آکادمی بشریت برگزار میکند  آشنایی با حقوق بشر مدرس : منوچهر شفایی (پژوهشگر و فعال حقوق بشر) زمان : آخرین سه شنبه هر ماه راس ساعت ۱۷ به وقت اروپای مرکزی جهت اطلاع بیشتر از طریق لینک زیر اقدام فرمایید https://academy.smartwrd.com/online_admission

گزارش‌های نهادهای بین‌المللی از پیشی ‌گرفتن میزان تخفیف نفت روسیه از نفت ایران در بازارهای جهانی خبر می‌دهد؛ موضوعی که عرصه را برای عرضه نفت ایران به دلال‌های نفتی تنگ خواهد کرد.خبرگزاری بلومبرگ از تخفیف ۳۰ دلاری روسیه برای فروش نفت خبر داده، در حالی که ایران برای صادرات نفت خود به دلال‌ها، ۲۰ دلار تخفیف می‌دهد. یک کارشناس ارشد شرکت اطلاعات کالا، کپلر، نیز در گفتگو با دویچه وله فارسی تایید کرده است که نفت روسیه به رقیبی برای نفت ایران تبدیل شده است.

هفته گذشته شرکت دولتی “روس‌نفت” روسیه در فروش ۳۷ میلیون بشکه نفت از بنادر غرب کشور شکست خورد و حتی یک مشتری نفتی پیدا نکرد. البته علت اصلی شکست این بود که در مناقصه فروش نفت، پیش‌شرط پرداخت پول با روبل روسیه مطرح شده بود.

در این میان، اتحادیه اروپا که همراه با آمریکا تا قبل از تهاجم روسیه به اوکراین مشتری نیمی از صادرات نفت خام و محصولات نفتی روسیه بود، در نظر دارد خرید نفت از روسیه را متوقف کند. کمیسیون اتحادیه اروپا می‌خواهد سه‌شنبه ۱۳ اردیبهشت تحریم‌های جدیدی را علیه مسکو تصویب کند.

گرچه کشورهای اروپایی امروز دوشنبه ۱۲ اردیبهشت نتوانستند بر سر بسته ششم تحریم‌ها علیه مسکو به توافق برسند، اما بزرگترین مشتری نفت و گاز اروپا، آلمان، هم‌زمان به این موضوع چراغ سبز نشان داده است.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

آمریکا که قبل از تهاجم روسیه به اوکراین روزانه نزدیک ۶۰۰ هزار بشکه نفت از روسیه می‌خرید، دو ماه پیش خرید نفت روسیه را تحریم کرد.

داستان نفت روسیه

روسیه قبل از تهاجم نظامی به اوکراین روزانه ۱۱ میلیون بشکه تولید نفت و میعانات گازی داشت. این کشور همچنین روزانه ۴.۸ میلیون بشکه صادرات نفت و میعانات گازی به همراه تقریبا ۳ میلیون بشکه صادرات محصولات نفتی داشت.

حدود نیمی از این محموله‌ها راهی اروپا و آمریکا می‌شد، در حالی که بازارهای شرقی، خصوصا هند، کره جنوبی و ژاپن هر کدام تنها ۳ تا ۶ درصد نفت مورد نیازشان را از روسیه تامین می‌کردند و سهم روسیه از واردات نفت چین نیز حدود ۱۵ درصد بوده است.

اتحادیه اروپا طی هفته‌های گذشته تحریم‌های سختی علیه روسیه وضع کرده و خبرگزاری رویترز اخیرا گزارش داد که به سند رسمی دست یافته که نشان می‌دهد دولت روسیه انتظار دارد تحت تحریم‌ها ۱۷ درصد از تولید نفت کشور کاهش یابد. این به معنی کاهش روزانه ۲ میلیون بشکه صادرات نفت روسیه است.

اگر اتحادیه اروپا نیز مانند آمریکا دست به تحریم واردات نفت روسیه بزند، افت تولید و صادرات نفت روسیه بسیار بیشتر از رقمی خواهد بود که کرملین پیش‌بینی کرده است.

نکته مهم این که حدود نیمی از صادرات روسیه وابسته به نفت و گاز است؛ به طوری که طی سال گذشته این کشور ۱۱۰ میلیارد دلار صادرات نفت خام، ۶۴ میلیارد دلار صادرات محصولات نفتی و ۶۲ میلیارد دلار صادرات گاز داشت.

اتحادیه اروپا همچنین توافق کرده است که در سال جاری خرید گاز از روسیه را ۶۶ درصد کاهش دهد.

وضعیت صادرات نفت ایران

آمارهای شرکت کپلر که تانکرهای نفتی را نیز ردیابی می‌کند، نشان می‌دهد سال گذشته و با آغاز مذاکرات هسته‌ای ایران و اعضای برجام به همراه آمریکا، صادرات نفت ایران دو برابر سال ۲۰۲۰ شده و به حدود ۶۷۰ هزار بشکه در روز رسیده است.

کارشناس شرکت کپلر که نخواست نامش فاش شود، به دویچه وله فارسی گفت که صادرات نفت ایران در سه ماهه ابتدایی سال جاری به حدود ۸۷۰ هزار بشکه در روز نیز رسید که ۳۰ درصد بیشتر از متوسط صادرات نفت این کشور در سال گذشته میلادی است و احتمالا رقم واقعی حتی بیشتر از این رقم باشد.

وی گفت با این‌حال، برآورد اولیه کپلر نشان می‌دهد صادرات نفت ایران در ماه آوریل که روسیه شروع به ارائه تخفیف ۳۰ دلاری برای نفت خود کرده، به حدود ۵۷۰ هزار بشکه در روز افت کرده است. این شرکت برآورد نهایی خود از وضعیت صادرات نفت ایران را ماه آینده ارائه خواهد کرد، اما برآورد اولیه نشان می‌دهد که صادرات نفت ایران با افت مواجه شده است.

از طرفی صادرات دریایی نفت روسیه در ماه گذشته به ۳.۹ میلیون بشکه در روز رسیده که ۲۲ درصد بیشتر از ماه‌های گذشته است.

صادرات دریایی سهمی ۶۵ درصدی در صادرات نفت روسیه دارد و مقاصد آن عمدتا بازارهای غرب اروپا، آمریکا و آسیا است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

آمارهای کپلر نشان می‌دهد، صادرات روزانه نفت روسیه به هند از ۳۰ هزار بشکه در سال ۲۰۲۱ به ۷۰۰ هزار بشکه در ماه آوریل رسیده است، اما صادراتش به چین، بزرگترین مشتری نفتی ایران، افزایشی نداشته است.

هند بعد از چین بزرگترین مشتری نفتی ایران در دوران قبل از تحریم‌ها بود که طی سه سال گذشته نفتی از ایران نخریده است. چین نیز بعد از تحریم‌ها عمدتا از طریق واسطه‌ها بخش اعظم نفت صادراتی ایران را خریداری می‌کند.

البته طی ماه گذشته به خاطر شهربندان گسترده در برخی ایالت‌های بزرگ چین به خاطر شیوع کرونا، نیاز این کشور به واردات نفت نیز کاهش یافته و شاید در ماه‌های آینده تصویر بهتری از رقابت نفت روسیه و ایران در بازارهای چین مشاهده شود.

به هر صورت، اوج‌گیری ۲۰ برابری واردات نفت روسیه از طرف هند، چشم‌انداز احیای صادرات نفت ایران به این کشور در دوران پس از تحریم را تاریک‌تر کرده است.

رقابت ایران و روسیه

سهم اتحادیه اروپا و آمریکا در تجارت خارجی چین ۱۱ برابر روسیه و ۳۰ برابر ایران (با احتساب نفتی که چین از دلال‌های نفتی ایران وارد می‌کند) است و انتظار نمی‌رود چین خود را قربانی تحریم‌های غرب علیه روسیه و ایران کند. از طرفی، مهم‌ترین شرکای چین در خاورمیانه نیز کشورهای عرب منطقه هستند و انتظار نمی‌رود چین واردات نفت از این کشورها را کاهش داده و نفت روسیه و ایران را جایگزین آنها کند.

بدین ترتیب احتمالا خود روسیه و ایران در جدالی سنگین برای عرضه نفت به چین رقابت خواهند کرد و احیای بازارهای نفتی ایران در هند و دیگر کشورهای آسیایی نیز به مراتب سخت‌تر خواهد شد.

حدود دو ماه پیش، زمانی که روسیه با تحریم‌های غرب مواجه شد، فورا پیش‌شرط‌هایی برای احیای برجام روی میز مذاکرات گذاشت که شرکای اروپایی و آمریکایی آن را “نامربوط و باج‌خواهی” عنوان کردند.

از آن زمان اگرچه مقامات ایران بصورت تلویحی از روسیه گله و شکایت کرده‌اند، اما علت عدم احیای برجام را مسائل دیگر، از جمله مخالفت آمریکا با خروج سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی ایالات متحده، عنوان کرده‌اند.

به هر حال حدود دو ماه است که مذاکرات هسته‌ای متوقف شده و چشم‌انداز لغو تحریم‌های ایران نیز تاریک‌تر شده است.

آمریکا اطلاعاتی دارد که نشان می‌دهد روسیه قصد دارد بخش‌ بزرگی از شرق اوکراین را ضمیمه خاک خود کرده و استقلال خرسون را به رسمیت بشناسد. سفیر آمریکا گفته واشنگتن و متحدانش چنین چیزی را به رسمیت نخواهند شناخت.بر اساس اطلاعات ایالات متحده، روسیه قصد دارد در ماه جاری میلادی بخش بزرگی از شرق اوکراین را به خاک خود ملحق کند و نیز استقلال جمهوری خرسون را به رسمیت بشناسد.

به گفته مایکل کارپنتر، نماینده آمریکا در سازمان امنیت و همکاری اروپا OSZE این قصد روسیه که برای ایالات متحده هم غیر منتظره نیست، “مستقیما از مرامنامه‌های تاکتیکی کرملین” نشأت می‌گیرد. او تصریح کرده که آمریکا و متحدانش چنین اقدامی را به رسمیت نخواهند شناخت.

آمریکا و متحدانش هم‌چنین اطلاعاتی دارند که نشان می‌دهد مسکو قصد دارد با برگزاری “همه‌پرسی‌های صوری” در جمهوری‌های خودخوانده دونتسک و لوهانسک، این مناطق را به روسیه ملحق کند.

به کانال اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید

در عین حال نشانه‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد روسیه می‌خواهد در خرسون همه‌پرسی خودمختاری برگزار کند. به گفته کارپنتر، کرملین می‌خواهد با برگزاری این همه‌پرسی‌ها به اقدامات خود ظاهر دموکراتیک بدهد. او تاکید می‌کند که چنین همه‌پرسی‌هایی قانونی نیستند.

“تنها راه روسیه؛ تسلیم”

شورای امنیت ملی اوکراین می‌گوید با توجه به مقاومت موفقیت‌آمیز ارتش اوکراین در برابر نیروهای روسیه، مسکو راهی جز تسلیم شدن ندارد. اولکسی دانیلوف عضو این شورا که در تلویزیون اوکراین صحبت می‌کرد گفت مطمئن است که این جنگ نه با یک توافق صلح بلکه با تسلیم روسیه پایان می‌گیرد.

کنت لوئیس گفت حمید نوری به اندازه کافی – پنج جلسه – فرصت داشته تا از خود دفاع کند. حالا سرش را در دادگاه تکان می دهد. در نهایت عدالت باید برقرار شود.

رئیس انجمن آردسازان ایران می‌گوید دولت قیمت گندم صنعتی را تقریبا پنج برابر کرده و پیش‌بینی می‌شود که قیمت هر کیلو ماکارونی به ۳۲ تا ۳۶ هزار تومان برسد. قیمت حبوبات نیز با افزایش ۷۰ تا ۱۲۰ درصدی مواجه شده است.به گفته رئیس انجمن آردسازان ایران، میزان واردات گندم در ایران افزایشی بی‌سابقه یافته و این کشور مجبور است در سال جاری ۶ تا ۷ میلیون تن گندم وارد کند. محمدرضا مرتضوی در گفت‌وگو با سایت خبری “انتخاب” عنوان کرده ایران امسال باید همچنین ۲۰ میلیون تن غلات وارد کند و “هیچوقت تا این اندازه وابسته به واردات غلات نبوده‌ایم.”

به گفته مرتضوی با تصمیم دولت، وزارت جهاد کشاورزی قیمت گندم صنعتی را “تقریبا پنج برابر” کرده است.

به کانال تلگرام دویچه وله فارسی بپیوندید

این مقام مسئول ضمن اشاره به افزایش قیمت جهانی گندم، اضافه کرده دولت ایران در چند سال گذشته برای گندم تولید داخل یارانه می‌داده است، اما وقتی نرخ قیمت تولید داخلی به نرخ جهانی نزدیک شد، یارانه را قطع کرد و بدین ترتیب هم‌اکنون نرخ گندم به ۱۲ هزار تومان رسیده است.

رئیس انجمن آردسازان ایران درباره تاثیر افزایش قیمت آرد بر قیمت ماکارونی گفت: «انجمن تولیدکنندگان ماکارونی دقیقتر می‌توانند پاسخ دهند ولی پیش‌بینی من این است که قیمت هر کیلو ماکارونی به ۳۲ تا ۳۶ هزار تومان برسد.»

تهاجم روسیه به اوکراین، جهان را با کمبود غلات، به ویژه گندم روبرو کرده است. اوکراین و روسیه از مهم‌ترین صادرکنندگان گندم در سطح جهانی هستند. اوکراین در سال ۲۰۲۰ حدود ۹ درصد صادرات جهانی گندم را به خود اختصاص داد و هم‌اکنون در وضعیت جنگی، تنها قادر به صدور بخشی از گندم خود است. میزان صادرات جهانی گندم روسیه ۱۷ درصد بوده است. این کشور هم‌اکنون اعلام کرده به دلیل تأمین نیاز داخلی، از سطح صادرات برای برخی از مشتریان جهانی خود خواهد کاست. اما ایران همچنان جزو دریافت‌کنندگان گندم روسیه باقی خواهد ماند.

خبرگزاری مهر اواخر فروردین ۱۴۰۱ در گزارشی به نقل از دیمیتری ریلکو، مدیر کل موسسه مطالعات بازار کشاورزی مسکو نوشت که با وجود جنگ اوکراین، روسیه به صدور غلات به برخی از بزرگترین مشتریان خود از جمله مصر، ترکیه و ایران ادامه داده است.

افزایش قیمت حبوبات

افزایش قیمت مواد غذایی در ایران تنها محدود به غلات نمی‌شود. انتظار می‌رود که حبوبات نیز افزایش قابل توجهی پیدا کند.

به گفته یک فعال اقتصادی، حبوبات جزو کالاهای اساسی در نظر گرفته نشده است و اگر حبوبات مشمول اخذ ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده شود، “بدون تردید شاهد افزایش نرخ آن در بازار داخلی خواهیم بود.”

عبدی افتخاری به ایلنا گفت، هر چند بیش از ۷۰ درصد از نیاز داخلی در کشور تهیه و تامین می‌شود، اما افزایش نرخ حبوبات وارداتی در نرخ حبوبات داخلی نیز تاثیر می‌گذارد.

به گفته این فعال اقتصادی در پی افزایش نرخ سبد پروتئین‌خانوارها، تمایل قشر آسیب‌پذیر جامعه برای مصرف حبوبات روند تصاعدی به خود گرفت. او ابراز امیدواری کرد که حبوبات نیز در دسته کالاهای اساسی قرار بگیرد تا نرخ آن مجددا در سال جاری افزایش پیدا نکند. سال گذشته متوسط قیمت یک کیلوگرم حبوبات ۵۰ تا ۷۵ هزار تومان بود که در برخی از این محصولات، بازار ایران شاهد رشد قیمت ۷۰ تا ۱۲۰ درصدی بوده است.

سرانه مصرف گوشت به ۳ کیلوگرم در سال رسید

در همین حال به گفته دبیر انجمن صنعت بسته‌بندی گوشت و مواد پروتئینی کشور، مصرف سرانه گوشت ایرانی‌ها نیز نسبت به سال گذشته به شدت کاهش یافته است.

مسعود رسولی به “انتخاب” گفت: «مرکز آمار ایران سرانه مصرف گوشت قرمز در سال را ۴ کیلوگرم در سال به ازای هر نفر اعلام کرده است. اما آنچه واقعیت دارد و من به شما اعلام می‌کنم چیزی حدود ۳ کیلوگرم است که باید گفت این آمار برای هر جامعه‌ای نگران‌کننده است.»

رسولی مصرف سرانه گوشت ایران را با چین طی ۳۰ سال گذشته مقایسه کرد و گفت: «این مشکل در حالی گریبان مردم را گرفته است که به عنوان مثال در سال ۱۹۹۳ سرانه کشور گوشت قرمز مردم چین ۵ کیلوگرم بود که الان این عدد به ۵۳ کیلوگرم رسیده است. این نشان می‌دهد که جامعه ایرانی از این نظر چه وضعیت وخیمی را در حال تجربه کردن است.»

مهرماه سال گذشته مدیرعامل اتحادیه مرکزی دام سبک ایران گفته بود که سرانه گوشت در کشور از ۱۲ کیلوگرم در سال به ۶ کیلوگرم رسیده و به عبارتی با ۵۰ درصد کاهش مصرف مواجه شده است. حال پس از گذشت ۷ ماه، نرخ مصرف سرانه گوشت از ۶ کیلوگرم به ۴ کیلوگرم کاهش پیدا کرده است.

به کانال اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید

به گفته دبیر انجمن صنعت بسته بندی گوشت و مواد پروتئینی، “این شرایط بد در حالی است که استاندارد جهانی مصرف برای هر نفر در روز ۱۰۰ گرم گوشت است که با آمار فعلی فاصله‌ای بسیار زیاد دارد.” رسولی عنوان کرده: «حتی در شرایط بد هم هر نفر باید در سال ۲۰ کیلوگرم گوشت مصرف کند که ۳ برابر مصرف فعلی است.»

آلمان پس از رفع تردیدهای اولیه اعلام کرد قصد دارد از تحریم‌های نفتی اتحادیه اروپا علیه روسیه حمایت کند. مجارستان گفته تحریم انرژی روسیه را وتو خواهد کرد. اسپانیا، ایتالیا و یونان نسبت به افزایش قیمت سوخت هشدار داده‌اند.در نشست ویژه وزیران انرژی اتحادیه اروپا که روز دوشنبه ۱۲ اردیبهشت (دوم مه) در بروکسل برگزار شد، کشورهای اروپایی نتوانستند بر سر بسته ششم تحریم‌ها علیه مسکو به توافق برسند. کادری سیمسون، کمیسر اتحادیه اروپا در حوزه انرژی، در سخنان خود از “لحظه‌ای کلیدی برای حوزه انرژی اروپا” سخن به میان آورد.

کمیسیون اتحادیه اروپا در نظر دارد روز سه‌شنبه ۱۳ اردیبهشت در نشست خود در استراسبورگ تحریم‌های جدیدی را علیه مسکو به تصویب برساند. به گفته سیمسون، جزئیات این تحریم‌ها توسط اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، اعلام خواهد شد.

روبرت هابک، وزیر اقتصاد آلمان، در نشست روز دوشنبه از کشورهای مردد اروپایی نظیر مجارستان خواست تا سریعا واردات نفت از روسیه را متوقف کنند. او گفت همبستگی با اوکراین مستلزم این است که واردات سوخت‌های فسیلی از روسیه “به سرعت و به شدت کاهش یابد”.

مجارستان مخالف ممنوعیت واردات نفت از روسیه است و اعلام کرده این تصمیم را وتو خواهد کرد. به گفته دیپلمات‌های اروپایی، ویکتور اوربان، نخست‌وزیر مجارستان که حدود یک ماه پیش مجددا در این سمت انتخاب شد، قصد دارد در نشست سران اتحادیه اروپا که اواخر ماه مه برگزار می‌شود، این موضوع را مورد بحث قرار دهد. تحریم‌های اتحادیه اروپا برای اجرایی شدن مستلزم کسب رأی مثبت تمامی اعضای این اتحادیه است.

در مقابل لهستان خواستار ممنوعیت فوری واردات نفت روسیه به اتحادیه اروپا شده است. آنا مسکوا، وزیر محیط زیست این کشور، در نطق خود در بروکسل تأکید کرد “اکنون زمان تحریم نفت فرا رسیده است”. مسکوا قدم بعدی تحریم‌ها علیه مسکو را توقف واردات گاز از این کشور دانست.

لهستان نزدیک‌ترین متحد اوکراین در موضوع تحریم انرژی روسیه به شمار می‌رود.

سایر کشورهای اتحادیه اروپا نسبت به عواقب پرهزینه تحریم نفت و گاز روسیه هشدار می‌دهند. اسپانیا، پرتغال، یونان و ایتالیا می‌گویند این اقدام می‌تواند منجر به افزایش هنگفت قیمت سوخت شود. این کشورها اصرار دارند اتحادیه اروپا یک دوره گذار طولانی‌تری را برای یافتن جایگزین‌هایی برای نفت روسیه در نظر بگیرد.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

وزیر اقتصاد آلمان در نشست اتحادیه اروپا تأکید کرد قطع وابستگی به انرژی روسیه، برای اقتصاد کشورها بدون پیامد نخواهد بود. به گفته هابک چنین اقدامی به معنای “افزایش تورم، افزایش قیمت سوخت و فشار بر اقتصاد” است. هابک پیش‌تر طی سخنانی در برلین، عنوان کرده بود تحریم نفتی روسیه برای آلمان، به عنوان یک کشور قدرتمند اقتصادی، “قابل تحمل” خواهد بود.

دولت آلمان می‌گوید تا کنون موفق شده وابستگی خود به نفت و گاز روسیه را تا حد قابل توجهی کاهش دهد. به گفته هابک تا پیش از وقوع جنگ، آلمان ۳۵ درصد نفت مورد نیاز خود را از روسیه وارد می‌کرد که این میزان اکنون به ۱۲ درصد کاهش پیدا کرده است.

نشست روز دوشنبه بروکسل به پیشنهاد فرانسه و در واکنش به اقدام روسیه برای توقف صادرات گاز به لهستان و بلغارستان برگزار شد. شرکت نیمه‌دولتی گازپروم روسیه صادرات گاز به لهستان و بلغارستان را از صبح چهارشنبه ۲۷ آوریل قطع کرد.

لهستان تصمیم گازپروم را نقض قرارداد بین دو کشور خواند و اعلام کرد حق مطالبه خسارت را برای خود محفوظ می‌داند.

فرانسه در حال حاضر ریاست دوره‌ای شورای اتحادیه اروپا را بر عهده دارد.

به کانال اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید

کادری سیمون، کمیسر اتحادیه اروپا در حوزه انرژی، اظهار داشت هدف ر‌ئیس‌جمهور روسیه برای اجبار اروپا به پرداخت هزینه گاز به روبل، ایجاد “شکاف” میان کشورهای اتحادیه اروپاست. ولادیمیر پوتین اواخر ماه مارس اعلام کرد روسیه می‌خواهد الگوی تسویه حساب صادرات گاز به “کشورهای غیردوست” از جمله اروپا را تغییر دهد. او گفت در آینده بدهی‌ها باید به روبل پرداخت شوند.

وزیران خارجه اتحادیه اروپا اواخر فروردین امسال نیز در نشستی در لوکزامبورگ در مورد تحریم نفت روسیه به توافق نرسیده بودند.

کانون مدافعان حقوق بشر یک روز پس از تجمعات روز جهانی کارگر در ایران سرکوب تظاهرکنندگان و بازداشت فعالان کارگری و سندیکایی را محکوم کرد و به ناقضان حقوق بشر هشدار داد که “از عدالت گریزی نیست.”کانون مدافعان حقوق بشر طی بیانیه‌ای سرکوب اجتماعات روز جهانی کارگر در ایران را به شدت محکوم کرد. این کانون به ریاست شیرین عبادی در بیانیه‌ای که روز دوشنبه ۱۲ اردیبهشت (۲ مه) منتشر شده، نوشت جمهوری اسلامی در عمر ۴۳ ساله خود هیچ انتقادی را برنتابیده و همواره با “تجمعات قانونی و اعتراضات برحق‌” مردم با “ایجاد جو رعب و وحشت، بازداشت، زندان و سرکوب” برخورد کرده است.

در حالی که این روش به گفته این کانون، “حتی طبق اصول قانون اساسی و قوانین جزایی همین حکومت ممنوع و قابل پیگرد قانونی است.”

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

بسیاری از شهرهای ایران در روز جهانی کارگر صحنه تظاهرات مطالبه‌گرانه کارگران، بازنشستگان و معلمان بود. این تظاهرات با سرکوب و ضرب و شتم و بازداشت ده‌ها نفر از فعالان کارگری و سندیکایی همراه شد.

با فراخوان عمومی معلمان برای تظاهرات در روز ۱۱ اردیبهشت، بازداشت آموزگاران و فعالان صنفی پیش از این روز آغاز شد.

کانون مدافعان حقوق بشر در بیانیه خود اشاره کرده شامگاه ۱۰ اردیبهشت مأمورین امنیتی برای جلوگیری از برپایی تجمعات علی‌اکبر باغانی، رسول بداقی، محمد حبیبی و جعفر ابراهیمی، از فعالان شناخته‌شده معلمان را بازداشت و تعداد زیادی را در شهرستان‌ها احضار و تهدید به دستگیری کردند.

همچنین اسماعیل عبدی، معلم زندانی در زندان اوین اعلام کرد که در حمایت از کارگران، معلمان و خانواده‌های آن‌ها دست به اعتصاب غذا زده است.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

در این بیانیه اعتراضات و مطالبه‌گری معلمان هماهنگ با اصل ۲۷ قانون اساسی کشور شناخته شده و ضمن یادآوری تعهدات حکومت ایران به معاهدات و کنوانسیون‌های بین‌المللی، از جمهوری اسلامی خواسته شده که به موازین حقوق بشری و حقوق شهروندان خود مطابق قانون اساسی احترام بگذارد.

مهم‌ترین خواست معلمان و بازنشستگان ایران در تجمعات اعتراضی ماه‌های گذشته اجرای کامل طرح رتبه‌بندی به میزان ۸۰ درصد هیأت علمی دانشگاه‌ها برای معلمان شاغل و اجرای همسان‌سازی حقوق برای معلمان بازنشسته بوده است.

یک روز بعد از تظاهرات اعتراضی روز جهانی کارگر در ایران محمود بهشتی لنگرودی، فعال صنفی و نایب‌ رئیس کانون صنفی معلمان در مصاحبه با امتداد از توسل به زور و خشونت علیه مطالبه‌گری فرهنگیان در دو دهه اخیر انتقاد کرد.

او گفت: «متاسفانه در ادوار مختلف دولت‌ها که با آن‌ها سر و کار داشتیم، این مطالبات با بی‌تدبیری مسئولین وقت مورد بی‌اعتنایی قرار گرفته و بعضا، پاسخ به آن، خشونت‌آمیز و با استفاده از قوای قهریه بوده است. اوج استفاده از قوه قهریه را در روزهای اخیر در قبال معلمان در دولت رئیسی شاهد هستیم.»

کاهش فشارها و رسیدگی به معیشت معلمان از وعده‌های انتخاباتی ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران بود؛ وعده‌ای که به گفته بهشتی لنگرودی “نه تنها محقق نشد که بار تورمی شدیدی که امروز بر گرده بسیاری از اقشار جامعه سنگینی می‌کند، محصول عملکرد یکساله دولت ایشان است.”

کانون مدافعان حقوق بشر در پایان بیانیه خود هر گونه بازداشت و پرونده‌سازی علیه فعالان کارگری و معلمان را قویا محکوم کرد و به ناقضان حقوق بشر هشدار داد: «عدالت را گریزی نیست، بدانید که دیر یا زود پاسخگوی ظلم و استبداد حاکم خواهید بود.»

مدیر بخش خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ایران با اشاره به خطر مبرم فرونشست بافت تاریخی اصفهان ۱۰ سال آینده را برای مقابله با خطرات جدی فرونشست زمین حیاتی دانست.سرعت پیشرفت فرونشست زمین در اصفهان افزایش یافته و هشدارها را شدت بخشیده است. علی بیت‌اللهی، مدیر بخش زلزله و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ایران هشدار داده که فرونشست اگرچه در سایر نقاط ایران نیز وجود دارد ولی بافت تاریخی اصفهان را نسبت به سایر استان‌ها بیشتر تهدید می‌کند.

به گزارش تجارت‌نیوز، بیت‌اللهی با اشاره به خطری که در کمین “تمام بافت‌های تاریخی استان اصفهان” است می‌گوید: «بالاترین کسری مخزن آب‌های زیرزمینی به ترتیب در استان‌های خراسان رضوی، تهران، کرمان، اصفهان و فارس است. اما در اصفهان تعداد آثار تاریخی در خطر فرونشست بسیار بیش‌تر است.»

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

آثار فرونشست زمین را می‌توان اینک در سطح بسیاری از بافت‌های تاریخی اصفهان، از جمله مساجد مشاهده کرد که همین باعث هشدار دکتر بهرام نادری، عضو کارگروه تخصصی فرونشست استان اصفهان شده است.

کارشناسان می‌گویند، راه کاهش فرونشست در اصفهان جاری بودن دائم آب در زاینده‌رود و مدیریت صحیح کشت و زرع است. اما جریان زاینده‌رود در اصفهان دائمی نبوده و آثار مخرب فرونشست نیز روزبه‌روز بیش‌تر نمایان می‌شود.

بیت‌اللهی می‌افزاید: «در بافت‌های تاریخی، ساختمان‌ها دارای اسکلت و مهندسی نیست که تاب‌آوری نسبتا بالایی داشته باشند. به دلیل نشست‌های نامتقارن آسیب می‌بینند. فرونشست آثار غیرقابل تعمیری روی بافت‌های تاریخی می‌گذارد.»

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

فرونشست زمین در اصفهان تنها قسمت بافت‌های تاریخی نشده بلکه دشت‌ها، ساختمان‌های مسکونی و خیابان‌های این استان را نیز بی‌نصیب نگذاشته است.

از جمله دلایلی که به فرونشست می‌انجامد افت سطح آب‌های زیرزمینی بر اثر برداشت بی‌رویه آب، حفر چاه‌های غیرمجاز، کاهش نزولات جوی و عدم مدیریت در آبیاری است.

بیت‌اللهی می‌گوید، تاریخچه کسری مخازن آب‌های زیرزمینی ایران از حدود سال ۱۳۵۵، یعنی دو سال پیش از انقلاب شروع شده و نقطه عطف آن سال ۱۳۷۵ بوده است.

به بیان دیگر از سال ۱۳۵۵ تا کنون، ۱۴۰ میلیارد مترمکعب آب زیرزمینی از دست رفته است.

در مهرماه سال گذشته محمد درویش، کارشناس و فعال محیط زیست در نشست فرونشست اصفهان در اتاق بازرگانی این شهر چنین پدیده‌ای را “آخرین و غیرقابل برگشت‌ترین مرحله از بیابان‌زایی و نشان‌دهنده کیفیت مدیریت حاکم بر سرزمین در حوزه محیط زیست و آب” دانست.

به گزارش خبرگزاری مهر، او وضعیت نشست زمین در دشت مهیار، در جنوب اصفهان را بسیار نگران‌کننده خواند و گفت: «در این منطقه مشاهده کردم که در هر یک هکتار پنج چاه حفر شده بود و ظاهراً متوجه خطر نیستند و نمی‌دانند این ترک‌های زمین ممکن است ما را وادار به ترک مناطق کند.»

علی بیت‌اللهی در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز با اشاره به قدمت ۴۵ ساله فرونشست در ایران تأکید کرد که اکنون این پدیده به مرز بحرانی رسیده است: «مرز بحرانی زمانی است که آثار فرونشست نمایان می‌شود. از این به بعد آب‌رفت به تراکم نهایی که برسد، حالت مرگ دشت‌ها و آبخوان‌ها اتفاق می‌افتد.»

او هشدار خود را این‌گونه به پایان می‌برد: «سال آینده برای ما حیاتی است. اگر در این مدت اقدامات جدی برای مقابله با کسری آبهای زیرزمینی صورت بگیرد، می‌توانیم امیدوار باشیم.»