تهیه کنندگان: نسرین جهانی گلشیخ آگاهی بیشتر: این گزارشات آماری از میان بیش از ۱۱۲ خبر که در طول اسفند ماه 140۳ تهیه شده است. این گزارشات از سایت کمیته دفاع از حقوق اقوام و ملل ایرانی تهیه شده است که از رسانه‌های داخلی و خارجی مانند شبکه حقوق بشر کردستان، هرانا، سازمان حقوق بشر، جوانه‌ها، …

ادامه‌ی مطلب

تهیه کنندگان: رضا شایگان آگاهی بیشتر: این گزارشات آماری از میان بیش از ۲۱۲ خبر که در طول ماه اسفند ۱۴۰۳ تهیه شده است. این گزارشات از سایت کمیته دفاع از حقوق اقوام و ملل ایرانی تهیه شده است که از رسانه‌های داخلی و خارجی مانند هرانا، کُردپا، هه‌نگاو، ایسنا، ایرنا، امتداد، مرکز صدا و سیما، …

ادامه‌ی مطلب

تهیه کنندگان: امین حسینی آزاد، سلمان قربانی،احسان احمدی خواه آگاهی بیشتر: این گزارشات آماری از میان بیش از 134 خبر در طول اسفند ماه 1403 تهیه شده است. این گزارشات از سایت کمیته دفاع از حقوق کار و کارگر تهیه شده است که از رسانه‌های داخلی و خارجی مانند ایسنا، مشرق‌نیوز، رکنا، رادیو زمانه، هرانا، ایرنا، …

ادامه‌ی مطلب

برنامه ششصد و شصت و یکم رادیو کانون دفاع از حقوق بشر در ایران شنبه 29مارس 2025 گزارش هفتگی نقض حقوق زنان: فرجود تقی پور گلبانگ ( شعری از مهدی صادقی مودش): میلاد طاهرآبادی روز جهانی سندروم دان به مناسبت ۲۱ مارس گزارش هفتگی نقض حقوق محیط زیست : سپهر رضایی شایان گلبانگ ( شعری …

ادامه‌ی مطلب

رئیس جمهوری آمریکا می‌گوید اگر با مسکو توافقی بر سر اوکراین حاصل نشود، تعرفه‌های ثانویه بر نفت روسیه اعمال خواهد کرد. ترامپ می‌گوید از دست پوتین “به شدت عصبانی” است، زیرا او اعتبار ولودیمیر زلنسکی را زیر سئوال برده است.دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، روز یکشنبه ۳۰ مارس (۱۰ فروردین) در گفت‌وگویی اعلام کرد که اگر احساس کند مسکو مانع تلاش‌های او برای پایان دادن به جنگ در اوکراین می‌شود، تعرفه‌های ثانویه‌ای بین ۲۵ تا ۵۰ درصد بر روی تمام صادرات نفت روسیه اعمال خواهد کرد. این تعرفه‌ها ممکن است ظرف یک ماه آینده و در صورت عدم برقراری آتش‌بس آغاز شوند.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

به گزارش رویترز، ترامپ در گفت‌وگو با شبکه “ان‌بی‌سی نیوز” ابراز خشم کرد و گفت که “بسیار عصبانی” شده است وقتی که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، اعتبار ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین را زیر سؤال برده است.

پوتین روز جمعه ۲۸ مارس پیشنهاد داد که اوکراین تحت نوعی “مدیریت موقت” سازمان ملل متحد قرار گیرد تا امکان برگزاری انتخابات جدید فراهم شود و توافق‌های کلیدی به امضا برسد؛ اقدامی که می‌تواند به‌طور مؤثر زلنسکی را از قدرت کنار بزند.

ترامپ در این مصاحبه تلفنی با ان‌بی‌سی نیوز اعلام کرد که قصد دارد این هفته با پوتین گفت‌وگو کند.

بیشتر بخوانید: پوتین: اوکراین موقتاً تحت اداره سازمان ملل قرار گیرد

موضع ترامپ در قبال جنگ اوکراین

ترامپ در کارزار انتخاباتی خود در سال ۲۰۲۴ بارها قول داده بود که به چیزی که آن را “جنگ احمقانه” در اوکراین می‌نامد، پایان دهد.

وی از زمان روی کار آمدن در ۲۰ ژانویه، تمرکز زیادی بر روی این موضوع داشته و حتی خواستار برگزاری انتخابات جدید در اوکراین شده است. ترامپ همچنین زلنسکی را “به‌اشتباه یک دیکتاتور” خوانده است.

تهدید اقتصادی ترامپ علیه روسیه

ترامپ گفت: «اگر من و روسیه نتوانیم بر سر متوقف کردن خونریزی در اوکراین به توافق برسیم و اگر احساس کنم که این تقصیر روسیه است… من تعرفه‌های ثانویه بر نفت اعمال خواهم کرد.»

وی افزود: «اگر شما از روسیه نفت بخرید، دیگر نمی‌توانید در آمریکا تجارت کنید. این تعرفه‌ها ۲۵ تا ۵۰ درصد خواهد بود.»

بیشتر بخوانید: مسکو برای تأمین امنیت کشتیرانی در دریای سیاه شرط گذاشت

ترامپ در ادامه گفت، پوتین می‌داند که او از دستش عصبانی است، اما در عین حال تأکید کرد که “رابطه بسیار خوبی” با او دارد. او افزود: «خشم من به‌سرعت از بین خواهد رفت… اگر پوتین کار درست را انجام دهد.»

هشدار کشورهای بالتیک درباره تهدید روسیه پس از آتش‌بس احتمالی

وزیران دفاع کشورهای بالتیک هشدار دادند که هرگونه آتش‌بس در اوکراین می‌تواند تهدید روسیه علیه منطقه آن‌ها را به‌شدت افزایش دهد.

بیشتر بخوانید: مجموعه مطالب درباره جنگ در اوکراین

طبق گزارش فایننشال تایمز، استونی، لتونی و لیتوانی نگران هستند که مسکو پس از برقراری آتش‌بس، ارتش خود را به‌طور قابل‌توجهی تقویت کند.

دوویله شاکالیِنِه، وزیر دفاع لیتوانی، هشدار داد: «روسیه از آتش‌بس به عنوان یک فرصت زمانی برای افزایش پتانسیل نظامی خود استفاده خواهد کرد. آن‌ها همین حالا هم یک ارتش عظیم و جنگ‌آزموده دارند که بزرگ‌تر هم خواهد شد.»

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

به گفته مقامات نظامی، یک آتش‌بس به روسیه اجازه خواهد داد که ارتش خود را به ۱.۵میلیون سرباز برساند و استقرار نیروهایش در نزدیکی فنلاند و کشورهای بالتیک را دو برابر کند.

همچنین روسیه برای پاییز امسال مانورهای گسترده‌ای در نزدیکی مرز کشورهای بالتیک برنامه‌ریزی کرده است که گفته می‌شود شبیه‌سازی یک درگیری احتمالی با ناتو خواهد بود.

دولت ترامپ در ابتدا رویکردی نرم نسبت به مسکو داشت، اما اکنون برخی مقامات آمریکایی لحن خود را تغییر داده‌اند.

ترامپ تهدید کرد که اگر توافق جدیدی بر سر برنامه هسته‌ای حاصل نشود، ایران را بمباران خواهد کرد. او گفت “بمبارانی که مانند آن را هرگز ندیده‌اند”. ایران می‌گوید به نامه ترامپ پاسخ داده و این‌که آماده مذاکرات غیرمستقیم است.دونالد ترامپ که خواهان مذاکرات دیپلماتیک مستقیم با ایران است، پیش از این نیز تهدیدهایی علیه جمهوری اسلامی مطرح کرده بود، اما این تهدید جدید، جدی‌ترین و شدیدترین تهدید او تاکنون محسوب می‌شود.

به گزارش رسانه اکسیوس، دونالد ترامپ در مصاحبه تلفنی با کریستن ولکر از شبکه “ان‌بی‌سی نیوز” گفته است: «اگر آن‌ها توافق نکنند، بمباران خواهد شد. بمبارانی که مانند آن را هرگز ندیده‌اند.»

این مصاحبه پس از خبر ارسال پاسخ رهبری جمهوری اسلامی به نامه رئیس جمهوری آمریکا صورت گرفته است.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری اسلامی روز یکشنبه ۳۰ مارس (۱۰ فروردین) اعلام کرد که تهران در پاسخ به نامه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، درباره برنامه هسته‌ای رو به رشد کشورش، مذاکرات “مستقیم” با ایالات متحده را رد کرده است.

به گزارش آسوشیتدپرس، اظهارات مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری اسلامی، نخستین تأیید رسمی در مورد واکنش ایران به نامه ترامپ محسوب می‌شود. همچنین این موضوع نشان می‌دهد که ممکن است تنش‌ها بین تهران و واشنگتن افزایش یابد.

بیشتر بخوانید: پزشکیان: رهبر جمهوری اسلامی مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا را پذیرفته است

به گزارش خبرگزاری ایرنا، پزشکیان گفت: «اگرچه در این پاسخ، احتمال انجام مذاکرات مستقیم میان دو طرف رد شده است، اما تأکید شده که مسیر برای مذاکرات غیرمستقیم همچنان باز است.»

وی تأکید کرد که این آمریکا است که باید اعتماد ایران را جلب کند، زیرا ترامپ در سال ۲۰۱۸ به‌صورت یک‌جانبه از توافق هسته‌ای برجام خارج شده است.

روز چهارشنبه ۲۶ مارس (۶ فروردین)، جمهوری اسلامی ایران پاسخ رسمی مکتوب خود را به نامه ترامپ، که پیشنهاد مذاکرات هسته‌ای جدید و تهدید به عواقب جدی در صورت عدم توافق را مطرح کرده بود، به عمان تحویل داد.

بیشتر بخوانید: اختلاف در تیم ترامپ؛ ارسال پیام‌های متناقض به ایران

ترامپ در نامه خود که سه هفته پیش ارسال شد، دو ماه مهلت به ایران داده بود تا توافق جدیدی را امضا کند، در غیر این صورت با اقدام نظامی احتمالی روبه‌رو خواهد شد.

انتظار می‌رفت که نامه پاسخ ایران در آخر هفته به ترامپ تحویل داده شود، اما مشخص نیست که این اتفاق افتاده است یا خیر.

استقرار بمب‌افکن‌های آمریکا و تهدیدهای ایران

در روزهای اخیر، ارتش آمریکا چندین بمب‌افکن پنهان‌کار B-2 را به پایگاه نظامی دیه‌گو گارسیا در اقیانوس هند منتقل کرده است.

یک مقام آمریکایی اعلام کرد که این استقرار نظامی بی‌ارتباط با مهلت دوماهه ترامپ نیست.

بیشتر بخوانید: نهادهای اطلاعاتی آمریکا: ایران در حال ساخت سلاح اتمی نیست

روزنامه بریتانیایی تلگراف در گزارشی که روز شنبه ۲۹ مارس (۹ اسفند) منتشر کرده به نقل از یک مقام ارشد نظامی جمهوری اسلامی که نام او فاش نشده نوشته است که حکومت ایران در واکنش به حمله احتمالی ایالات متحده آمریکا به ایران، پایگاه مشترک نیروی دریایی آمریکا و بریتانیا مستقر در جزیره دیه‌گو گارسیا در جزایر چاگوس در اقیانوس هند را هدف قرار خواهد داد.

این منبع همچنین به تلگراف گفته است، “در صورت حمله به ایران از هر پایگاه نظامی در منطقه که در برد موشک‌های ایرانی قرار داشته باشد، هیچ تفاوتی میان نیروهای بریتانیایی یا آمریکایی قائل نخواهیم شد”.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

تلگراف همچنین صحبت‌های این مقام نظامی حکومت ایران را نقل کرده که گفته است: «وقتی که زمانش فرا برسد، دیگر تفاوتی نمی‌کند که شما سرباز آمریکایی، بریتانیایی یا ترکیه‌ای باشید. در صورتی که آمریکایی‌ها از پایگاه شما برای حمله به ایران استفاده کنند، هدف حمله قرار خواهید گرفت.»

بمب‌افکن‌های B-2 قادر به حمل بمب‌های نفوذگر به پناهگاه‌های عمیق هستند که در هرگونه اقدام نظامی احتمالی علیه تأسیسات هسته‌ای زیرزمینی ایران نقش کلیدی ایفا خواهند کرد.

نخست‌وزیر اسرائیل می‌گوید حماس باید خلع سلاح شود و اسرائیل امنیت غزه را تضمین خواهد کرد. او گفت که فشار بر حماس را افزایش خواهد داد. حماس در مقابل می‌گوید با خلع سلاح مخالف است اما با پیشنهاد میانجیگران موافقت کرده است.بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، روز یکشنبه ۳۰ مارس (۱۰ فروردین) وعده داد که فشار بر حماس در غزه را افزایش دهد. او افزود همچنان برای آزادی گروگان‌ها مذاکره می‌کند و به دنبال اجرای طرح “مهاجرت داوطلبانه” پیشنهادی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا است.

به گزارش خبرگزاری رویترز، نتانیاهو گفت که کابینه دولت اسرائیل موافقت کرده که فشار بر حماس را افزایش دهد. این درحالی است که این گروه اعلام کرده با پیشنهاد آتش‌بس میانجیگران مصر و قطر موافقت کرده است.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

نتانیاهو ادعاها درباره اینکه اسرائیل در حال مذاکره نیست را رد کرد. به گفته نتانیاهو، مذاکرات با حماس “زیر آتش” در حال انجام است، و همین امر باعث پیشرفت آن شده است. او افزود که “در صفوف حماس ناگهان شکاف‌هایی به وجود آمده است”.

حماس اعلام کرده است که با پیشنهاد آتش‌بس ارائه‌شده از سوی میانجیگران مصر و قطر موافقت کرده، اما همچنان شرط اسرائیل برای خلع سلاح را رد می‌کند.

اسرائیل پس از دو ماه آتش‌بس، حملات خود به نوار غزه را در ۱۸ مارس از سر گرفت.

پیشنهاد آتش‌بس حماس

حماس روز شنبه، ۲۹ مارس اعلام کرد که با پیشنهادی موافقت کرده است که به گفته منابع امنیتی شامل آزادی پنج گروگان اسرائیلی در هر هفته است. بااین‌حال، این گروه از پذیرش خلع سلاح، که یکی از خواسته‌های اصلی اسرائیل است، خودداری کرده است.

روز یکشنبه ۳۰ مارس، در نخستین روز از تعطیلات عید فطر، مقامات بهداشتی در غزه اعلام کردند که حداقل ۲۰ نفر، از جمله چندین کودک، در حملات هوایی اسرائیل کشته شده‌اند. به گفته آن‌ها، در یک مورد، ۹ نفر در یک چادر در شهر خان یونس در جنوب غزه کشته شدند.

بیشتر بخوانید: موافقت حماس با آتش‌بس ۵۰ روزه پس از اعتراضات در غزه

از زمانی که اسرائیل حملات خود را به غزه در ۱۸ مارس از سر گرفته است، صدها فلسطینی کشته شده‌اند و ده‌ها هزار نفر مجبور به ترک مناطق شمالی غزه شده‌اند، مناطقی که پس از توافق آتش‌بس در ماه ژانویه به آنجا بازگشته بودند.

حمایت اسرائیل از طرح ترامپ برای غزه

نتانیاهو گفت که اسرائیل خواهان خلع سلاح حماس است و اعلام کرد که رهبران این گروه اجازه خروج از غزه را خواهند داشت. بااین‌حال، او جزئیاتی درباره مدت‌زمان حضور نیروهای اسرائیلی در این منطقه ارائه نداد، اما بار دیگر تأکید کرد که “ظرفیت نظامی و حکومتی حماس باید نابود شود”.

بیشتر بخوانید: مجموعه مطالب درباره جنگ در خاورمیانه

وی افزود: «ما امنیت کلی در نوار غزه را تضمین خواهیم کرد و اجرای طرح ترامپ، یعنی برنامه مهاجرت داوطلبانه را ممکن خواهیم ساخت. این برنامه‌ای است که ما پنهان نمی‌کنیم و آماده‌ایم که در هر زمان درباره آن بحث کنیم.»

ترامپ پیشنهاد داده بود که کل ۲.۳ میلیون نفر جمعیت غزه به کشورهایی از جمله مصر و اردن منتقل شوند و این منطقه به یک منطقه تفریحی تحت مالکیت آمریکا تبدیل شود. بااین‌حال، هیچ کشوری تاکنون با پذیرش این پیشنهاد موافقت نکرده است و اسرائیل اعلام کرده که هرگونه خروج فلسطینی‌ها باید داوطلبانه باشد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

در اسرائیل، از زمانی که ارتش حملات خود را به غزه از سر گرفته است، نتانیاهو با موجی از اعتراضات روبه‌رو شده است. خانواده‌های گروگان‌های باقی‌مانده در کنار معترضان خشمگین از اقدامات دولت، که به اعتقاد آن‌ها دموکراسی اسرائیل را تضعیف کرده، به خیابان‌ها آمده‌اند.

نتانیاهو روز یکشنبه ۳۰ مارس آنچه که “ادعاها و شعارهای توخالی” خواند را رد کرد و گفت که تنها فشار نظامی توانسته است برخی از گروگان‌ها را بازگرداند.

پزشکیان در نخستین واکنش رسمی در پاسخ به نامه دونالد ترامپ گفت که ایران مذاکرات مستقیم به آمریکا رد کرده، اما مسیر برای مذاکرات غیرمستقیم باز است. او گفت که رهبر جمهوری اسلامی شخصا به نامه دونالد ترامپ پاسخ داده است.مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری اسلامی روز یکشنبه ۳۰ مارس (۱۰ فروردین) اعلام کرد که تهران در پاسخ به نامه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، درباره برنامه هسته‌ای رو به رشد کشورش، مذاکرات مستقیم با ایالات متحده را رد کرده است.

به گزارش آسوشیتدپرس، اظهارات مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری اسلامی، نخستین تأیید رسمی در مورد واکنش ایران به نامه ترامپ محسوب می‌شود. همچنین این موضوع نشان می‌دهد که ممکن است تنش‌ها بین تهران و واشنگتن افزایش یابد.

به گزارش خبرگزاری ایرنا، پزشکیان گفت: «اگرچه در این پاسخ، احتمال انجام مذاکرات مستقیم میان دو طرف رد شده است، اما تأکید شده که مسیر برای مذاکرات غیرمستقیم همچنان باز است.»

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

پزشکیان در جلسه روز یکشنبه با کابینه گفت که “شخص آیت‌الله خامنه‌ای” به نامه ترامپ پاسخ داده است و در نامه رهبر جمهوری اسلامی که عباس عراقچی از طریق عمان به “رابط آمریکایی” تحویل داد “مذاکره مستقیم رد شده” اما مذاکره غیرمستقیم همیشه بوده و “رهبری تاکید کردند که مذاکره غیرمستقیم همچنان می‌تواند ادامه داشته باشد”.

پزشکیان که در جلسه هيأت دولت سخن می‌گفت، افزود: «در پاسخ نامه تاکید شده است که ایران هیچ‌گاه از مذاکره پرهیز نداشته و این فقط بدعهدی‌ها بوده که باعث بروز مشکل در این مسیر شده که باید جبران شده و اعتمادها بازسازی شوند؛ این، نوع رفتار آمریکایی‌هاست که ادامه مسیر مذاکره را مشخص می‌کند.»

فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت پزشکیان نیز روز یکشنبه ۱۰ فروردین در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی ایکس در پیامی با اشاره به ارسال پاسخ ایران به نامه آمریکا در روزهای گذشته، نوشت: «پاسخ ایران به نامه ارسالی تهیه و تحویل داده شد. در همین راستا، مسیر مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا در دستور کار قرار گرفته و روند دیپلماسی ادامه دارد.»

بیشتر بخوانید: اختلاف در تیم ترامپ؛ ارسال پیام‌های متناقض به ایران

با این حال، مشخص نیست که آیا ترامپ مذاکرات غیرمستقیم را خواهد پذیرفت یا خیر. مذاکرات غیرمستقیم طی سال‌های گذشته، از زمانی که ترامپ در سال ۲۰۱۸ آمریکا را به‌طور یک‌جانبه از توافق هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهانی خارج کرد، ناموفق بوده است.

منبع آگاه عمانی: ایران اصل مذاکره را پذیرفت و توافق نزدیک است

به گزارش ایرنا، یک مقام اگاه در عمان به امارات فارسی گفته است که ایران و آمریکا بیش از هر زمان دیگری به توافق نزدیک شده‌اند. او تاکید کرد که در تمام سال‌هایی که عمان میانجی گفت‌وگوهای تهران و واشنگتن بود، چنین اراده‌ای برای حل اختلافات ندیده است.

بیشتر بخوانید: پولیتیکو: ونس اخراج مشاور امنیت ملی را به ترامپ توصیه کرد

وی افزود که بحث “مذاکرات مستقیم یا غیرمستقیم” بیشتر یک ملاحظه رسانه‌ای است و تهران برای مدیریت فضای داخلی از این واژه استفاده می‌کند. او تصریح کرد: «امید زیادی به توافق ایران و آمریکا برای حل مشکلات منطقه‌ای داریم و ارسال پاسخ ایران از طریق عمان نیز در همین راستا بوده است.»

بیشتر بخوانید: تهدید ایران به حمله به پایگاه چاگوس در صورت حمله آمریکا

این منبع همچنین تاکید کرد که عمان برخلاف امارات، عضو پیمان ابراهیم نیست و اختلاف ارضی با ایران ندارد، به همین دلیل مذاکرات در مسقط احتمال مداخله اسراییل را کاهش می دهد.

او فاش کرد که در پاسخ ایران به واشنگتن، تهران بر آمادگی خود برای گفت‌وگو تاکید کرده است و اگر مذاکرات بر پایه “احترام متقابل” باشد، ایران آماده اتخاذ گام‌های بیشتری خواهد بود.

این منبع آگاه عمانی افزود: «ایران رسما آمادگی خود را برای مذاکره و حل مسالمت‌آمیز اختلافات با آمریکا اعلام کرده است، در حالی که پیش‌تر در پاسخ به نامه شینزو آبه، نخست‌وزیر وقت ژاپن، این درخواست رد شده بود.

ترامپ پیش از این هشدار داده بود که در صورت شکست مذاکرات، تهران با شرایط دشواری مواجه خواهد شد. بااین‌حال، مقامات ایرانی تأکید دارند که مسیر دیپلماسی باز است، اما نه تحت فشار و تهدید.

بیشتر بخوانید: نهادهای اطلاعاتی آمریکا: ایران در حال ساخت سلاح اتمی نیست

اقدام ترامپ در حالی صورت می‌گیرد که هم اسرائیل و هم ایالات متحده هشدار داده‌اند که هرگز اجازه نخواهند داد ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد. این امر نگرانی‌هایی را درباره رویارویی نظامی افزایش داده است، زیرا تهران اورانیوم را همچنان تا سطحی نزدیک به درجه تسلیحاتی غنی‌سازی می‌کند؛ اقدامی که معمولاً فقط کشورهای دارای سلاح هسته‌ای انجام می‌دهند.

ایران مدت‌هاست که تأکید دارد برنامه هسته‌ای‌اش صرفاً برای مقاصد صلح‌آمیز است، اما در عین حال، مقامات این کشور به‌طور فزاینده‌ای تهدید می‌کنند که به دنبال تولید بمب هسته‌ای خواهند بود. این تهدیدها در شرایطی مطرح می‌شود که تنش‌ها با ایالات متحده به دلیل تحریم‌ها و همچنین پس از فروپاشی آتش‌بس در جنگ اسرائیل علیه حماس در نوار غزه، تشدید شده است.

از زمانی که ترامپ به کاخ سفید بازگشته است، دولت او بارها تأکید کرده که ایران نباید به سلاح هسته‌ای دست یابد. با این حال، گزارشی از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سازمان ملل در ماه فوریه نشان داد که ایران تولید اورانیوم نزدیک به سطح تسلیحاتی را تسریع کرده است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ با دوران پرتنشی در روابط با تهران همراه بود. در سال ۲۰۱۸، او ایالات متحده را به‌طور یک‌جانبه از توافق هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهانی، موسوم به توافق برجام، خارج کرد که منجر به اعمال تحریم‌هایی شد که اقتصاد ایران را به شدت تحت فشار قرار داد. ایران در پاسخ، حملاتی را در دریا انجام داد، از جمله حمله‌ای که احتمالاً تهران در آن دست داشت و به‌طور موقت نیمی از تولید نفت عربستان سعودی را متوقف کرد.

ترامپ همچنین در ژانویه ۲۰۲۰ دستور حمله‌ای را صادر کرد که منجر به کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده ارشد نظامی نیروی قدس سپاه پاسداران، در یک حمله پهپادی در بغداد شد.

اردوغان در حال از دست دادن حمایت داخلی است. او برای حفظ قدرت خود در تلاش برای تفرقه‌افکنی در صفوف اپوزیسیون است. رئیس‌جمهور ترکیه می‌خواهد هم‌زمان حزب جمهوری‌خواه خلق را تضعیف کند و حمایت کردها را به دست آورد.دولت ترکیه به رهبری رجب طیب اردوغان در روندی پرتناقض تلاش می‌کند فرآیند صلح با حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) را که در آلمان نیز به عنوان سازمانی تروریستی طبقه‌بندی شده، پیش ببرد.

عبدالله اوجالان، رهبر “پ‌ک‌ک” که از سال ۱۹۹۹ در زندان به سر می‌برد، اواخر فوریه گذشته از نیروهای مسلح حزب خود خواست تا سلاح‌هایشان را زمین بگذارند و “پ‌ک‌ک” را منحل کنند.

در تحولی دیگر روز ۱۹ مارس اکرم امام‌اوغلو، شهردار استانبول، به اتهام “فساد” بازداشت شد. هم‌زمان تحقیقاتی علیه او به اتهام “حمایت از تروریسم” نیز در جریان است؛ اتهامی که به همکاری امام‌اوغلو با حزب برابری و دموکراسی خلق‌ها (DEM) که حزبی حامی کردهاست مربوط می‌شود و در نتیجه، با قرائت دولت ترکیه، ارتباط او با “پ‌ک‌ک” را نشان می‌دهد. ناظران بر این باورند که بازداشت رقیب اصلی اردوغان انگیزه‌ای سیاسی دارد.

تفرقه‌افکنی در صفوف اپوزیسیون

از دیدگاه ناظران سیاسی، گرچه امید به پایان یافتن یک مناقشه خونین بیش از چهاردهه‌ای از یک‌سو، و تحقیقات در خصوص “حمایت امام‌اوغلو از تروریسم” از سوی دیگر، ممکن است متناقض به نظر آید، اما در واقع گویای یک استراتژی قدرت‌محور از سوی اردوغان است.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

یکی از این ناظران در ترکیه که نخواسته نامش فاش شود، به کلودیا اشتاینر، خبرنگار شبکه اول تلویزیونی آلمان (ARD) در استانبول، می‌گوید: «رئیس‌جمهور اردوغان باید در انتخابات بعدی نگران از دست دادن اکثریت باشد. مدتی است که یک استراتژی دوسویه به شکل فزاینده‌ای خود را آشکار می‌کند: از یک سو برای جلب آرای کردها تلاش می‌شود و از سوی دیگر، اقدامات شدیدی علیه اپوزیسیون کمالیست صورت می‌گیرد.»

داوید بارتلت، رئیس دفتر بنیاد هاینریش بل در استانبول، نیز می‌گوید: «اینها همه گمانه‌زنی هستند، اما این کاملاً باورپذیر و با منطق اردوغان برای حفظ قدرت سازگار است که او از وضعیت کنونی استفاده کند و حتی به همین دلیل فرآیند صلح [با کردها] را آغاز کرده باشد تا در اپوزیسیون شکاف ایجاد کرده و آن را تضعیف کند.»

طبق نظرسنجی‌ها، حزب جمهوری‌خواه خلق (CHP) با وجود چهره‌هایی همچون امام‌اوغلو و منصور یاواش، شهردار آنکارا، جدی‌ترین چالش را برای انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۸ ایجاد خواهد کرد. احتمالا هم به همین دلیل اردوغان در تلاش برای جلب حمایت کردها است. به باور ناظر سیاسی پیشگفته: «می‌توان انتظار داشت که در آینده‌ای نزدیک شاهد تحرکات بیشتری در گفت‌وگو با عبدالله اوجالان، رهبر “پ‌ک‌ک”، باشیم و احتمالا هم امتیازاتی به حزب دموکراتیک خلق‌ها داده شود.»

گمانه‌زنی درباره اعطای امتیازاتی به کردها

در ترکیه بحث‌هایی در خصوص معامله‌ای احتمالی مطرح است: اعطای امتیازاتی به کردها در ازای حمایت حزب برابری و دموکراسی خلق‌ها از تغییر قانون اساسی و یا حمایت آن از انحلال پیش از موعد پارلمان برای برگزاری انتخابات زودهنگام. اردوغان تنها با چنین ترفندی می‌تواند دوره سوم ریاست جمهوری خود را تضمین کند. بارتلت نیز بر این باور است که هدف اردوغان، علاوه بر انتخاب مجدد و ماندن در قدرت، افزایش نفوذ ترکیه در خاورمیانه و به‌ویژه در سوریه پس از سقوط اسد است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

سیاستمداران کرد اکنون در موقعیت دشواری قرار گرفته‌اند: اگر در محکوم کردن بازداشت امام‌اوغلو زیاده‌روی کنند و بیش از حد در کنار حزب جمهوری‌خواه خلق (CHP) قرار بگیرند، ممکن است فرآیند صلح و امتیازات احتمالی برای کردها را به خطر بیندازند. البته نمایندگان حزب برابری و دموکراسی خلق‌ها (DEM) تاکنون نسبت به بازداشت امام‌اوغلو موضعی در مجموع محتاطانه اتخاذ کرده‌اند.

به گفته رئیس دفتر بنیاد هاینریش بل در استانبول، گمانه‌زنی‌هایی درباره «کاهش محدودیت‌های زندان برای اوجالان، آزادی دمیرتاش [رهبر پیشین حزب دمکراتیک خلق‌ها (HDP) که از سال ۲۰۱۶ در زندان است] و مهم‌تر از همه، آموزش زبان کردی در مدارس دولتی به‌عنوان یک حق رسمی و نه صرفا یک امتیاز، وجود دارد.»

از دید ناظران، اردوغان همچنین به دنبال این است که تغییرات پیشنهادی در قانون اساسی، علاوه بر اعطای حقوق بیشتر به کردها، شامل مسائلی نیز باشد که برای حزب او یعنی حزب عدالت و توسعه (AKP) حائز اهمیت‌اند، مانند تغییرات بیشتری در زمینه حجاب.

خواست گسترش آزادی‌ها و دمکراسی

امام‌اوغلو تاکنون از حمایت بسیاری از شهروندان کرد برخوردار بوده است. برخی از آنها حتی به اعتراضات خیابانی پیوسته‌اند. اما بسیاری از معترضان فقط خواستار آزادی او نیستند، بلکه به دنبال فرصت‌های بهتر آموزشی و شغلی، آزادی‌های بیشتر و دموکراسی هستند؛ موضوعاتی که برای بسیاری از کردها نیز اهمیت دارد.

فقط در روز شنبه، ۲۹ مارس، صدها هزار نفر در منطقه آسیایی مال‌تپه در استانبول گرد هم آمدند. مشخص نیست که آیا این اعتراضات گسترش خواهند یافت یا در روزها و هفته‌های آینده فروکش خواهند کرد.

از زمان آغاز سرازیر شدن روزانه مردم به خیابان‌ها، فرآیند صلح دست‌کم در عرصه افکار عمومی به پس‌زمینه رانده شده است. در حال حاضر مشخص نیست که کردها بیشتر به دنبال یک فرآیند صلح با دولت مرکزی و کسب حقوقی تصریح‌شده در قانون اساسی هستند یا تحولی سیاسی پس از بیش از دو دهه حکومت اردوغان.

تولای حاتم‌اوغولاری، یکی از دو رئیس مشترک حزب برابری و دموکراسی خلق‌ها، در پاسخ به این پرسش که آیا روند نزدیکی بین طرفین متوقف شده است، می‌گوید: «ما معتقدیم که مذاکرات و فرآیند گفت‌وگو باید ادامه یابد. زیرا مسائل بسیار مهمی در دستور کار قرار دارند. ترکیه با مشکلات اساسی همچون دموکراتیزاسیون و حل مسئله کردها مواجه است.»

سه دانشمند دانشگاه آمریکایی ییل که دیدگاه انتقادی به ترامپ دارند، تصمیم‌ گرفته‌اند آمریکا را ترک کنند. تیموتی اسنایدر و مارسی شور؛ پژوهشگران تاریخ و جیسن استنلی محقق در زمینه فاشیسم اعلام کرده‌اند به کانادا خواهند رفت.رسانه ‌آلمانی تسایت‌آنلاین گزارش داده که سه دانشمند برجسته دانشگاه آمریکایی ییل که دیدگاه انتقادی نسبت به دونالد ترامپ؛ رئیس‌جمهور ایالات متحده دارند، از قصد خود برای ترک آمریکا خبر داده‌اند. تیموتی اسنایدر و مارسی شور؛ پژوهشگران تاریخ و جیسن استنلی؛ محقق در زمینه فاشیسم اعلام کرده‌اند که به کانادا خواهند رفت.

استنلی در گفت‌وگو با این رسانه، دلیل تصمیم خود را “تحولات سیاسی در ایالات متحده” عنوان کرد و گفت که محرک این تصمیم، “فشار دولت آمریکا بر دانشگاه کلمبیا در نیویورک و واکنش این دانشگاه” بوده است.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

این محقق در زمینه فاشیسم با اشاره به وضعیت سیاسی در آمریکا در پاسخ به این پرسش که آیا او شرایط کنونی در کشور را فاشیستی می‌داند، گفت: «بله، البته. دیگر باید از چه واژه‌هایی استفاده کنیم؟»

او با بیان این که “فاشیسم صرفا یک ناسزا نیست، بلکه مفهومی است که به درک واقعیت کمک می‌کند” گفت: «آنچه اکنون می‌بینیم فاشیسم است.»

مارسی شور، که همسر اسنایدر است نیز در گفت‌وگو با روزنامه “تورنتو تودی” با بیان این که مقصد مهاجرت آن‌ها کانادا خواهد بود افزود: «البته فاجعه آمریکایی در تصمیم نهایی ما نقش داشته است.» او همچنین با اشاره به تحولات سیاسی در آمریکا پس از بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید گفت که “نگران است که یک جنگ داخلی در راه باشد”.

فشار بر دانشگاه کلمبیا: “اذیت و آزار محض”

جیسن استنلی محقق در زمینه فاشیسم در گفت‌وگو با رسانه آلمانی تسایت‌آنلاین گفت هنگامی که دانشگاه کلمبیا “ثابت کرد که بزدل‌ است” او متوجه شد که این فشارها در دانشگاه‌های دیگر نیز ادامه خواهند یافت و از این رو تصمیم گرفت دانشگاه ییل را ترک کند.

به گفته او تهدید دولت به قطع کمک‌های فدرال به دانشگاه، “هیچ پایه و اساس حقوقی نداشت”. او در ادامه گفت: «این فقط اذیت و آزار محض بود. و [دانشگاه] کلمبیا چه می‌کند؟ آن‌ها هر چه خواسته شود، اطاعت می‌کند.»

بیشتر بخوانید: بازداشت دانشجوی ایرانی در آلاباما به اتهام “تهدید امنیت ملی”

دانشگاه کلمبیا هفته گذشته پذیرفت که در دستورالعمل‌های خود برای اعتراضات، قوانین امنیتی و بخش مطالعات خاورمیانه به‌طور گسترده‌ای بازنگری کند. پیش از آن، دولت آمریکا گفته بود تنها در صورت اعمال تغییرات گسترده، ۴۰۰ میلیون دلار کمک فدرال به این دانشگاه را آزاد خواهد کرد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

دولت ترامپ دانشگاه کلمبیا را متهم کرده بود که در زمان اعتراضات، از دانشجویان یهودی در برابر آزار و تهدید در محوطه دانشگاه به اندازه کافی محافظت نکرده است. در بهار گذشته، این دانشگاه به صحنه اعتراضات گسترده طرفداران فلسطینی‌ها تبدیل شده بود.