مرگ تدریجی تالاب بین المللی هشیلان در کرمانشاه؛ این تالاب زیستگاه گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری است که با بی‌توجهی مسئولان مواجه شده و در معرض تخریب و نابودی است. تالاب بین‌المللی هشیلان در کرمانشاه که متشکل از ۱۱۰ جزیره است مأمن گونه‌های مختلف جانوری و گیاهی منحصر به فرد است و اکنون حال و روز مناسبی ندارد.تبدیل تالاب به زمین کشاورزی، آلوده کردن آن به وسیله فاضلاب های شهری و کشاورزی، شکار بی‌رویه گونه‌های جانوری در تالاب‌ها، حفر چاه‌های غیرمجاز در اطراف آن و تغییر مسیر آبراه‌ها از مهمترین عوامل تخریب این تالاب است.
همچنین در پی کم‌آبی شدید در خوزستان طی ماه‌های گذشته نخلستان‌های شادگان به دلیل نرسیدن آب خشک شده است. مدیر جهاد کشاورزی شادگان گفته ۷۵۰۰ نخل در این شهرستان تلف شده است.
رودخانه چالوس هم خشک شد
خبرگزاری مهر روز چهارشنبه ۶ مرداد در گزارشی از خشک شدن رودخانه پرآب چالوس در استان مازندران خبر داد.
هادی کیادلیری، عضو هیئت علمی دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه علوم تحقیقات، در گفت‌وگو با این خبرگزاری از خشک شدن این رودخانه خبر داده و گفته است که «سدهای انحرافی انتقال آب برای کشاورزی باعث مرگ یکی از خروشان‌ترین رودخانه‌های کشور شده‌اند.»
این کارشناس منابع طبیعی با اشاره به اینکه قدمت این رودخانه به اندازه قدمت جنگل‌های شمال بوده و با خشک شدن اکوسیستم منطقه تحت تأثیر قرار می‌گیرد. ادامه داد: «این رودخانه محل تخم‌ریزی ماهیان ارزشمندی بوده که متأسفانه با خشک شدن آن، نسلشان از بین رفته است.»
هادی کیادلیری انتقال آب برای مصارف کشاورزی شرق مازندران را دلیل خشک شدن رودخانه پرآب چالوس ارزیابی می‌کند.
این استاد دانشگاه گفت: «در شمال کشور به اندازه کافی جنگل‌ها تخریب شده‌اند، و از بین بردن منابع آبی آن دیگر شوخی‌بردار نیست.»
رودخانه چالوس از دامنه‌های البرز در قسمت کوه‌های کندوان سرچشمه می‌گیرد و پس از پیمودن بیش از ۸۵ کیلومتر، از میان شهر چالوس در غرب مازندان عبور می‌کند و سپس به دریای خزر می‌ریزد. صید انواع ماهی از این رودخانه و شاخه‌های آن یکی از فعالیت‌های مهم در منطقه بوده است.
هادی کیادلیری با انتقاد از سکوت سازمان محیط زیست و سازمان جنگل‌ها و منابع طبیعی اضافه کرد: «آنقدر این سازمان‌ها منفعل هستند که به نظر می‌رسد چشمشان را روی فجایع زیست‌محیطی بسته‌اند و تنها به ماشین صدور مجوز تبدیل شده‌اند.»
کیادلیری افزود: «شدت تخریب منابع طبیعی در شمال کشور آنقدر زیاد شده است که به نظر می‌رسد این دو سازمان دیگر قادر به مدیریت آن نیستند.»
اخبار تخریب محیط زیست ایران که از سال‌ها پیش در مورد آن هشدار داده شده، در ماه‌های اخیر تواتر زیاد و ابعاد گسترده‌ای پیدا کرده که خشک شدن بسیاری از منابع آبی کشور یکی از آنهاست.
تنها ۱۰ درصد از تالاب‌ها دارای حیات هستند
گزارش سه سال پیش: عضو هیات رئیسه فراکسیون محیط زیست گفت که ۹۰ درصد تالاب‌های کشور رو به نابودی می‌روند. وی در تشریح وضعیت دریاچه ارومیه نیز اعلام کرد که “اگر این دریاچه به طور کامل خشک شده و از بین برود، حدود ۱۴ استان نابود خواهند شد، چرا که به دلیل نمکی که در آن منطقه وجود دارد چنانچه طوفان بوزد یا باران شدید ببارد تمام این منطقه را از بین خواهد برد، وضعیت آب کشور در وضعیت بحرانی قرار دارد، کما اینکه بسیاری از رودخانه‌ها نیز همچون دریاچه ارومیه، زاینده رود خشک شده و رو به نابودی می‌روند و این فجایعی بوده که در راه است”.
به گزارش خبرگزاری هرانا به نقل از خانه ملت، یوناتن بت کلیا در مورد اقداماتی که برای سال ۹۷ در جهت احیای تالاب های کشور پیش بینی شده است گفت: “متاسفانه وضعیت آب کشور در وضعیت بحرانی قرار دارد، کما اینکه بسیاری از رودخانه‌ها نیز همچون دریاچه ارومیه، زاینده رود خشک شده و رو به نابودی می‌روند و این فجایعی بوده که در راه است”.
نماینده مسیحیان آشوری و کلدانی در مجلس شورای اسلامی، در تشریح وضعیت دریاچه ارومیه ادامه داد: “اگر این دریاچه به طور کامل خشک شده و از بین برود، حدود ۱۴ استان نابود خواهند شد، چرا که به دلیل نمکی که در آن منطقه وجود دارد چنانچه طوفان بوزد یا باران شدید ببارد تمام این منطقه را از بین خواهد برد”.
اقدامات دستگاه‌های اجرایی درجهت احیای دریاچه ارومیه ملموس نیست
وی یادآورشد: “البته راهکارهایی در جهت احیای دریاچه ارومیه مطرح شده است از جمله اینکه کانال‌کشی کرده و آب از دریای خزر و سایر دریاها یا رودخانه‌ها به این دریاچه انتقال داده شود، اما در عمل گامی برای تحقق آن برداشته نشده یا اگر گامی هم برداشته شده، ملموس نیست”.
بت کلیا خاطرنشان کرد: “امروز شاهد این هستیم که در بسیاری از کشورهای دنیا به صورت مصنوعی ابرها را بارور کرده و از این طریق باعث بارندگی در سطح وسیع شده و به این روش آب مورد نیاز خود را تامین می‌کنند”.
وی افزود: “البته خوشبختانه آبیاری قطره‌ای مزارع تا حدود زیادی مشکلات ناشی از کم آبی را کاهش داده است، اما در شرایط کنونی باید به این مهم توجه کنیم که با اتمام منابع آبی محدودی که در اختیار داریم نسل آینده کشور چکار خواهند کرد؟”
حیات نسل آینده کشور در گروی احیای دریاچه‌هاست
بت کلیا تصریح کرد: “بی‌توجهی به وضعیت تالاب‌ها و سایر منابع آبی از جمله دریا و دریاچه‌ها باعث می‌شود که کشور رو به نابودی برود و در آینده‌ای نه چندان دور مردم در رنج و سختی زندگی کنند، بنابراین از همین الان تمام بخش‌های دولت باید در این زمینه چاره‌اندیشی کرده و هر کدام سهم خود را به خوبی ادا کنند، نه اینکه منتظر بمانند تا تنها وزارت نیرو اقداماتی در این خصوص انجام دهد و چنانچه مثمر ثمر واقع نشد در جهت استیضاح وزیر اقدام شود”.
این نماینده در مجلس دهم، عنوان کرد: “بی‌تردید همه دستگاه‌های کشور از سازمان حفاظت محیط زیست تا تمام وزارتخانه‌ها باید به دنبال احیای منابع آبی کشور اعم از دریاچه‌ها و تالاب‌ها باشند و در این مسیر از تجربیات کشورهایی که در این زمینه موفق بوده‌اند، استفاده کنند و در صورت نیاز از مشارکت بخش خصوصی یا کارشناسان سایر کشورها نیز بهره‌مند شوند تا با ارائه راهکار و سرمایه‌گذاری در این بخش وارد عمل شوند”.
عضو هیات رئیسه فراکسیون محیط زیست مجلس، بیان کرد: “هم‌اکنون تنها ده درصد از تالاب‌ها هنوز خشک نشده‌اند، اما چنانچه برای حفظ آنها برنامه‌ریزی نشود قطعا این تالاب‌های باقی مانده نیز رو به نابودی می‌روند، بنابراین لازم است تمام دستگاه‌ها دست به دست هم دهند و مجلس نیز با تمام وجود بر روند احیای تالاب‌ها نظارت کند و در صورت لزوم قوانینی را تصویب کند تا دست مسئولان مربوطه برای انجام هر گونه اقدامی در این حوزه باز شود، چرا که آینده فرزندانمان در گروی تصمیم کنونی مسئولان بوده و هر اقدامی که امروز انجام دهیم در برگی از تاریخ ثبت خواهد شد”.
