این در حالی است که حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران روز جمعه ۸ اردیبهشت (۲۸ آوریل) در نشستی خبری در بیروت از توافقی بین نماینده آمریکا و طرف ایرانی در این زمینه سخن گفت که ۱۳ ماه پیش امضا شده است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

او گفت: «ما در خصوص تبادل زندانی با طرف آمریکایی حدود ۱۳ ماه پیش توافق کردیم. آن‌ها یک خانم دیپلمات انگلیسی را به عنوان نماینده معرفی کردند. در خصوص چگونگی تبادل زندانیان به عنوان یک موضوع کاملا انسانی یک صورت‌جلسه بین آن نماینده و طرف ایرانی امضا شد.»

امیرعبداللهیان افزود: «ما هیچ محدودیت زمانی برای انجام تبادل نداشتیم، اما به دلیل برخی ملاحظات طرف آمریکایی ماه‌ها اجرای این صورت‌جلسه به تعویق افتاد تا این که در هفته‌های گذشته قرار شد آن صورت‌جلسه به‌روزرسانی شود.»

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

ودانت پاتل که در جمع خبرنگاران در واشنگتن پس از اظهارات امیرعبداللهیان سخن می‌گفت تصریح کرد، وقتی موضوع مربوط به شهروندان آمریکایی “به‌ناحق زندانی‌شده در گوشه و کنار دنیا، چه در ایران و روسیه یا هر جای دیگر” باشد، خوشحال می‌شود که خبر خوبی ارائه دهد اما “متأسفانه خبر جدیدی” ندارد.

او ضمن ابراز امیدواری از این که به‌زودی شهروندان آمریکایی زندانی در ایران به وطنشان بازگردند تأکید کرد که تلاش‌های آمریکا در این زمینه ادامه خواهد داشت.

تردید نسبت به اظهارات مقامات ایران

پاتل همچنین در مورد نادرستی اظهارات مقام‌های رسمی ایران گفت، به اکثر اظهاراتی که از سوی حکومت ایران می‌آید “به دیده تردید” می‌نگرد.

بیش‌تر بخوانید: ایران: توافق تبادل زندانی با آمریکا پارسال با واسطه امضا شد

وزیر خارجه ایران در اسفندماه سال گذشته نیز به توافقی اشاره کرده بود که با طرف آمریکایی در مورد تبادل زندانیان به دست آمده است. اما آن زمان ند پرایس، سخنگوی وقت وزارت خارجه آمریکا اظهارات او را رد کرد و آن را “دروغی ظالمانه” خواند.

پرایس تأکید کرده بود که آمریکا در عین حال همچنان به تلاش‌های خود برای آزادی سه شهروند آمریکایی زندانی در ایران ادامه خواهد داد.

ودانت پاتل نیز پیش از این در نشستی خبری در ۲۲ آوریل از ایران خواسته بود، عماد شرقی، مراد طاهباز و سیامک نمازی، شهروندان آمریکایی زندانی در ایران را آزاد کند و از زندانی کردن اتباع خارجی به عنوان اهرمی سیاسی برای رسیدن به مقاصد خود دست بردارد.

بیش‌تر بخوانید: تارا طاهباز: دیگر امیدی به تلاش بایدن برای آزادی پدرم ندارم

کشورهای غربی بارها ایران را به گروگان‌گیری شهروندان خارجی و استفاده از این شیوه برای اعمال فشار بر غرب متهم کرده‌اند.

کیم یو جونگ، خواهر دیکتاتور کره شمالی کیم جونگ اون، در واکنش به این توافق و با استفاده از الفاظی رکیک، بایدن و یون سوک یول را شدیدا مورد انتقاد قرار داده است. او هشدار داد که کشورش “بازدارندگی هسته‌ای” خود را ارتقاء خواهد داد.

بیشتر بخوانید: کره شمالی موشک بالستیک “از نوع جدید” شلیک کرد

کیم یو جونگ مدیر وزارت تبلیغات کره شمالی و یکی از چهره‌های برجسته سیاسی این کشور است.

به اعتقاد او توسعه همکاری اتمی بین کره‌جنوبی و ایالات متحده، صلح در منطقه را در معرض “خطر بزرگتری” قرار خواهد داد.

بر اساس گزارش خبرگزاری دولتی کره‌شمالی، کیم یو جونگ توافق مذکور را “خصمانه‌ترین و تهاجمی‌ترین اراده برای عمل” متحدان علیه کره شمالی دانست.

مدیر وزارت تبلیغات کره شمالی جو بایدن را نیز سرزنش کرد و او را “فردی ضعیف ناشی از پیری، غیر مسئول و خشن” خواند.

کیم یو جونگ همچنین سخنان بایدن را “اظهارات بی‌ربط یک فرد مسن” توصیف کرد و اشاره کرد که کره شمالی “به سادگی از آن نخواهد گذشت.”

بیشتر بخوانید: رزمایش کره شمالی برای شبیه‌سازی یک “ضد حمله هسته‌ای”

کیم یو جونگ در ادامه رئیس جمهور کره جنوبی را نیز “احمق” خطاب کرد و گفت که او “به ایالات متحده آمریکا کاملا اعتماد می‌کند، اما در ازای آن فقط وعده می‌گیرد.”

وزارت دفاع کره جنوبی اظهارات مقام دولتی کره شمالی را “بی‌معنی” خواند و آن را ناشی از “عصبانیت و ناامیدی” کره‌شمالی به خاطر همکاری آمریکا و کره جنوبی برای تقویت قابلیت‌های دفاعی دانست.

واکنش روسیه و چین

پیشتر روسیه و چین نیز از توافق جدید آمریکا و کره‌جنوبی در زمینه توسعه همکاری اتمی انتقاد کرده بودند. وزارت خارجه روسیه روز جمعه، ۲۸ آوریل اعلام کرد که این توافق” باعث بی‌ثباتی منطقه و کل جهان خواهد شد.”

این وزارتخانه همچنین گفت: «تلاش ایالات متحده و ناتو برای کسب برتری نظامی تنش‌ها را افزایش می‌دهد و می‌تواند منجر به تحریک رقابت تسلیحاتی شود.»

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

مائو نینگ، سخنگوی وزارت خارجه چین نیز ضمن هشدار به واشنگتن و سئول در قبال “تحریک رویارویی با کره شمالی”، از همه دست اندرکاران خواست، برای حل بحران در شبه جزیره کره به طور “سازنده” اقدام کنند.

دیده‌بان حقوق بشر سوریه مستقر در بریتانیا می‌گوید، هدف این حمله موشکی انبار مهمات حزب‌الله لبنان در فرودگاه نظامی الضبعه بوده است.

وب‌سایت “تایمز آو اسرائیل” نوشت، این اقدام نظامی چند ساعت بعد از دیدار حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران از مرز لبنان و اسرائيل انجام گرفته است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

خبرگزاری فرانسه در گزارشی در این باره می‌گوید، اسرائيل در بیش از یک دهه جنگ داخلی سوریه صدها بار به خاک این کشور حمله هوایی کرده و نیروهای مورد حمایت ایران و جنگجویان حزب‌الله لبنان و مواضع ارتش سوریه را هدف قرار داده است.

اسرائیل به‌ندرت در مورد این حملات اظهار نظر می‌کند، اما بارها اعلام کرده که اجازه گسترش حضور ایران در این کشور جنگ‌زده را نخواهد داد.

بیش‌تر بخوانید: “حمله هوایی اسرائیل” به حومه دمشق دو کشته به جای گذاشت

به گرارش خبرگزاری سانا در حمله هوایی بامداد شنبه علاوه بر زخمی شدن سه غیرنظامی یک پمپ بنزین غیرنظامی و چند مخزن سوخت و کامیون نیز آتش گرفتند.

دیده‌بان حقوق بشر سوریه از “صدای انفجارهای مهیب همزمان با انفجار انبار مهمات و شعله‌های آتش در این محل” خبر داده اما در مورد خسارات جانی اطلاعاتی منتشر نکرده است.

به گفته این سازمان، اسرائيل در ۲ آوریل نیز حمله مشابهی به انبار حزب‌الله در محوطه فرودگاه الضبعه انجام داد که در آن دو تن از نیروهای نزدیک به جمهوری اسلامی کشته و پنج سرباز سوری زخمی شدند.

روابط میان دولت جمهوری اسلامی و عربستان پس از حمله به سفارت عربستان در تهران در سال ۱۳۹۴ به تنش کشیده شد.

حمله به سفارت عربستان پس از اعدام شیخ نمر، روحانی مخالف دولت عربستان انجام شد.

تابلویی که به نام شیخ نمر در یکی از خیابان‌های مشهد نامگذاری شده بود، پس از برقراری روابط دوباره میان جمهوری اسلامی و عربستان برداشته شد.

علی خامنه‌ای اعدام شیخ نمر را محکوم کرده و گفته بود:«بدون تردید خون به ناحق ریخته‌ این شهید مظلوم به سرعت اثر خواهد کرد و دست انتقام الهی گریبان سیاستمداران سعودی را خواهد گرفت.»

رسانه‌های نزدیک به دولت جمهوری اسلامی از حمله عده‌ای خودسر به سفارت عربستان خبر داده بودند. با وجود این اجازه ورود به گروه عربستانی برای تحقیق در این خصوص داده نشده بود.

احیای روابط با کمک چین

اسفند ۱۴۰۱ علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، و مساعد بن محمد العیدان، وزیر مشاور و مشاور امنیت ملی عربستان سعودی، در چین برای از سرگیری روابط توافقنامه ای امضا کردند.

بیشتر بخوانید: هشدار نتانیاهو به عربستان: شرکای ایران خود را بدبخت کردند

امیرعبداللهیان از ارسال دعوتنامه رسمی به فیصل بن فرحان آل سعود، وزیر امور خارجه عربستان خبر داده است که او نیز در گفت گفت‌وگوی تلفنی اعلام کرده، پاسخ خواهد داد.

وزیر خارجه ایران همچنین اعلام کرد که همتای سعودی او هم از او برای سفر رسمی به ریاض دعوت کرده و زمان سفر از طریق مجاری دیپلماتیک اعلام خواهد شد.

این اقدام آمریکا چند روز پیش از “توقیف تلافی‌‌جویانه” یک نفتکش با پرچم جزایر مارشال در دریای عمان از سوی ایران صورت گرفته است.

رویترز مصادره محموله این نفتکش‌ها را تازه‌ترین مرحله‌ تشدید تنش‌ها میان واشنگتن و تهران پس از سال‌ها تحریم آمریکا علیه برنامه هسته‌ای ایران می‌داند. ایران این تحریم‌ها را به رسمیت نمی‌شناسد و همچنان به افزایش صادرات نفت خود ادامه می‌دهد.

شرکت امنیت دریایی “آمبری” می‌گوید، مصادره نفت ایران توسط آمریکا دست کم پنج روز قبل از اقدام متقابل ایران در روز پنج‌شنبه رخ داده است.

به گفته این شرکت، اندازه هر دوی این نفتکش‌ها “سوئزماکس” است.

ایران پیش از این نیز بعد از توقیف نفتکش‌های خود دست به اقدامات تلافی‌جویانه زده است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

منابع مطلع که نخواستند نامشان به دلیل حساسیت موضوع فاش شود به رویترز گفته‌اند، واشنگتن به دنبال صدور حکم دادگاه، محموله نفتی نفتکش “سوئز راجان” با پرچم جزایر مارشال را تحت کنترل درآورد. آخرین موقعیت گزارش‌شده این نفتکش‌ طبق داده‌های ردیابی کشتی‌ها، در نزدیکی جنوب آفریقا در ۲۲ آوریل بوده است.

اقدام نیروی دریایی ایران

آمریکا اعلام کرد که ایران روز پنج‌شنبه یک نفتکش عبوری در دریای عمان با پرچم جزایر مارشال را توقیف کرده است.

نیروی دریایی ارتش ایران ضمن تایید این خبر اعلام کرد که کشتی “ادونتج سوئیت” که “هنگام خروج از خلیج فارس و ورود به دریای عمان با یک شناور ایرانی تصادف کرده و موجب مفقود و مصدوم شدن چند خدمه ایرانی شده است. نیروی دریایی مدعی شده که این نفتکش برخلاف مقررات بین‌المللی مبنی بر کمک به شناور و مصدومان، اقدام به فرار از خلیج فارس کرده، به همین دلیل شناسایی و توقیف شده است.

مصطفی تاج‌الدینی، معاون عملیات نیروی دریایی ارتش می‌گوید، ایران قبل از این که به زور متوسل شود از کشتی خواسته است متوقف شود اما “شناور متخلف به درخواست‌های شناور آسیب‌دیده ایرانی توجهی نمی‌کند و فرار می‌کند. بعد از ۸ ساعت مخابره پیام از طریق کانال ۱۶ بین‌المللی دریانوردی و عدم دریافت پاسخ، ایران نهایتا این نفتکش را توقیف کرد.”

سخنگوی سازمان ملل متحد در این باره گفت، آنتونیو گوترش، دبیرکل این سازمان از توقیف کشتی در دریای عمان آگاهی دارد و بر پایبندی به قوانین بین‌المللی دریانوردی تأکید کرده است.

روز سه‌شنبه ۱۲ سناتور آمریکایی از جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده خواستند، به دفتر تحقیقات وزارت امنیت داخلی آمریکا اختیار توقیف محموله‌های نفتی و گازی ایران را بدهد. آن‌ها متذکر شدند، این دفتر بیش از یک سال است که نتوانسته هیچ محموله نفتی ایران را توقیف کند.

سال گذشته یک کشتی حامل نفت ایران در نزدیکی یونان به درخواست آمریکا توقیف شد. ایران نیز اقدام به توقیف دو نفتکش یونانی کرد. پس از صدور حکم بازگرداندن محموله توقیف‌شده به ایران، جمهوری اسلامی هم دو نفتکش یونانی را آزاد کرد.

در بیانیه‌ای که شامگاه جمعه ۸ اردیبهشت (۲۸ آوریل) در بروکسل منتشر شد، تأیید این حکم در دیوان عالی جمهوری اسلامی به شدیدترین شکل محکوم شده است.انتقاد دختر شارمهد از دولت آلمان؛ “آیا خط قرمزی وجود دارد؟”

جمشید شارمهد در ایران به عنوان رئیس گروه تندر (منتسب به انجمن پادشاهی ایران در آمریکا) معرفی و به اتهام “افساد فی‌الارض از طریق طراحی و هدایت اقدامات تروریستی” به اعدام محکوم شده است.

او در مردادماه سال ۱۳۹۹ زمانی که در دوبی بسر می‌برد، توسط نیروهای اطلاعاتی جمهوری اسلامی ربوده و به ایران منتقل شد.

دیوان عالی کشور حکم اعدام مناقشه‌برانگیز او را چهارشنبه ۲۴ آوریل تأیید و به صورت رسمی راه را برای اعدام باز کرد. حکم اعدام شارمهد ۶۸ ساله در ماه فوریه در دادگاه انقلاب صادر شده بود.

رد اتهامات

از اتهاماتی که به او نسبت داده شده، انفجار در حسینیه “سیدالشهدای شیراز” است که ۱۴ کشته و ۲۱۵ مجروح بر جای گذاشت.

شارمهد در جلسات دادگاه این اتهام را رد کرد و گفت، طراح و دستوردهنده اجرای عملیات انفجاری نبوده است. خانواده شارمهد و مدافعان حقوق بشر اتهامات او را “بی‌اساس” و روند دادرسی را “شدیدا ناعادلانه” خوانده‌اند.

فریدریش مرتس، رئیس حزب دموکرات‌مسیحی آلمان (CDU) به روزنامه “بیلد” گفت، چند هفته پیش از سفارت ایران در برلین تقاضا کرده که برایش ویزا صادر کند تا بتواند به ایران برود و از نزدیک در جریان شرایط حبس و سلامت شارمهد قرار بگیرد.

مرتس می‌گوید: «تا به امروز با درخواست من موافقت نشده است. این کاملا غیر قابل قبول است.»

سیاستمدار آلمانی از دولت ایران خواست، حکم اعدام شارمهد را لغو کند و بازگشت او به آلمان را ممکن سازد.

آنالنا بربوک، وزیر خارجه آلمان از حزب سبزها نیز روز پنج‌شنبه از ایران خواست، این حکم “قطعا غیرقابل قبول و خودسرانه” را فورا لغو کند.

بربوک در توییتی این درخواست را مطرح و تأکید کرد که شارمهد در این مدت هیچ‌وقت از محاکمه‌ای عادلانه برخوردار نبوده است.

شارمهد هنگام کودکی با والدین خود به آلمان آمد و پاسپورت آلمانی دارد. با این حال، او به این دلیل که در تهران به دنیا آمده به صورت خودکار دارای تابعیت ایرانی است و جمهوری اسلامی نیز طبق قوانین خود، حاضر به لغو این تابعیت نیست.

بازداشت و صدور حکم اعدام برای او با واکنش سریع آلمان روبرو شد. آلمان بلافاصله بعد از صدور این حکم در اسفند سال گذشته گفت، دو کارمند سفارت ایران در برلین را به نشانه اعتراض اخراج کرد. این اقدام با پاسخ متقابل ایران روبرو شد.

اولاف شولتس، صدراعظم آلمان و شماری از مقام‌های ارشد این کشور و همچنین اتحادیه اروپا و سازمان عفو بین‌الملل صدور حکم اعدام برای شارمهد را محکوم کرده و خواستار لغو آن شده‌اند.

بیشتر بخوانید: مدارس استان‌های کردنشین هدف “بیش از نیمی از حملات شیمیایی”

در این بیانیه آمده که مواد سمی در هیچ‌یک از مدارس کشور پخش نشده اما عوامل غیرسمی که موجب ایجاد هراس شده‌اند، به‌طور سهوی یا تعمدی در برخی از محیط‌های گزارش شده استعمال شده‌اند.

وزرات اطلاعات گفته که بررسی مسئله “یکی از حساس‌ترین و دشوارترین مأموریت‌های سال گذشته‌ی سربازان گمنام امام زمان” بوده است.

این نهاد امنیتی در عین حال تائید کرده است که مسمومیت‌ها ابتدا در تاریخ ۱۵ آبان ماه ۱۴۰۱ از شهرستان نور استان مازندران و پس از آن و در قم ثیت شده و بعد از آن در سایر شهرهای ایران گسترش یافته است.

پنج عامل مسمومیت‌های مشکوک

در دسته‌بندی وزرات اطلاعات، مسمومیت‌ها به “بمبک بدبو”، “اسپری اشک‌آور”، ” گاز فلفل”، هیستری جمعی” و “اهداف ضدامنیتی و ضد مردمی” ربط داده شده‌اند. بیانیه از دستگیری ۳۰۰ نفر از خریداران بمبک بدبو خبر می‌دهد.

بیشتر بخوانید: مسمومیت سریالی در ایران؛ فراخوان اقدام فوری عفو بین‌الملل

در قسمتی از بیانیه، به تلاش آمریکا برای “انتقام” گرفتن از جمهوری اسلامی بخاطر “شکست اغتشاشات” اشاره می‌شود. وزارت اطلاعات مدعی شده که جریان مسمومیت‌ها با این هدف از سوی رسانه‌ها برجسته شد.

وزارت اطلاعات در پایان بیانیه خود نتیجه گیری کرده است که مواد سمی در هیچ‌یک از مدارس کشور پخش نشده است و شبکه‌ انتشار مواد مسموم‌کننده در کشور، وجود نداشته است.

بیشتر بخوانید: ادامه مسمومیت‌های سریالی؛ متهم مفقود، سرنخ‌ها نامعلوم

وزارت اطلاعات مسمومیت‌های سریالی و پوشش رسانه‌ای آن را هم به مخالفان جمهوری اسلامی نسبت داده است. بیانیه در توضیح اهداف ضد امنیتی مورد ادعا گفته است: «… یک یا تعدادی از شیوه‌ها به منظور ایجاد ناامنی به انگاره ضعف امنیت کشور، ایجاد التهاب و آشوب و اعتراض به منظور فیلمبرداری و انعکاس به شبکه‌های فارسی زبان معاند و یا با هدف ایجاد تجمع در مقابل آموزشگاه‌ها صورت گرفته‌اند. عوامل این قبیل موارد غالبا بازداشت و تحویل مراجع قضایی شدند.»

این اولین بار است که وزارت کشور درباره مسمومیت‌های سریالی گزارش می‌دهد. بیانیه درباره شمار آسیب دیدگان و همچنین تعداد مدارسی که مورد حملات شیمیایی قرار گرفته‌اند نیز اظهارنظری نکرده است.

وزارت اطلاعات در عین حال تهدید کرده که حکومت با سخت‌گیری، با عواملی که به “مسمومیت‌های ادعایی” دامن زده‌اند، برخورد خواهد کرد.

پیشتر هم بسیاری از مسئولان جمهوری اسلامی از جمله معاون وزیر کشور مدعی شده بودند که “مسمومیت‌ها کار خود بچه‌هاست.” محمد حسن آصفری، عضو کمیته حقیقت‌یاب مجلس اما ضمن تکرار چنین ادعایی گفته بود: «این که فقط بگوییم عامل مسمومیت بادکنک‌های اسباب‌بازی بودار بوده قابل قبول هیات نیست.»

چهار هفته قبل روزنامه “اعتماد” نوشته بود، بیش از ۱۳۰۰ دانش‌آموز و اولیای مدارس با گزارش مسمومیت راهی بیمارستان شده‌اند اما هنوز حتی یک آسیب‌شناسی رسمی، یک گزارش نمونه‌برداری از مدارس توسط پدافند غیرعامل یا حتی یک گزارش رسمی از ماوقع منتشر نشده و”متهم ردیف اول مسمومیت‌ها مفقود” است.