نوامبر 09
ادامه تجمعات شبانه؛ وزیر اطلاعات ایران عربستان را تهدید کرد
بر اساس خبرهای شبکههای اجتماعی، مردم شهریار به خیابانها ریخته و شعار دادهاند. برخی گزارش کردهاند نیروهای سرکوب با تفنگهای ساچمه زن به دختران دانش آموزان شلیک کردهاند.
معترضان در محله باغ فیض و ستارخان تهران نیز در خیابانها غریو “آزادی” سردادند.
علاوه بر این ویدئویی از اعتراض شبانه ساکنان سعادت آباد تهران در شبکههای اجتماعی همرسانی شده که در آن صدای شعاردادن معترضان به گوش میرسد.
جمعی از جوانان در مشهد ضمن ابراز همبستگی با معترضان در سنندج و زاهدان آنها را “چشم و چراغ ایران” نامیدند.
گزارشها از ادامه اعتراضات شبانه در شیراز نیز حکایت دارند.
علاوه بر این شعارهای “مرگ بر دیکتاتور و مرگ بر بسیجی” در خیابانهای مهاباد گزارش شده است.
دانش آموزان دختر نیز در شهرستان قروه در استان کردستان در یک راهپیمایی اعتراضی خواستار ملحق شدن سایرین به اعتراضات خود شدند.
تجمعات در سقز ادامه دارد و برخی محلههای این شهر ملتهب گزارش شدهاند.
تلاش وکلای مهسا امینی برای رفع ابهامها در پرونده دادخواهی
صالح نیکبخت و علی رضایی، وکلای خانواده مهسا امینی، از بی پاسخ ماندن درخواستهای خانواده برای دادخواهی خبر دادهاند.
در بخشی از بیانیه این وکلا که خبرگزاری ایسنا آن را منتشر کرده، آمده است «به طور کلی امکان از دست دادن عوامل حیاتی مهسا امینی در فاصله کمتر از یک ساعت از زمان دستگیری نامبرده توسط گشت ارشاد مفقود میباشد.»
وکلای خانواده امینی معتقدند که نظریه کمیسیون پزشکی مبنی بر نفی ورود ضربه یا عوامل قطعی نیست و قابل اعتراض است. آنها ابراز امیدواری کردهاند که معاون دادستان تهران و بازپرس ویژه قتل وعده های قانونی خود در مورد قبول اعتراض به نظریه ابرازی را عملی کرده و موضوع را به کمیسیونی دیگر جهت رسیدگی مجدد به علت فوت مهسا با حضور پزشکان صاحب نظر معرفی شده از طرف والدین او ارجاع دهند.
وکلا همچنان بر درخواست های قبلی خود دایر بر مطالعه اصل پرونده و تحقیق از چهار نفر از پرسنل نیروی انتظامی خودروی ون حامل مهسا و نیز تحقیق از همه کسانی که در همان ساعت دستگیر و با آن خودرو به محل پلیس امنیت اخلاقی منتقل شده بودند، پافشاری کردهاند.
این دو بر ادامه “مسیر دادخواهی از راههای قانونی” تاکید کردند.
مولوی عبدالحمید: ملت ایران از فقدان آزادی و عدالت رنجمیبرد
مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان، در دیدار با خانواده کشتهشدگان “جمعه خونین زاهدان” خطاب به آنان گفت: «همه آزادیخواهان جهان با شما هستند.»
عبدالحمید تاکید کرد “ملت ایران برای آزادی شهید دادند، مسأله فقط شهدای جمعه خونین زاهدان نیست، ملت ایران از نبود آزادی و عدالت در رنج است” و افزود “قاتلان مردم باید قصاص شوند. ”
او در ادامه این گفتو گو از “جنایت زاهدان” نام برد و گفت “این جنایت کار ماموران نبود، بلکه حکومت مقصر است.”
عبدالحمید روز دوشنبه ۱۶ آبان در دیدار با جمعی از دانشجویان دختر دانشگاههای مختلف زاهدان اتهام حمله مسلحانه توسط شهروندان معترض زاهدان را رد کرده و گفته بود :««اینها دروغ محض است که گفته میشود. کلانتری با سنگ تصرف نمیشود. واقعیت این است که به مسئولان گزارش دروغ میرسد اما وظیفۀ آنهاست که تحقیق و بررسی کنند. مستندها نشان میدهند که بعد از تیراندازیِ مأمورین، جوانان به سمت کلانتری رفتهاند؛ یعنی درواقع تیراندازی مأمورین آنها را به آنجا کشانده است.»
تهدید تازه وزیر اطلاعات علیه عربستان سعودی
پایگاه اطلاعرسانی دفتر رهبر جمهوری اسلامی در گفتوگویی با اسماعیل خطیب، وزیر اطلاعات، به تحلیل اعتراضهای سراسری ایران پرداخته است.
در این گفتوگو خطیب ادعا کرد گزارشهای متعددی مبنی بر “ارتباط گیری افسران اطلاعاتی با گروههای مختلف خائنان داخلی” به نهاد متبوع او رسیده است. او به دولت عربستان سعودی هشدار داده و گفته که “صبر راهبردی” جمهوری اسلامی در مقابل ریاض تا ابد ادامه پیدا نمیکند.
اسماعیل خطیب روز گذشته در گفتوگویی با وبسایت جماران، اعتراضها در ایران را به کشورهای خارجی، مشخصا آمریکا، انگلیس، اسرائیل و عربستان سعودی نسبت داد. او گفت که شبکه تلویزیونی “ایران اینترنشنال” و “بی بی سی” در فهرست ”سازمانهای تروریستی” ایران قرار دارند و افزود عوامل این شبکهها ”تحت تعقیب وزارت اطلاعات قرار خواهند گرفت”.
او پیشتر بریتانیا را به نقش داشتن در اعتراضات اخیر ایران متهم کرده و تهدید کرد این کشور هزینه اقدامات خود در ایران را پرداخت خواهد کرد.
وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی همچنین به دستگیری برخی از”افسران اطلاعاتی بیگانه از جمله مأموران دستگاه فرانسه” قبل از شروع اعتراضها شاره کرد.
خطیب به طور مشخص به هویت شهروندان بازداشت شده فرانسوی اشاره نکرد ولی به نظر میرسد اشاره او زوج فرانسوی، سسیل کوهلر و همسرش ژاک پاری، است که اردیبهشت ۱۴۰۱ در ایران بازداشت شدند.
صدا و سیما ۲۶ اردیبهشت در گزارشی که ظاهرا وزارت اطلاعات تهیه کرده بود دو شهروند فرانسویبازداشت شده را جاسوس خواند و مدعی شد آنها برای ارتباط گرفتن با فعالان صنفی وارد ایران شدهاند.
امساعیل خطیب در ادامه از برخی سلبریتیهای فضلی مجازی ایران انتقاد کرد و مدعی شد آنها “حسابهای کاربری خود را خود را به عوامل سیا یا برخی کشورهای مرتجع منطقه میفروشند.”
او افزود برخی چهرههای سرشناس که دنبال کننده زیادی دارند “در ازای دریافت پول قصد دارند منویات بیگانگان را به جامعه ایران القا کنند”.
بغض نماینده ایرانیتبار پارلمان سوئد هنگام گزارش درباره اعتراضات
برخی کاربران ایرانی ساکن سوئد ویدئویی از عليرضا آخوندی، نماینده ایرانیتبار پارلمان سوئد، منتشر کردهاند که هنگام برشمردن اسامی کودکان کشته شده در اعتراضات سراسری مردم ایران در گزارشی برای نماینگان سوئد به گریه میافتد.
او ازجمله نمایندگان سوئد است که وزیرامورخارجه این کشور را برای تبادل نظر درباره سرکوب معترضان توسط جمهوری اسلامی به پارلمان فراخوانده بودند.
علیرضا آخوندی پیشتر در پیامی اینستاگرامی خطاب به مقامهای جمهوری اسلامی از جمله خامنهایؤ رئیسی و سلامی از انها خواسته بود برای حاضر شدن در دادگاه لاهه آماده شوند.
آخرین وضعیت سلامتی آرش صادقی و حسین رونقی
حسن رونقی، برادر حسین رونقی، فعال مدنی که اخیرا دستگیر شده است، در توئیتر نوشت :«حسین ۴۶ روز است که در اعتصاب غذاست و با وجود بیماریهای کلیوی، گوارشی، پروستات و غلظت خون جانش در خطر است.»
همزمان حسین صادقی، پدرآرش صادقی فعال مدنی و زندانی سیاسی، در توییتر از تمدید بازداشت او خبر داد.
پدر آرش صادقی نوشت: «با وجود بیماری آرش ونرسیدن کامل دارو به او بازداشت پسرم جهت بازجویی یکماه دیگر تمدید شد.»
خانواده صادقی پیشتر گزارش کرده بودند آرش صادقی از شدت بیماری رنج میبرد و به خدمات پزشکی نیاز مداوم دارد که در زندان اوین از دسترسی کامل به آنها محروم شده است.
نوامبر 09
به یاد سپردن فاجعه؛ سنندج در دو دوره از سرکوب
در موج اعتراضات در شهرهای مختلف ایران، جریانی که کمتر به آن توجه شده، حضور نیروهای امنیتی در بیمارستانها و درمانگاهها و دستگیری مجروحان است. در گزارشهای مردم از اعتراضهای خیابانی نمونههایی از این دستگیریها روایت میشود که نشان میدهد بعضی از مجروحان برای پرهیز از بازداشتشدن به بیمارستان و درمانگاه مراجعه نمیکنند و به مداوای محدود خانگی بسنده میکنند.
در شهرهای کوچکتر دامنهی تعقیب و گریزها از بیمارستانها فراتر رفته و به داروخانهها رسیده است. یکی از عناصر مشترک در بسیاری از پیامهای مردمی عبارت است از حضور مأموران لباس شخصی جلوی داروخانهها و تعقیب خریداران وسایل پانسمان و داروهای مسکن به منظور یافتن محل اختفای احتمالیِ مجروحان.
در هفتههای اخیر پیامها و گزارشهای متعددی جمعآوری کردهام از مجروحانی که در خانهها پنهان شدهاند. حال میخواهم بر اساس جزئیاتی که خود و خانوادههایشان شرح دادهاند، این روایت را ثبت کنم.
ما به متن روایت مجروحان نیازمندیم زیرا گزارشهای خبری نمیتوانند همهی جنبههای این فاجعه را ثبت و ضبط کنند، حال آنکه «بهترین سرنخ دربارهی چگونگی رفتار مردم روایتها هستند.»[1]
آنچه تا اینجا ثبت کردهام، هم روایتیست از پنهانشدن مجروحان، و هم کمکهای فوری مردم و فداکاریهای پزشکان و پرستاران و شبکههای مخفیِ توزیع دارو.
گفتگوهای من فقط محدود به شهر محل تولدم، سنندج، بوده اما از طریق افراد فعال در این شبکهها دریافتهام که چنین کمکهایی تنها به سنندج محدود نیست و در دیگر شهرها نیز وجود دارد. اما قبل از بازگوییِ نمونههای چند هفتهی اخیر، میخواهم کمی به عقب برگردم، به ۴۳ سال پیش، به داستان زن سنندجیِ ۳۰ سالهای به نام شهین باوفا، که خاطرهاش این روزها دوباره در یادها زنده شده است. زنی که هر شب در کوچههایی پر از بوی خون و باروت و گاز اشکآور، به مداوا و پرستاری مجروحان میپرداخت، و سرانجام در یک سحرگاه در حیاط دادگاه انقلاب سنندج به دست نیروهای سپاه پاسداران اعدام شد.
روایت زهرناک
ادوارد لیننتال، پژوهشگر تاریخ، روایت زهرناک را روایتی میداند که در آن هراس از رخداد تا ابد آسیبدیدگان را تحلیل میبرد.[2]
شهین باوفا در سال ۱۳۵۹ در بحبوحهی مقاومت ٢۴ روزهی سنندج در برابر نیروهای سپاه پاسداران، مدیریت تنها بیمارستان شهر را بر عهده داشت و زمانی که در اثر افزایش حملات و ازدیاد تعداد مجروحین با کمبود کادر درمان در بیمارستان مواجه شد، به کمک مردم شهر کمیتههای پزشکیِ محلات را تشکیل داد.
وقتی که سپاه پاسداران با تمام قوا از زمین و آسمان به شهر حمله کرد دامنهی جنگ از خیابانها و کوچهها فراتر رفت و به داخل خانههای شهروندان رسید. شهر به میدان جنگی تمامعیار تبدیل شد و تعداد کشتهها و زخمیها افزایش یافت. در آن زمان، سنندج شهر کوچکی در غرب ایران بود که از آوازهی جهانی و امکانات بیبهره بود و هرگز نتوانست روایت خودش از فاجعهی جنگ ٢۴ روزه را بیان کند. شاید یکی از معدود تصاویر باقیمانده از بیمارستان کوچک سنندج در آن روزها عکسهایی باشد که میشل ستبون، عکاس فرانسوی الجزایریتبار، از انبوه کشتههایی ثبت کرده که در میان قالبهای یخ در کف اتاقهای بیمارستان روی هم انباشته شدهاند. درست در همان زمان بود که شهین وفادار با کمک پیشمرگها و مردم عادی، کمیتههای پزشکی محلهای موسوم به «بنکهی پیزیشکی» را پایهریزی کرد.
این کمیتهها متشکل از مردم عادی و جوانانی بودند که ظرف چند روز کمکهای درمانی را فرامیگرفتند تا بتوانند در محل حادثه بهسرعت به مجروحان امدادرسانی کنند، زیرا حکومت نظامی و جنگِ کوچه به کوچه در بسیاری از مواقع رساندن مجروحان به بیمارستان را عملاً ناممکن میکرد.
وقتی که نیروهای سپاه پاسداران تنها بیمارستان شهر را به گلوله بستند شهین یک اتاق عمل با تمام لوازم و امکانات جراحی در زیرزمین خانهای مسکونی در مرکز شهر برپا کرد.
داستان تلاش و مبارزهی روزمرهی شهین باوفا و پزشکان و پرستارانی که با بازوبندهای سفید کوچه به کوچه میگشتند و مجروحان را مداوا میکردند در تمام سالهای گذشته در سنندج بر سرِ زبانها بوده است. سپاه پاسداران از لحظهای که مقاومت مردم را شکست و کنترل کامل سنندج را به دست گرفت، درهای شهر را به روی رسانههای بینالمللی بست و کشتارهای مردم به دست نیروهای سپاه را انکار کرد. بعد هم روایت رسمیِ خودش را جعل کرد و در خرداد ۱۳۵۹ شهین باوفا و بسیاری از جوانانی را که در زمان درگیری در کمیتههای پزشکیِ محلات به مداوای مجروحان پرداخته بودند اعدام کرد.
وقتی که نیروهای سپاه پاسداران تنها بیمارستان شهر را به گلوله بستند شهین یک اتاق عمل با تمام لوازم و امکانات جراحی در زیرزمین خانهای مسکونی در مرکز شهر برپا کرد.
دههها گذشت، بیآنکه مردم سنندج امکانی برای سوگواری عمومی یا فرصتی برای دادخواهی پیدا کنند. اما آنها به شکلی از یادآوریِ فاجعه پناه بردند که تنها درون خانهها میتوانست رخ دهد. مردم به بازگو کردن مداوم روایت زهرناکِ فاجعه پناه بردند: والدین در هر فرصتی خاطرات روزهای بمباران و شبهای حکومت نظامی را برای کودکان تعریف میکردند؛ در هر مهمانی و هر مکانی که مجال گفتگوی جمعی دست میداد، مردم نام و روایت اعدامیها، داستان قبرهای بینامونشان و سرنوشت تبعیدیها را مرور میکردند.
اما چرا من امروز به سراغ روایت زهرناک ۴۳ سال پیش رفتهام، و مهمتر اینکه این روایت زهرناک با آنچه امروز در سنندج میگذرد چه ارتباطی دارد؟
توماس جی. کامپانلا، مورخ و پژوهشگر مطالعات شهری، معتقد است: «مادامی که تعداد زیادی از افراد قصههای مشابهی در ذهن داشته باشند، میتوان گفت که اجتماع به یاد میسپارد، باور میکند و سودایی در سر دارد.»[3]
درست در زمانی که حکومت میخواست فراموشیِ فاجعه را بر مردم سنندج تحمیل کند، آنها روایتهای جمعیِ خود را یادآوری میکردند و از آن درس میگرفتند. در هجدهم مهر امسال، وقتی که نیروهای امنیتی به بیمارستانهای سنندج حمله کردند تا مجروحان را بازداشت کنند یا وقتی که جلوی داروخانهها کمین گذاشتند، مردم فجایع و مقاومت ۴۳ سال قبل را به یادآوردند و خود را برای مقاومت در برابر موج کشتار و ویرانی آماده کردند.
راویِ یکی از پیامهایی که در هفتههای اخیر دریافت کردهام، زن ۴۶ سالهای است که شب ١٧ مهر، زمانی که دامنهی اعتراضهای خیابانی به نیمههای شب و به کوچهها و مجتمعهای مسکونی کشیده شد و نیروهای امنیتی و پلیس ضدشورش بیپروا به سوی معترضان تیراندازی کردند، مجبور شد با وسایل ابتدایی مثل سوزن و موچین و قیچی، گلولهها را از بدن همسایگان تیرخوردهاش بیرون بکشد و زخمهایشان را پانسمان کند.
این زن پیشتر پرستار یکی از بیمارستانهای سنندج بود و چند سال قبل و بعد از تولد دومین فرزندش از کار در بیمارستان کناره گرفته بود، اما به گفتهی خودش همسایهها میدانستند که قبلاً پرستار بوده و گاهی برای تزریق آمپول یا درمان سرپایی به او مراجعه میکردند. در شب حمله به مجتمعهای مسکونی وقتی چند نفر در بلوکهای مجاور آپارتمان محل سکونت او و خانوادهاش زخمی شدند، مردم برای کمک به درِ خانهاش رفتند. او چند بار در میان صحبتهایش از ترس و هراسِ آن شب گفت:
«هیچوقت فکر نمیکردم که وسط یک جنگِ واقعی گلوله از تن همسایهام بیرون بکشم. من به دیدن خون و زخم عادت داشتم اما آن شب نمیدانستم چرا دستهایم میلرزد. اول فکر کردم که شاید به خاطر چند سال دوری از کار، ترس برم داشته، اما وقتی به خودم آمدم صدای شلیک پیدرپی و بوی گاز اشکآور تمام محوطهی مجتمع مسکونیمان را فراگرفته بود و آن وقت متوجه شدم که این ترس نه از خون و زخم بلکه ناشی از موقعیت عجیبی است که در آن گیر افتادهام. کسی که کف آشپزخانهی خانهام افتاده بود و بدن خونآلودش پر از گلولههای ساچمهای بود، همسایهای بود که هر روز در پارکینگ، حیاط مجتمع و مغازه میدیدمش، بچههایمان در یک مدرسه درس میخواندند و حالا صدای نالهاش در خانهی من پیچیده بود. در آن لحظههای سخت، مدام به خودم میگفتم که این وضعیت باید زودتر تمام شود، و نمیتوانم دوباره در این وضعیت قرار بگیرم. شب ترسناکی بود. در حالی که داشتم زخمهای مجروحان را ضدعفونی میکردم، صدای شکستن شیشهی پارکینگ مجتمع به دست نیروهای ضد شورش را شنیدم. فردا وقتی همهچیز آرامتر شد و من هم به خودم مسلط شدم، کمکم میتوانستم حرفهای پدر و مادرم را از روزهای جنگ کردستان به یاد بیاورم. سعی کردم که خودم را در آن سالها تصور کنم و احساس کردم که انگار خیلی دور نبوده. شاید شخصاً آن صحنهها را به چشم ندیده بودم اما بهوضوح به یادشان میآوردم. از آن روز تا حالا چند بار دیگر مجروحان را در خانهام مداوا کردهام و چند بار هم برای تعویض پانسمانهایشان به خانهی آنها رفتهام. فکر میکنم که قصد دارم این روند را ادامه بدهم. واقعاً نمیدانم تا کِی و چرا ولی ادامه میدهم.»
لیبس کیند، هنرمند و معمار هلندی که طراح سازههای یادبود فجایع همچون موزهی یهودیان برلین است، در توضیح روایت فاجعه میگوید: «مسئلهی روایت فاجعه صرفاً یک داستان با پایانی خوش یا تلخ نیست، بلکه جریانی دائمی است که فهم فرد از آینده را در نسبت با گذشته شکل میدهد.»[4]
فهم فاجعه از طریق روایتها به تغییری اساسی در شیوهی درک، احساس و پردازش رویدادهای اطرافمان میانجامد. بر اساس آنچه «تخیل روایی» خوانده میشود، ما گذشته را دوباره خلق میکنیم و این بازآفرینی میتواند فرد را نسبت به مشارکت اجتماعی در دوران فاجعه متقاعد کند.
شهین باوفا در سال ۱۳۵۹ در بحبوحهی مقاومت ٢۴ روزهی سنندج در برابر نیروهای سپاه پاسداران، مدیریت تنها بیمارستان شهر را بر عهده داشت و زمانی که در اثر افزایش حملات و ازدیاد تعداد مجروحین با کمبود کادر درمان در بیمارستان مواجه شد، به کمک مردم شهر کمیتههای پزشکیِ محلات را تشکیل داد.
در مصاحبهی دیگری با شخصی گفتگو کردم که از نزدیک درگیر درمان یکی از مجروحانی است که از ناحیهی سر و گردن دچار آسیب شدید شده است. او توضیح داد که به علت شلیک از فاصلهی نزدیک، تعداد زیادی ساچمه به سر و گردن این فرد اصابت کرده و چون امکان عکسبرداری در یک مرکز پزشکی تخصصی را ندارند، نمیدانند که این ساچمهها تا چه عمقی در اعضای بدن او فرو رفته و میزان جراحت چقدر است. آنها به کمک چند نفر دیگر موفق شدهاند با پزشک داوطلبی تماس بگیرند که به خانهی مصدومین میرود تا آنها را معاینه و مداوا کند. این پزشک به فرد مجروح و خانوادهاش تأکید کرده که در صورت مراجعه نکردن به بیمارستان احتمال دارد که او بیناییِ یک چشمش را از دست بدهد. با وجود این، فرد مجروح همچنان برای جلوگیری از دستگیری حاضر به مراجعه به بیمارستان نیست. این فرد یکی از ۱۰۰۰-۱۵۰۰ نفر از مجروحانی است که مشخصاتشان توسط سازمانها و فعالان حقوق بشر در کردستان ثبت شده، بدون دسترسی به درمان حرفهای در خانههایشان پنهان شدهاند.
در طرف دیگر این ماجرا گروههایی از کادر درمان حضور دارند که بهرغم تهدیدهای امنیتی و خطر دستگیری و ابطال مجوز نظام پزشکیِ خود، همچنان در قالب گروههای کوچکی متشکل از پزشک، پرستار و بهیارها، یا به صورت انفرادی در حال ارائهی خدمات درمانی به مجروحان هستند.
در مصاحبهی دیگری با مردی گفتگو کردم که به کمک گروهی از افراد شاغل در برخی از داروخانههای سنندج و شهرهای اطراف، سرگرم تحویل دارو و وسایل مورد نیاز پانسمان به مجروحان و گروههای پزشکیِ داوطلب است. او میگوید:
«بعد از اینکه نیروهای لباس شخصی کارمندان داروخانهها را تهدید کردند که در صورت ارائهی خدمات به مجروحان برای آنها پروندهسازی خواهند کرد، و بعد از دستگیری چند نفر از مجروحان که محل اختفایشان در پی تعقیب مداواکنندگان لو رفت، تصمیم گرفتیم که از طریق تشکیل گروههای کوچک توزیع دارو و پانسمان در سطح شهر، خطر تحویل دارو و تجهیزات پزشکی به مجروحان را کاهش دهیم. به این ترتیب، از طریق افرادِ معتمد، وسایل را به دست مجروحان و مداواکنندگان میرسانیم.»
این مردِ جوان که هفتههاست با شبکههای توزیع دارو همکاری میکند از گروههای دیگری با همین مشخصات در شهرهای مختلف ایران خبر داد که بستههای دارویی و اقلام کمیاب در شهرهای مختلف را به دست یکدیگر میرسانند. او در ادامه افزود:
«این الگو تا اینجای کار و با توجه به شرایط فعلی رفتوآمد بینشهری برای ما بسیار کارآمد بوده و توانستهایم اقلام دارویی را بهخوبی توزیع کنیم.» او با اشاره به تجربهی دوران جنگ کردستان و روند انتقال دارو از شهرها به کوهستان گفت: «ما قبلاً هم از این روش استفاده کردیم و جواب گرفتیم.»
السدیر مکاینتایر، فیلسوف معاصر اسکاتلندی، معتقد است: «آدم اگر مفتون قصهای جمعی شد، خود را بازیگر آن میبیند.»[5]
در مصاحبههایم با افراد مختلف به نظر میرسید که هر دو گروهِ درگیر در این اعتراضات، چه آنها که در خیابان میجنگند و مجروح میشوند و چه کسانی که به یاری آنها میشتابند، بیآنکه بخواهند سرگرم دوگانهی «زیستن-ساختنِ» روایت فاجعه در سنندجِ امروزند.
مرد جوانی دیگری که دست و کتفش بر اثر اصابت گلولهی ساچمهای صدمه دیده، میگوید:
«در برخورد با هر مجروحی اولین چیزی که به فکرِ خودِ شخص یا اطرافیانش میرسد این است که حالا کجا پنهانش کنیم. هر کسی که زخمی میشود و جانِ سالم به در میبرد، بعد از اینکه سرِپا شد، تازه باید به این فکر کند که چطور زخمهایش را پنهان کند، چون با جو امنیتیِ شدیدی که در سنندج وجود دارد هیچ مجروحی با نشانههایی از پانسمان جرئت ندارد که در کوچه و خیابان ظاهر شود. من دو هفته است که میتوانم سرِ کار بروم اما خودم را در خانه پنهان کردهام تا مبادا به خاطر جراحتم دستگیر شوم.»
کسی نمیداند که در روزهای آینده چه روی خواهد داد. تجربهی سنندج و دیگر شهرهای درگیر فجایع در جهان نشان داده است که مردم سرانجام فجایع را پشت سر میگذارند اما فراموش نمیکنند، و روزی دوباره متأثر از روایت این فجایع برخواهند خاست. این را کسی میگوید که روایت زهرناک فاجعه را ثبت کرده است.
[1] روایت و کنش جمعی، فردریک دبلیومیر، ترجمهی الهام شوشتریزاده، نشر اطراف، ص ۵۶.
[2] نگاه کنید به:
Edward T. Linenthal (2001), The Unfinished Bombing of Oklahoma City in American Memory, Oxford University Press, p. 33.
[3] شهر از نو، توماس جی کامپانلا و لارنس جی ویل، ترجمهی نوید پورمحمدرضا، نشر اطراف، ص ۹۲.
نوامبر 09
طرح حمایت از جنبش اعتراضی مردم ایران در مجلس آلمان تصویب شد
این طرح چنین عنوانی دارد: «از جنبش اعتراضی در ایران حمایت کنید! فشار بر رژیم تهران را افزایش دهید”
طرح با توجه به اعتراضات سراسری ایران تهیه شده و هدف آن حمایت از این اعتراضات و اعمال فشار بیشتر بر جمهوری اسلامی از راههای دیپلماتیک و اقتصادی است. تهیهکنندگان این طرح از دولت آلمان میخواهند “فشارهای سیاسی و دیپلماتیک بر رژیم تهران را افزایش دهد، به خصوص از طریق مذاکره درباره قطعنامه حقوق بشر ایران در کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل و شورای حقوق بشر سازمان ملل”.
همچنین از دولت آلمان خواسته شده تا از برگزاری نشست ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل درباره وضعیت حقوق بشر در ایران و تمدید مأموریت گزارشگر ویژه سازمان ملل در مورد ایران حمایت کند.
بیشتر بخوانید: درخواست تعطیلی مرکز اسلامی هامبورگ و دفتر ایالت نیدرزاکسن در تهران
نمایندگان احزاب دولت ائتلافی آلمان همچنین از برلین خواستهاند تا تحریمهای بیشتری در سطح اتحادیه اروپا برای پاسخگو کردن رژیم ایران در قبال اعمال خشونت علیه مخالفان را بررسی کند، از جمله در زمینه ممنوعیت صدور ویزا برای افراد مسئول در این خشونتها و تشدید تحریمهای تجاری و مالی.
حمایت از نهادهای غیردولتی و مستقلی که شواهد و مدارک درباره خشونت دولتی را جمعآوری و آرشیو میکنند و نیز حمایت از اپوزیسیون دموکرات خارج از ایران، به خصوص ایرانیانی که در زمینه فرهنگ، علوم و دانش، رسانه و جامعه مدنی در آلمان فعالیت میکنند، از دیگر خواستهای مطرحشده است.
ماده ۲۳ این طرح از دولت آلمان خواسته تا بررسی کند که آیا مرکز اسلامی هامبورگ باید بسته شود و اگر آری، چگونه.
بیشتر بخوانید: تلاش آلمان برای “تصویب تحریمهای حقوق بشری جدید علیه ایران”
انتقاد تند اتحادیه احزاب مسیحی از دولت
در جلسه بررسی این طرح در مجلس آلمان، نوربرت روتگن از حزب دموکرات مسیحی در نطقی تند، انتقادات زیادی را علیه دولت آلمان و وزارت خارجه بیان کرد. او درخواست مطرحشده از سوی سه حزب دولت ائتلافی آلمان را ناکافی و اندک دانست و به همین دلیل با آن مخالفت کرد.
او بارها تاکید کرد که آنچه در ایران جریان دارد “انقلاب” است، نه “اعتراض” آنگونه که در طرح احزاب دولت ائتلافی آمده است، و نه برای رفع حجاب اجباری بلکه برای تغییر رژیم در ایران.
او گفت آلمان باید در این برهه تاریخی وظیفه خود را ادا کند و از یک تغییر تاریخی در ایران حمایت کند.
عضو حزب دموکرات مسیحی گفت: «اگر این انقلاب شکست بخورد، بزرگترین موج اعدام در ایران به راه میافتد. آنوقت برنامه دولت آلمان چیست؟ میخواهید چکار کنید؟ پس منتظر آن لحظه نمانید، الان عمل کنید.»
او با خطاب قرار دادن صدراعظم آلمان از او پرسید چرا تا کنون به جز دو توییت چیزی درباره اعتراضات مردم ایران نگفته است.
بیشتر بخوانید: دولت آلمان از شهروندانش خواست هرچه سریعتر ایران را ترک کنند
روتگن با انتقاد از واکنش کند دولت آلمان، وزیر خارجه را خطاب قرار داد و گفت: «۹ روز پیش شما گفتید که در حال بررسی تحریم سپاه پاسداران هستید و هنوز هیچ اتفاقی نیفتاده است، چرا؟»
آنالنا بربوک وزیر خارجه نیز در پاسخ به او گفت: «برای اینکه اینجا خوشبختانه حکومت قانون است و ما باید همهچیز را با دقت بررسی کنیم و نمیتوانیم مثل دولت ترامپ به طور کلی یک نهاد و سازمان را به یکباره و بدون بررسی تحت تحریم قرار دهیم.»
یک نماینده دیگر حزب سوسیال مسیحی نیز در مخالفت با این طرح از جمله به این نکته اشاره کرد که در آن خواسته شده تا بستن مرکز اسلامی هامبورگ مورد بررسی قرار گیرد.
او گفت: «این مرکز سالهاست تحت نظارت اداره امنیت داخلی آلمان است و به گزارش این نهاد بازوی جمهوری اسلامی در آلمان است. تعطیلی این مرکز نباید بررسی شود، این نهاد باید تعطیل شود.»
مخالفت با توافق اتمی
وجه مشترک در نطق نمایندگان اپوزیسیون و نمایندگان حزب دموکرات آزاد که در دولت هستند، مخالفت با توافق اتمی با جمهوری اسلامی بود.
نماینده حزب دموکرات آزاد به صراحت از طرف این حزب گفت: «برای ما به عنوان FDP این روشن است که نباید با رژیمی که مردمش را به دلیل مطالبه آزادی میکشد، دست داد.»
روتگن عضو حزب دموکرات مسیحی نیز با اشاره به استدلال موافقان توافق اتمی با ایران که همواره میگویند شکست توافق بزرگترین خطر برای منطقه است، گفت: «بزرگترین خطر برای منطقه رژیم جمهوری اسلامی است. این رژیم آخرین پیشنهاد اروپا را هم رد کرد و در حال پیش رفتن به سوی بمب اتمی است و این یک واقعیت است.»
آنالنا بربوک وزیر خارجه با اشاره به مسئولیت تاریخی دولت آلمان در دفاع از امنیت اسرائیل تاکید کرد که نباید اجازه داد که ایران به بمب اتمی دست پیدا کند.
یک نماینده دیگر از حزب سوسیال دمکرات در دفاع از توافق اتمی گفت: «بله، رژیم ملاها به شدت وحشتناک و خطرناک است اما یک رژیم ملاها مجهز به بمب اتم خطرناکتر و وحشتناکتر است، چیزی شبیه کره شمالی.»
نوامبر 09
آیا محدودیت در مصرف الکل در جام جهانی قطر اثربخشی دارد؟
به اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید
مشروبخواری در ملاء عام در این امیرنشین حاشیه خلیج فارس ممنوع است. الکل فقط برای غیرمسلمانان در دسترس است، آنهم فقط در مکانهای گزینشی، مانند بارهای هتل. البته گفته میشود برای انبوه هواداران فوتبال مقررات چندان سختگیرانهای در مورد فروش و مصرف آبجو اعمال نمیشود.
باید در نظر داشت که یک کارخانه آبجوسازی بزرگ آمریکایی از اسپانسرهای اصلی مسابقات است. به همین دلیل فروش آبجو به دارندگان بلیط در فضای باز اطراف ورزشگاهها مجاز خواهد بود. با این حال، آبجو را نمیتوان به استادیوم برد یا از محدوده ورزشگاه خارج کرد. آبجو همچنین در جشن رسمی هواداران فیفا در پارک البیضا در پایتخت دوحه، اما فقط در زمان عصر، عرضه خواهد شد.
اظهارات توهینآمیز سفیر قطری جام جهانی درباره همجنسگرایان
کمیته برگزاری جام جهانی قطر به دویچه وله گفت: «الکل بخشی از فرهنگ قطری نیست؛ مهمان نوازی اما چرا. و به همین دلیل هوادارانی که میخواهند در طول جام جهانی در قطر الکل مصرف کنند، میتوانند این کار را انجام دهند.»
با این وجود، با تصویری بسیار متفاوت از مسابقات جام جهانی پیشین مواجه خواهیم بود، زمانی که خیل هواداران میتوانستند در مکانهای عمومی شادخواری و شادمانی کنند.
قطع ناگهانی الکل
برای تماشاچیان و هواداران بادهنوش، محدود کردن مصرف آبجو در مناطق بیرونی استادیومها میتواند انگیزهای برای رساندن زودهنگام آنها به محدوده داخلی باشد تا با سرخوشی مشابه جامهای جهانی سابق به درون استادیوم بروند.
بیلی براون، رئیس انجمن هواداران آمریکای شمالی موسوم به “شورای مستقل هواداران” نگران است که ممنوعیت مصرف مشروبات الکلی در ورزشگاه، نتیجه عکس دهد و به نوشیدن بیش از حد هواداران قبل از بازی منجر شود.
براون به دویچه وله گفت: «من این را نگرانکننده میدانم. میترسم خیلیها فکرکنند که فقط سه ساعت اجازه نوشخواری دارند. پس تا میتوانند بنوشند.»
بالا گرفتن تنش میان قطر و آلمان در آستانه جام جهانی ۲۰۲۲
مارتا گنس عضو هیئت مدیره سازمان فراگیر هواداران اروپایی “Football Supporters Europe” است. این شهروند پرتغال نیز در محدودیت مشروبات الکلی بیشتر از فایده، یک خطر میبیند. گنس به دویچهوله گفت: «الکل بخشی از فرهنگ فوتبال است، باید آن را پذیرفت. در واقع، این ممنوعیتها نتیجه معکوس دارند. هر چه بر ممنوعیتها تأکید بیشتری شود، مسئله دامنه بیشتر پیدا خواهد کرد.»
در عین حال، به دلیل ممنوعیت مشروبات، انتظار نمیرود هولیگانهای فوتبالی (آشوبگران و خرابکاران) در قطر دیده شوند. علاوه بر این، تنها دارندگان بلیط ثبت نام شده مجازند در طول جام جهانی وارد قطر شوند. هر دو این تدابیر میتواند از شمار “طرفداران مشکل آفرین” و خشن به میزان قابل توجهی بکاهد.
مقررات صریح، شفافیت ناقص
با این حال، مسئله الکل میتواند برای هواداران در قطر مشکلساز شود؛ مثلا وقتی که آنها در مکانهای غیرمجاز مشروب بنوشند. “انجمن هواداران فوتبال” راهنمای دقیقی را برای تماشاگران در باره مصرف مشروبات الکی در قطر منتشر کرده است. در این اطلاعیه آمده است: «الکل وارد قطر نکنید و در خیابان چیزی ننوشید، در غیر این صورت خطر اخراج یا دستگیری شما وجود دارد.» این اطلاعیه میافزاید: «تنها یک فروشگاه مشروب در قطر وجود دارد که فقط برای ساکنان این کشور قابل دسترسی است.»
به کانال تلگرام دویچه وله فارسی بپیوندید
بیلی براون، سخنگوی هواداران فوتبال آمریکا، از نبود “شفافیت در برخورد با مصرف الکل” گلایه دارد و میگوید: «اگر در ملاء عام با الکل گرفتار شوید چه اتفاقی میافتد؟ من اصلا نمیتوانم با وضعیتهای مبهم کنار بیایم.» براون میافزاید، کمیته سازماندهی جام جهانی قطر از یک طرف میگوید از هواداران فوتبال با فرهنگ بادهنوشی استقبال میکند، اما از طرف دیگر تأکید میکند که مصرف الکل در خارج از حریم تعیین شده ممنوع است.»
نوامبر 09
خیزش مردم ایران؛ آلمان و اروپا در صدد تحریم بیشتر سرکوبگران
به گزارش این رسانه حقوق بشری، تا سهشنبه ۱۷ آبان، دست کم ۳۲۸ نفر جان باختهاند که در میان شان ۵۰ کودک وجود دارد. دست کم ۱۴ هزار و ۸۲۳ نفر نیز بازداشتشدهاند.
ادامه اعتراضهای دانشجویی
طبق اخبار شبکههای اجتماعی، همزمان با چهلمین روز از کشتهشدن معترضان در جمعه خونین زاهدان، اعتراضهایی از سوی دانشجویان دانشگاههای تهران، پلیتکنیک، علم و فرهنگ، تبریز، دانشگاه هنر اصفهان و علوم پزشکی بجنورد صورت گرفت.
همزمان مهدی واحدی، معاون دانشجویی دانشگاه علامه طباطبایی تهران، به خبرگزاریها در ایران از ممنوعیت ورود ۱۳۰ دانشجوی این دانشگاه خبر داد. این دانشجویان از طریق پیامک از ورود به دانشگاه منع شدهاند.
مطالب بیشتر درباره اعتراضات مردمی ۱۴۰۱ را اینجا بخوانید
برخی از دانشجویان دانشکده هنرهای زیبای تهران نیز چهارشنبه ۱۸ آبان تحصن کردند. آنها ضمن اعتراض به سرکوب دانشجویان، نسبت به کشتار مردم زاهدان نیز اعتراض کردند.
از جمله نمایش اعتراضی دانشجویان دانشگاه هنر تبریز برای یادآوری ظلمی که به خدانور لجهای، یکی از کشتهشدکان زاهدان، رفته است در شبکههای اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. در این حرکت اعتراضی دانشجویی را مقابل دفتر بسیج دانشگاه به درخت بستهاند در حالی که بطری آبی مقابل او قرار دادهاند.
آنها همچنین در مخالفت به تفکیک جنسیتی در سالنهای غذاخوری دانشگاه، ظرفهای غذای خود را به دست گرفته و در محوطه دانشگاه به صورت دست جمعی غذا خو ردند.
برخی فعالان دانشجویی از قفل شدن درهای اضطراری خوابگاه دانشگاه الزهرا توسط مسئولان خوابگاه برای جلوگیری از تجمع و اعتراض دانشجویان خبر دادهاند. پیشتراعتراضهای شبانه دانشجویان الزهرا و شعاردادنهای آنها در خوابگاه در فضای مجازی خبرساز شده بود.
ادامه حرکت اعتراضی “عمامه پرانی”
جوانان در شهرهای مختلف ایران با ادامه جنبش “عمامهپرانی” به اعتراض به آنچه “نماد استبداد دینی” در ایران میدانند، ادامه میدهند.
این نوع از اعتراض علاوه بر خیابانها در متروی تهران نیز مشاهده شده است.
روزنامه دولتی ایران از دستگیری فردی در تهران به اتهام “عمامهپرانی” خبر داد و نوشت او توسط نیروهای بسیج منطقه ۱۰ دستگیر شده است.
“خامنهای فعلا دستور سرکوب شدید را صادر نکرده است”
کیومرث حیدری، فرمانده نیروی زمینی ارتش، در اظهاراتی معترضان در ایران را “بازیچه دشمنان” خواند و افزود ایران عرصه جولان آنها نیست.
حیدری در گفتوگو با تسنیم مدعی شد: «اگر امروز آنطور که جامعه انقلابی مطالبه میکند بامعترضان برخورد نمیشود، اراده فرمانده کل قوا [علی خامنهای] ست ولی روزی که فرمان برخورد صادر کنند قطعا جایی در این کشور نخواهند داشت.»
مقامهای جمهوری اسلامی در حالی از “مدارا با معترضان” سخن میگویند که برخی دولتها و نهادهای بین المللی به دلیل سرکوب شدید معترضان و به ویژه کشتن کودکان در جریان اعتراضات و برخورد خشن با بازداشت شدگان و دانش آموزان، تحریمهایی علیه متصدیان امر وضع کردهاند.
احتمال تحریمهای بیشترعلیه تهران از سوی آلمان و ۸ کشور اروپایی
آلمان و هشت کشور دیگر عضو اتحادیه اروپایی اعلام کردهاند افزایش تحریمها علیه جمهوری اسلامی را در دستور کار دارند. به گزارش یک دیپلمات اروپایی، این تحریمها ۳۲ شهروند و نهاد ایرانی را هدف خواهند گرفت. این تحریمها در ارتباط با اعمال خشونت و سرکوب معترضان اعمال خواهند شد.
به گزارش روزنامه “نوی زوریشر سایتونگ” به نقل از هانا نویمان، نماینده حزب سبزهای آلمان در پارلمان اروپا، احتمال این وجود دارد که نام عده زیادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی دوره کنونی در این فهرست تحریمی قرار گیرد.
نویمان همچنین سرکوب معترضان در ایران را مصداقی از “نقض فاحش حقوق بشر” برشمرد و گفت این به منزله تلاشی برای “کشتار دستهجمعی” است.
نماینده مجلس هدف اعتراضها را “تجزیه ایران” عنوان کرد
ابراهیم رضایی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس یازدهم، اعتراضات اخیر در ایران را نتیجه “اُردوکشی خیابانی غرب” با هدف اخذ امتیاز از نظام برشمرد.
رضایی در گفتوگویی با ایرنا، از اهداف بلند ، میان و کوتاه مدت اعتراضها سخن گفت و افزود :« اهداف بلند مدت غرب تجزیه ایران با پروژه سوریه سازی، اهداف میان مدت آن ها نرمالیزه کردن انقلاب و براندازی جمهوری اسلامی و هدف کوتاه مدت آنها اثرگذاری بر برخی پروندههای داخلی و بین المللی است.»
این درحالی است که بسیاری از ناظران سیاسی یکی از دستاوردهای اعتراضات اخیر را اتحاد بیسابقه اقوام و گروههای مختلف سیاسی داخل ایران و همبستگی بینظیر ایرانیان خارج از کشور با معترضان داخل دانستهاند.
تداوم اعتصابها در وزارت نفت
به گزارش “شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت”، با وجود فشارهای زیاد و تهدیدهای مکرر از سویی و وعدههای بیاساس مدیران نفتی از سوی دیگر، اعتراضات و اعتصابها در شرکت نفت در سطحی گسترده در واحدهای عملیاتی ادامه دارد.
گزارش شده است کارکنان رسمی نفت در ۳۷ سکوی شرکت نفت و گاز پارس جنوبی از روز سهشنبه در اعتراض به عدم رسیدگی به مطالبات صنفی خود به اعتصاب غذا دست زدهاند.
همچنین گزارش شده است کارگران شرکت نفت و گاز اروندان و دکلهای شرکت ملی حفاری و منطقه عملیاتی وارد سومین روز اعتصاب غذای خود شدهاند.
به گزارش منابع کارگری، اعتصاب کارکنان ذوب آهن اصفهان که از روز سهشنبه شروع شده است همچنان ادامه دارد.
نوامبر 09
درخواست تعطیلی مرکز اسلامی هامبورگ و دفتر ایالت نیدرزاکسن در تهران
این درخواست که مخاطبش دولت آلمان است، در قالب طرحی ۲۵ مادهای با عنوان “از جنبش اعتراضی در ایران حمایت کنید” فشار بر رژیم تهران را افزایش دهید” چهارشنبه ۹ نوامبر در مجلس فدرال به رأی گذاشته میشود.
ماده ۲۳ این طرح مربوط به مرکز اسلامی هامبورگ است. این مرکز سالهاست تحت نظر اداره حفاظت از قانون اساسی آلمان (سازمان امنیت داخلی) قرار دارد. نهاد حفاظت از قانون اساسی آلمان در گزارش خود درباره این مرکز نوشته است: «مرکز اسلامی هامبورگ از نظر عقیدتی و پرسنلی شاخهای خارجی از رژیم تهران است.»
به نوشته سایت “ولت” این طرح بعدازظهر سهشنبه در فراکسیونهای سه حزب دولت ائتلافی آلمان تصویب شده است.
بیشتر بخوانید: خواست تعطیلی مرکز اسلامی هامبورگ به عنوان “بازوی رژیم ایران”
درخواست سران احزاب
بیژن جیرسرایی دبیر کل حزب دموکرات آزاد FDP و امید نوریپور رییس حزب “سبزها” اخیرا خواهان تعطیلی مرکز اسلامی هامبورگ شده بودند. سایت ولت نوشته این درخواست از سوی کارشناسان سیاست خارجی فراکسیون حزب سوسیال دموکرات، سبزها و دموکرات آزاد با هم تهیه شده است.
ابتدا تنها رییس این مرکز هدف اعتراضات قرار داشت. سید سلیمان موسویفر ماهها بود که در برابر دستور خروجش از آلمان مقاومت میکرد. چند هفته پیش اما، پس از آن که ادارات داخلی هامبورگ به طور علنی درباره دیپورت او صحبت کردند، او بالاخره آلمان را ترک کرد.
خروج از “شورا”
حزب سوسیال دموکراتهامبورگ در کنگره اخیرش که آخر هفته گذشته تشکیل شد با اکثریت قاطع خواهان خروج مرکز اسلامی هامبورگ از شورای مجامع اسلامی آلمان موسوم به “شورا” شد.
فراکسیون احزاب دموکرات مسیحی، “آلترناتیو برای آلمان” و دموکرات آزاد در مجلس هامبورگ مدتهاست به دلیل عضویت مرکز اسلامی هامبورگ در “شورا” خواهان فسخ معاهده دولتی میان شورا و شهر هامبورگ شدهاند.
“شورا” اعلام کرده که در حال بررسی عضویت مرکز اسلامی در این مجموعه است.
به گفته حزب سوسیال دموکرات هامبورگ، از مرکز اسلامی هامبورگ به عنوان پایگاهی برای اذیت و آزار و ارعاب و تهدید مخالفان جمهوری اسلامی در خارج از ایران استفاده میشود.
حزب “سبزها” در هامبورگ نیز خواهان آن شده که فعالیتهای غیرقانونی این مرکز برایش پیامد داشته باشد.
بیشتر بخوانید: گزارش سازمان امنیت آلمان درباره فعالیتهای سرّی ایران
درخواست تعطیلی دفتر دولت نیدرزاکسن در تهران
بولیت اونای، شهردار هانوفر معتقد است که دفتر دولت ایالتی نیدرزاکسن در تهران و نیز اتاق بازرگانی و صنایع ایران و آلمان در تهران از دولت جمهوری اسلامی حمایت میکنند. او خواهان اعمال مقرراتی برای محدودیت این دو مرکز شده است.
ایالت نیدرزاکسن در شمال آلمان که مرکز آن هانوفر است، امید داشت که بتواند روابط تجاری با ایران را گسترش دهد و به همین دلیل دفتری در تهران باز کرد. اما با شروع اعتراضات سراسری مردم ایران در نزدیک به دو ماه گذشته، شهردار هانوفر از دولت جدید نیدرزاکسن خواسته تا درباره این دو مرکز بازنگری کند.
بولیت اونای، روز سهشنبه ۸ نوامبر در دیدار با گروهی از جوانان فعال ایرانی در شهرداری هانوفر گفت: «معتقدم که این دفتر [دفتر ایالت نیدرزاکسن در تهران] از رژیم [جمهوری اسلامی] حمایت میکند.» او هشدار داد که این یک “نشانه فاجعهبار” است.
شهردار هانوفر همچنین به خبرگزاری آلمان گفته فشارهای بینالمللی در عرصه سیاسی بر تهران باید افزایش یابد. از دیدگاه او، آنچه رژیم را حمایت و تقویت می کند، باید در فهرست بازنگری قرار بگیرد.
نوامبر 09
سفر معتمد پوتین به تهران و نگرانی یک شرکت کانادایی
تاس به نقل از بیانیه شورای امنیت روسیه اعلام کرد که پاتروشف رایزنیهای برنامهریزی شدهای را در تهران انجام خواهد داد که با حضور کارشناسان شورای امنیت و وزارتخانههای دو کشور برگزار خواهد شد.
این دیدار در حالی انجام میشود که اوکراین و غرب میگویند ارتش روسیه از پهپادهای کامیکازه ایرانی در اوکراین استفاده میکند.
به اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید
چند روز پیش وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، برای اولین بار اذعان کرد که کشورش شمار اندکی پهپاد و آنهم پیش از جنگ اوکراین به روسیه تحویل داده است، روسیه استفاده از پهپادهای ایرانی را رد میکند.
نیکلای پاتروشف، دبیر شورای امنیت ملی فدراسیون روسیه در پی سفر خود به تهران با علی شمخانی، دبیر شورایعالی امنیت ملی ایران دیدار و گفتوگو کرد.
پاتروشف با اشاره به توافقات قبلی میان نهادهای امنیت ملی ایران وروسیه و تعیین نقشه راه همکاریهای راهبردی بهویژه در حوزه مقابله با تحریمهای اقتصادی و فناوری گفته است: «مهمترین هدف من و هیأت همراهم از سفر به تهران تبادل نظر برای سرعت دادن به اجرای پروژههای مشترک در کنار فراهم نمودن سازوکارهای پویا برای شروع فعالیتهای جدید در حوزههای اقتصادی، تجاری انرژی و فناوری است.»
استفاده از موتورهای شرکت کانادایی در پهپادهای ایرانی
در این میان شرکت کانادایی “بمباردیر” (Bombardier Recreational Products) میگوید در حال بررسی گزارشهای موثقی است مبنی بر اینکه مجموعهای از موتورهای به سرقترفته این شرکت احتمالا در پهپادهای ایرانی استفاده شدهاند.
به گزارش سایت خبری “هد تاپیکس”، شرکت زیرمجموعه اتریشی “روتاکس” نیز یک بار این موتورها را به جمهوری اسلامی فروخته است. یک شرکت تعمیر و نگهداری موتور در تهران به نام “مهتابال”، هنوز هم خود را نماینده رسمی ایران برای موتورهای هوانوردی روتاکس معرفی میکند.
آمریکا: ارتش ایران در عملیات پهپادی در کریمه به روسیه کمک کرده است
شرکت بمباردیر که بیشتر به خاطر وسائل تفریحی و ساخت موتورسیکلتهای اسکی برف شناخته میشود، میگوید که این قطعات برای هواپیماهای سبک غیرنظامی طراحی شدهاند، نه وسایل نقلیه نظامی.
بیلیانا نچوا، سخنگوی این شرکت گفت: «ما عمیقا نگران هستیم و این وضعیت را بسیار جدی میگیریم. ما قبلاً تحقیقاتی را درباره این موضوع آغاز کردهایم تا بتوانیم منبع موتورها را مشخص کنیم.»
این دومین بار در دو سال گذشته است که این شرکت درگیر بحث و جدل بر سر استفاده از موتورهایش در عملیات جنگی میشود. پس از انتشار اخباری مبنی بر اینکه پهپادهای بیرقدار TB-2 ترکیه با موتور روتاکس برای مقابله با نیروهای ارمنستان در مناقشه قره باغ کوهستانی استفاده شدند، این شرکت فروش آن به ترکیه را متوقف کرد.
یک چهارم مشاغل به دلیل تغییرات اقلیمی در خطر نابودی هستند
مقامات کانادا همچنین استفاده از دوربینهای هدفیاب ساخت یک شرکت کانادایی دیگر را در پهپاد بیرقدار ممنوع اعلام کردند. این در حالی است که اوکراین اکنون با پهپادهای بیرقدار ترکیه پرواز میکند، و دولت کانادا همان دستگاههای ساخت انتاریو را که قبلاً آنکارا را از خرید منع کرده بود، به اوکراین اهدا کرد.
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین در پیام ویدیویی خود عصر یکشنبه ۱۵ آبان (۶ نوامبر) از ارسال گسترده تسلیحات ایران به روسیه به شدت انتقاد کرد و گفت: «ایران با حمایت از رژیم تروریستی روسیه به طولانی شدن جنگ و در نتیجه تهدید جهان کمک میکند.»
ایران با ارسال پهپاد به روسیه “جنگ اوکراین را طولانی میکند”
او تاکید کرد که رسیدن به صلح و نجات جهان از بحران غذا و انرژی بدون دخالت جمهوری اسلامی درجنگ اوکراین بسیار نزدیکتر است.
زلنسکی همچنین به ایران هشدار داد: «هر کسی که به روسیه برای ادامه این جنگ کمک کند، باید منتظر عواقب آن باشد.» ایران اذعان کرده که به روسیه پهپاد داده است، اما مدعی شده که تعداد آنها کم بوده و زمان تحویل آنها قبل از شروع جنگ بوده است.
زلنسکی: حتی یک سانتیمتر از خاک خود در شرق را واگذار نمیکنیم
رئیسجمهوری اوکراین، گفته است که نیروهای مسلح کشورش حتی یک وجب از زمینهای شرق را واگذار نخواهند کرد.
زلنسکی در پیام ویدئویی شبانه خود گفت: «فعالیت اشغالگران در سطح بسیار بالایی ادامه دارد و هر روز شاهد دهها حمله هستیم.» او افزود که سربازان روسی تلفات فوقالعاده زیادی متحمل شدهاند.
هشدار آمریکا درباره “تحویل موشکهای ایرانی” به روسیه
رئیسجمهوری اوکراین میگوید، دستور به سربازان روسی برای پیشروی تا مرزهای منطقه اداری دونتسک هنوز تغییری نکرده است. با این حال، اوکراین حتی یک سانتی متر از زمین خود را واگذار نخواهد کرد.
شرق اروپا خود را برای موج جدید پناهجویان آماده میکند
با توجه به حملات مرگبار روسیه به زیرساختهای انرژی اوکراین، کشورهای شرق اروپا خود را برای موج جدید و بزرگ پناهجویان در زمستان سال جاری آماده میکنند.
رومن دوهوویچ، هماهنگکننده کمکرسانی از شهر کوشیتسه اسلواکی گفت: «اخیراً تعداد پناهجویان از اوکراین ۱۵ درصد افزایش یافته است.»
بر اساس یک طرح اضطراری، اسلواکی خود را برای ۷۰۰هزار پناهجو در طول سه ماه از شرق و جنوب اوکراین آماده میکند. در متن این طرح آمده است، در شرایط کنونی، این کشور قادر نیست اسکان بخش بزرگی از آوارگان اوکراینی در طول زمستان را تأمین کند. همچنین خطر تشدید بیشتر جنگ وجود دارد.
به کانال تلگرام دویچه وله فارسی بپیوندید
در دیگر کشورهای اروپای شرقی مانند مجارستان، لهستان و جمهوری چک، پناهگاهها بازگشایی شده و کمکهای مردمی در حال افزایش است.
ویتولد وولچیک، یک کارمند اداری شهر پرژمیسل در لهستان میگوید: «ما مدام در حال ذخیره اقلام بهداشتی و مواد غذایی هستیم.»
او افزود، اگرچه در حال حاضر افراد نسبتاً کمی را باید اسکان دهیم، اما برای پذیرش شمار زیادی پناهجو در زمستان آماده میشویم.
نوامبر 09
توصیف یک وکیل از وضعیت بازداشتیها: “بدعتهایی بیسابقه”
مجتهدزاده با اشاره به اینکه خانواده برخی از متهمان نمیتوانند اطلاعاتی از پرونده فرزندانشان پیدا کنند و یا فاقد حق ملاقات و تماس با عضو زندانی خانواده خود هستند، افزود: «این اتفاقات عجیب است.»
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
این وکیل دادگستری با انتقاد از عدم دسترسی بسیاری از بازداشتشدگان به وکیل گفت که در زندان تهران بزرگ، دادیار ناظر زندان و مسئولان زندان اجازه اخذ وکالت به وکلا را نمیدهند و در نتیجه، بسیاری از بازداشتشدگان ”حتی در دادگاه هم از حقوق قانونی خود برای دسترسی به وکیل مورد نظرشان محروم هستند.”
مطالب بیشتر درباره اعتراضات مردمی سال ۱۴۰۱ را اینجا بخوانید
مجتهدزاده گفت که اگرچه بسیاری از دستگیرشدگان در جریان اعترضات افرادی غیر سیاسی و ”از طبقات فرودست جامعه” هستند که از حقوق قانونی خود مطلع نیستند اما با این وجود، به وکلایی که درخواست ملاقات با این زندانیان را میدهند حتی اجازه ورود به زندان داده نمیشود.
بیشتر بخوانید: ۴۰ وکیل: اکثریت مردم ایران جمهوری اسلامی را دیگر نمیخواهند
به گفته او، این زندانیان باید اجازه داشته باشند با یک وکیل مشورت کنند و از زندان به وکیلشان زنگ بزنند.
او تاکید کرد: «حتی در سال ۸۸ هم مشاهده نکردیم برخی از این بدعتها به این شکل اتفاق بیفتد زیرا آن سالها ما به دادسرا و دادگاهها مراجعه میکردیم، اما امروز از همین ابتدا میگویند وکیل نمیخواهیم یعنی رسما وکلاً را از پروسه دادرسی به طور کامل حذف میکنند.»
فشار بر وکلا در شهرهای مختلف
انتقادها و نگرانیها از وضعیت زندانیان و محرومیت آنها از حقوق قانونی در حالی افزایش یافته که بسیاری از وکلا، خود زیر فشارهای امنیتی قرار دارند.
از جمله یکی از آخرین موارد در این خصوص، مصطفی نیلی، وکیل دادگستری روز دوشنبه ۱۶ آبانماه توسط نیروهای امنیتی بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شد.
بیشتر بخوانید: درخواست ۷۰۰ وکیل و مدافع حقوق بشر برای انحلال دادگاه انقلاب
او جزو وکلای حقوق بشری به شمار میرود و تاکنون وکالت شماری از فعالان سیاسی و مدنی را برعهده داشته است. این نخستین بار نیست که مصطفی نیلی بازداشت میشود. او آخرینبار اواخر آذر ماه سال گذشته پس از بیش از چهار ماه بازداشت آزاد شده بود.
از زمان آغاز اعتراضهای ضدحکومتی در ایران، گزارشهای متعددی از فشارهای امنیتی بر وکلا منتشر شده است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
قاسم بعدی، امیر مهدی پور، نگین کیانی و سینا یوسفی در تبریز، بهاره صحرائیان جهرمی، علیرضا زارع، آستاره انصاری، مهدی صفری، محمد هادی جعفرپور، محمود طراوتروی و نازنین سالاری در شیراز از جمله وکلایی هستند که در هفتههای اخیر بازداشت شدند و همچنان در زندان به سرمیبرند.
این در حالی است که شماری از وکلا، از زمان پیش از آغاز اعتراضهای جاری در ایران نیز به دلایل مختلف با احکام حبس، روانه زندان شدند و همچنان نیز در زندان، محبوس هستند. از جمله این وکلا میتوان به امیرسالار داووی و محمد نجفی اشاره کرد.
نوامبر 09
” روسیه در ازای دریافت پهپاد، تسلیحات غربی به ایران میدهد”
بر اساس این گزارش، یک هواپیمای نظامی روسیه پول نقد و سه مدل مهمات، یک موشک ضد تانک بریتانیایی NLAW، یک موشک ضد تانک جاولین آمریکایی و یک موشک پدافند هوایی استینگر را مخفیانه به فرودگاهی در تهران منتقل کرده است.
این منبع مشروط به ناشناس ماندن خود، این اطلاعات حساس را در اختیار اسکای نیوز قرار داده است.
به اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید
به گفته این منبع، این تسلیحات بخشی از محموله تجهیزات نظامی بریتانیا و آمریکا بوده که برای ارتش اوکراین در نظر گرفته شده بود و “به دست روسیه افتاده است”.
این منبع گفت که این مهمات میتوانند به سپاه پاسداران ایران توانایی مطالعه فناوری غربی و امکان کپیبرداری احتمالی از آن را بدهند.
این منبع افزوده است: «آنها احتمالاً مهندسی معکوس خواهند شد و در جنگهای آینده مورد استفاده قرار خواهند گرفت.»
به گفته این منبع، ایران به نوبه خود بیش از ۱۶۰ فروند هواپیمای بدون سرنشین (پهپاد) از جمله ۱۰۰ پهپاد شاهد-۱۳۶ را به روسیه تحویل داده است. این پهپادها مشهور به “پهپادهای انتحاری” شدهاند، زیرا در پی اصابت به هدف منفجر میشوند.
این منبع ادعا کرده است که در چند روز گذشته، بر سر امضای قرارداد دیگری به ارزش ۲۰۰ میلیون یورو میان تهران و مسکو توافق شده است. این منبع گفت: «این بدان معناست که به زودی محموله بزرگ دیگری از پهپاد از سوی ایران عرضه خواهد شد.»
اسکای نیوز مینویسد از دولتهای ایران و روسیه خواسته است در مورد این اتهامات ابراز نظر کنند.
ایران با ارسال پهپاد به روسیه “جنگ اوکراین را طولانی میکند”
نیروهای نظامی روسیه اخیرا حملات پهپادی علیه اوکراین را تشدید کردهاند. این حملات با موشکهای متعارف توأم بوده است که تأسیسات انرژی و آبرسانی را در سراسر کشور از جمله در کیف پایتخت هدف قرار دادهاند.
این حملات مرگبار باعث کشته شدن شمار زیادی غیرنظامیان، خاموشیهای گسترده شده و پدافند هوایی اوکراین را تحت فشار گذارده است، به طوری که اوکراین مجبور شده موشکهای ضدهوایی گرانقیمت را برای مقابله با پهپادهای بسیار ارزانقیمت به کار گیرد.
پهپادهای ایرانی “بخش مهمی” از تلاشهای جنگی
جاستین برانک، محقق ارشد انستیتوی “رویال یونایتد سرویسز”، یک اندیشکده مستقر در لندن، میگوید: «پهپادهای ایرانی به بخش مهمی از تلاشهای جنگی روسیه تبدیل شدهاند.»
او گفت: «اگر ایران پهپادهای شاهد را ارسال نمیکرد، روسیه در حملات خود به زیرساختهای برق و آب اوکراین چندان موفق نمیبود.»
یک تهدید بالقوه و حتا جدیتر این است که طبق گزارشها، حکومت ایران با انتقال موشکهای بالستیک بزرگتر و پیچیدهتر به روسیه موافقت کرده است.
وادیم پریستایکو، سفیر اوکراین در بریتانیا، گفت در صورت تایید این گزارشها “این یک تهدیدی بسیار واقعی خواهد بود”.
او به اسکای نیوز گفت: «اگر آنها [موشکهای بالستیک ایرانی] به تعداد پرشمار ارسال شوند، ما با یک مشکل واقعی روبرو خواهیم شد.»
ایران ادعای ارسال موشک را رد کرده و آن را “به کل نادرست” خوانده است، هرچند در نهایت اعتراف کرد که “تعداد محدودی پهپاد” به مسکو ارسال کرده است.
اما حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، روز شنبه ۵ نوامبر مدعی شد که ارسال پهپادها پیش از تهاجم تمام عیار روسیه به اوکراین رخ داده است.
اعتراف جمهوری اسلامی به ارسال پهپاد به روسیه
در مقابل، اوکراین، آمریکا، بریتانیا و فرانسه همگی ایران را متهم کردهاند که ارسال پهپادهای ایران به روسیه اخیراً صورت گرفتهاند.
تعداد دقیق پهپادهای ارسالی مشخص نیست. آمریکا در ماه ژوئیه اعلام کرد که معتقد است دولت ایران در حال آماده شدن برای ارائه صدها هواپیمای بدون سرنشین به روسیه است.
در این میان خبرگزاری نورنیوز، نزدیک به سپاه پاسداران، خبر شبکه اسکای نیوز را تکذیب کرده است. این خبرگزاری مینویسد: «تبادل مخفیانه تجهیزات نظامی میان ایران و روسیه کذب بوده و انتشار چنین خبری صرفا با هدف درگیر کردن ایران در جنگ اوکراین انجام شده است.»
هواپیماهای باری نظامی روسیه “در تهران”
منبع امنیتی اسکای نیوز با ارائه شواهدی از نقل و انتقال ادعایی پهپاد در ۲۰ اوت (۲۹ مرداد ۱۴۰۱)، تصاویری ماهوارهای را در اختیار اسکای نیوز گذارده است که دو هواپیمای باری نظامی روسیه را در فرودگاهی در تهران نشان میدهند.
این منبع گفته است که یکی از هواپیماهای ایلوشین IL-76 گمان میرود که ۱۴۰ میلیون یورو و سلاحهای غربی ضبط شده را حمل میکرده است.
هشدار آمریکا درباره “تحویل موشکهای ایرانی” به روسیه
اولین تصویر با مهر ساعت ۱:۱۷ دقیقه بامداد ۲۰ اوت، دو هواپیما را که با خطوط قرمز مشخص شدهاند، در فرودگاه مهرآباد در پایتخت ایران نشان میدهد.
در تصویر دوم که سه ساعت و نیم پس از آن گرفته شده است، یکی از هواپیماها به سمت باند پرواز حرکت بوده و دیگری به سمت عکس برگشته است.
در آخرین تصویر، سه ساعت و نیم بعد، به نظر میرسد که هر دو هواپیما فرودگاه را ترک کردهاند.
این منبع ادعا کرد که یکی یا هر دوی آنها با محموله پهپادهای ایرانی پرواز کردهاند.
این منبع افزود که او از ۲۰ اوت به بعد از حداقل پنج هواپیمای روسی که هواپیماهای بدون سرنشین را به عنوان بخشی از این معامله از ایران حمل کردهاند، مطلع است.
لیستی از پهپادهای ارسالی ایران به روسیه
منبع مطلع اسکای نیوز شمار پهپادهای ارسالی ایران را ۱۰۰ فروند پهپاد شاهد-۱۳۶، ۶۰ فروند پهپاد شاهد-۱۳۱ کوچکتر و ۶ فروند پهپاد مهاجر-۶ ذکر کرده است.
بر خلاف پهپاد “انتحاری” شاهد، مهاجر-۶ یک پهپاد مسلح است که میتواند مهمات را پرتاب و یا شلیک کند.
اوکراین: روایت ایران از ارسال پهپاد به روسیه دروغ است
این منبع در پاسخ به این پرسش که چرا روسیه متقابلا تسلیحات ضبط شده بریتانیایی و آمریکایی را به ایران داده است، گفت که تصور میشود به این دلیل که تهران میخواهد از توانایی خود برای مهندسی معکوس این تسلیحات استفاده کند.
این منبع گفت که روسها معتقدند دانش به دست آمده توسط ایرانیها از مهندسی معکوس یک پهپاد جاسوسی آمریکا که توسط ایران در سال ۲۰۱۱ ضبط شده بود به توسعه پهپادهای شاهد کمک کرده است.
مهندسی معکوس پهپادهای ایران
این منبع گفت: «ما فکر میکنیم ایرانیها ثابت کردهاند که سیستم مهندسی معکوس کارآمدی دارند، و میتوانیم آن را در مورد مهندسی معکوس پهپاد آمریکایی در سال ۲۰۱۱ مشاهده کنیم.»
این منبع میافزاید: «به نظر میرسد ایران نیز میخواهد از جنگ [در اوکراین] با دریافت توانمندیهای غربی از روسها بهره ببرد که در آینده برای آنها مفید خواهد بود، همچنان که در گذشته اتفاق افتاد.»
یک پهپاد آمریکایی مدل RQ-17 Sentinel که برای شناسایی استفاده میشد، در دسامبر ۲۰۱۱ به چنگ ایران افتاد. یک فرمانده ایرانی سال بعد ادعا کرد که کشورش این پهپاد را مهندسی معکوس کرده و در حال ساخت یک کپی است.
به کانال تلگرام دویچه وله فارسی بپیوندید
مسکو ماه گذشته استفاده نیروهایش از پهپادهای ایرانی برای حمله به اوکراین را تکذیب کرد.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین در ۱۸ اکتبر گفت: «تجهیزات روسی با نامگذاری روسی استفاده میشوند.» او افزود که پرسشهای بیشتر در این زمینه باید به وزارت دفاع ارسال شوند.
اسکای نیوز مینویسد، با وزارت دفاع روسیه تماس گرفته اما هنوز پاسخی دریافت نکرده است.