در حالی که کشورهای منطقه در رقابت تنگاتنگی برای تقویت جایگاه خود به عنوان مسیر ترانزیت کالاهای بین‌المللی هستند، اولین قطار ترانزیتی افغانستان‌-ترکیه در مسیر ایران متوقف شد. یادداشتی از دالغا خاتین‌اوغلو، کارشناس انرژی.مقامات ایران اظهارات ضد و نقیضی از عدم مجوز ورود بار، اشکالات در لوکوموتیو آن تا انکار ورود قطار از افغانستان به کشور مطرح کرده و راه‌آهن ایران نیز طی اقدام عجیبی لوکوموتیو این قطار حامل ۱۱۰۰ تن کالک از مسیر افغانستان به ترکیه را جدا کرده و با خود برده است.

خط آهن خواف‌-هرات تابستان سال گذشته توسط کنسرسیوم ریلی ایران و افغانستان راه‌اندازی شد و ابتدای ماه جاری اولین قطار حامل کالاهای افغانستان از خاک ایران به ترکیه در همان مرحله ورود به ایران متوقف شده است.

به رغم انتشار گزارش‌های زیادی از توقیف این قطار و تناقض در گفته‌های مقامات گمرکی، راه‌آهن، وزارت راه و شهرسازی و کنسرسیوم توسعه خط آهن، هنوز علت واقعی توقیف این قطار ترانزیتی مشخص نشده است.

علت هرچه باشد، آنچه مسلم است مشکل یادشده نه ارتباطی به افغانستان و نه ترکیه دارد؛ دو کشوری که امیدوار بودند از مسیر کوتاه‌تر ایران بتوانند ترانزیت کالا داشته باشند.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

ایران به‌رغم موقعیت منحصر به فرد خود، از همه پروژه‌های ترانزیتی منطقه کنار گذاشته شده و برای نمونه، ترانزیت ریلی کالاهای خارجی در ایران سال گذشته به اندازه یک‌چهارم جمهوری آذربایجان یا ترکمنستان نیز نشده است؛ کشورهایی که رقیب ایران در ترانزیت کالا میان ترکیه و افغانستان هستند.

ترانزیت ریلی ایران

آمارهای وزارت راه و شهرسازی ایران نشان می‌دهد، سال گذشته تنها ۱.۵ میلیون تن کالای خارجی از طریق خطوط آهن ایران ترانزیت شده که بخش اعظم آن ترانزیت گوگرد ترکمنستان به خلیج فارس بوده است. این در حالی است که ترانزیت کالاهای خارجی خطوط ریلی جمهوری آذربایجان تنها در سه ماهه ابتدایی ۲۰۲۴ بیش از ۱.۸ میلیون تن بود. از طرف دیگر ترکمنستان در سال ۲۰۲۳ به غیر از مسیر شرق‌-غرب، بیش از ۲ میلیون تن کالا تنها در مسیر ایران‌-قزاقستان‌-روسیه ترانزیت کرده است.

در مورد بخصوص خود ترکیه، آمارهای رسمی این کشور نشان می‌دهد، خدمات ترانزیت کالاهای خارجی در این کشور طی سال گذشته میلادی ۴۰ میلیارد دلار درآمد برای کشور داشته است.

بازار لجستیک کالاهای خارجی امارات نیز ۱۰ برابر بیشتر از ایران و حدود ۲۰ میلیارد دلار است و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۶ به ۳۱ میلیارد دلار برسد.

ایران حتی طی دو دهه گذشته نتوانسته دو خط آهن چابهار-‌زاهدان و رشت-‌آستارا را تکمیل کند تا امیدی به ترانزیت کالا در مسیر شمال‌-جنوب با روسیه داشته باشد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

مقامات دولت ابراهیم رئیسی مانند دیگر حوزه‌ها در مورد نقش ترانزیتی کشور بزرگ‌نمایی کرده و حتی پاییز سال گذشته از “اتصال ریلی کشور به اروپا” خبر دادند. چنین اظهارات نادرست و توهم‌آلودی نه تنها کمکی به بهبود وضعیت ترانزیتی ایران نمی‌کند، بلکه توجهات را از توسعه سریع حوزه لجستیک کشورهای رقیب ایران و عقب‌ماندگی این کشور منحرف می‌کند.

معاون وزیر راه و شهرسازی ایران که می‌داند ترانزیت ریلی تنها ۱.۵ میلیون تن کالای خارجی و آن هم گوگرد ترکمنستان در سال گذشته مایه شرمساری است، اما باز هم مدعی می‌شود که “ایران قلب ترانزیت جهان” است و رسانه‌های حکومتی هم این توهمات را با آب و تاب پوشش می‌دهند. این موضوع چشم‌انداز آینده حوزه لجستیک این کشور را نیز در سیاهی فرو می‌برد و هیچ امیدی را برای توسعه این حوزه باقی نمی‌گذارد.

چین طی سال‌های گذشته ایران را از طرح جهانی “ابتکار کمربند و جاده” کنار گذاشته، هند و روسیه به‌رغم گذشت ۲۰ سال هنوز ترانزیت از مسیر ایران را آغاز نکرده و اتفاقا هند سال گذشته قرارداد عظیم کریدور ترانزیتی عربستان-‌اروپا را امضا کرد و نهایتا حتی کشورهای اطراف خود ایران نیز تمایلی به ترانزیت کالا از خاک ایران به همدیگر را ندارند.

خدمات لجستیک و ترانزیت کالا در جهان

بر اساس آمارهای کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل، ارزش سالانه صادرات خدمات در جهان بیش از ۷ تریلیون دلار است که ۲۰ درصد آن مربوط به حوزه حمل و نقل کالا و ۱۵ درصد آن مربوط به حمل مسافر است.

بر اساس این گزارش، صادرات خدمات حدود ۹ درصد اقتصاد جمهوری آذربایجان، بیش از ۱۰ درصد اقتصاد ترکیه و آلمان، ۱۳ درصد از اقتصاد اسپانیا و فرانسه، همچنین ۳۱ درصد از اقتصاد امارات متحده عربی را تشکیل می‌دهد. ایران در میان کشورهایی است که سهم صادرات خدمات آن “بین صفر تا سه درصد” از اقتصاد کشور گنجانده شده است.

بیشتر بخوانید: میخی دیگر بر تابوت رویاهای ترانزیتی ایران

اینکه خیراله خادمی، مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل ایران، در بهمن‌ماه سال گذشته مدعی شده “ایران قلب ترانزیت جهان” است، با این آمار بین‌المللی و واقعیت‌هایی که مردم عادی نیز می‌دانند، در تناقض آشکار است.

حتی مقامات کشوری مثل ترکیه که از لحاظ لجستیک مقام ۱۱ را در جهان دارد، به خود نمی‌بالند و ماه گذشته وزارت تجارت این کشور اعلام کرد، اگرچه ارزش بازار لجستیک و حمل و نقل کشور به ۱۰۰ میلیارد دلار رسیده و مقام ۱۱ جهان را داریم، اما هنوز سهم کشور از کل بازار لجستیک جهان ۲.۵ درصد است و باید تلاش کنیم این وضعیت بهبود بیشتری یابد.

تنها بنادر و خطوط ریلی، جاده‌ای و کشتی‌رانی ترکیه نیست که طی سال‌های گذشته به شدت توسعه یافته؛ بلکه شرکت هواپیمایی “ترکیش ایرلاینز” سال گذشته با دو پله جهش، در رده ۱۷ بهترین شرکت‌های هواپیمایی جهان و رده اول اروپا قرار گرفت.

بیشتر بخوانید: چرا ایران از مسیر کریدورهای ترانزیتی حذف شد؟

رتبه چشمگیر خطوط هوایی ترکیه در حالی است که بیش از نیمی از هواپیماهای ایران زمین‌گیر هستند و از رده خارج شده‌اند.

آمارهای بانک مرکزی ایران نشان می‌دهد، واردات خدمات ایران در سال ۱۴۰۱ حدود ۶.۷ میلیارد دلار بیشتر از صادرات خدمات بوده و در شش ماه ابتدایی سال گذشته نیز تراز تجارت خدمات کشور دوباره منفی ۴ میلیارد دلار شده است.

چنین شکاف بزرگی در تجارت خدمات ایران، از جمله حوزه حمل و نقل بین‌المللی، در حالی است که مقامات دولت ابراهیم رئیسی بارها مدعی توسعه حوزه لجستیک کشور، از جمله ترانزیت کالاهای خارجی شده‌اند.

سنگ معدنی کالک افغانستان کالایی فرسوده‌شدنی نیست و توقیف درازمدت آن نیز تنها هزینه بیشتر برای تاجران افغانستان و ترکیه ایجاد خواهد کرد و نهایتا محموله‌های بعدی از مسیر ترکمنستان و آذربایجان ارسال می‌شود، اما این موضوع ضربه‌ای فراموش‌نشدنی بر وجهه حوزه ترازیتی ایران است؛ خصوصا اینکه مقامات نهادهای مختلف ایران اظهارات ضد و نقیضی درباره علت توقیف قطار می‌کنند و کسی مسئولیت آن را قبول نمی‌کند.

متهم پرونده ترور نافرجام فاضل مصطفی، نماینده مجلس جمهوری آذربایجان گفت که قصد مجازات او را داشته و مبلغ ۳۰ هزار دلار از گروه “حسینیون” دریافت کرده است. گروه حسینیون در سال ۲۰۱۵ توسط قاسم سلیمانی تاسیس شد.روز هشتم اردیبهشت ۱۴۰۳ (۲۷ آوریل) دادگاه رسیدگی به پرونده ترور فاضل مصطفی، نماینده مجلس جمهوری آذربایجان برگزار شد.

آذر ساریجانوف که در ارتباط با این سوءقصد بازداشت شده است، گفت که می‌خواست فاضل مصطفی را مجازات کند.

متهم ترور فاضل مصطفی همچنین فاش کرد که می‌خواست وارد نهادهای دولتی شود و به همه شلیک کند اما نتوانسته هیچ یک از این نقشه‌های خود را اجرا کند زیرا پس از اقدام به سوءقصد بازداشت شده است.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

ارتباط با ایران برای سوء قصد به نماینده مجلس آذربایجان

به گزارش رسانه آپا، در جریان محاکمه، ساریجانوف اعلام کرد که در سال ۲۰۲۳ با فردی به نام رشاد احمدوف آشنا شده است.

احمدوف عضو گروه “حسینیون” بوده است؛ گروه حسینیون در سال ۲۰۱۵ در ایران و زیر نظر قاسم سلیمانی تشکیل شد. بیشتر اعضای این گروه از شهروندان جمهوری آذربایجان‌اند که به اتهام اقدامات تروریستی تحت تعقیب هستند.

سریجانوف در دادگاه اعلام کرد که بعدها متوجه شده است که احمدوف خدمت سربازی خود را در مناطق هم مرز با ایران گذرانده است.

بیشتر بخوانید: روسیه گروه مرتبط با سپاه قدس را به باکو تحویل داد

ساریجانوف می‌گوید از دوست جدید خود پرسیده است که آیا در صورت لزوم می‌تواند افراد را به آن سوی مرز با ایران منتقل کند؟ و در عین حال نیز تلاش کرده است تا احمدوف از فاضل مصطفی متنفر شود.

پرداخت ۳۰ هزار دلاری ایران بابت ترور

ساریجانف می‌گوید پس از مدتی متوجه شده است که واله اسماعیل‌اف، دوست دوران کودکی احمدوف با سازمان حسینیون در ایران ارتباط دارد.

احمدوف در یکی از سفرهای خود به ایران به درخواست ساریجانف با واله اسماعیل‌اف، در مورد قصد ترور گفتگو کرده است.

این اقدام مورد قبول قرار گرفته و واله اسماعیل‌اف اعلام کرده است که می‌تواند ۳۰ هزار دلار آمریکا بابت اجرایی شدن این ترور پرداخت کند.

بیشتر بخوانید: دستگیری “تروریست”‌های مرتبط با ایران و حزب‌الله در باکو

او در دادگاه اقرار کرد که از این مبلغ، ساریجانف ۲۰۰۰ دلار را به دوست خود پرداخت کرده است.

فاضل مصطفی کیست؟

او از سال ۲۰۰۵ تاکنون برای چهار دوره متوالی نماینده مجلس بوده و در سال ۲۰۰۸ در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرد و با ۲.۴۳ درصد آرا در جایگاه سوم قرار گرفت.

مصطفی روز هشتم فروردین ۱۴۰۲ در نزدیکی منزل خود در آستانه افتتاح سفارت آذربایجان در اسرائیل هدف سوء قصد قرار گرفت و در بیمارستان بستری شد.

او از منتقدان سرسخت سیاست‌های جمهوری اسلامی است.

بیشتر بخوانید: بازداشت شش اسلامگرا و اخراج چهار دیپلمات ایرانی از آذربایجان

سخنگوی وزارت خارجه جمهوری آذربایجان گفته بود تحقیقات اولیه در خصوص سوءقصد به جان آقای مصطفی، حاکی از وجود “ردپای ایران” است.

خبرگزاری عصر ایران

سرپرست اداره حفاظت محیط زیست پردیس گفت: اداره حفاظت محیط‌زیست پردیس با استناد به ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی، این خودرو‌ها و سایر خودرو‌هایی که پلاک آن‌ها توسط شهروندان و دوست‌داران محیط زیست ارسال کرده بودند را اعلام جرم کرده و جهت سیر مراحل قانونی به دادگاه معرفی کرده است. 8 اردیبهشت

سرپرست اداره حفاظت محیط زیست پردیس از توقیف ۲۰ خودرو متخلف تخلیه غیرمجاز نخاله‌های ساختمانی در این شهرستان خبر داد.به گزارش مهر، محسن رضائیان اظهار کرد: طی پیگیری‌های چند ماه اخیر اداره حفاظت محیط زیست پردیس و دریافت گزارشات مردمی مبنی بر تخلیه نخاله ساختمانی و پسماند خانگی غیر مجاز در حوزه شهرستان، حدود ۲۰ مورد راکب متخلف خودرو تخلیه غیرمجاز پسماند و نخاله ساختمانی، اعلام جرم و به دادستانی شهرستان معرفی شده است.

سرپرست اداره حفاظت محیط زیست پردیس گفت: اداره حفاظت محیط‌زیست پردیس با استناد به ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی، این خودروها و سایر خودروهایی که پلاک آنها توسط شهروندان و دوست‌داران محیط زیست ارسال کرده بودند را اعلام جرم کرده و جهت سیر مراحل قانونی به دادگاه معرفی کرده است.

وی افزود: که مردم هوشیار شهرستان پردیس، در صورت مشاهده مواردی اینچنین، گزارشات این تخلفات را به شماره تماس ۷۶۲۸۶۴۰۰ به اداره حفاظت محیط‌زیست شهرستان پردیس و همچنین سامانه ۱۵۴۰ سازمان حفاظت محیط زیست گزارش کنند.

خبرگزاری ایرنا

رییس اداره حفاظت محیط زیست خواف گفت: متصدی واحد غیر مجاز جمع‌آوری ضایعات در این شهرستان مرزی خراسان رضوی به ۶ ماه حبس محکوم شد. 8 اردیبهشت

به گزارش ایرنا و به نقل از روابط عمومی اداره محیط زیست خواف، سعید شفیعیان روز شنبه افزود: بدنبال شکایت این اداره و در پی اخطار مکرر به یکی از واحدهای غیر مجاز جمع آوری ضایعات در شهر خواف و توجه نداشتن به اخطارها و رفع نواقص لازم متصدی این واحد همزمان با هفته زمین پاک ( هفته اول اردیبهشت) با حکم دادگاه به ۶ ماه حبس تعزیزی محکوم شد.

وی گفت: اداره حفاظت محیط زیست خواف ضمن اخطار به واحدهای غیر مجاز جمع آوری پسماند از آنها برای رفع نواقص تعهد می گیرد ولی برخی از این واحدها نسبت به اجرای تعهد کوتاهی می کنند.
رییس اداره حفاظت محیط زیست خواف ادامه داد: به این منظور شکایتی از یک واحد جمع آوری پسماند این شهرستان در مرجع قضایی ارایه و متصدی با رای قاضی به رفع نواقص و تحمل حبس محکوم شد.
شفیعیان اظهار کرد: با عنایت به تعریف واحدهای جمع آوری ضایعات در ردیف ۲۴ آیین نامه ساماندهی مشاغل و اصناف مزاحم شهری، دستگاههای ذیل این آیین نامه باید در جهت ساماندهی این مشاغل طبق درخواست و انتظارات مردمی فعال تر عمل کنند.

خواف با یک میلیون هکتار وسعت از وسیع‌ترین عرصه‌های طبیعی در بین شهرستانهای استان خراسان رضوی برخوردار و دارای یک منطقه حفاظت شده، یک تالاب ملی و ۲ منطقه شکار ممنوع است.

عرصه‌های طبیعی خواف از نظر حیات وحش جانوری، زیستگاه گونه‌های تحت حمایتی چون پلنگ ایرانی، قوچ و میش وحشی، آهو، فلامینگو و حواصیل و تعدادی دیگر گونه‌های نادر پرندگان و حیات وحش است.

مرکز شهرستان ۱۶۰ هزار نفری خواف با ۱۲۳ کیلومتر مرز مشترک با کشور افغانستان در فاصله ۲۶۷ کیلومتری جنوب شرقی مشهد واقع است.