر کرد و اکنون به دنبال حقوق بیشتر برای کردها و خودمختاری محدود در جنوب شرقی ترکیه است.
بیشتر بخوانید: دولت ترکیه ممنوعیت ملاقات با اوجالان را لغو کرد
از زمان آغاز درگیری‌های حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) در سال ۱۹۸۴، بیش از ۴۰هزار نفر کشته شده‌اند که بیشتر آنها شبه‌نظامیان این حزب بوده‌اند. درگیری‌ها در ابتدا در مناطق روستایی کردستان ترکیه متمرکز بود، اما این گروه حملاتی را نیز در شهرهایی مانند آنکارا و استانبول انجام داده است.
این گروه ابتدا به دنبال تأسیس یک کشور مستقل کردی بود اما بعدها هدف خود را تغییر داده و به دنبال خودمختاری بیشتر در جنوب شرقی ترکیه و حقوق بیشتر برای کردها شد.
حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) در ترکیه، ایالات متحده، اتحادیه اروپا و برخی کشورهای دیگر به عنوان یک سازمان تروریستی شناخته می‌شود.
تاریخچه درگیری‌های حزب کارگران کردستان
۱۹۷۸: حزب کارگران کردستان توسط عبدالله اوجالان تأسیس شد.
۱۹۸۰: کودتای نظامی ترکیه باعث شد این حزب و رهبرانش به سوریه و لبنان فرار کنند.
۱۹۸۴: حزب کارگران کردستان با استراتژی مبارزه مسلحانه آغاز به فعالیت کرد. نیروهای آن در دره بقاع لبنان آموزش دیدند و حملاتی علیه نیروهای ترکیه انجام دادند.
۱۹۹۸: ترکیه فشار دیپلماتیک بر سوریه را افزایش داد و اوجالان مجبور به ترک این کشور شد.
۱۹۹۹: اوجالان در کنیا بازداشت و به ترکیه منتقل شد. ابتدا به اعدام محکوم شد اما در سال ۲۰۰۲ با لغو مجازات اعدام، حکم او به حبس ابد کاهش یافت. پس از دستگیری او، نیروهای این حزب از ترکیه عقب‌نشینی کردند.
۲۰۱۲: ترکیه و حزب کارگران کردستان وارد مذاکرات صلح شدند. سازمان اطلاعات ملی ترکیه (MIT) در اُسلو با نمایندگان این حزب گفت‌وگو کرد.
۲۰۱۳: اوجالان در پیامی که در جشن نوروز خوانده شد، از حزب کارگران کردستان خواست که سلاح‌های خود را کنار بگذارند.
۲۰۱۵: فرایند صلح پس از یک حمله تروریستی در سوروج به هم خورد و یکی از خونین‌ترین دوره‌های جنگ آغاز شد.
۲۰۱۶: پس از کودتای نافرجام در ترکیه، دولت اردوغان سیاست‌های سخت‌گیرانه‌تری علیه کردها اعمال کرد و بسیاری از سیاستمداران کرد بازداشت شدند.
۲۰۲۴-۲۰۲۵: مذاکرات مجدد درباره صلح با حزب کارگران کردستان مطرح شد و حزب ملی‌گرای MHP، متحد اردوغان، پیشنهاد آزادی اوجالان را به شرط پایان دادن به مبارزه مسلحانه ارائه داد.
تمرکز درگیری‌ها در حال حاضر کجاست؟
در سالهای اخیر، درگیری‌ها از ترکیه به شمال عراق منتقل شده است، جایی که حزب کارگران کردستان دارای پایگاه‌های کوهستانی است و ترکیه ده‌ها پایگاه نظامی ایجاد کرده است. آنکارا حملات هوایی و پهپادی علیه نیروهای این گروه در عراق انجام داده است، اقدامی که بغداد آن را نقض حاکمیت خود می‌داند.
با این حال، دولت عراق و ترکیه توافق کرده‌اند که همکاری‌های بیشتری برای مقابله با حزب کارگران کردستان داشته باشند و بغداد اخیراً این گروه را به عنوان یک سازمان غیرقانونی معرفی کرده است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
در سوریه نیز، ترکیه شبه‌نظامیان “یگان‌های مدافع خلق” (YPG) را به عنوان شاخه پ‌ک‌ک می‌داند و عملیات‌های مرزی برای عقب راندن آنها انجام داده است. اما “یگان‌های مدافع خلق” بخش اصلی “نیروهای دموکراتیک سوریه” (SDF) را تشکیل می‌دهد که از سوی ائتلاف به رهبری آمریکا علیه داعش حمایت می‌شود. این موضوع باعث تنش بین آنکارا و واشنگتن شده است.
با سرنگونی بشار اسد در دسامبر ۲۰۲۴، نفوذ ترکیه در سوریه افزایش یافت. آنکارا خواستار انحلال “یگان‌های مدافع خلق” (YPG) و اخراج رهبران آن از سوریه شده و تهدید به عملیات نظامی گسترده علیه این گروه کرده است.
در حال حاضر، سرنوشت حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و باید دید آیا این گروه واقعاً خود را منحل خواهد کرد یا نه.
