در حالی که مذاکرات ایران و آمریکا هنوز به نتیجه‌ای نرسیده، تهران قصد دارد گفت‌وگوهای جدیدی را بر سر برنامه هسته‌ای با کشورهای اروپایی در ترکیه به انجام برساند. ایران نگران فعال کردن “مکانیسم ماشه” توسط اروپایی‌هاست.جمهوری اسلامی ایران می‌خواهد جمعه آینده ۱۶ ماه مه (۲۶ اردیبهشت)، با نمایندگانی از آلمان، فرانسه و بریتانیا در استانبول درباره برنامه مناقشه‌برانگیز هسته‌ای خود گفت‌وگو کند.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، ضمن تأیید این خبر اعلام کرد که دور بعدی گفت‌وگوها میان ایران و نمایندگان کشورهای اروپایی، در سطح معاونان وزارت خارجه برگزار خواهد شد.
عراقچی با تاکید بر “آمادگی مذاکره با اروپا” گفت: «متاسفانه اروپایی‌ها خودشان هستند که با سیاستهای خودشان در مذاکرات انزوا پیدا کرده‌اند.»
به گزارش خبرگزاری فرانسه، منابع دیپلماتیک فرانسوی هم امروز چهارشنبه، ۲۴ اردیبهشت (۱۴ ماه مه) اعلام کرده‌اند که این دیدار در سطح مدیران سیاسی برگزار خواهد شد.
دو کشور آلمان و بریتانیا هنوز واکنشی نشان نداده‌اند. دیدار نمایندگان جمهوری اسلامی و اروپا در اصل قرار بود دوم ماه مه برگزار شود، اما به تعویق افتاد.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
هدف این مذاکرات، به گفته منابع نزدیک به هیأت‌های اروپایی، حفظ ارتباط و بررسی این امر بوده که توافق هسته‌ای احتمالی جدید ایران و آمریکا چه ویژگی‌هایی داشته و چگونه پیش خواهد رفت.
مذاکرات “بسیار سخت” با آمریکا
کشورهای غربی به جمهوری اسلامی مظنون‌اند که در پوشش یک برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای، در پی ساخت بمب اتمی است. جمهوری اسلامی این اتهام را رد می‌کند.
به گزارش برخی رسانه‌های داخلی، در ایران بررسی‌هایی در جریان است تا نظارت بر غنی‌سازی اورانیوم به چند کشور حوزه خلیج فارس سپرده شود.
عباس عراقچی امروز چهارشنبه (۲۴ اردیبهشت) از “مذاکرات بسیار سخت” در دور گذشته سخن گفت، اما در عین حال تاکید کرد: «بنای ما تاکنون ادامه مذاکرات است.» یکی از مقام‌های آمریکایی نیز از این دور مذاکرات ابراز “دلگرمی” کرده بود.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، نیز چهارمین دور مذاکرات ایران و آمریکا در روز ۲۱ اردیبهشت (۱۱ ماه مه) را “دشوار اما مفید” توصیف کرده بود. به نظر می‌رسد مذاکرات در این دور بر موضوع مورد مناقشه غنی‌سازی اورانیوم متمرکز بوده است که جمهوری اسلامی آن را از “اصول بنیادین” خود می‌داند.
تهران ابراز امیدواری می‌کند که طرف آمریکایی با درک بهتر این اصول، با “رویکردی واقع‌بینانه‌تر” به مذاکرات بازگردد. قرار است زمان و محل دور پنجم مذاکرات توسط عمان اعلام شود؛ کشوری که از آغاز مذاکرات در روز ۱۲ آوریل نقش میانجی میان دو طرف را ایفا کرده است.
جنگ لفظی در آستانه دور پنجم مذاکرات
عباس عراقچی همزمان با اعلام خبر مذاکرات ایران و اروپا در استانبول، اظهارات روز سه‌شنبه دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، در عربستان سعودی را مورد انتقاد قرار داد.
ترامپ در جریان دیدار از ریاض، جمهوری اسلامی را “مخرب‌ترین نیرو” در خاورمیانه نامید و در مقابل رقیب منطقه‌ای‌اش عربستان سعودی را دارای “چشم‌اندازی سازنده” توصیف کرده بود.
عراقچی در واکنش، اظهارات ترامپ را “فریبکارانه” خواند و آمریکا را متهم کرد که “با فشارها، تحریم‌ها و تهدیدات نظامی مانع پیشرفت” ایران شده است.
ترامپ همچنین بار دیگر تمایل خود را “دستیابی به توافقی با ایران” عنوان کرد، اما همزمان تهدید کرد که در صورت شکست مذاکرات، جمهوری اسلامی با فشار حداکثری مواجه خواهد شد. او رهبران جمهوری اسلامی را متهم کرد که “ثروت مردم خود را به سرقت می‌برند تا ترور و خونریزی در خارج از کشور را تأمین مالی کنند”.
ترامپ امروز چهارشنبه نیز در نشست کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس گفت که خواهان معامله با جمهوری اسلامی است، به شرطی که این کشور از حمایت از تروریسم دست بردارد.
آلمان، فرانسه و بریتانیا از امضاکنندگان توافق هسته‌ای با ایران (برجام) در سال ۲۰۱۵ هستند؛ توافقی که ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری‌اش به شکل یکجانبه از آن خارج شد. در پی این اقدام، واشنگتن دوباره تحریم‌های شدید را علیه ایران اعمال کرد و تهران نیز به تدریج تعهدات برجامی خود را زیر پا گذاشت.
رئیس جمهوری وقت آمریکا در آن زمان، خروج خود از برجام را با این استدلال توجیه کرد که این توافق، که قرار بود ایران را از ساخت بمب اتمی باز دارد، کافی و جامع نیست.
ترامپ از آغاز دومین دوره ریاست جمهوری‌اش در ژانویه گذشته، بارها تمایل خود برای دستیابی به توافقی جدید با ایران را، همزمان با تهدید ایران به حمله نظامی، ابراز کرده است.
ابزار “مکانیسم ماشه” در دست اروپا
مجید تخت‌روانچی، معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی، دیروز سه‌شنبه اعلام کرد که ایران آماده است موقتا غنی‌سازی اورانیوم خود را محدود کند. ایران در حال حاضر اورانیوم را تا سطح ۶۰ درصد (چندین برابر بیش از حد مجاز ۳.۶۷ درصدی قیدشده در برجام) غنی می‌کند.
ساخت سلاح هسته‌ای نیازمند اورانیوم با غنای ۹۰ درصدی است. مقام‌های اروپایی، از جمله وزیر خارجه فرانسه، تهدید کرده‌اند که در صورت شکست مذاکرات و تامین نشدن منافع اروپا، با فعال کردن “مکانیسم ماشه” تمامی تحریم‌های پیشین علیه ایران را دوباره برمی‌گردانند.
ساز و کار موسوم به “مکانیسم ماشه” در توافق برجام، که هنوز تا ۲۶ مهر ۱۴۰۴ اعتبار دارد، در صورت فعال شدن، منجر به بازگشت خودکار تمامی تحریم‌های سازمان ملل متحد علیه جمهوری اسلامی خواهد شد.
یکی از دلایل تمایل تهران به آغاز گفت‌وگوها با اروپا، نگرانی از فعال شدن “مکانیسم ماشه” است. عراقچی اندکی پس از پایان دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا، در واکنش به همین تهدیدها گفته بود، چنین اقدامی به پایان نقش اروپا و تشدید بازگشت‌ناپذیر تنش‌ها خواهد انجامید.
