گام تازه تهران و واشنگتن برای دستیابی به توافق هسته‌ای

ایران و آمریکا در تلاش برای ترسیم چارچوبی جدید برای ادامه مذاکرات هستند؛ بن‌بست بر سر غنی‌سازی همچنان پابرجاست.مذاکرات هسته‌ای میان ایران و آمریکا روز جمعه در رم پایان یافت، بی‌آن‌که به توافقی منجر شود، اما دو طرف توافق کردند گفت‌وگوها ادامه یابد. منابع آگاه اعلام کرده‌اند که هدف دو کشور، دستیابی به یک چارچوب توافق اولیه برای هدایت روند مذاکرات آینده است.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

به گفته مقام‌های آمریکایی، چارچوبی که اکنون مورد مذاکره قرار دارد، شباهت‌هایی با توافق موقت سال ۲۰۱۳ دارد که در نهایت به برجام در سال ۲۰۱۵ منجر شد. در آن توافق، ایران محدودیت‌هایی را بر فعالیت‌های هسته‌ای خود پذیرفت و در مقابل از کاهش تحریم‌ها بهره‌مند شد.

اما این بار هیچ نشانه‌ای از توافقات اعتمادسازمشابه وجود ندارد. هدف، مشخص کردن اصول اساسی برای رسیدن به توافق نهایی است، از جمله سطح غنی‌سازی، بازرسی‌های بین‌المللی و تعهد به عدم تولید سلاح هسته‌ای.

با این حال، مهم‌ترین مانع همچنان باقی است: موضوع غنی‌سازی اورانیوم. آمریکا خواستار توقف کامل غنی‌سازی است، اما ایران این درخواست را غیرقابل‌پذیرش می‌داند. علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در تازه‌ترین موضع‌گیری خود پیش‌بینی کرد که مذاکرات به شکست خواهد انجامید.

اختلافات، اما ادامه مذاکرات

عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران و رئیس هیأت مذاکره‌کننده، مذاکرات اخیر را “حرفه‌ای‌ترین جلسات تاکنون” خوانده و از طرح‌های پیشنهادی وزیر خارجه عمان برای حل اختلافات کلیدی خبر داده است. آمریکا می‌گوید اگر ایران تصمیم به ساخت بمب بگیرد، می‌تواند در عرض چند ماه آن را تولید کند.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، اعلام کرده که توافق می‌تواند راه را برای تجارت گسترده و لغو تحریم‌ها هموار کند. با این حال، تاکید کرده که در صورت شکست مذاکرات، گزینه نظامی را نیز منتفی نمی‌داند.

اسرائیل نگران است، منتقدان هشدار می‌دهند

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، اخیراً موضع خود را با خواست آمریکا همسو کرده و خواستار توافقی شده که هرگونه غنی‌سازی توسط ایران را منتفی کند. اسرائیل هشدار داده که در صورت لزوم، برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای اقدام نظامی خواهد کرد.

در عین حال، گروه‌های منتقد همچون “بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها” هشدار داده‌اند که توافق چارچوبی نباید اشتباهات سال ۲۰۱۳ را تکرار کند؛ از جمله کاهش زودهنگام تحریم‌ها، نبود سازوکار اجرایی قوی، و محدود کردن اقدامات اسرائیل.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

در شرایطی که ایران اکنون مواد شکافت‌پذیر کافی برای ساخت حداقل هفت سلاح هسته‌ای در اختیار دارد و تنها کشور بدون سلاح هسته‌ای است که اورانیوم را تا سطح ۶۰ درصد غنی‌سازی کرده، دستیابی به یک توافق کامل به نظر دشوار می‌رسد. با این حال، مقام‌های دو طرف ابراز امیدواری کرده‌اند که دستیابی به یک چارچوب اولیه بتواند راه را برای مذاکرات نهایی باز کند.